Quán triệt, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, những năm qua, cùng với đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh Nam Định đã, đang triển khai nhiều biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác quốc phòng, quân sự phù hợp với điều kiện địa lý, kinh tế, xã hội, góp phần xây dựng Tỉnh vững về kinh tế, mạnh về quốc phòng, an ninh, phát triển văn hóa, xã hội đồng đều, bền vững.

Nam Định là tỉnh đồng bằng ven biển, với nhiều tiềm năng, lợi thế, nhất là phát triển công nghiệp nhẹ, kinh tế biển nên có vị trí quan trọng cả về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh của khu vực Đồng bằng Bắc Bộ. Tỉnh cũng là địa phương có bề dày về công nghiệp dệt, chế biến, cơ khí, các ngành nghề truyền thống; chứa phần lớn khu dự trữ sinh quyển thế giới vùng châu thổ Sông Hồng, có nhiều tiềm năng phát triển nông nghiệp, du lịch sinh thái, thương mại, chăn nuôi và đánh bắt hải sản,... thuận lợi cho phát triển kinh tế. Bên cạnh đó, Tỉnh gặp không ít khó khăn, thách thức do thiên tai, dịch bệnh,… diễn biến ngày càng phức tạp; cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội tuy đã được quan tâm đầu tư nhưng còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ; đời sống của một bộ phận nhân dân tuy đã được cải thiện nhưng còn ở mức thấp. Đặc biệt, Tỉnh là một trong những địa phương trọng điểm về tôn giáo, với số lượng các chức sắc, tín đồ Công giáo đứng thứ 3 cả nước; chức sắc, tín đồ Phật giáo đứng thứ 2 miền Bắc. Những năm qua, các thế lực thù địch, cơ hội chính trị triệt để lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo,… đẩy mạnh xuyên tạc, kích động, hòng chia rẽ nhân dân với Đảng, cấp ủy, chính quyền địa phương, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, v.v.

Nhận thức rõ điều đó và nhằm xây dựng tỉnh Nam Định giàu về kinh tế, vững về quốc phòng, an ninh, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh tập trung tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh tăng cường quản lý nhà nước về quốc phòng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân và khu vực phòng thủ vững mạnh. Quán triệt sâu sắc đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, trực tiếp là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; Nghị định số 21/2019/NĐ-CP, ngày 22/02/2019 của Chính phủ về khu vực phòng thủ, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành tham mưu, giúp Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh xây dựng, ban hành các nghị quyết, chỉ thị lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ quốc phòng, quân sự sát với đặc điểm, tình hình địa phương và cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch, hướng dẫn thực hiện. Đảng ủy Quân sự Tỉnh đã tham mưu giúp Tỉnh ủy ban hành Chương trình hành động số 28-CTr/TU về xây dựng khu vực phòng thủ; Nghị quyết số 18-NQ/TU về xây dựng và hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ trong tình hình mới và các nghị quyết, chương trình phát triển vùng kinh tế ven biển Nam Định; xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu; xây dựng, phát triển thành phố Nam Định giai đoạn 2021 – 2025 và những năm tiếp theo. Xây dựng, triển khai các đề án: đảm bảo trật tự, an toàn cho nhân dân và các hoạt động kinh tế biển, đảo; tăng cường quản lý, bảo vệ chủ quyền vùng biển, giữ gìn an ninh cho phát triển kinh tế khu vực biên giới biển tỉnh Nam Định, v.v. Trên cơ sở đó, lực lượng vũ trang tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp kiện toàn các ban chỉ đạo, hội đồng về công tác quốc phòng, quân sự, như: Ban Chỉ đạo phòng không nhân dân, Ban Hậu cần nhân dân, Ban Quân y nhân dân,... xử lý kịp thời các tình huống trong lĩnh vực quốc phòng, v.v. Đặc biệt, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh ban hành Đề án “Diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, thành phố; diễn tập chiến đấu phòng thủ xã, phường, thị trấn trong khu vực phòng thủ giai đoạn 2020 - 2025” và chỉ đạo, tổ chức diễn tập nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ huy, điều hành hoạt động của khu vực phòng thủ. Năm 2022, Tỉnh bàn giao 2.550 thanh niên lên đường nhập ngũ, đạt 100% chỉ tiêu; rút kinh nghiệm; xử lý 1.907 lượt vi phạm Luật Nghĩa vụ quân sự.

