Là đơn vị được biên chế đặc thù, Sư đoàn Bộ binh 301 (Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội) có nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, phối hợp với các lực lượng bảo vệ an toàn các mục tiêu trọng yếu, các sự kiện chính trị quan trọng diễn ra trên địa bàn Thủ đô và tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm, cứu hộ cứu nạn. Trong tình hình hiện nay, các thế lực thù địch đang gia tăng chống phá cách mạng nước ta với nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, trong đó Thủ đô Hà Nội là một trọng điểm, đặt ra ngày càng cao yêu cầu đối với công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của Sư đoàn. Điều đó đòi hỏi cán bộ, chiến sĩ Đơn vị phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí quyết tâm, tinh thần dũng cảm, tính linh hoạt, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ. Nhận rõ vinh dự, trách nhiệm, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn đã triển khai thực hiện nhiệm vụ bằng nhiều giải pháp đồng bộ, nhằm nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, góp phần bảo vệ sự bình yên của Thủ đô.

Trước hết, Sư đoàn chú trọng giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về vị trí, tầm quan trọng của công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, làm cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức rõ công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu là nhiệm vụ chính trị trung tâm, xuyên suốt, quyết định chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, khả năng hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị. Trên cơ sở quán triệt Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương, Nghị quyết 939-NQ/ĐU của Đảng ủy Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”; mệnh lệnh, chỉ thị huấn luyện hằng năm của Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, Đảng ủy Sư đoàn ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác huấn luyện, tổ chức quán triệt, phổ biến cho toàn Đơn vị. Sư đoàn duy trì nghiêm nền nếp giáo dục chính trị cơ bản cho các đối tượng và đẩy mạnh thực hiện Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”; đồng thời, thường xuyên thông tin, thông báo tình hình, nhất là âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Đối với chiến sĩ mới, Sư đoàn tăng cường giáo dục truyền thống, giáo dục pháp luật, tổ chức thăm quan bảo tàng, phòng truyền thống,… để khơi dậy lòng tự hào, yêu mến, gắn bó với đơn vị.

Thượng tá Nguyễn Đình Lưu kiểm tra, động viên cán bộ, chiến sĩ trước khi làm nhiệm vụ

Trong quá trình giáo dục, Sư đoàn gắn với thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Đặc biệt, Sư đoàn yêu cầu đội ngũ cán bộ các cấp phải luôn gần gũi, quan tâm, động viên, nêu gương cho cấp dưới bằng những việc làm, hành động cụ thể; đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị xây dựng kế hoạch, thực hiện có nền nếp Ngày Chính trị và văn hóa tinh thần, cử cán bộ xuống dự, đối thoại, kịp thời nắm, giải quyết tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, chiến sĩ. Để đạt hiệu quả cao, Sư đoàn vận dụng nhiều hình thức, như: gắn giáo dục chung với giáo dục theo chuyên đề, giáo dục chuyên sâu theo từng nhiệm vụ; đồng thời, tổ chức tọa đàm, diễn đàn, sân khấu hóa, phát huy vai trò của các tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng: Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ; qua đó, giúp cán bộ, chiến sĩ nhận rõ vinh dự, trách nhiệm của người chiến sĩ Thủ đô, xây dựng bản lĩnh, luôn nêu cao ý thức cảnh giác, quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống.

