Sư đoàn Bộ binh 5, Quân khu 7 là một trong những sư đoàn chủ lực đầu tiên ra đời trên chiến trường miền Đông Nam Bộ, nhằm đáp ứng yêu cầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ chuẩn bị bước vào giai đoạn ác liệt¹. Trải qua 55 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dấu chân của cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn trải dài trên các chiến trường: Võ Su, Long Tân, Suối Râm, Lộc Ninh, Trảng Bàng, Ampin, Xixophon, Chiến dịch Biên giới mùa khô năm 1984 - 1985,... làm nên những chiến công vang dội. Hơn nửa thế kỷ chiến đấu và trưởng thành của Sư đoàn đã có hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ mãi mãi hiến dâng tuổi thanh xuân của mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế cao cả, xây đắp nên truyền thống: “Đoàn kết, trung dũng, cơ động, linh hoạt, tự lực tự cường, đánh thắng mọi kẻ thù”. Ghi nhận thành tích của Sư đoàn, Nhà nước 2 lần tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; Nhà nước Campuchia tặng Huân chương Ăngco; Bộ Quốc phòng, Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh,... tặng nhiều phần thưởng cao quý.

Bước vào thời kỳ mới, Sư đoàn luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, có nhiều mặt công tác đột phá nổi bật, là đơn vị điểm của Quân khu. Thành tích đó là kết quả của nhiều yếu tố; trong đó, công tác giáo dục chính trị, xây dựng bản lĩnh, ý chí quyết tâm cho cán bộ, chiến sĩ vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ là yếu tố hàng đầu.

Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao, Đảng ủy Sư đoàn phát huy vai trò, vị trí của cấp ủy, tổ chức đảng trong lãnh đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác giáo dục chính trị. Hằng năm, trên cơ sở quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của trên về công tác giáo dục chính trị, nhất là Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị ở đơn vị cơ sở trong giai đoạn mới” của Bộ Quốc phòng, Đảng ủy Sư đoàn ra nghị quyết lãnh đạo chuyên đề về công tác giáo dục chính trị. Đồng thời, chỉ đạo cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, ra nghị quyết lãnh đạo xác định mục tiêu, nhiệm vụ, yêu cầu, nội dung, biện pháp tiến hành công tác này sát nhiệm vụ chính trị trung tâm của đơn vị. Trong đó, chú trọng đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, sự điều hành của chính ủy, chính trị viên và người chỉ huy; nêu cao trách nhiệm của đội ngũ cán bộ chủ trì trong tổ chức, quản lý và tham gia công tác giáo dục chính trị. Cơ quan chính trị phát huy vai trò tham mưu cho đảng ủy đề xuất các nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc để khắc phục, bảo đảm để công tác giáo dục chính trị được tiến hành đồng bộ, thống nhất. Các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm túc chương trình giáo dục theo kế hoạch; tích cực kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả học tập; sơ kết, tổng kết, khen thưởng, rút kinh nghiệm; lấy kết quả giáo dục chính trị là một tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của tổ chức và cá nhân. Bằng nhiều nỗ lực, kết quả đạt được trong công tác giáo dục chính trị của Sư đoàn ngày một toàn diện, vững chắc, tạo bước chuyển biến mới về chất lượng, hiệu quả².

Phối hợp với Bảo tàng Tây Ninh  truyên truyền về thành tựu đổi mới của đất nước

Sư đoàn tập trung đổi mới toàn diện, đồng bộ nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị. Trên cơ sở chương trình giáo dục chính trị do trên quy định, Sư đoàn rà soát, điều chỉnh, xây dựng chương trình, nội dung phù hợp với thực tiễn và từng đối tượng. Các cơ quan, đơn vị chủ động biên soạn tài liệu, giáo trình, giáo án theo phân cấp; gắn nội dung giáo dục cơ bản với giáo dục do đơn vị tự xác định, như: truyền thống, nhiệm vụ của đơn vị; đề cương tuyên truyền nhân các ngày lễ lớn, tuyên truyền về biển, đảo, những vấn đề thời sự nổi bật trong nước và quốc tế, những quy định mới của pháp luật, v.v. Ngoài ra, bổ sung những chuyên đề, nội dung mới mà dư luận xã hội quan tâm có tác động đến tình hình chính trị, kinh tế, xã hội và lực lượng vũ trang, để kịp thời định hướng nhận thức, tư tưởng, hành động cho cán bộ, chiến sĩ.