Thủ trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh và lãnh đạo huyện Giao Thủy thăm tặng quà gia đình Mẹ Việt Nam anh hùng Cao Thị Đào

Nhằm tăng cường, phát huy sức mạnh toàn dân trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, Lực lượng vũ trang Tỉnh phối hợp với các ban, ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về quân sự, quốc phòng. Theo đó, cùng với duy trì nghiêm nền nếp chế độ giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho 100% đối tượng quy định¹, Tỉnh chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, giáo dục cho các cấp, các ngành và toàn dân về đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực quân sự, quốc phòng; kiến thức về chủ quyền biển, đảo; lịch sử, truyền thống lực lượng vũ trang, địa phương; âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, ... với nhiều hình thức, biện pháp tuyên truyền sáng tạo, như: triển lãm tư liệu Trường Sa, Hoàng Sa; biên soạn, quảng bá tài liệu cầm tay “Những điều cần biết đối với người, tàu hoạt động trong khu vực biên giới biển”; cập nhật thông tin trên cổng thông tin điện tử; xây dựng và phát các chuyên mục quốc phòng, an ninh trên truyền thanh, truyền hình; hướng dẫn các nhà trường lồng ghép thông tin biển, đảo vào chương trình giảng dạy; tổ chức nói chuyện chuyên đề, sinh hoạt chính trị, thi tìm hiểu truyền thống; tổ chức 07 cuộc thi tìm hiểu về truyền thống, hoạt động của Quân đội, lực lượng vũ trang các cấp, thu hút trên 1.800.000 lượt người tham gia, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, lực lượng và toàn dân trong xây dựng “thế trận lòng dân”, tiềm lực chính trị, tinh thần trong khu vực phòng thủ và xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh.

Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh luôn phát huy vai trò nòng cốt trong tham mưu, thẩm định các đề án phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh; xây dựng thế trận quân sự liên hoàn, vững chắc. Theo lộ trình, đến nay, Tỉnh đã hoàn thành Quy hoạch phát triển thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050; điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thành phố Nam Định đến năm 2040, tầm nhìn 2050 và các thị trấn, các huyện đến năm 2030; bổ sung Khu kinh tế Ninh Cơ vào quy hoạch phát triển các khu kinh tế biển của Việt Nam; xây dựng quy hoạch tổng thể bố trí quốc phòng,... phù hợp với thế phòng thủ chung của Quân khu 3. Quá trình triển khai, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã tham mưu, thẩm định chặt chẽ các dự án phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, xây dựng cơ bản; phát triển hạ tầng viễn thông gắn với mạng thông tin quân sự, nhất là dự án có vốn nước ngoài,... theo hướng lưỡng dụng; xây dựng các đội tàu cá, củng cố nông thôn mới,... phục vụ tốt cho sản xuất, bảo đảm an ninh lương thực, tăng khả năng tích lũy vật chất tại chỗ, sẵn sàng huy động cho quốc phòng. Trong bố trí dân cư, kiên cố hóa kênh mương, hoàn thiện hệ thống giao thông liên huyện, liên xã, nhất là đường ven biển, mở rộng kết nối với các địa phương, luôn chú ý yếu tố đường cơ động cho các tuyến phòng thủ, tạo hệ thống vật cản tự nhiên, xây dựng thế trận làng, xã chiến đấu liên hoàn. Giai đoan 2009 – 2019, toàn Tỉnh đã thực hiện 54/60 dự án đầu tư về quốc phòng, an ninh; tập trung cho các công trình trọng điểm, vị trí quan trọng; thường xuyên bảo dưỡng, sửa chữa đường hầm, công trình chiến đấu của các đơn vị trong khu vực phòng thủ,… từng bước hình thành thế trận liên hoàn, vững chắc, có chiều sâu.

