Sư đoàn bộ binh 301 thuộc Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, có nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ); phối hợp với các lực lượng khác để bảo vệ tuyệt đối an toàn địa bàn, các mục tiêu trọng yếu và các sự kiện chính trị quan trọng ở Thủ đô. Sư đoàn còn làm nhiệm vụ huấn luyện lực lượng dự bị động viên (DBĐV) và tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm, cứu nạn. Để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, Sư đoàn luôn đặt lên hàng đầu việc nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ. Đây cũng là khâu đột phá được xác định trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Sư đoàn lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2010 - 2015.

Để tạo bước chuyển biến mang tính đột phá đó, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn đã quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên về công tác huấn luyện, SSCĐ và tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, toàn diện công tác này. Sư đoàn tập trung trước hết vào giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng ý chí quyết tâm cho cán bộ, chiến sĩ, tạo cơ sở để nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ; trong đó, coi trọng tổ chức quán triệt, học tập cho bộ đội về Chỉ lệnh công tác Quân sự của Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, các chỉ thị, hướng dẫn, quy định của cấp trên; nhiệm vụ của đơn vị; âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, cũng như niềm vinh dự, tự hào được góp phần bảo vệ “Trái tim của Tổ quốc”. Qua đó, làm cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác huấn luyện, SSCĐ, thống nhất cao về ý chí và hành động, quyết tâm phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ. Để đạt hiệu quả, Sư đoàn đã thực hiện đồng bộ các biện pháp, phát huy sức mạnh của mọi tổ chức, cá nhân, nhất là tổ chức đảng, hệ thống chỉ huy và vai trò của các tổ chức: Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội đồng quân nhân... Hằng năm, Đảng ủy Sư đoàn đều ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác huấn luyện, SSCĐ, phân công các đồng chí đảng ủy viên, chỉ huy Sư đoàn phụ trách các mặt công tác theo chuyên ngành. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị đưa các chỉ tiêu, nội dung, biện pháp huấn luyện, SSCĐ vào nghị quyết lãnh đạo thường kỳ và xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện sát với từng đối tượng, đơn vị; chú trọng thực hiện tốt công tác đảng, công tác chính trị trong huấn luyện, SSCĐ; gắn kết chặt chẽ giữa huấn luyện, SSCĐ với xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Vì vậy, cán bộ, chiến sĩ của Sư đoàn có lập trường chính trị, tư tưởng vững vàng, xác định rõ trách nhiệm trong huấn luyện, SSCĐ, sẵn sàng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Một buổi huấn luyện điều lệnh ở Trung đoàn 692, Sư đoàn 301

Công tác đảm bảo cơ sở vật chất, thao trường, bãi tập là một yếu tố quan trọng, trực tiếp chi phối đến chất lượng huấn luyện. Nhận thức rõ điều đó, Sư đoàn đã kết hợp sử dụng có hiệu quả nguồn kinh phí, vật tư trên cấp với phát huy nội lực, công sức, trí tuệ của bộ đội để củng cố, nâng cấp hệ thống thao trường, bãi tập, mô hình, học cụ đảm bảo cho huấn luyện. Trong năm qua, Sư đoàn đã có 54 sáng kiến; trong đó, có 13 sáng kiến đạt giải cấp sư đoàn, 02 sáng kiến đạt giải cấp bộ, 02 sáng kiến được lựa chọn tham gia thi cấp quốc gia; toàn Sư đoàn đã củng cố, làm mới gần 3.000 bia bảng các loại, tu sửa gần 70 thao trường, đảm bảo đầy đủ, kịp thời cho công tác huấn luyện.

Trong công tác huấn luyện cán bộ, Sư đoàn đặc biệt chú trọng tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ đại đội, trung đội, coi đó là khâu then chốt, quyết định tới việc nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ của các đơn vị. Công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ được Sư đoàn tiến hành thường xuyên, duy trì thành nền nếp trước và trong quá trình huấn luyện; trong đó, chú trọng thống nhất về tổ chức, phương pháp, quản lý, điều hành huấn luyện và khắc phục những nội dung còn yếu. Sư đoàn chỉ đạo các đơn vị lựa chọn đưa nội dung quân sự cần thiết, với tỷ lệ hợp lý vào chương trình huấn luyện cán bộ chính trị và đưa nội dung về chính trị vào huấn luyện cho cán bộ quân sự. Cách làm này giúp cho cán bộ không chỉ nắm chắc lĩnh vực được đảm nhiệm, mà còn có hiểu biết cần thiết đối với lĩnh vực khác, làm cơ sở cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo và kiểm tra công tác huấn luyện, SSCĐ của các đơn vị; tránh được hiện tượng chỉ đề cao công việc, chức trách của mình mà ít quan tâm, hoặc coi nhẹ các mặt công tác khác. Năm 2012, Sư đoàn đã tổ chức 07 lớp tập huấn bồi dưỡng cho 974 lượt cán bộ các cấp. Bên cạnh đó, Sư đoàn khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ các cấp, nhất là cấp phân đội, tự nghiên cứu, học tập nâng cao trình độ tương xứng với cương vị, chức trách được giao. Hằng năm, Sư đoàn còn duy trì tổ chức Hội giảng, Hội thi cán bộ huấn luyện giỏi các cấp. Qua đó, tạo động lực để cán bộ nghiên cứu, học tập, trao đổi, rút kinh nghiệm và là cơ sở để các đơn vị đánh giá thực chất trình độ đội ngũ cán bộ của mình, phát huy những mặt mạnh, có biện pháp khắc phục những mặt hạn chế. Với cách làm trên, trình độ đội ngũ cán bộ của Sư đoàn ngày càng được nâng lên, 100% cán bộ huấn luyện được theo phân cấp.

Trong huấn luyện phân đội, các đơn vị thực hiện nghiêm túc phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, vận dụng linh hoạt các quan điểm, nguyên tắc, mối kết hợp trong huấn luyện; coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát với đối tượng, địa bàn và thực tế chiến đấu, đảm bảo tốt nhất cho hoạt động hiệp đồng tác chiến. Các đơn vị đẩy mạnh đổi mới phương pháp, thực hiện tuần tự các bước huấn luyện (từ thấp đến cao, giản đơn đến phức tạp, từ huấn luyện cá nhân đến phân đội, phân đoạn đến tổng hợp...); lấy huấn luyện kỹ thuật làm cơ sở cho huấn luyện chiến thuật; kết hợp giữa huấn luyện chuyên ngành với huấn luyện theo các phương án, tình huống SSCĐ; kết hợp huấn luyện với quản lý, duy trì kỷ luật và xây dựng chính quy. Mặt khác, Sư đoàn tăng cường tổ chức huấn luyện, diễn tập trong các điều kiện thời tiết phức tạp để nâng cao sức khoẻ, rèn luyện ý chí chiến đấu cho bộ đội và tăng cường sức cơ động cho các đơn vị. Đặc biệt, Sư đoàn coi trọng huấn luyện nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến đấu ở địa bàn thành phố, thị xã; tăng cường huấn luyện đêm và huấn luyện nâng cao khả năng cơ động của các đơn vị gắn với các tình huống chiến thuật. Trên cơ sở định hướng của Cục Quân huấn, Sư đoàn đi đầu toàn quân trong thực hiện diễn tập chiến thuật “đối kháng hai bên”. Hằng năm, sau khi hoàn thành huấn luyện đội ngũ chiến thuật, các đơn vị tiến hành diễn tập “Vòng hành quân tổng hợp” kết hợp thực hành nhiều hình thức chiến thuật; trong đó, có hình thức “đối kháng hai bên”, để cán bộ các cấp vận dụng các nguyên tắc, lý luận vào tổ chức, thực hành chiến đấu, chỉ huy bộ đội xử lý các tình huống. Sư đoàn đã tổ chức cho Tiểu đoàn Bộ binh 5 diễn tập chiến thuật “Vòng hành quân tổng hợp”, có tình huống “đối kháng hai bên” và tổ chức thực binh bắn đạn thật cấp đại đội trong diễn tập chỉ huy cơ quan, được cấp trên đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ. Bên cạnh đó, Sư đoàn còn hoàn thành huấn luyện, kiểm tra 48 bài bắn kỹ thuật chiến đấu bộ binh với các loại vũ khí có trong biên chế (39 bài đạt loại giỏi, 9 bài đạt loại khá); tổ chức diễn tập chiến thuật có bắn đạn thật đề mục “Trung đội bộ binh mở cửa đánh chiếm đầu cầu”, đột kích phát triển chiến đấu; “Đại đội bộ binh tiến công địch đổ bộ đường không”... các đơn vị đều đạt giỏi về kỹ thuật, khá về chiến thuật.

