Trung đoàn Bộ binh 209, tiền thân là Trung đoàn 112 (thuộc Sư đoàn 312, Quân đoàn 1) được thành lập ngày 02/9/1947, gắn với chiến thắng Sông Lô lẫy lừng và được Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng danh hiệu “Trung đoàn Sông Lô” khi chưa tròn một tuổi.

Ra đời ngay từ thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Trung đoàn vừa chiến đấu, vừa xây dựng, mở rộng lực lượng để phát triển thành một trong những trung đoàn chủ lực đầu tiên của Quân đội ta. Trải qua 75 năm xây dựng, chiến đấu, phát triển và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn luôn đoàn kết một lòng, vượt qua muôn trùng khó khăn, gian khổ hy sinh, lập nhiều chiến công vang dội. Điều đặc biệt là, những chiến công của Trung đoàn luôn gắn liền với các chiến dịch quan trọng, nổi bật, đánh dấu bước trưởng thành, lớn mạnh của Quân đội nhân dân Việt Nam, như: Việt Bắc Thu - Đông (1947), Biên Giới (1950), Điện Biên Phủ (1954), Cánh Đồng Chum - Xiêng Khoảng (1972),... và chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử (1975), cũng như những thành tích nổi bật trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, góp phần tô thắm truyền thống “Đoàn kết, anh dũng, chiến thắng”. Với những chiến công, thành tích đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, Trung đoàn vinh dự được Nhà nước tuyên dương Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và nhiều phần thưởng cao quý.

Hiện nay, Trung đoàn là đơn vị đủ quân, có nhiệm vụ chính trị trọng tâm là huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất trên giao. Những năm gần đây, mặc dù dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, đơn vị đóng quân ở địa bàn thành phố, chịu nhiều tác động của mặt trái cơ chế thị trường, song Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn luôn chủ động khắc phục khó khăn, triển khai đồng bộ các chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng các mặt công tác; trong đó, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” thường xuyên được chú trọng và đạt nhiều kết quả tích cực. Từ thực tiễn xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, Trung đoàn rút ra một số kinh nghiệm; đồng thời, cũng là những giải pháp mà đơn vị đã, đang vận dụng thực hiện có hiệu quả trong thời gian tới.

Trước hết, Trung đoàn tập trung xây dựng từng cơ quan, đơn vị vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tạo cơ sở để xây dựng Đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Xuất phát từ đặc điểm đơn vị có quân số đông, đa phần cán bộ, chiến sĩ ở xa gia đình, lại đóng quân ở địa bàn thành phố, dễ nảy sinh tư tưởng so sánh cuộc sống, sinh hoạt giữa trong Quân đội và ngoài xã hội, nên để bộ đội yên tâm công tác, xác định tốt nhiệm vụ, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn đã lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chú trọng làm tốt công tác giáo dục chính trị, định hướng tư tưởng, quán triệt nhiệm vụ, nâng cao ý thức, trách nhiệm, tinh thần tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ cho cán bộ, chiến sĩ. Nội dung giáo dục toàn diện; trong đó, tập trung giáo dục cho bộ đội nắm chắc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng; nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, truyền thống của Quân đội, Quân đoàn và Đơn vị; âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn đóng quân; nhất là, nắm chắc các chỉ tiêu, yêu cầu, nội dung, biện pháp xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”,… làm cơ sở vận dụng vào quá trình thực hiện nhiệm vụ. Tăng cường công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chính trị các cấp thông qua việc tổ chức các cuộc thi (Bí thư chi bộ, giáo viên giảng dạy chính trị, báo cáo viên,...) gắn với đẩy mạnh triển khai thực hiện Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới” với nhiều nội dung, hình thức, biện pháp thiết thực, phù hợp với đối tượng, đặc điểm địa bàn, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị. Kết hợp giáo dục theo chương trình cơ bản với giáo dục nhiệm vụ, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, kỷ luật và tổ chức các hoạt động phong trào, nhằm xây dựng động cơ, lý tưởng, thái độ trách nhiệm, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ cho bộ đội.

Thực hiện kế hoạch công tác giáo dục chính trị của Trung đoàn

Cùng với làm tốt công tác giáo dục chính trị, Trung đoàn thường xuyên kiện toàn, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp; xây dựng đảng bộ, cấp ủy, chi bộ các cấp trong sạch, vững mạnh tiêu biểu gắn với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh kiên quyết với các biểu hiện tiêu cực, làm trong sạch nội bộ. Thường xuyên quán triệt, vận dụng hiệu quả Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện các phong trào Thi đua Quyết thắng, các đợt thi đua cao điểm. Biểu dương, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, có thành tích xuất sắc, tạo động lực thúc đẩy cán bộ, chiến sĩ phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao ý thức, trách nhiệm chính trị. Nhờ đó, những năm gần đây, Đảng bộ Trung đoàn luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, kiểm tra nhận thức chính trị hằng năm 100% đạt yêu cầu, 83,5% khá, giỏi; 100% cán bộ, chiến sĩ yên tâm công tác, xác định tốt nhiệm vụ, tâm huyết, gắn bó xây dựng đơn vị.

Nhằm tạo sức mạnh tổng hợp đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, Trung đoàn chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu. Hằng năm, trên cơ sở quán triệt Nghị quyết số 449-NQ/ĐU, ngày 09/3/2013 của Đảng ủy Quân đoàn, Nghị quyết số 258-NQ/ĐU, ngày 06/5/2013 của Đảng ủy Sư đoàn về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo” và các chỉ thị, kế hoạch, hướng dẫn của trên, Đảng ủy Trung đoàn ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ huấn luyện với các chỉ tiêu, yêu cầu, nội dung, biện pháp, khâu đột phá khoa học, phù hợp với đối tượng, đặc điểm địa bàn, nhiệm vụ đơn vị; trong đó, xác định các cơ quan, đơn vị còn yếu về mặt nào thì xây dựng điểm về mặt đó. Để công tác huấn luyện đạt hiệu quả, Trung đoàn chỉ đạo kết hợp kiện toàn tổ chức, biên chế với tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ, phương pháp huấn luyện cho đội ngũ cán bộ; chuẩn bị đầy đủ số lượng, nâng cao chất lượng cơ sở vật chất, thao trường, bãi tập; chú trọng nghiên cứu, vận dụng các sáng kiến, cải tiến mô hình học cụ nhằm giảm chi phí, công sức bộ đội, nhưng vẫn nâng cao chất lượng huấn luyện. Chủ động liên hệ với cấp ủy, chính quyền địa phương tạo không gian, địa bàn huấn luyện, diễn tập, bảo đảm sát thực tiễn chiến trường.

Trong huấn luyện, các đơn vị luôn bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu cho các đối tượng, nhất là khối chuyên ngành binh chủng. Hằng năm, Trung đoàn đều tổ chức huấn luyện đầy đủ nội dung, thời gian cho các đối tượng theo chương trình, kế hoạch, chú trọng huấn luyện đêm, dã ngoại, làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật trong biên chế. Đặc biệt, Trung đoàn lựa chọn những cán bộ có trình độ, năng lực chuyên môn sâu, thành lập các tổ giáo viên trên từng môn huấn luyện để kiểm tra, uốn nắn, rút kinh nghiệm, nâng cao chất lượng huấn luyện cho các đối tượng. Kết thúc mỗi giai đoạn, đề mục huấn luyện, Trung đoàn đều tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả, hội thi, hội thao, diễn tập sát thực tế, phù hợp với tình huống, phương án tác chiến. Kết quả huấn luyện hằng năm của Trung đoàn có 100% các nội dung đạt yêu cầu, trong đó có 82,5% khá, giỏi; diễn tập các cấp đạt khá về chiến thuật, giỏi về kỹ thuật, đơn vị bảo đảm an toàn tuyệt đối.

