Trung đoàn Bộ binh 2, Sư đoàn Bộ binh 9, Quân đoàn 4, tiền thân là C58, Q762, được thành lập ngày 22/12/1961 tại Xuân Mai, Hà Tây (nay là Hà Nội). Ngay sau khi thành lập, Trung đoàn hành quân vào chiến trường miền Nam chiến đấu. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Trung đoàn tham gia hầu hết  các chiến dịch, trận đánh lớn, các cuộc tiến công chiến lược; nhanh chóng trưởng thành, lập nhiều chiến công xuất sắc, có nhiều trận đánh trở thành dấu son chói lọi đi vào điển tích của lịch sử Quân đội và cách mạng Việt Nam¹. Những đóng góp của Trung đoàn là cơ sở để Quân ủy Trung ương, Bộ Tư lệnh Miền hoạch định chiến lược, tìm ra cách đánh mới, đánh bại các chiến lược chiến tranh, các biện pháp chiến thuật của Mỹ, ngụy trên chiến trường miền Đông Nam Bộ, tạo bước ngoặt căn bản của chiến tranh². Đặc biệt, mùa Xuân năm 1975, Trung đoàn đã góp phần quan trọng vào thắng lợi vĩ đại của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, cùng quân và dân cả nước thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Đất nước thống nhất, các hoạt động hàn gắn vết thương chiến tranh, phát triển kinh tế, xã hội đang dần ổn định thì chiến tranh biên giới Tây Nam nổ ra. Trung đoàn không những tham gia đánh bại các cuộc tiến công của địch, bảo vệ toàn vẹn biên giới, mà còn tham gia giải phóng đất nước Chùa tháp khỏi họa diệt chủng; tích cực tham gia giúp Bạn xây dựng lực lượng, đủ sức bảo vệ chính quyền cách mạng, hoàn thành vẻ vang nhiệm vụ quốc tế. Từ 11/1987, Trung đoàn thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Với những thành tích và chiến công vang dội, Trung đoàn vinh dự được Nhà nước hai lần tuyên dương “Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”³; và nhiều phần thưởng cao quý; được Nhà nước Campuchia tặng thưởng Huân chương Ăngco - huân chương cao quý nhất của Nhà nước Bạn. Tiếp nối truyền thống đó, trong thời kỳ đổi mới đất nước, Trung đoàn luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, được Nhà nước tặng thưởng nhiều huân, huy chương, cờ thưởng, v.v. Để đạt được kết quả nêu trên, Trung đoàn luôn phát huy truyền thống anh hùng, xây dựng đơn vị theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; trong đó, hết sức chú trọng xây dựng Trung đoàn vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, tạo cơ sở, nền tảng để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Qua đó, đúc rút nhiều bài học quý, đồng thời cũng là những giải pháp mà đơn vị đang vận dụng hiệu quả trong thực tiễn.