Ngoài các hình thức giáo dục, tuyên truyền theo Quy chế của Tổng cục Chính trị, Sư đoàn vận dụng linh hoạt, đa dạng các hình thức giáo dục theo hướng mở, phù hợp với đặc điểm, nhiệm vụ, sát với tâm lý và trình độ nhận thức của cán bộ, chiến sĩ. Trong đó, chú trọng các hình thức: nói chuyện chuyên đề, thông báo thời sự, sinh hoạt chính trị - tư tưởng, đọc báo, nghe đài, tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh nội bộ, diễn đàn, đối thoại trực tiếp, hoạt động văn nghệ, v.v. Đồng thời, phát huy hiệu quả hoạt động của các mô hình bổ trợ, như: “Mỗi tối một câu hỏi, một đáp án chính trị bổ ích”; “Mỗi tuần một câu chuyện lịch sử”; “Cán bộ, đảng viên dìu dắt quần chúng và cấp dưới” kết hợp với sinh hoạt tổ 3 người; “Lời Bác dạy ngày này năm xưa”; duy trì hiệu quả trang mạng, hoạt động của lực lượng 47 đấu tranh với quan điểm sai trái, phản động và thông tin xấu độc trên mạng xã hội. Với những hình thức linh hoạt phù hợp đã biến nội dung giáo dục chính trị không còn khô khan, giáo điều, làm cho người học hưng phấn, dễ tiếp thu, dễ học tập và làm theo. Về phương pháp, thực hiện việc gắn giáo dục cơ bản với giáo dục thường xuyên, giáo dục theo nhiệm vụ; giáo dục chung với giáo dục riêng theo đối tượng. Đặc biệt, Sư đoàn chủ trương cá thể hóa giáo dục chính trị. Theo đó, các cơ quan đơn vị kết hợp với chính quyền, đoàn thể địa phương và gia đình nắm chắc hoàn cảnh từng trường hợp, tập trung vào những đồng chí có hoàn cảnh gia đình khó khăn, dân tộc thiểu số,... để có biện pháp giáo dục phù hợp. Đồng thời, giáo dục thông qua các hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, làm công tác dân vận, các cuộc vận động lớn của Đảng, Nhà nước, Quân đội, địa phương nhất là việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để nâng cao nhận thức, kiến thức, tình yêu thương đồng chí, đồng đội, đoàn kết quân dân, lan tỏa hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, v.v.

Cùng với đó, Sư đoàn chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác giáo dục chính trị. Lực lượng này được quan tâm lựa chọn, chăm lo bồi dưỡng, cả về bản lĩnh chính trị, phẩm chất và năng lực, bảo đảm đủ số lượng, chất lượng ngày càng cao. Trong đó, chú trọng tuyển chọn các đồng chí có năng lực toàn diện, phương pháp sư phạm tốt, tâm huyết với công việc. Thực hiện phương châm: “Cơ quan bồi dưỡng cho đơn vị, cấp trên bồi dưỡng cho cấp dưới”, “yếu khâu nào bồi dưỡng khâu đó”, các cơ quan, đơn vị tổ chức tốt việc bồi dưỡng thường xuyên tại đơn vị theo phân cấp. Sư đoàn yêu cầu mọi bài giảng chính trị phải được thông qua. Hằng năm, Sư đoàn đều tổ chức tập huấn, bồi dưỡng tại chức cho 100% cán bộ chính trị để thống nhất nội dung, phương pháp tiến hành công tác giáo dục chính trị. Hằng tháng, cơ quan chính trị cấp trung đoàn kiểm tra giáo án chính trị ít nhất một tiểu đoàn. Hằng quý, trực tiếp Chính ủy Sư đoàn dự giờ kiểm tra giáo dục chính trị ít nhất một đơn vị. Sư đoàn còn tích cực tổ chức hội giảng, hội thi để nâng cao trình độ kiến thức, kỹ năng công tác giáo dục chính trị cho cán bộ cấp phân đội. Các cơ quan, đơn vị khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị tự học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ hiểu biết chung về các lĩnh vực chính trị, kinh tế, pháp luật, văn hóa, xã hội, khoa học. Đây cũng là đội ngũ cán bộ quản lý đơn vị. Vì vậy, Sư đoàn yêu cầu đội ngũ này phải luôn tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, đạo đức, lối sống, thực sự là tấm gương cho bộ đội noi theo. Đồng thời, gần gũi, lắng nghe nắm chắc diễn biến tư tưởng của bộ đội, vận dụng kiến thức để định hướng, giải quyết các vấn đề nảy sinh về tư tưởng ngay từ cơ sở. Đến nay, 100% cán bộ giảng dạy chính trị ở cơ sở thuần thục thiết kế giáo án điện tử và giảng dạy có kết hợp phương tiện trình chiếu, thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục chính trị theo phân cấp; trong đó, có 80% khá, giỏi.

Sư đoàn đẩy mạnh xây dựng chính quy, duy trì kỷ luật, xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội. Thực tiễn cho thấy, công tác giáo dục chính trị chỉ đạt hiệu quả cao trong một môi trường thuận lợi. Theo đó, các cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm chế độ, nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật tạo ý thức tự giác trong chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội và các chế độ, quy định của đơn vị. Đồng thời, coi trọng xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, thực hiện nghiêm Quy chế Dân chủ cơ sở, Ngày Chính trị và văn hóa tinh thần, Ngày Pháp luật, quan tâm chăm lo nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và hậu phương gia đình cán bộ, chiến sĩ. Qua đó, hình thành một chỉnh thể thống nhất, bổ sung, làm phong phú quá trình giáo dục, rèn luyện người quân nhân cách mạng, làm cho cán bộ, chiến sĩ gắn bó với đơn vị, yên tâm công tác, vươn lên hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Hiệu quả từ đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị đã góp phần nâng cao phẩm chất, đạo đức, lối sống, nhân cách của người quân nhân cách mạng; củng cố niềm tin, sự trung thành tuyệt đối của cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân. Đó là nền tảng vững chắc để Sư đoàn xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, Đơn vị vững mạnh toàn diện, “mẫu mực, tiêu biểu” làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá, ThS. PHẠM ANH TUẤN, Chính ủy Sư đoàn
________________

1 - Ngày 23/11/1965 là ngày truyền thống của Sư đoàn

2 - Kiểm tra chính trị hằng năm cho các đối tượng 100% đạt yêu cầu, đối tượng sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp 89% đến 95% khá, giỏi; hạ sĩ quan, binh sĩ và chiến sĩ mới 71% đến 79% khá, giỏi.