Trung đoàn 93 là đơn vị khung thường trực, thuộc Sư đoàn 307 (Quân khu 5), có nhiệm vụ xây dựng, quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị trên địa bàn huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Nhận thức rõ ý nghĩa quan trọng của nhiệm vụ xây dựng lực lượng dự bị động viên nói chung và công tác huấn luyện dự bị động viên nói riêng, những năm qua, Trung đoàn tập trung nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, diễn tập dự bị động viên với nhiều giải pháp thiết thực, hiệu quả.

Xuất phát từ đặc điểm của công tác xây dựng lực lượng dự bị động viên nói chung, huấn luyện quân nhân dự bị nói riêng là nhiệm vụ thường xuyên trong thời bình, nhưng chỉ được thực hiện khi có chiến tranh nên rất dễ nảy sinh tư tưởng chủ quan, coi nhẹ công tác này. Do đó, để nâng cao chất lượng huấn luyện, vấn đề quan trọng hàng đầu là nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ, quân nhân dự bị đối với nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập lực lượng dự bị động viên. Trên cơ sở quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về quân sự, quốc phòng, trực tiếp là Luật Dự bị động viên, Trung đoàn tăng cường giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, quán triệt nhiệm vụ cho từng đối tượng. Đây là việc làm được cấp ủy, chỉ huy các cấp chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thường xuyên, liên tục, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm. Tập trung giáo dục cho các đối tượng nắm chắc nhiệm vụ của đơn vị, nhận thức rõ nghĩa vụ của bản thân, khơi dậy ý thức trách nhiệm của mỗi người trong thực hiện nhiệm vụ.

Đối với khung A, Trung đoàn kết hợp tốt công tác giáo dục chính trị với công tác tư tưởng và công tác tổ chức; chú trọng phát huy vai trò của cấp ủy, người chỉ huy, hội đồng quân nhân và tổ chức quần chúng trong giáo dục nâng cao nhận thức nhiệm vụ, xây dựng ý thức trách nhiệm, tích cực, tự giác nghiên cứu, học tập nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn và trách nhiệm, ra sức phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện theo chức trách được giao. Đối với khung B và quân nhân dự bị, Trung đoàn phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương giao nguồn đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục thông qua các hoạt động học tập, bồi dưỡng, giáo dục chính trị tại địa phương, hoặc kết hợp với cán bộ khung của Trung đoàn đến phúc tra nắm nguồn để nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho họ. Để có hiệu quả cao, Trung đoàn đã phối hợp với địa phương phát huy tốt vai trò của các cấp ủy đảng, đoàn thể nơi quân nhân dự bị tham gia sinh hoạt, gắn trách nhiệm cùng Đơn vị trong công tác tuyên truyền, giáo dục; coi trọng phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu, ý thức tự giác, tự quản, tự rèn luyện của đội ngũ cán bộ các cấp. Trước mỗi đợt động viên, huấn luyện, Trung đoàn yêu cầu cán bộ các cấp nêu cao trách nhiệm, phối hợp với cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương đến từng gia đình quân nhân dự bị kiên trì động viên, giúp họ vượt qua khó khăn để tham gia huấn luyện với quân số cao nhất. Đồng thời, tăng cường giáo dục khi tập trung tập huấn, huấn luyện, trong sinh hoạt đơn vị. Với nhiều hình thức, biện pháp tuyên truyền, giáo dục phù hợp, nhận thức, trách nhiệm, bản lĩnh chính trị của cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn và quân nhân dự bị đối với nhiệm vụ huấn luyện từng bước nâng cao.

Để nắm chắc đối tượng, chủ động trong công tác huấn luyện, Trung đoàn thường xuyên chủ động, hiệp đồng chặt chẽ với Ban Chỉ huy Quân sự và cấp ủy, chính quyền địa phương có nguồn động viên, tổ chức quản lý lực lượng dự bị động viên chặt chẽ, đúng quy định. Trong công tác tạo nguồn, Trung đoàn phối hợp chặt chẽ với cơ quan quân sự địa phương tuyển chọn những chiến sĩ xuất ngũ có trình độ năng lực, phẩm chất đạo đức tốt đưa vào sắp xếp, biên chế thay cho số quân nhân dự bị hết tuổi, những đồng chí thường xuyên vắng mặt ở địa phương, ốm đau, không tham gia huấn luyện để luôn đảm bảo đủ biên chế và động viên quân số huấn luyện cao nhất.