Giữ gìn tác phong quân nhân

Trước hết, Trung đoàn tập trung xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu. Đây vừa là mục tiêu, vừa là giải pháp quan trọng hàng đầu, có ý nghĩa quyết định đối với việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Trung đoàn. Đặc biệt, Trung đoàn là đơn vị đủ quân, làm nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng cơ động thực hiện nhiệm vụ trên các địa bàn thì giải pháp này càng có ý nghĩa quan trọng. Nhận thức rõ điều đó, cùng với tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm đường lối của Đảng, Trung đoàn tập trung quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức sâu sắc đường lối quân sự, quốc phòng và chiến lược bảo vệ Tổ quốc của Đảng, các chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy cấp trên về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Đồng thời, đẩy mạnh giáo dục, nâng cao nhận thức chính trị, xây dựng lập trường tư tưởng kiên định, vững vàng, niềm tin sắt đá vào đường lối đổi mới của Đảng cho cán bộ, chiến sĩ. Trọng tâm, làm rõ yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc gắn với nhiệm vụ của Trung đoàn, trách nhiệm của từng cá nhân, đơn vị; âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, nhất là thủ đoạn mới trên không gian mạng, những mối đe dọa an ninh phi truyền thống,… những biện pháp phòng ngừa, đấu tranh làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình” của chúng. Quá trình thực hiện, Trung đoàn kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chính trị với lãnh đạo, định hướng tư tưởng cho bộ đội; vận dụng linh hoạt hình thức, phương pháp quán triệt, giáo dục, phù hợp với từng đối tượng. Đồng thời, đẩy mạnh “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với thực hiện Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới; nâng cao phẩm chất đạo đức của người quân nhân cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ. Cùng với đó, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt xây dựng tổ chức Đảng, các đoàn thể, tổ chức quần chúng ở các cấp vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Nhờ đó, tuyệt đại đa số cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn đều có bản lĩnh chính trị vững vàng, xác định tốt nhiệm vụ, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đủ sức hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu, nhất là khả năng cơ động, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ là giải pháp có tính xuyên suốt trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị của Trung đoàn. Trên cơ sở khu vực, mục tiêu, địa bàn đảm nhiệm, phương án sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu đã dự kiến, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ lệnh số 14/CL-BQP, ngày 28/3/2017 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và chỉ lệnh của cấp trên về công tác sẵn sàng chiến đấu. Thường xuyên rà soát, bổ sung đầy đủ hệ thống văn kiện, kế hoạch sẵn sàng chiến đấu; lựa chọn những cán bộ, chiến sĩ có đủ phẩm chất, năng lực để tổ chức, biên chế đơn vị trực sẵn sàng chiến đấu, phù hợp yêu cầu, nhiệm vụ. Để hoạt động sẵn sàng chiến đấu thành nền nếp, Trung đoàn chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức luyện tập các phương án: sẵn sàng chiến đấu, phòng chống cháy nổ, cháy rừng, phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn bảo đảm chặt chẽ, khoa học, sát với thực tiễn. Đồng thời, đặt ra yêu cầu rất cao trong huấn luyện và luyện tập chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu, thực hành cơ động lực lượng, phương tiện ra khu sơ tán theo phương án đã xác định. Chú trọng huấn luyện nâng cao khả năng cơ động tác chiến cho bộ đội cả bằng xe cơ giới và hành quân bộ, qua nhiều địa hình, trong điều kiện khí hậu, thời tiết phức tạp cả ban ngày và ban đêm. Bên cạnh đó, Trung đoàn duy trì nghiêm chế độ trực chỉ huy, trực ban, trực chiến, trực phòng không ở các cấp, kịp thời cơ động lực lượng, phương tiện xử lý hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ.

Trên cơ sở nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò của công tác huấn luyện đối với việc nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của đơn vị, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tạo bước đột phá mạnh mẽ về chất lượng huấn luyện của từng cơ quan, đơn vị. Theo đó, Trung đoàn yêu cầu cấp ủy, chỉ huy các cấp tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết số 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo; mệnh lệnh công tác quân sự của Tư lệnh Quân đoàn, kế hoạch huấn luyện của chỉ huy Sư đoàn, Trung đoàn để ra nghị quyết lãnh đạo chuyên đề về công tác huấn luyện, xây dựng kế hoạch thực hiện với chỉ tiêu, yêu cầu cao, phù hợp với khả năng, trình độ của các đối tượng. Đẩy mạnh phong trào thi đua đột kích nâng cao chất lượng huấn luyện để cá nhân, tập thể đăng ký chỉ tiêu, ký kết, giao ước thi đua, tạo khí thế hăng say, xung kích tham gia chuẩn bị và thực hành huấn luyện. Trên cơ sở đó, làm tốt công tác chuẩn bị hệ thống kế hoạch, tiến trình biểu, củng cố, làm mới thao trường, bãi tập, bảo đảm đầy đủ vật chất phục vụ huấn luyện. Hệ thống giáo án, bài giảng được biên soạn, thông qua và phê duyệt theo phân cấp. Công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ được tổ chức chặt chẽ, có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên nội dung mới, quan trọng.

