Nhà máy Z117¹ là doanh nghiệp quốc phòng, an ninh, thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng, có nhiệm vụ sản xuất vũ khí, quân cụ phục vụ quốc phòng và tham gia sản xuất, kinh doanh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Trước yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và xây dựng Quân đội trong tình hình mới, nhiệm vụ của Nhà máy có sự phát triển và đòi hỏi cao hơn. Bên cạnh các điều kiện thuận lợi, những năm gần đây, Nhà máy đứng trước không ít khó khăn, thách thức. Các yếu tố đảm bảo cho sản xuất thiếu đồng bộ, trang thiết bị, dây chuyền công nghệ phần lớn đã cũ, lạc hậu; sản phẩm cơ khí, lĩnh vực sản xuất chủ yếu của Nhà máy chịu áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt; giá vật tư, nguyên liệu tăng cao, nguồn cung ứng một số loại vật tư nhập khẩu không ổn định,... ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả sản xuất, kinh doanh của Nhà máy, việc làm, thu nhập của người lao động. Trước thực tế đó, Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà máy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo kiện toàn cơ cấu tổ chức, chuyển đổi cơ chế quản lý; xây dựng chiến lược sản xuất, kinh doanh; thực hiện các dự án đầu tư chiều sâu nâng cao năng lực sản xuất; nghiên cứu mở rộng ngành nghề, phát triển thị trường; xây dựng thương hiệu,… đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển.

Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng BQP thăm và làm việc với Nhà máy

Quán triệt, thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TW, ngày 16/7/2011 của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo”, Nghị quyết số 762-NQ/ĐU, ngày 06/7/2018 của Đảng ủy Tổng cục Công nghiệp quốc phòng về “Lãnh đạo nhiệm vụ đẩy mạnh sản xuất kinh tế và xuất khẩu sản phẩm quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo”, Nhà máy tập trung trước hết vào xây dựng, phát triển nguồn nhân lực, sắp xếp, tổ chức lại lực lượng lao động theo hướng “tinh, gọn, hiệu quả”, phù hợp với mô hình hoạt động. Theo đó, một mặt, Ban Giám đốc tập trung nghiên cứu điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ của các phòng, ban; phát triển thị trường, sản phẩm mới; tích cực kiện toàn, tổ chức lại một số phân xưởng, xí nghiệp bảo đảm hợp lý hóa sản xuất. Mặt khác, tiến hành rà soát, lập quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, năng lực toàn diện, chuẩn hóa về trình độ, tay nghề theo từng vị trí công tác; trong đó, chú trọng xây dựng đội ngũ kỹ sư, thợ kỹ thuật trẻ, lành nghề làm nòng cốt ở các lĩnh vực chuyên môn. Trong quá trình triển khai, Nhà máy thường xuyên phối hợp với các cơ sở đào tạo, viện nghiên cứu trong và ngoài Quân đội để tuyển chọn kỹ sư và kỹ thuật viên; tích cực tổ chức bồi dưỡng, đào tạo lại để cân đối lực lượng sản xuất, nâng cao trình độ tay nghề cho cán bộ, công nhân. Để đạt hiệu quả cao, Nhà máy đã vận dụng đa dạng các hình thức bồi dưỡng, đào tạo; trong đó, coi trọng bồi dưỡng thông qua thực tiễn sản xuất, thi nâng bậc, tiếp nhận, chuyển giao công nghệ mới; đưa cán bộ, chuyên gia đầu ngành đi tham quan, học hỏi kinh nghiệm ở nước ngoài, v.v. Đến nay, Nhà máy đã xây dựng được nguồn nhân lực có cơ cấu phù hợp, chất lượng cao; trong đó, 100% đội ngũ cán bộ kỹ thuật có trình độ đại học và sau đại học. Lực lượng này đã và đang phát huy tốt vai trò nòng cốt cho sự phát triển của Nhà máy.

