Sư đoàn 7 (Quân đoàn 4) là đơn vị được giao nhiệm vụ huấn luyện lực lượng dự bị động viên trên địa bàn các tỉnh Bình Dương, Bình Phước, Tiền Giang. Đây là nhiệm vụ không mới, nhưng rất phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ, ăn khớp giữa đơn vị, địa phương trong từng khâu, bước và vận dụng linh hoạt các giải pháp phù hợp với từng đối tượng trong suốt quá trình huấn luyện. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Sư đoàn đã tổ chức quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Quân ủy Trung ương, Đảng ủy Quân đoàn về công tác huấn luyện¹; trên cơ sở đó, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo từng cơ quan, đơn vị nâng cao chất lượng huấn luyện lực lượng dự bị động viên đạt kết quả đáng khích lệ. Điều đó được thể hiện rõ ở nhận thức về nhiệm vụ huấn luyện của cán bộ, chiến sĩ, quân nhân dự bị đã có nhiều chuyển biến tiến bộ; giáo án, thao trường, bãi tập, mô hình học cụ được quan tâm, chuẩn bị chu đáo; nội dung, hình thức, phương pháp huấn luyện được đổi mới, phù hợp với đối tượng và địa bàn tác chiến; phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến mô hình học cụ phục vụ nhiệm vụ huấn luyện được đẩy mạnh; hội thi, hội thao, kiểm tra, phúc tra đánh giá kết quả huấn luyện đạt mục tiêu, yêu cầu đề ra (tham gia các hội thi cán bộ đại đội, tiểu đoàn, trung đoàn đạt khá, v.v.). Các khoa mục huấn luyện hằng năm: 100% đạt yêu cầu, trong đó 80% trở lên khá, giỏi; tổ chức diễn tập có sử dụng đạn hơi, thuốc nổ và diễn tập có bắn đạn thật cấp đại đội, tiểu đoàn cho lực lượng dự bị động viên đạt khá, bảo đảm an toàn tuyệt đối, góp phần xây dựng lực lượng dự bị động viên trên địa bàn hùng hậu, chất lượng cao, sẵn sàng động viên, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc khi cần thiết.

Từ kết quả đạt được và trên cơ sở thực tiễn nhiều năm huấn luyện lực lượng dự bị động viên, Sư đoàn đúc rút một số kinh nghiệm cơ bản để tiếp tục vận dụng có hiệu quả trong thời gian tới.

Trước hết, phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp và nâng cao nhận thức của quân nhân dự bị đối với nhiệm vụ huấn luyện là giải pháp tiền đề, giữ vai trò xuyên suốt. Để tạo sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất, thông suốt, hiệu quả đối với nhiệm vụ quan trọng này, Đảng ủy Sư đoàn ban hành nghị quyết chuyên đề về nâng cao chất lượng huấn luyện²; trong đó, xác định rõ mục tiêu, nội dung, yêu cầu đạt được và các nhiệm vụ giải pháp nâng cao chất lượng huấn luyện lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị căn cứ vào đặc điểm, đối tượng, địa bàn để cụ thể hóa thành nghị quyết lãnh đạo, xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện ở cấp mình bảo đảm sát với tình hình thực tiễn. Hằng năm, Sư đoàn yêu cầu cấp ủy, chỉ huy các cấp rà soát, bổ sung quy chế lãnh đạo, nội dung, chỉ tiêu huấn luyện và trực tiếp chỉ đạo, thông qua nội dung, chương trình huấn luyện; phân công cấp ủy viên phụ trách, kiểm tra các nội dung và chịu trách nhiệm về chất lượng huấn luyện của đơn vị. Nhờ đó, vai trò, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành huấn luyện của cấp ủy, tổ chức đảng, hệ thống chỉ huy các cấp được phát huy cao độ; công tác đảng, công tác chính trị trong huấn luyện được thực hiện hiệu quả (kết hợp chặt chẽ, đan xen giữa huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị, quản lý tư tưởng, rèn luyện kỷ luật; gắn huấn luyện với các phong trào thi đua; đẩy mạnh hoạt động cổ động thao trường, v.v.). Bên cạnh đó, Sư đoàn coi trọng nâng cao chất lượng công tác lập kế hoạch, tiến trình biểu, quản lý, điều hành, kiểm tra, phúc tra huấn luyện theo hướng “tập trung, thống nhất, đồng bộ, hiệu quả, không chồng chéo”; trong đó, chú trọng đổi mới trong kiểm tra, phúc tra huấn luyện cả thường xuyên và đột xuất, nhằm chống bệnh thành tích, đánh giá thực chất kết quả và có biện pháp khắc phục kịp thời những hạn chế, tồn tại.