Thực tế cho thấy, công tác chuẩn bị huấn luyện có vai trò quan trọng đối với kết quả huấn luyện; vì vậy, Sư đoàn tập trung thực hiện tốt công tác này. Hằng năm, trước khi bước vào các giai đoạn huấn luyện, bên cạnh việc cử cán bộ tham gia tập huấn do Bộ Tư lệnh Thủ đô tổ chức, Sư đoàn phân cấp mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ các cấp. Nội dung tập huấn, bồi dưỡng đi sâu vào những vấn đề mới được bổ sung, phát triển, nội dung còn yếu, còn thiếu trong quá trình huấn luyện của năm trước. Đồng thời, bồi dưỡng về phương pháp quản lý, chỉ huy, tổ chức điều hành huấn luyện theo cương vị, chức trách được giao. Qua tập huấn, bồi dưỡng, giúp cho đội ngũ cán bộ có phương pháp huấn luyện khoa học, thuần thục các yếu lĩnh, động tác và năng lực thực hành huấn luyện được nâng lên. Bên cạnh tổ chức bồi dưỡng, tập huấn, Sư đoàn còn tích cực chuẩn bị cơ sở vật chất bảo đảm cho huấn luyện. Bằng nguồn kinh phí trên cấp, Sư đoàn chủ động bảo đảm đầy đủ vật chất cần thiết cho huấn luyện; củng cố, làm mới các loại mô hình, học cụ; nâng cấp, tu sửa hệ thống thao trường, bãi tập theo đúng quy định, bảo đảm chất lượng. Cùng với đó, Sư đoàn khuyến khích cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật tích cực phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật phục vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Trong năm 2015, Sư đoàn có 68 sáng kiến cải tiến kỹ thuật được áp dụng, mang lại hiệu quả thiết thực; có 03 sáng kiến đạt giải C tại Hội thi sáng kiến cải tiến kỹ thuật toàn quân. Tiêu biểu là sáng kiến cải tiến bình chữa cháy phục vụ huấn luyện, luyện tập chữa cháy của Trung tá Trương Phúc Hải, Phòng Tham mưu Sư đoàn, được các cơ quan chức năng đánh giá cao về tính hiệu quả.

Trong thực hành huấn luyện, Sư đoàn bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, vận dụng linh hoạt các quan điểm, nguyên tắc, mối kết hợp, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát với yêu cầu nhiệm vụ, địa bàn và đối tượng tác chiến, biên chế, trang bị của đơn vị; lấy huấn luyện cán bộ làm khâu then chốt, huấn luyện chiến thuật làm trọng tâm, huấn luyện kỹ thuật chiến đấu bộ binh, binh chủng làm cơ sở. Với huấn luyện cán bộ, Sư đoàn thực hiện “cấp trên huấn luyện cấp dưới, chỉ huy huấn luyện đơn vị”, kết hợp tự học, tự nghiên cứu. Để đánh giá thực chất năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ, làm cơ sở cho việc bình xét, điều động, bổ nhiệm cán bộ, hằng năm, Sư đoàn tổ chức hội giảng, hội thi cán bộ huấn luyện giỏi các cấp. Cách làm này đã tạo động lực để đội ngũ cán bộ các cấp tích cực học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ chuyên môn, phương pháp huấn luyện, rèn luyện bản lĩnh, tác phong chỉ huy. Kết quả kiểm tra huấn luyện năm 2015, có 100% cán bộ huấn luyện được theo phân cấp, có trên 80% đạt khá, giỏi; đặc biệt, trình độ thực hành huấn luyện của đội ngũ tiểu đội trưởng, khẩu đội trưởng có chuyển biến rõ rệt. Với huấn luyện phân đội, Sư đoàn đẩy mạnh đổi mới phương pháp, thực hiện đúng quy trình, các bước huấn luyện từ thấp đến cao, đơn giản đến phức tạp, từ cá nhân đến phân đội, từ phân đoạn đến tổng hợp; kết hợp huấn luyện chuyên ngành với huấn luyện theo các phương án, tình huống sẵn sàng chiến đấu. Sư đoàn thực hiện huấn luyện tại đơn vị kết hợp với huấn luyện dã ngoại trên các loại địa hình: thành thị, đồng bằng, rừng núi; tổ chức hành quân xa, mang vác nặng trong mọi điều kiện thời tiết để rèn luyện ý chí chiến đấu, thể lực, sức bền bỉ, dẻo dai cho bộ đội, tăng cường khả năng cơ động chiến đấu cho các đơn vị. Kết thúc mỗi giai đoạn huấn luyện, Sư đoàn đều tổ chức diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp có một phần thực binh, nhằm nâng cao năng lực tổ chức chỉ huy của cán bộ, trình độ hiệp đồng chiến đấu giữa các phân đội, khả năng sử dụng công nghệ thông tin vào soạn thảo các văn kiện chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống. Năm 2015, Sư đoàn tổ chức diễn tập chỉ huy cơ quan 01 bên 01 cấp, 01 bên 02 cấp trên bản đồ và thực địa có tiếp nhận lực lượng dự bị động viên, thực binh 01 đại đội bộ binh bắn chiến đấu, được Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đánh giá cao. Cùng với đó, Sư đoàn chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện chiến sĩ mới. Sư đoàn chỉ đạo cơ quan, đơn vị làm tốt công tác thâm nhập, tiếp nhận quân tại các địa phương nên chất lượng chiến sĩ mới luôn đảm bảo, tỷ lệ đảng viên tăng, trình độ văn hóa ngày càng cao. Đồng thời, xây dựng kế hoạch, chuẩn bị thao trường, bãi tập, tập huấn, bồi dưỡng cán bộ, tổ chức huấn luyện đúng, đủ nội dung, chương trình, thời gian. Vì vậy, kết quả kiểm tra sau 2 tuần, 01 tháng và kiểm tra 3 tiếng nổ đều đạt chỉ tiêu huấn luyện giỏi.