Quá trình huấn luyện, Trung đoàn chỉ đạo, chỉ huy các cấp trực tiếp huấn luyện đơn vị, không làm thay, làm tắt. Bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện “đồng bộ và chuyên sâu”; thực hiện huấn luyện từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, nhất là huấn luyện bắn súng Tiểu liên AK, ném lựu đạn, đánh thuốc nổ của chiến sĩ mới. Chú trọng rèn luyện nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật cho bộ đội; kết hợp huấn luyện với rèn luyện thể lực, nâng cao sức khỏe dẻo dai và khả năng cơ động của bộ đội trong mọi điều kiện địa hình, thời tiết. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra chất lượng huấn luyện được Trung đoàn hết sức coi trọng, nhằm đánh giá khách quan, chống bệnh thành tích, thiếu thực chất; gắn kết quả huấn luyện với thành tích của cá nhân, tập thể, làm cơ sở bình xét khen thưởng. Nhờ đó, chất lượng huấn luyện của Trung đoàn không ngừng được nâng lên, liên tục các năm 2016, 2018 và 2019 được Bộ Quốc phòng tặng Cờ “Đơn vị huấn luyện giỏi”; nhiều năm liền được Quân đoàn, Sư đoàn tặng Cờ thi đua,… qua đó, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của đơn vị.

Cùng với đó, Trung đoàn đột phá, tạo chuyển biến vững chắc về xây dựng chính quy, chấp hành pháp luật, kỷ luật quân đội. Trên cơ sở thấm nhuần nguyên tắc: kỷ luật là sức mạnh của Quân đội, Trung đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tập trung quán triệt và chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, Điều lệnh quản lý bộ đội. Quyết liệt thực hiện đầy đủ chế độ, nền nếp chính quy, xây dựng, củng cố hệ thống biển, bảng đúng điều lệnh; chấp hành nghiêm quy định về mang mặc trang phục, lễ tiết tác phong quân nhân, tạo sự thống nhất cao trong toàn đơn vị. Trung đoàn yêu cầu cơ quan, đơn vị thực hiện phân cấp nắm chắc việc chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội của cán bộ, chiến sĩ, kịp thời chấn chỉnh các trường hợp sai phạm. Đồng thời, kiên quyết xử lý công khai, đúng người, đúng việc đối với các hành vi cố tình vi phạm pháp luật, kỷ luật, gây hậu quả nghiêm trọng. Trung đoàn lấy kết quả chấp hành pháp luật, kỷ luật quân đội là một tiêu chí quan trọng đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị, bình xét tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện. Với các biện pháp đồng bộ, quyết liệt đó, những năm qua, tình hình chấp hành kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy của Trung đoàn có nhiều chuyển biến tích cực, nhiều mặt đạt vững chắc. Đây cũng là một trong những điểm sáng trong xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, “mẫu mực, tiêu biểu” của Trung đoàn, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.

Thượng tá LÊ ĐÌNH HUÂN, Trung đoàn trưởng
________________

1 - Chiến dịch phản công Gian-xơn Xi-ty (năm 1967); Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968; Chiến dịch phản công Đông Bắc Campuchia (năm 1971); Chiến dịch phản công Đường 6, đoạn Xơcun - Sontuc (Côngpông Thom, Campuchia) (năm 1971); Chiến dịch Hồ Chí Minh (năm 1975).

2 - Để đối phó với chiến thuật “tung lưới - phóng lao”; “trực thăng vận”, “thiết xa vận” của Mỹ, ngụy, Quân đội ta đã chuyển hoạt động ra xa, hành quân và đánh đêm là chính.

3 - Tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân lần 1 năm 1973; lần 2, năm 1979.