Để nâng cao nhận thức của quân nhân dự bị đối với nhiệm vụ huấn luyện, Sư đoàn chỉ đạo Phòng Chính trị nghiên cứu, nắm chắc kết quả giáo dục chính trị, thực trạng nhận thức của quân nhân dự bị, làm cơ sở xây dựng kế hoạch giáo dục chính trị khoa học, phù hợp. Đồng thời, chỉ đạo khung A, khung B thực hiện nghiêm kế hoạch giáo dục chính trị; trong đó, tập trung vào các nội dung trọng tâm: Luật Lực lượng dự bị động viên; Nghị định số 03/2020/NĐ-CP, ngày 03/7/2020 của Chính phủ về “Quy định việc huy động lực lượng dự bị động viên khi chưa đến mức tổng động viên hoặc động viên cục bộ”; Nghị định số 78/2020/NĐ-CP, ngày 06/7/2020 của Chính phủ về “Sĩ quan dự bị Quân đội nhân dân Việt Nam”; yêu cầu xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu; những khó khăn, gian khổ của quá trình huấn luyện; truyền thống của Quân đội, Quân đoàn, Sư đoàn, địa phương thông qua các hình thức, phương pháp phù hợp (giáo dục chính trị tập trung; kết hợp chặt chẽ huấn luyện với giáo dục chính trị; phối hợp với cấp ủy, chính quyền và cơ quan quân sự địa phương thông qua các đợt phúc tra nắm nguồn, báo động kiểm tra sẵn sàng động viên để tuyên truyền, giáo dục,…). Nhờ đó, nhận thức của quân nhân dự bị đối với nhiệm vụ huấn luyện có sự chuyển biến rõ nét, tạo động lực thúc đẩy tinh thần khắc phục khó khăn, tích cực, tự giác tham gia huấn luyện đạt kết quả cao, sẵn sàng động viên khi có lệnh.

Nhận thức được vai trò chủ đạo của chủ thể quá trình huấn luyện đối với việc đột phá nâng cao chất lượng huấn luyện quân nhân dự bị, Sư đoàn đặc biệt quan tâm đến việc đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, khả năng của đội ngũ cán bộ trực tiếp huấn luyện thông qua cử đi đào tạo, bồi dưỡng tại các học viện, nhà trường trong Quân đội; thực hiện tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ, bảo đảm đủ năng lực quản lý, huấn luyện đơn vị theo phân cấp; chú trọng vào những nội dung mới, còn yếu, nhất là đối với số cán bộ trẻ, cán bộ mới về đơn vị. Đối với cán bộ khung A, tập trung bồi dưỡng về phương pháp tổ chức huấn luyện, kiểm tra, diễn tập, làm mẫu, làm điểm trong huấn luyện; đồng thời, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ tự học, tự nghiên cứu nâng cao trình độ và kiến thức phục vụ cho công tác huấn luyện và quản lý đơn vị dự bị động viên. Đối với cán bộ khung B, trước khi huy động dự bị động viên từ 07 - 10 ngày, Sư đoàn tổ chức huấn luyện cán bộ với những nội dung liên quan đến chuyên môn quân sự và quản lý bộ đội. Sau đó, đưa khung cán bộ đã được huấn luyện, cùng với cán bộ khung A quản lý, duy trì, huấn luyện phân đội dự bị động viên theo kế hoạch. Đến nay, 100% cán bộ khung A huấn luyện được theo phân cấp (80% huấn luyện giỏi, tăng 04% so với nhiệm kỳ trước); khung B có trên 80% cán bộ huấn luyện được theo phân cấp (70% cán bộ đại đội, tiểu đoàn huấn luyện khá); cán bộ trung đội, tiểu đội, khẩu đội cơ bản làm tốt công tác quản lý, duy trì huấn luyện theo quy định.