Xây dựng lực lượng vũ trang địa phương vững mạnh, sẵn sàng chiến đấu cao là nhiệm vụ trọng tâm được Tỉnh đặc biệt coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện 3 đột phá: tổ chức biên chế và cải cách hành chính; huấn luyện diễn tập và sẵn sàng chiến đấu; xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật. Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã và đang tập trung kiện toàn tổ chức biên chế theo nghị quyết, kế hoạch của các cấp về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 và những năm tiếp theo gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; tổ chức hoạt động hành chính quân sự tinh, nhanh, gọn, một cửa; đổi mới phương pháp, tác phong công tác của cán bộ, chiến sĩ theo hướng ngày càng khoa học, dân chủ; thường xuyên kiện toàn cấp ủy, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng; thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ; phát huy tính tiền phong, gương mẫu, nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì các cấp; giáo dục nâng cao ý chí quyết tâm cho toàn thể cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện nhiệm vụ. Duy trì nghiêm chế độ, nền nếp sẵn sàng chiến đấu; thường xuyên rà soát, điều chỉnh, hoàn thiện hệ thống văn kiện tác chiến và tổ chức luyện tập, diễn tập theo các phương án phòng thủ, kế hoạch phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn. Bảo đảm tốt hậu cần, kỹ thuật, doanh trại, tạo cảnh quan, môi trường của cơ quan, các đơn vị chính quy, thống nhất; chi trả đúng, đủ chế độ, tiêu chuẩn và thực hiện tốt chính sách hậu phương Quân đội,… nâng cao đời sống, tạo không khí phấn khởi, trên dưới đồng lòng, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Các mặt công tác, như: tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ; đăng ký, quản lý, kiểm tra, phúc tra, sắp xếp lực lượng dự bị động viên được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đạt kết quả tốt. Duy trì nghiêm việc đăng ký, phúc tra, điều chỉnh biên chế dân quân tự vệ theo hướng tinh, gọn, chất lượng; ưu tiên dân quân biển, trực chiến phòng không, cơ động. Hiện nay, 100% huyện, thị xã, thành phố đã tổ chức được trung đội dân quân cơ động, binh chủng; trung đội dân quân cơ động, tổ dân quân binh chủng cấp xã, thị trấn; thôn, xóm có tổ dân quân tại chỗ; tổ, tiểu đội, trung đội tự vệ ở cơ quan, công ty, xí nghiệp². Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các lực lượng, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương huấn luyện, bồi dưỡng cho các đối tượng theo đúng nội dung, chương trình gắn với rèn luyện kỷ luật, xây dựng chính quy; chú trọng về tổ chức, chỉ huy, hiệp đồng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực cơ động tác chiến. Do vậy, đã phát huy tốt vai trò nòng cốt trong diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh, huyện; phòng, chống bão lụt, tìm kiếm cứu nạn.

Cùng với các nội dung, giải pháp trên, Lực lượng vũ trang Tỉnh thường xuyên phối hợp, hiệp đồng với lực lượng Công an, Biên phòng xây dựng các phương án tác chiến, phòng, chống bạo loạn, gây rối, biểu tình; hiệp đồng giao chỉ tiêu nhân lực, tàu thuyền, phương tiện dân sự tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo; huy động lực lượng, phương tiện phòng, chống thiên tai và thực hiện tốt phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”. Tích cực nắm tình hình địa bàn, có đối sách phù hợp, luyện tập thuần thục các phương án phòng vệ, không để bị động bất ngờ. Qua đó, tăng cường đoàn kết, phát huy sức mạnh tổng hợp, hoàn thành tốt nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, giữ vững an ninh địa bàn, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống.

Thượng tá NGUYỄN BÁ THỊNH, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh
_________________

1 - Từ năm 2015 đến nay, Tỉnh đã giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho trên 102.500 cán bộ, đảng viên và hơn 363.300 học sinh, sinh viên.

2 - Đến nay, dân quân, tự vệ đạt 1,86% dân số, đảng viên đạt 20%; duy trì quân nhân dự bị hạng 1 gần 39%, hạng 2 trên 61%, đúng chuyên nghiệp quân sự đạt 66%, gần đúng là 22%, phương tiện đăng ký đạt 100%.