Bên cạnh đó, Trung đoàn duy trì nghiêm chế độ, nền nếp trực sẵn sàng chiến đấu, nhất là trực chỉ huy, trực ban, trực chuyên môn, phân đội trực chiến, sẵn sàng cơ động xử lý tình huống khi có lệnh; thường xuyên rà soát, bổ sung, điều chỉnh kịp thời hệ thống văn kiện, kế hoạch, phương án tác chiến sát với yêu cầu, nhiệm vụ và tổ chức luyện tập theo quy định. Tích cực tham gia và hoàn thành tốt nhiệm vụ phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, được Sư đoàn và cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương ghi nhận, đánh giá cao.

Cùng với đó, Trung đoàn hết sức coi trọng công tác xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật và luôn xem đó là khâu đột phá quan trọng đối với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, “mẫu mực, tiêu biểu”. Theo đó, Trung đoàn quan tâm đầu tư xây dựng, củng cố đơn vị “sáng, xanh, sạch, đẹp”, hệ thống doanh trại, nhà ở, dây, giá, biển, bảng thường xuyên được củng cố, bổ sung, làm mới, bảo đảm thống nhất, chính quy từ cơ quan đến đơn vị. Toàn Trung đoàn thực hiện làm việc theo chức trách, hành động theo điều lệnh, cấp trên làm gương cho cấp dưới, cơ quan làm gương cho đơn vị, cán bộ làm gương cho chiến sĩ. Cán bộ, chỉ huy các cấp thực hiện tốt công tác nghiên cứu, quán triệt, nêu cao ý thức tự giác, trách nhiệm của quân nhân trong chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, chế độ, quy định của đơn vị; nắm chắc và xử lý kịp thời, hiệu quả các trường hợp vi phạm kỷ luật theo đúng quy định. Các cơ quan, đơn vị gắn xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật với xây dựng môi trường văn hóa trong sạch, lành mạnh, phát huy tinh thần dân chủ, đoàn kết, kỷ luật, kỷ cương, hướng bộ đội vào tự giác chấp hành các chế độ, nền nếp ngày, tuần. Nhờ đó, những năm gần đây, công tác xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của Trung đoàn có nhiều chuyển biến tích cực, ổn định vững chắc, Đơn vị an toàn về mọi mặt.

Ngoài các giải pháp trên, Trung đoàn chú trọng bảo đảm tốt công tác hậu cần, kỹ thuật cho các nhiệm vụ. Các cơ quan, đơn vị thường xuyên điều chỉnh, bổ sung, thay mới lượng dự trữ vật chất, trang bị hậu cần phục vụ các nhiệm vụ, ưu tiên nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, diễn tập; đẩy mạnh phong trào thi đua “Ngành Hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”, tích cực tăng gia, chăn nuôi, đảm bảo vượt chỉ tiêu về rau xanh, thịt, cá,... thiết thực góp phần cải thiện đời sống bộ đội. Đối với công tác bảo đảm kỹ thuật, Trung đoàn thực hiện nghiêm túc Cuộc vận động “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông”, duy trì nền nếp chế độ bảo quản ngày, tuần, quản lý chặt chẽ số lượng, chất lượng vũ khí, trang bị kỹ thuật, bảo đảm an toàn, không có hư hỏng, mất mát, cháy nổ. Kết hợp bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật với đẩy mạnh nghiên cứu, vận dụng sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Từ năm 2013 đến nay, Trung đoàn có 162 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật; trong đó, một số sáng kiến được các cơ quan Bộ Quốc phòng và Quân đoàn thẩm định đánh giá cao và nhân rộng trong toàn quân, như: bộ gá hiệu chỉnh súng tiểu liên AK, B41, K54 trên bệ và chân súng máy phòng không 12,7 mm, tủ súng hỏa lực của các đơn vị bộ binh, thiết bị cảnh báo tủ súng, cải tiến bộc phá dài, bộc phá khối trong kiểm tra 3 tiếng nổ kết thúc huấn luyện chiến sĩ mới, v.v.

Phát huy truyền thống Đơn vị Anh hùng, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn Bộ binh 209 tiếp tục nỗ lực phấn đấu nâng cao hơn nữa chất lượng xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, góp phần hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ.

Thượng tá VŨ XUÂN MẠNH, Trung đoàn trưởng