Do đặc điểm quân nhân dự bị có trình độ văn hóa, chuyên môn quân sự, tuổi đời, sức khỏe không đồng đều,… nên Sư đoàn chú trọng đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp huấn luyện phù hợp với từng đối tượng. Bám sát phương châm huấn luyện lực lượng dự bị động viên theo hướng “Chất lượng, thiết thực, hiệu quả, tập trung có trọng tâm, trọng điểm”, Sư đoàn chỉ đạo cơ quan, đơn vị chuẩn hóa chương trình, nội dung bảo đảm toàn diện, chuyên sâu, có trọng tâm, trọng điểm, sát thực tiễn địa bàn 03 tỉnh (Bình Dương, Bình Phước, Tiền Giang). Trong đó, chú trọng huấn luyện giỏi kỹ thuật, chiến thuật cá nhân đến tiểu đoàn, thuần thục chiến thuật cấp đại đội, tiểu đoàn (trọng tâm là cấp đại đội); huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật, nhất là vũ khí trang bị mới; thành thạo kỹ thuật, chiến thuật chuyên ngành, giỏi tác chiến độc lập và hiệp đồng quân, binh chủng. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị kết hợp linh hoạt, đa dạng các hình thức, phương pháp huấn luyện, như: kết hợp huấn luyện tập trung với huấn luyện nhóm đối tượng theo từng khoa mục; tăng cường tổ chức ôn luyện ngoài giờ, người có trình độ khá, giỏi kèm cặp, giúp đỡ người còn yếu. Để gắn huấn luyện với quản lý bộ đội, Sư đoàn yêu cầu cán bộ khung A huấn luyện cho cán bộ khung B và cán bộ khung B huấn luyện cho đơn vị dự bị động viên theo phân cấp. Quá trình thực hiện, Sư đoàn chỉ đạo các đơn vị thực hiện nghiêm quy trình huấn luyện từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp; kết hợp chặt chẽ huấn luyện lý thuyết với thực hành, lấy thực hành là chính; tổ chức cho bộ đội ôn kỹ, chia nhỏ tập nhiều, xoay vòng, đổi tập hợp lý, làm chắc, gọn từng nội dung huấn luyện, v.v.

Một trong những đặc thù khi tổ chức huấn luyện lực lượng dự bị động viên là thời gian huấn luyện ngắn, nên việc huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, có trọng tâm, trọng điểm được Sư đoàn hết sức chú trọng. Theo đó, các đơn vị xác định, lấy huấn luyện kỹ thuật là cơ bản, chiến thuật là trọng tâm, huấn luyện phân đội là trọng điểm, làm cơ sở để hợp luyện, hiệp đồng chiến đấu đến cấp tiểu đoàn; tích cực huấn luyện chuyển loại, giữ vững và nâng cao tỷ lệ đúng chuyên nghiệp quân sự. Bên cạnh đó, yêu cầu cấp ủy, chỉ huy các cấp tăng cường kiểm tra, phát huy dân chủ trong huấn luyện. Sau từng nội dung huấn luyện, tổ chức hội thi, hội thao, đánh giá kết quả khách quan, đúng thực chất; nhân rộng cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả, chống mọi biểu hiện chủ quan, ngại khó, ngại khổ, bệnh thành tích trong huấn luyện. Cùng với huấn luyện, Sư đoàn đặc biệt coi trọng tổ chức diễn tập có sử dụng đạn hơi, thuốc nổ và bắn đạn thật cấp trung đội, đại đội, tiểu đoàn nhằm rèn luyện, nâng cao trình độ cho cán bộ, quân nhân dự bị. Nhờ đó, chất lượng huấn luyện qua từng năm được nâng lên rõ rệt (100% khoa mục huấn luyện đạt yêu cầu, trong đó 80% trở lên khá, giỏi; diễn tập bắn đạn thật đạt kết quả cao, bảo đảm an toàn tuyệt đối).

Cùng với các giải pháp trên, Sư đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm quy định cán bộ 4 cùng (cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng chia sẻ) với quân nhân dự bị; qua đó, nắm chắc tình hình tư tưởng, kịp thời định hướng, giải quyết tư tưởng tiêu cực nảy sinh, xây dựng tinh thần đoàn kết, nhất trí cao trong quá trình huấn luyện. Đồng thời, bảo đảm tốt nhất cơ sở vật chất phục vụ sinh hoạt, ăn, ở, chăm sóc sức khỏe và các chế độ, chính sách cho lực lượng dự bị động viên theo luật định, nhằm xây dựng động cơ, ý chí quyết tâm, phấn khởi tham gia huấn luyện đạt kết quả cao nhất, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Đại tá MAI CHÍ KHANH, Sư đoàn trưởng
_________________

1 - Nghị quyết số 765-NQ/QUTW, ngày 20/12/2012 của Quân ủy Trung ương về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”; Kết luận số 60-KL/QUTW, ngày 18/01/2019 của Quân ủy Trung ương về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương; Nghị quyết số 1659-NQ/QUTW, ngày 20/12/2022 của Quân ủy Trung ương về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo”; Nghị quyết số 253-NQ/ĐU của Đảng ủy Quân đoàn về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”, v.v.

2 - Nghị quyết số 302-NQ/ĐU, ngày 18/01/2013 về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”; Nghị quyết số 252-NQ/ĐU, ngày 28/02/2023 về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo”, v.v.