Những năm gần đây, chất lượng chiến sĩ mới của Sư đoàn luôn được đảm bảo (tỷ lệ đảng viên tăng, trình độ văn hóa ngày càng cao). Đó là cơ sở quan trọng để Sư đoàn hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện chiến sĩ mới. Qua kiểm tra công tác này, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đều đánh giá Sư đoàn đã thực hiện đúng quy trình, đảm bảo nội dung, thời gian, quân số, các nội dung huấn luyện đều đạt khá, giỏi và đảm bảo an toàn tuyệt đối về mọi mặt. Đi đôi với thực hiện tốt công tác huấn luyện lực lượng thường trực, Sư đoàn luôn coi trọng và thực hiện tốt công tác huấn luyện lực lượng DBĐV. Hằng năm, Sư đoàn phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương 14 quận, huyện để sắp xếp, biên chế đủ số lượng quân DBĐV theo chỉ tiêu, chất lượng tương đối tốt. Để khắc phục khó khăn do sĩ quan dự bị còn thiếu về số lượng, yếu về chất lượng, Sư đoàn coi trọng việc thực hiện nghiêm túc quy định tổ chức tập huấn (10 ngày) cho đội ngũ cán bộ DBĐV (khung B) trước khi bước vào huấn luyện. Nội dung, chương trình bồi dưỡng tập trung khắc phục những khâu yếu, mặt yếu của cán bộ, cả về trình độ chuyên môn và phương pháp tổ chức huấn luyện. Qua đó, giúp cán bộ DBĐV có đủ năng lực hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, chỉ huy đơn vị. Cán bộ các đơn vị (khung A) không làm thay, chỉ hướng dẫn, chấn chỉnh và hỗ trợ khi cần thiết. Nhờ đó, các đơn vị khung thường trực của Sư đoàn đều hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện lực lượng DBĐV theo đúng kế hoạch, thời gian, đảm bảo chất lượng, an toàn tuyệt đối. Kết quả, kiểm tra bắn đạn thật súng tiểu liên AK bài 2d, súng trung liên, đại liên bài 1 đạt kết quả khá; kiểm tra nhận thức, tổ chức diễn tập chiến thuật đề mục Đại đội Bộ binh tiến công địch đổ bộ đường không có sử dụng đạn hơi, thuốc nổ, đạt loại khá. Sư đoàn đã chỉ đạo các trung đoàn khung thường trực tổ chức diễn tập chỉ huy - cơ quan (1 bên 1 cấp) trên bản đồ, có ứng dụng công nghệ thông tin và tiếp nhận quân nhân dự bị, đạt kết quả khá; Trung đoàn Bộ binh 59 diễn tập chỉ huy - cơ quan (1 bên 2 cấp) trên bản đồ và ngoài thực địa, có huy động tiếp nhận quân nhân dự bị và một phần thực binh bắn chiến đấu, đạt kết quả khá.

Cùng với công tác huấn luyện, Sư đoàn đặc biệt quan tâm nâng cao trình độ SSCĐ của các đơn vị. Bên cạnh việc thường xuyên chăm lo giáo dục nâng cao nhận thức và trách nhiệm cho bộ đội, Sư đoàn và các đơn vị coi trọng xây dựng, kiện toàn kế hoạch SSCĐ, duy trì nghiêm chế độ trực chỉ huy, trực ban tác chiến, trực phòng không, trực thông tin liên lạc...; đồng thời, tăng cường luyện tập các phương án tác chiến. Trên cơ sở nắm chắc tình hình thực tiễn và nhiệm vụ trong từng giai đoạn, Sư đoàn kịp thời chỉ đạo các cơ quan, đơn vị điều chỉnh, kiện toàn các phương án tác chiến, bổ sung kế hoạch bảo vệ mục tiêu, phối hợp với các lực lượng tại chỗ nắm vững tình hình mục tiêu đảm nhiệm... Sư đoàn thường xuyên tổ chức luyện tập các phương án chiến đấu; thực hành luyện tập chuyển trạng thái SSCĐ ở các cấp, cơ động lực lượng ra khu vực sơ tán nhanh, gọn, đúng thời gian quy định, chấp hành kỷ luật nghiêm, an toàn tuyệt đối, được Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đánh giá: Sư đoàn có đủ khả năng hoàn thành tốt nhiệm vụ khi có tình huống xảy ra. Trong năm qua, Sư đoàn hoàn thành tốt nhiệm vụ trực SSCĐ cao điểm (44 ngày) theo mệnh lệnh của Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội; hoàn thành tốt nhiệm vụ trực SSCĐ bảo vệ mục tiêu trong các dịp lễ, Tết, các sự kiện chính trị và bảo vệ các đoàn khách quốc tế đến thăm và làm việc cấp nhà nước. Bên cạnh đó, Sư đoàn còn phối hợp với các lực lượng khác tham gia khắc phục hậu quả thiên tai, góp phần giảm thiểu thiệt hại tài sản của Nhà nước và nhân dân.

Hiện nay, Sư đoàn đã và đang đẩy mạnh quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương, Nghị quyết số 939-NQ/ĐU của Đảng ủy Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo” bằng nhiều chủ trương, giải pháp đồng bộ, thiết thực. Qua đó, tạo sự chuyển biến mới, góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Sư đoàn, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị mà Đảng, Quân đội và nhân dân Thủ đô giao phó.

ĐỖ THÁI SƠN

Sư đoàn trưởng