Công tác phúc tra, đăng ký, quản lý nguồn dự bị động viên được các cơ quan, đơn vị của Trung đoàn tổ chức thực hiện chặt chẽ, có nền nếp, chất lượng được nâng lên. Hệ thống sổ sách, danh sách biên chế từ cấp tiểu đội đến tiểu đoàn đã được hoàn chỉnh mẫu biểu, thống nhất giữa địa phương và Đơn vị; hằng năm, đều có đăng ký bổ sung và chỉnh lý những trường hợp biến động, giải ngạch. Để kịp thời bổ sung, điều chỉnh nguồn cho các đơn vị, cũng như để đánh giá thực lực nguồn quản lý, Trung đoàn chỉ đạo chặt chẽ cán bộ các đơn vị nhận nguồn, hằng quý phối hợp cùng cơ quan quân sự địa phương tiến hành thâm nhập, phúc tra nguồn chặt chẽ, đúng quy định, với hình thức: phúc tra đến đâu nắm chắc đến đó; yêu cầu cán bộ khung A phải nắm chắc cán bộ khung B, cán bộ khung B nắm chắc chiến sĩ của đơn vị mình, thực hiện tốt “3 gặp, 4 biết” để đưa vào biên chế theo phương châm: “đúng, gần, gọn địa bàn”. Đội ngũ cán bộ phát huy tốt tinh thần trách nhiệm, khắc phục khó khăn, bám sát địa bàn, đến từng nhà, rà soát từng người, nắm chắc tình hình gia đình quân nhân dự bị, nhất là những gia đình có hoàn cảnh khó khăn để dự báo, đánh giá đúng thực chất về khả năng động viên tập trung tham gia huấn luyện. Trên cơ sở đó, Trung đoàn có những biện pháp hiệu quả để quản lý chặt chẽ quân nhân dự bị đã được biên chế, chất lượng nguồn được nâng lên rõ rệt; ý thức trách nhiệm trong huấn luyện, diễn tập và kiểm tra sẵn sàng động viên có chuyển biến tích cực. Nhờ đó, mặc dù địa bàn động viên rộng, xa đơn vị, hoàn cảnh gia đình quân nhân dự bị còn gặp nhiều khó khăn, nhiều người đi làm ăn xa, lực lượng phân tán, nhưng tỷ lệ sắp xếp và động viên huấn luyện, diễn tập, sẵn sàng chiến đấu của Trung đoàn luôn đạt kết quả tốt, năm sau cao hơn năm trước. Năm 2019, Trung đoàn phối hợp với địa phương sắp xếp số lượng nguồn dự bị động viên đạt trên 97%. Trong đó, sĩ quan đạt trên 90%; hạ sĩ quan, chiến sĩ đạt trên 98%; đúng chuyên nghiệp quân sự đạt trên 96%; đảng viên đạt 7,69%, đoàn viên đạt 42,5%.

Tập huấn cán bộ khung A trước khi vào đợt huấn luyện

Cùng với đó, Trung đoàn tập trung làm tốt công tác chuẩn bị huấn luyện. Trước khi huấn luyện, cấp ủy các cấp đều ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác này; làm tốt công tác quán triệt, giáo dục, xây dựng ý chí quyết tâm; kiện toàn khung cán bộ các cấp. Trung đoàn tập trung chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thường xuyên kiểm tra, bảo đảm đầy đủ vật tư, mô hình học cụ cho công tác huấn luyện. Do điều kiện kinh phí hạn hẹp, việc đầu tư cơ sở vật chất của các đơn vị huấn luyện dự bị động viên gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục tình trạng này, Trung đoàn chỉ đạo các đơn vị tận dụng cơ sở vật chất huấn luyện có sẵn, tích cực cải tạo, nâng cấp để bảo đảm cho huấn luyện. Đẩy mạnh phong trào sáng kiến, cải tiến mô hình, học cụ để phục vụ huấn luyện, nhiều sáng kiến về cải tiến mô hình, học cụ được nghiệm thu, góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện của Đơn vị. Công tác chuẩn bị thao trường, bãi tập, kế hoạch huấn luyện, các văn kiện diễn tập được Trung đoàn chỉ đạo xây dựng chu đáo. Giáo án, bài giảng của từng đối tượng, từng khoa, mục được chỉ huy, cơ quan Trung đoàn kiểm tra chặt chẽ, nhất là việc cập nhật nội dung, tài liệu huấn luyện mới, chất lượng giáo án được nâng lên, không có hiện tượng sao chép các giáo án cũ.

