Tổng Công ty Đông Bắc là doanh nghiệp Quân đội có chức năng, nhiệm vụ chính là khai thác, chế biến, kinh doanh than; thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và tham gia một số ngành nghề khác, như: xây dựng dân dụng, công nghiệp, khai thác dịch vụ cảng, vận tải thủy, v.v. Trong đó, công việc khai thác than, đặc biệt là khai thác than hầm lò là ngành nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; không gian làm việc hạn chế, thiếu ánh sáng tự nhiên và luôn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Riêng đối với khai thác than lộ thiên có thuận lợi hơn, nhưng vẫn có nguy cơ cao do sạt lở tầng, nhất là vào mùa mưa, khai trường khai thác ngày càng xuống sâu, cung độ vận chuyển dài, dễ xảy ra mất an toàn trong vận tải, đổ thải, v.v. Trong khi đó, trình độ nhận thức của lực lượng lao động không đồng đều, cần nhiều thời gian để làm quen, làm chủ công việc, bảo đảm an toàn. Ý thức sâu sắc điều đó, Đảng ủy, chỉ huy Tổng Công ty Đông Bắc đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, quan tâm đầu tư, chăm lo công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, coi đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của đơn vị.

Phát động Tháng hành động về An toàn, vệ sinh lao động và Tháng Công nhân năm 2023 tại Công ty Khe Sim

Trên cơ sở quán triệt Luật An toàn, vệ sinh lao động và các chỉ thị, nghị định, thông tư, quy định, hướng dẫn của trên, nhất là Chỉ thị số 29-CT/TW, ngày 18/9/2013 của Ban Bí thư Trương ương Đảng (khóa XI) “Về đẩy mạnh công tác an toàn lao động, vệ sinh lao động trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”; Chỉ thị số 399-CT/QUTW, ngày 05/6/2014 của Thường vụ Quân ủy Trung ương “Về đẩy mạnh công tác an toàn lao động, vệ sinh lao động trong Quân đội thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”, Đảng ủy, chỉ huy Tổng Công ty và các đơn vị thành viên đều đưa công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, cải thiện môi trường làm việc, chăm sóc sức khỏe cho người lao động vào nghị quyết lãnh đạo, kế hoạch công tác, chương trình hoạt động hằng tháng và từng năm, coi đây là mục tiêu hàng đầu trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, gắn với trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị. Để công tác này đi vào nền nếp, hiệu quả, Tổng Công ty xây dựng hệ thống quy chế, quy trình, nội quy, quy định về an toàn, vệ sinh lao động phù hợp với đặc thù từng ngành nghề, công việc. Các đơn vị thành viên phải có đủ hộ chiếu, lệnh sản xuất và các biện pháp kỹ thuật an toàn nhằm quản lý, hướng dẫn người lao động chấp hành trong quá trình làm việc. Chú trọng nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng An toàn, vệ sinh lao động của Tổng Công ty, đơn vị thành viên và có Quy chế khen thưởng, xử lý vi phạm công tác an toàn, vệ sinh lao động. Đồng thời, lựa chọn những cán bộ, nhân viên có phẩm chất, năng lực, trình độ chuyên môn, kinh nghiệm biên chế vào lực lượng chuyên trách ở các cơ quan chức năng; tuyển chọn người lao động trực tiếp sản xuất, có tinh thần trách nhiệm, tay nghề cao, am hiểu về an toàn, vệ sinh lao động tham gia mạng lưới an toàn vệ sinh viên ở cơ sở. Tổ chức giám sát an toàn lao động thành nhiều tầng từ Tổng Công ty đến các đơn vị, phòng, ban, quản đốc, phó quản đốc, tổ trưởng, đội trưởng và đội ngũ nhân viên an toàn, vệ sinh lao động,... thực hiện tốt phương châm “chủ động đảm bảo an toàn cho bản thân và đồng đội” trong các ca, kíp sản xuất. Cùng với đó, Tổng Công ty và các đơn vị thành viên thường xuyên kiểm tra chuyên đề, đột xuất, chấm điểm thi đua công tác an toàn, vệ sinh lao động, đánh giá nguy cơ mất an toàn, kịp thời chỉ đạo khắc phục, triệt tiêu những nguy cơ, tồn tại, góp phần đảm bảo an toàn cho sản xuất¹.

Để công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động thực sự thấm sâu, thường trực trong suy nghĩ, hành động của mọi người, Tổng Công ty chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức trách nhiệm cho cán bộ, công nhân, viên chức, người lao động bằng nhiều hình thức, như: trình chiếu video clip, phát thanh nội bộ, ghi âm phát trên xe chở công nhân, nhà giao ca; cấp phát tài liệu, sách, ấn phẩm, tờ rơi,… kết hợp với quán triệt, phổ biến trong các hội nghị, sinh hoạt tập trung, đầu các ca sản xuất. Tổ chức cho cán bộ, nhân viên, người lao động đăng ký cam kết đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động và định kỳ kiểm tra, đánh giá việc thực hiện. Hằng năm, Tổng Công ty tổ chức Lễ phát động hưởng ứng Tháng hành động về An toàn, vệ sinh lao động, Tháng Công nhân,… ký kết giao ước thi đua bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, phòng, chống cháy nổ và cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động. Đặc biệt, trước khi vào làm việc, người lao động được cán bộ, chỉ huy nhật lệnh, phân công vị trí làm việc, phổ biến biện pháp kỹ thuật an toàn, dự báo các nguy cơ, biện pháp loại trừ, đồng thanh hô khẩu hiệu về an toàn, tạo khí thế, quyết tâm cao. Nhờ đó, người lao động luôn đề cao ý thức bảo đảm an toàn cho bản thân và đồng đội trong quá trình sản xuất.

Trong hoạt động khai thác than, nhất là khai thác hầm lò, khả năng nhận biết, ứng phó, xử lý kịp thời các tình huống xảy ra là vấn đề rất quan trọng, trực tiếp giảm thiểu nguy cơ, thiệt hại do mất an toàn gây ra. Vì vậy, Tổng Công ty chú trọng tập huấn, huấn luyện, bồi dưỡng cho các đối tượng. Cùng với cử cán bộ tham gia các lớp tập huấn về an toàn, vệ sinh lao động, vật liệu nổ,… do cơ quan chức năng của Bộ Quốc phòng tổ chức, Tổng Công ty chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng trong và ngoài Quân đội² tổ chức các lớp huấn luyện kỹ thuật an toàn, vật liệu nổ công nghiệp, an toàn hóa chất, vệ sinh lao động cho cán bộ quản lý, người lao động vận hành máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động; kiểm tra sát hạch, xếp bậc an toàn điện cho cán bộ, người làm việc với thiết bị điện, mạng cung cấp điện; trình diễn cháy nổ khí Metan, nổ bụi than; tập huấn nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy, v.v. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm việc huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động theo Thông tư số 02/2017/TT-BQP của Bộ Quốc phòng. Đối với lao động mới tuyển dụng, phải trải qua khóa huấn luyện về an toàn, vệ sinh lao động từ cấp công ty, sau khi kiểm tra đạt yêu cầu mới điều động về các công trường, phân xưởng thực hiện nhiệm vụ. Quá trình làm việc, được chỉ huy sản xuất, đội ngũ thợ bậc cao nhiều kinh nghiệm tiếp tục hướng dẫn, kèm cặp cụ thể, tỷ mỷ - “cầm tay, chỉ việc”. Với những hộ chiếu, bản vẽ hoặc công nghệ, thiết bị mới, các đơn vị tổ chức quán triệt, phổ biến, huấn luyện thành thạo mô hình trước khi áp dụng vào sản xuất. Tổng Công ty thường xuyên tổ chức diễn tập các phương án ứng cứu sự cố, tìm kiếm cứu nạn; hội thi, hội thao và các cuộc thi tìm hiểu pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động, phòng cháy, chữa cháy,… để nâng cao trình độ, khả năng nhận biết, xử trí các tình huống cho cán bộ, công nhân, người lao động.

Lãnh đạo Tổng Công ty kiểm tra, chỉ đạo công tác kỹ thuật an toàn tại lò chợ ZRY

Bên cạnh đó, Tổng Công ty đẩy mạnh đầu tư nâng cấp, triển khai nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ vào khai thác, chế biến, sàng tuyển than, vận tải và bảo vệ môi trường, coi đây là khâu đột phá để tăng năng suất lao động, giảm giá thành sản phẩm, cải thiện điều kiện lao động, bảo đảm an toàn. Những năm qua, Tổng Công ty đã triển khai ứng dụng công nghệ chống giữ lò sử dụng giàn mềm ZRY, giá ZH, giá XDY, áp dụng công nghệ khai thác lò chợ cơ giới hóa chống giữ bằng giá thủy lực kết hợp máy khấu than,... vào khai thác hầm lò, giúp tăng năng suất lao động, sản lượng khai thác, mức độ an toàn cho người lao động. Đồng thời, lắp đặt hệ thống tời trục, tời mô-nô-ray để vận chuyển vật liệu thay thế vận chuyển thủ công; tời cáp treo chở người; lắp đặt quạt thông gió đảo chiều công suất lớn trong các đường lò cải thiện vi khí hậu; quạt hút khí độc hại chạy bằng khí nén. Thường xuyên bảo dưỡng, sửa chữa, thay thế các trang thiết bị an toàn mỏ, cấp cứu mỏ, đảm bảo chất lượng, sẵn sàng ứng cứu khi có sự cố xảy ra. Mặt khác, Tổng Công ty đầu tư mua sắm, trang bị bảo hộ lao động, đáp ứng yêu cầu sản xuất, bảo vệ an toàn sức khỏe, tính mạng cho cán bộ, công nhân, người lao động, coi đây là “tài sản” của đơn vị.

Trước sự phát triển nhanh của nền kinh tế và thị trường lao động, mở ra nhiều cơ hội lựa chọn việc làm, để thu hút, giữ chân người lao động, cùng với làm tốt công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, nâng cao thu nhập, Tổng Công ty luôn quan tâm bảo đảm chế độ, chính sách đãi ngộ cho các đối tượng. Theo đó, Tổng Công ty tạo điều kiện thời gian, hỗ trợ kinh phí đào tạo nâng cao trình độ quản lý, chuyên môn, nghiệp vụ, tay nghề cho cán bộ, công nhân kỹ thuật. Quan tâm chăm lo bảo đảm đời sống, tặng quà, bố trí xe đưa đón công nhân, người lao động về quê vào các dịp lễ, Tết; tổ chức khám sức khỏe định kỳ theo quy định và điều chỉnh, sắp xếp, bố trí lại công việc phù hợp với ngành nghề, sức khỏe của người lao động, giúp họ yên tâm làm việc, tin tưởng, gắn bó với Tổng Công ty.

Ngoài ra, Tổng Công ty chú trọng công tác bảo vệ môi trường, coi đây là tiêu chuẩn, thước đo sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Các chất thải, nước thải trong khai thác, sàng tuyển, chế biến than; chất thải nguy hại được quản lý thu gom, xử lý theo quy định, có hệ thống quan trắc 24/24 giờ, khi đảm bảo tiêu chuẩn mới xả thải ra môi trường. Lắp đặt hệ thống phun sương dập bụi trong hầm lò tại các đầu rót tải hệ thống máng cào, băng tải, gương lò; phun nước tạo màn sương và sử dụng quạt phun sương công suất lớn dập bụi trên diện rộng tại khu vực khai thác lộ thiên, chế biến than,… để ngăn chặn sự phát tán của bụi than ra môi trường. Tổng Công ty còn tổ chức trồng cây phủ xanh diện tích đã khai thác để phục hồi môi trường sinh thái, v.v.

Với việc triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động của Tổng Công ty đã có chuyển biến tích cực, rõ nét. Số vụ tai nạn lao động giảm đáng kể, 03 năm liền (từ năm 2021 - 2023) không xảy ra sự cố, tai nạn lao động nghiêm trọng, tạo cơ sở nâng cao chất lượng, hiệu quả sản xuất, kinh doanh, được Bộ Quốc phòng ghi nhận, đánh giá cao. Phát huy kết quả đó, thời gian tới, Tổng Công ty Đông Bắc tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện tốt hơn nữa công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, khẳng định uy tín, thương hiệu, sự phát triển bền vững của doanh nghiệp, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đại tá NGUYỄN VĂN BẮC, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty
__________________

1 - Năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023, Tổng Công ty đã kiểm tra công tác an toàn, vệ sinh lao động 194 lượt; các đơn vị tự kiểm tra hơn 5.900 lượt.

2 - Tổng Công ty đã phối hợp với Tổng cục Kỹ thuật, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng, Công an tỉnh Quảng Ninh, Trung tâm Nghiên cứu Cơ điện mỏ, Trung tâm An toàn mỏ, Trung tâm Cấp cứu mỏ, Công ty trách nhiệm hữu hạn Dịch vụ Kỹ thuật an toàn,… tập huấn, huấn luyện cho hàng nghìn lượt người/năm.