Phân đội Thông tin-ra đa Nội Bài (thuộc Đơn vị C.21, Đoàn Không quân B.71) được thành lập ngày 20-01-1981, là một trong những phân đội thông tin-ra đa ra đời sớm nhất của Quân chủng Phòng không- Không quân. Trải qua 30 năm xây dựng, trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ của Phân đội luôn đoàn kết, khắc phục khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo đảm thông tin chỉ huy, thông tin bảo đảm bay, ra đa dẫn đường phục vụ chỉ huy, hiệp đồng, huấn luyện bay và bảo đảm an toàn bay. Với những thành tích đã đạt được, Phân đội vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhì; Bộ Quốc phòng, Quân chủng Phòng không-Không quân và Đoàn B.71 tặng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Trước yêu cầu ngày càng cao của công tác bảo đảm an toàn bay và căn cứ vào đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ được giao, Đảng ủy, chỉ huy Phân đội đã đề ra nhiều chủ trương, giải pháp, nhằm tăng cường tính vững chắc của hệ thống thông tin-ra đa; trong đó, bảo đảm thông tin-ra đa cho an toàn bay là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt.

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ đó, Phân đội xác định, trước hết phải tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; tăng cường tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, nhân viên, chiến sĩ trong đơn vị. Đây là vấn đề hết sức quan trọng, do đặc thù hoạt động của đơn vị kỹ thuật có nhiều trang, thiết bị hiện đại, độ chính xác cao. Vì thế, đòi hỏi cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị phải tích cực, chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn, vừa huấn luyện vừa khai thác, sử dụng, vận hành các phương tiện, khí tài thông tin-ra đa. Quán triệt các chỉ lệnh về công tác huấn luyện của cấp trên, Phân đội triển khai chặt chẽ kế hoạch huấn luyện đã được phê duyệt; chú trọng tập huấn, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn cho cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật. Do vậy, trình độ tổ chức huấn luyện và năng lực thực hành huấn luyện của đội ngũ cán bộ các cấp được nâng lên rõ rệt; nhiều năm Phân đội được Đoàn B.71 tin tưởng, giao trọng trách huấn luyện trắc thủ ra đa cho toàn Đoàn. Với tư tưởng chỉ đạo “Tích cực, thận trọng, vững chắc, an toàn”, Phân đội luôn chú trọng tổ chức học tập, nghiên cứu, rèn luyện kỹ năng, nâng cao trình độ chuyên môn cho các đối tượng, bảo đảm phương tiện, trang bị kỹ thuật cho nhiệm vụ bảo đảm thông tin-ra đa phục vụ huấn luyện bay và bảo đảm an toàn bay. Công tác huấn luyện được Phân đội tổ chức tốt từ khâu chuẩn bị cơ sở vật chất bảo đảm huấn luyện, xây dựng kế hoạch, nội dung, thời gian đến phương pháp, tổ chức huấn luyện, thể hiện tính khoa học, thực tiễn, phù hợp với đặc điểm, nhiệm vụ của đơn vị. Trong thực hành huấn luyện, các đơn vị kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chính trị với huấn luyện kỹ thuật chuyên môn. Nội dung huấn luyện bảo đảm toàn diện; trong đó, tập trung vào việc nâng cao chất lượng bảo đảm thông tin-ra đa, hiệu quả vận hành, khai thác, sử dụng, bảo quản phương tiện, khí tài thông tin-ra đa. Xuất phát từ đặc điểm tổ chức biên chế và nhiệm vụ được giao nên Phân đội chú trọng khuyến khích, động viên và phát huy tinh thần tự học, tự nghiên cứu, tranh thủ mọi lúc, mọi nơi trong quá trình làm việc để mỗi cá nhân tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, làm chủ phương tiện, trang bị. Nhờ vậy, kết quả kiểm tra giáo dục chính trị hằng năm đều 100% đạt yêu cầu, có trên 85% khá, giỏi; kiểm tra huấn luyện chuyên ngành 100% đạt yêu cầu, có 82% khá, giỏi.

 Nhiệm vụ bảo đảm an toàn bay đòi hỏi sự kết hợp chặt chẽ, đồng bộ của nhiều bộ phận, nhiều yếu tố, trong đó có vai trò quan trọng không thể thiếu của lực lượng thông tin-ra đa. Do đặc thù hoạt động của lực lượng không quân mang tính tập thể rất cao, mà trong đó thông tin-ra đa là một “mắt xích” quan trọng, nếu để xảy ra sai sót ở bất cứ khâu nào, dù là nhỏ cũng có thể phải trả giá bằng xương máu. Vì vậy, cùng với công tác huấn luyện, Phân đội luôn duy trì nghiêm túc nền nếp chế độ trực, từ trực ban chiến đấu sở chỉ huy đến trực ở các tổ, đài, trạm; đảm bảo nghiêm ngặt chế độ trực 24/24 giờ ở các đài, trạm. Cùng với đó, Phân đội chủ động tổ chức luyện tập các phương án chiến đấu cho các thành phần, lực lượng theo kế hoạch đã được phê duyệt, nhằm nâng cao trình độ, khả năng xử lý tình huống của các kíp trực ban chiến đấu. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, cán bộ, chiến sĩ phân đội luôn triển khai nghiêm công tác chuẩn bị bảo đảm thông tin-ra đa theo quy trình 4 bước: chuẩn bị trước, chuẩn bị trực tiếp, thực hành bay và kết thúc bay trong cả 3 giai đoạn chuẩn bị bay. Để đảm bảo an toàn tuyệt đối trong hoạt động bay, yêu cầu tiên quyết là khi bước vào thực hiện kế hoạch bay phải huy động toàn bộ lực lượng, phương tiện thông tin-ra đa của Phân đội, từ khâu chuẩn bị kiểm tra mức độ sẵn sàng của lực lượng, phương tiện, chất lượng của các phương tiện dự bị; kịp thời sửa chữa những hư hỏng, sai lệch được phát hiện trong quá trình bay; bảo đảm các phương tiện thông tin-ra đa làm việc liên tục, vững chắc, sẵn sàng thực hiện các chỉ thị, mệnh lệnh của người chỉ huy bay... Do tính chất đặc biệt quan trọng của giai đoạn thực hành bay, nên hầu hết cán bộ các cấp được tăng cường xuống các đài, trạm để trực tiếp chỉ huy, theo dõi, giúp đỡ các bộ phận hoàn thành nhiệm vụ. Mặt khác, Phân đội tập trung rèn luyện tinh thần trách nhiệm, tính kỷ luật, ý thức tự giác cao của mỗi quân nhân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Thời gian qua, Phân đội còn hoàn thành tốt nhiệm vụ tổ chức lực lượng, phương tiện tham gia diễn tập hằng năm theo kế hoạch; thực hiện tốt nhiệm vụ tham gia bảo đảm an toàn cho các sự kiện chính trị trọng đại của đất nước, như: Hội nghị Cấp cao APEC 14, Hội nghị Cấp cao ASEAN 17, Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long-Hà Nội; bảo đảm thông tin-ra đa cho lực lượng không quân bảo vệ hàng trăm chuyến bay chuyên cơ A, các đoàn khách quốc tế đến Việt Nam...

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Đảng ủy, chỉ huy Phân đội đã tập trung xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; trong đó, tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, làm cho mỗi cán bộ, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí quyết tâm cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Công tác giáo dục đã tập trung quán triệt, triển khai các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên, mà trực tiếp là của Đảng ủy Đơn vị C.21, Đoàn B.71 về tình hình, nhiệm vụ; triển khai thực hiện các chương trình giáo dục chính trị cho các đối tượng theo quy định, gắn với xây dựng bản lĩnh chính trị, năng lực công tác, lòng say mê nghề nghiệp, tình thương yêu đồng chí, đồng đội; qua đó, tạo nên một môi trường đoàn kết, gắn bó trong đơn vị để hoàn thành tốt nhiệm vụ  được giao.