Thực tiễn cho thấy, trong công tác chuẩn bị huấn luyện, việc chuẩn bị con người là quan trọng nhất. Tuy nhiên, trong điều kiện đội ngũ cán bộ của Trung đoàn chỉ đạt trên 70% so với biên chế, vì vậy trước khi bước vào huấn luyện, Trung đoàn chủ động kiện toàn khung huấn luyện từ cấp trung đội đến tiểu đoàn, giao nhiệm vụ cho cán bộ đảm nhiệm quản lý, huấn luyện chặt chẽ. Đồng thời, chú trọng tập huấn, bồi dưỡng nội dung tổ chức, phương pháp huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật, điều lệnh, thể lực; trình tự tổ chức chuẩn bị chiến đấu của các hình thức chiến thuật cho cán bộ các cấp, nhất là khung B để làm nòng cốt trong huấn luyện, diễn tập. Tổ chức tốt việc thông qua, phê duyệt giáo án theo quy định, đây là khâu quan trọng để kiểm định chất lượng giáo án trước khi thực hành huấn luyện, đó cũng là cơ hội để bồi dưỡng trực tiếp cho cán bộ các cấp nâng cao trình độ, phương pháp, tác phong huấn luyện.

Yếu tố cốt lõi để nâng cao chất lượng huấn luyện dự bị động viên của Trung đoàn đó là, tổ chức điều hành huấn luyện chặt chẽ, tích cực đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện sát đối tượng, nhiệm vụ của đơn vị. Hằng năm, trên cơ sở quán triệt mệnh lệnh huấn luyện chiến đấu của Tư lệnh Quân khu và Sư đoàn; căn cứ vào tình hình thực tế và kết quả sắp xếp quân nhân dự bị vào biên chế, Trung đoàn chủ động xây dựng kế hoạch, tiến trình biểu huấn luyện và tổ chức triển khai cho các cơ quan, đơn vị thực hiện chặt chẽ. Trong huấn luyện, Trung đoàn luôn coi trọng cả giáo dục chính trị và huấn luyện quân sự; huấn luyện cán bộ và huấn luyện đơn vị; huấn luyện bộ binh và huấn luyện binh chủng. Quân nhân dự bị của Trung đoàn rất đa dạng, có trình độ không đồng đều, tuổi đời, sức khỏe,… không giống nhau, nên việc huấn luyện đồng bộ gặp nhiều khó khăn. Do đó, trên cơ sở khung chương trình chung, Trung đoàn yêu cầu nội dung huấn luyện phải bám sát yêu cầu, nhiệm vụ của đơn vị; kết hợp linh hoạt, đa dạng các hình thức, phương pháp huấn luyện cho phù hợp với đối tượng; kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện tập trung phân đội với bồi dưỡng, rèn luyện cho từng người.

Song song với đó, Trung đoàn thường xuyên duy trì có nền nếp, chất lượng các chế độ công tác tham mưu huấn luyện, thực hiện đầy đủ, chặt chẽ công tác báo cáo, đăng ký thống kê, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm. Đồng thời, tăng cường kiểm tra cả thường xuyên và đột xuất để kịp thời khắc phục khâu yếu, mặt yếu trong công tác huấn luyện; kết hợp huấn luyện với hội thao, diễn tập, đánh giá kết quả; giữa huấn luyện với xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật. Ngoài ra, Trung đoàn còn tăng cường công tác đảng, công tác chính trị trong mọi hoạt động của quân nhân dự bị; duy trì chặt chẽ, nền nếp công tác thi đua, khen thưởng, tổ chức phát động thi đua đột kích nhằm tạo khí thế thi đua học tập, rèn luyện sôi nổi trong toàn Đơn vị; bảo đảm chế độ, chính sách cho quân nhân dự bị khi tham gia huấn luyện theo đúng quy định. Với sự đoàn kết, tự lực, tự cường khắc phục khó khăn, Trung đoàn hoàn thành tốt công tác huấn luyện, diễn tập dự bị động viên, chất lượng huấn luyện qua từng năm được nâng lên rõ rệt. Năm 2019, Trung đoàn hoàn thành 100% khoa mục huấn luyện với kết quả kiểm tra 100% đạt yêu cầu, trong đó 76% khá giỏi; huấn luyện, diễn tập bắn đạn hơi thuốc nổ đạt kết quả khá, bảo đảm an toàn tuyệt đối; diễn tập chỉ huy - cơ quan một bên một cấp trên bản đồ và ngoài thực địa do Sư đoàn chỉ đạo, cũng như thực hành diễn tập chỉ huy - cơ quan một bên hai cấp về động viên đạt kết quả khá.

Mặc dù vậy, công tác giáo dục, quản lý quân nhân dự bị của Trung đoàn còn có hạn chế, nhất là năng lực, kinh nghiệm huấn luyện của một số cán bộ chưa đáp ứng yêu cầu cần phải khắc phục. Song, những kết quả đạt được trên là động lực để Trung đoàn tiếp tục nỗ lực vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập dự bị động viên trong thời gian tới.

Trung tá PHAN NGỌC THANH, Chính ủy Trung đoàn