Cùng với đó, Nhà máy tăng cường đầu tư chiều sâu, đổi mới công nghệ, hiện đại hóa trang thiết bị, tạo nền tảng kỹ thuật, công nghệ, đáp ứng yêu cầu sản xuất quốc phòng, kinh tế trong tình hình mới. Thực hiện phương châm “đi trước đón đầu”, Nhà máy tích cực huy động các nguồn lực, triển khai nhiều dự án đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, hiện đại hóa trang bị, phương tiện, đổi mới công nghệ hiện đại theo tiêu chuẩn châu Âu. Tập trung hoàn thiện quy hoạch các khu sản xuất quốc phòng và kinh tế theo hướng lưỡng dụng phù hợp với quy mô quản lý nhà máy thông minh theo chương trình của Tổng cục; đồng thời, đột phá đổi mới công nghệ đúc áp lực chính xác không qua gia công; công nghệ gia công tiện, cắt, gọt, phay; công nghệ xử lý mặt ngoài với dây chuyền mạ cao cấp, mạ điện, sơn tĩnh điện, v.v. Với quyết tâm cao và biện pháp đồng bộ, thời gian qua, Nhà máy đã hoàn thành nhiều dự án quan trọng, đảm bảo yêu cầu về chất lượng, tiến độ, như: Dự án “I”; Dự án “Đầu tư hạ tầng kỹ thuật nâng cao năng lực sản xuất quốc phòng và kinh tế”; Dự án “Nâng cao năng lực đúc áp lực phục vụ sản xuất quốc phòng và kinh tế”. Cùng với đầu tư mua sắm dây chuyền công nghệ hiện đại của nước ngoài, lãnh đạo, chỉ huy các cấp coi trọng phát huy vai trò của đội ngũ kỹ sư, cán bộ kỹ thuật trong việc nghiên cứu hợp lý hóa các quá trình sản xuất; cải tiến quy trình công nghệ, tính năng hoạt động của thiết bị, v.v. Nhờ đó, diện mạo và năng lực sản xuất, kinh doanh của Nhà máy được nâng cao một bước. Từ năm 2010 đến nay, đã sản xuất, nghiệm thu và giao cho các đơn vị 33 loại sản phẩm, trong đó có nhiều sản phẩm công nghệ cao, được Bộ Quốc phòng và các đơn vị đánh giá cao.

Trong điều kiện chỉ tiêu sản xuất quốc phòng hạn hẹp, nguồn hàng kinh tế chịu áp lực cạnh tranh gay gắt, Nhà máy đã bám sát chủ trương, định hướng của trên, tích cực nghiên cứu phát triển đa dạng hóa các sản phẩm và tăng cường tiếp thị mở rộng thị trường. Trên cơ sở thế mạnh về nhân lực, trang bị kỹ thuật, Nhà máy xây dựng định hướng chiến lược phát triển các mặt hàng lưỡng dụng có sức cạnh tranh cao, như: các sản phẩm công nghiệp phụ trợ, thiết bị lắp ráp ô tô, xe máy; các mặt hàng gia dụng xuất khẩu; huân huy chương, kỷ niệm chương, lô gô, quà tặng mỹ kim, v.v. Qua nghiên cứu, đánh giá cho thấy, các dòng sản phẩm lưỡng dụng của Nhà máy sẽ dần bị bão hòa trong nước. Vì vậy, để tìm đầu ra cho sản phẩm, cùng với thực hiện tốt các giải pháp kích cầu tiêu thụ đối với khách hàng truyền thống, nhất là mặt hàng cơ khí chính xác, sản phẩm gia dụng, Nhà máy đẩy mạnh nghiên cứu chế tạo sản phẩm mới và tham gia các hội chợ, triển lãm quốc tế, tăng cường thông tin, quảng bá về sản phẩm, năng lực sản xuất,… để tìm kiếm đối tác, khách hàng và thị trường xuất khẩu mới có giá trị lớn. Với chiến lược phát triển thị trường phù hợp, nhiều sản phẩm kinh tế của Nhà máy đã chiếm lĩnh thị trường trong nước và vươn ra thị trường các nước trong khu vực và trên thế giới. Hiện nay, thị trường xuất khẩu chủ yếu của Nhà máy là châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản. Nhóm sản phẩm đúc áp lực chính xác không qua gia công các vật liệu hợp kim nhôm, kẽm, hợp kim đồng, thép không rỉ; sản phẩm gia công cơ khí chính xác trên các thiết bị gia công CNC (tiện, trung tâm phay, khắc lập thể 3D, 5D, khắc Laser, cắt dây, xung,…), kết hợp lò nhiệt luyện có khí bảo vệ; hệ thống dây chuyền hàn rô bốt tự động, dây chuyền sơn tĩnh điện của Nhà máy luôn được thị trường đón nhận, đánh giá cao. Mỗi tháng, Nhà máy sản xuất trung bình từ 15 đến 20 loại sản phẩm xuất khẩu cho các khách hàng lớn về công nghiệp phụ trợ, cơ khí, gia dụng, như: Honda, Piaggio, IKEA, ADEO, Jaguar, Nagoya,... mang lại doanh thu hàng trăm tỉ đồng mỗi năm. Ghi nhận những đóng góp về thành tích đó, Nhà máy được Bộ Công thương xét chọn là “Doanh nghiệp xuất khẩu uy tín”; Tổng Cục công nghiệp quốc phòng tặng bằng khen về thành tích xuất sắc trong Phong trào thi đua “Doanh nghiệp Quân đội hội nhập và phát triển” giai đoạn 2017 – 2020.