Đóng quân trên địa bàn tiếp giáp với Sân bay quốc tế Nội Bài, Khu công nghiệp Nội Bài, nơi thường xuyên diễn ra các hoạt động về kinh tế, thương mại, du lịch,... Những tác động của mặt trái cơ chế thị trường, sự so sánh về mức sống, thu nhập có tác động không nhỏ đến tư tưởng, tình cảm và nhận thức của cán bộ, chiến sĩ. Từ thực tế đó, Đảng ủy, chỉ huy Phân đội đã thường xuyên chăm lo giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức đúng vị trí, vai trò, trách nhiệm của người cán bộ, đảng viên, người quân nhân trong quân đội; đồng thời, duy trì nghiêm túc nền nếp chế độ sinh hoạt đảng, sinh hoạt chính quyền và các tổ chức quần chúng; qua đó, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những biểu hiện tư tưởng và hành động sai trái, giữ vững ổn định về mọi mặt, để mọi quân nhân yên tâm công tác, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Kinh nghiệm thực tế hoạt động của đơn vị cho thấy, việc giáo dục chiến sĩ nếu chỉ tập trung vào các buổi sinh hoạt quán triệt thì hiệu quả mang lại sẽ không cao; mà hành động thực tế của cán bộ mới mang ý nghĩa quyết định chất lượng, hiệu quả công việc; ở đơn vị nào cán bộ “miệng nói, tay làm” thì ở đó công việc sẽ tiến triển tốt và có hiệu quả cao. Vì vậy, Đảng ủy, chỉ huy Phân đội đã tập trung trước hết vào việc giáo dục, phát  huy vai trò tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên; tổ chức đánh giá chất lượng của cán bộ theo hiệu quả công việc được giao, gắn công tác cán bộ với công tác xây dựng đảng. 

Là đơn vị bảo đảm kỹ thuật thông tin-ra đa nên công tác quản lý, khai thác các phương tiện kỹ thuật được Phân đội xác định là nhiệm vụ quan trọng, liên quan trực tiếp đến chất lượng bảo đảm an toàn bay. Hiện nay, bên cạnh những thuận lợi, Phân đội còn gặp không ít khó khăn, như: phải quản lý một số lượng lớn trang bị thông tin-ra đa trong tình trạng phương tiện, khí tài đã qua nhiều năm sử dụng, một số xuống cấp, dễ phát sinh hư hỏng; vật tư, linh kiện, phụ tùng thay thế khan hiếm, không đồng bộ; địa bàn đóng quân phân tán, nhiều đài, trạm nhỏ lẻ... Nhận rõ đặc điểm đó, các đơn vị của Phân đội đã thường xuyên giáo dục, động viên bộ đội nêu cao tinh thần chủ động, tích cực, sáng tạo trong khai thác, sử dụng các trang bị kỹ thuật hiện có. Đội ngũ nhân viên chuyên môn kỹ thuật của Phân đội luôn duy trì thực hiện nghiêm túc nền nếp sấy, kiểm tra phương tiện, chế độ bảo quản, bảo dưỡng trang bị, khí tài; chấp hành tốt Điều lệ Công tác kỹ thuật, kịp thời phát hiện, khắc phục hỏng hóc, duy trì hệ số bảo đảm 100%, hệ số kỹ thuật 0,97.

Phát huy truyền thống 30 năm xây dựng, trưởng thành và những kết quả đã đạt được, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên Phân đội Thông tin-ra đa Nội Bài tiếp tục phấn đấu giữ vững “mạch máu” thông tin-ra đa, bảo đảm an toàn cho những chuyến bay, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống.

Trung tá NGUYỄN ANH DŨNG

Phân đội trưởng