Cùng với huấn luyện lực lượng thường trực, Sư đoàn luôn quan tâm công tác huấn luyện lực lượng dự bị động viên. Hằng năm, Sư đoàn phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự các quận, huyện để sắp xếp, biên chế đủ số lượng dự bị động viên theo chỉ tiêu, có chất lượng tốt. Để khắc phục khó khăn do thiếu sĩ quan dự bị, chất lượng còn hạn chế, Sư đoàn thực hiện nghiêm túc quy định tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ dự bị động viên (khung B) trước khi bước vào huấn luyện, giúp họ bổ sung kiến thức quân sự, có đủ khả năng hoàn thành nhiệm vụ quản lý, chỉ huy đơn vị. Nhờ đó, các đơn vị khung thường trực của Sư đoàn đều hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện lực lượng dự bị động viên theo đúng kế hoạch, thời gian, đảm bảo chất lượng. Mặt khác, Sư đoàn kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, thường xuyên quán triệt, thực hiện nghiêm các quy định bảo đảm an toàn, huấn luyện theo đúng quy trình, quản lý chặt chẽ quân số, vũ khí trang bị, phương tiện xe máy. Vì vậy, những năm qua, Sư đoàn bảo đảm an toàn tuyệt đối trong huấn luyện và các hoạt động khác.

Song song với nâng cao chất lượng huấn luyện, Sư đoàn đặc biệt coi trọng nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cho cán bộ, chiến sĩ. Theo đó, Sư đoàn thường xuyên xây dựng, kiện toàn hệ thống văn kiện sẵn sàng chiến đấu, duy trì nghiêm chế độ trực chỉ huy, trực ban, đơn vị trực chiến, trực phòng không, trực thông tin liên lạc. Căn cứ tình hình thực tiễn và tính chất, nhiệm vụ được giao, Sư đoàn tổ chức trinh sát cụ thể từng mục tiêu, trên cơ sở đó điều chỉnh, bổ sung phương án cho phù hợp. Đồng thời, tăng cường luyện tập các phương án, thực hành luyện tập chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu ở các cấp, cơ động lực lượng ra khu vực sơ tán nhanh, gọn, đúng thời gian quy định, chấp hành nghiêm kỷ luật, bảo đảm an toàn tuyệt đối. Trước mỗi đợt trực cao điểm, Sư đoàn tổ chức kiểm tra, bảo đảm đủ quân số, vũ khí, khí tài, phương tiện cho nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu. Chỉ tính trong năm 2015, Sư đoàn trực cao điểm 13 đợt, thời gian trên 160 ngày, được Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ. Bên cạnh đó, Sư đoàn phát huy vai trò của vọng quan sát mắt đỉnh đầu, phát hiện và thông báo kịp thời các tình huống trên không, mặt đất; phối hợp chặt chẽ với các đơn vị quân đội, lực lượng chức năng trên địa bàn Thủ đô nắm chắc tình hình, khẩn trương huy động lực lượng làm nhiệm vụ, tham gia khắc phục hậu quả thiên tai, giảm thiểu thiệt hại tài sản của Nhà nước và nhân dân. Năm 2015, Sư đoàn huy động 56 lượt phương tiện, 1.814 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia chữa 05 vụ cháy, khắc phục hậu quả 02 vụ mưa bão, giông lốc, được Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tặng Bằng khen.

Với việc thực hiện đồng bộ các giải pháp, nhiều năm liền Đảng bộ Sư đoàn đạt trong sạch, vững mạnh. Năm 2015, Sư đoàn vinh dự được Bộ Quốc phòng tặng cờ “Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua Quyết thắng”. Đây là cơ sở, động lực để Sư đoàn 301 tiếp tục phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, bảo vệ Thủ đô - trái tim thân yêu của cả nước.

Thượng tá NGUYỄN ĐÌNH LƯU, Sư đoàn trưởng