Để nâng cao năng lực cạnh tranh và đứng vững trong điều kiện cơ chế thị trường mở, Nhà máy đẩy mạnh đổi mới, nâng cao tính chuyên nghiệp trong quản lý, chỉ huy, điều hành sản xuất, kinh doanh và quản trị doanh nghiệp. Bằng nhiều biện pháp tích cực, Nhà máy đã xây dựng, bổ sung tương đối đồng bộ hệ thống các quy chế, quy định về quản trị, tổ chức, hoạt động của các cấp, các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, phù hợp với tình hình thực tiễn. Thực hiện đổi mới toàn diện công tác quản lý, điều hành sản xuất, kinh doanh theo hướng kết hợp chặt chẽ giữa điều hành tập trung, thống nhất của Ban Giám đốc với phân cấp, phân quyền, tăng tính tự chủ, linh hoạt của cơ quan, đơn vị trực thuộc, gắn trách nhiệm của lãnh đạo, chỉ huy các cấp với kết quả sản xuất, kinh doanh của đơn vị. Nhà máy chỉ đạo các cơ quan, xí nghiệp duy trì nghiêm kỷ luật lao động, đặc biệt là quy định về công tác an toàn, kiên quyết khắc phục tình trạng giản đơn, ỷ lại, thiếu trách nhiệm trong công việc, v.v.

Một trong những nội dung quan trọng là, Nhà máy đẩy mạnh đổi mới quản trị doanh nghiệp, triệt để tiết kiệm chi phí, chủ động xây dựng kế hoạch bảo đảm tài chính, vật tư,... phục vụ tốt nhất cho sản xuất, cũng như đẩy mạnh nghiên cứu, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới trong thiết kế, chế tạo, sản xuất,... nhằm tạo bước đột phá nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm. Với quan điểm lấy chất lượng sản phẩm là mục tiêu hàng đầu, giá trị cốt lõi để tạo uy tín, thương hiệu, Nhà máy đặc biệt coi trọng công tác kiểm tra, giám sát công nghệ, quản lý kỹ thuật, đề cao vai trò của chủ sản phẩm trong sản xuất, đảm bảo giám sát chặt chẽ chất lượng của từng sản phẩm trên tất cả các công đoạn, từ khâu kiểm tra vật tư đầu vào, kiểm tra trên dây chuyền sản xuất đến kiểm tra nghiệm thu xuất xưởng. Hiện nay, Nhà máy đã được cấp chứng nhận và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2015, tiêu chuẩn IWAY, “5S”. Do đó, chất lượng các sản phẩm quốc phòng, kinh tế của Nhà máy ngày càng nâng cao, được tặng nhiều giải thưởng cao².

Cùng với các giải pháp trên, Nhà máy quan tâm thực hiện tốt chính sách tiền lương, tiền thưởng, phúc lợi xã hội, đầu tư cải thiện môi trường, điều kiện làm việc cho người lao động, để họ yên tâm lao động sản xuất, gắn bó với Nhà máy. Từ năm 2010 đến nay, Nhà máy đã trích trên 30 tỷ đồng chi ăn ca, bồi dưỡng độc hại, an dưỡng, nghỉ mát, khám bệnh định kỳ cho cán bộ, công nhân viên; xây nhà tập thể cao tầng và bệnh xá khám bệnh cho công nhân.

Phát huy kết quả, kinh nghiệm đạt được, thời gian tới, Nhà máy tập trung thực hiện 02 khâu đột phá: đổi mới, nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp và đầu tư nhà xưởng sản xuất, dây chuyền công nghệ theo hướng hiện đại, nâng cao hơn nữa năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất, kinh doanh, hoàn thành tốt nhiệm vụ quốc phòng, kinh tế, vững bước hội nhập, phát triển.

Đại tá ĐẶNG HỒNG SƠN, Giám đốc Nhà máy
______________

1 - Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Cơ khí 17.

2 - Giải thưởng Hồ Chí Minh về Cụm công trình Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo vũ khí bộ binh (năm 2012); 01 Giải thưởng VIFOTEC và 05 Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo.