Trải qua 55 năm (13-11-1961 - 13-11-2016) xây dựng và trưởng thành, các thế hệ cán bộ Ngành Kiểm tra Đảng Quân đội đã xây dựng nên truyền thống “Trung thành vô hạn, giữ vững tính đảng, công minh, chính xác”, thực hiện hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, góp phần xây dựng đảng bộ Quân đội trong sạch, vững mạnh, lãnh đạo toàn quân thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Ban Chấp hành Đảng bộ Ủy ban Kiểm tra Quân ủy Trung ương nhiệm kỳ 2015 - 2020

Từ ngày thành lập (22-12-1944) đến trước Đại hội III của Đảng (tháng 02-1961), trong Đảng bộ Quân đội chưa thành lập ủy ban kiểm tra các cấp, công tác kiểm tra do cấp ủy (có thời kỳ là chính ủy) tổ chức thực hiện. Thực hiện Nghị quyết 30/NQ-TW của Bộ Chính trị (khóa III) về “Một số vấn đề tổ chức Đảng trong Quân đội”, việc thành lập ủy bản ban kiểm tra các cấp được Quân ủy Trung ương thực hiện theo đúng những quy định của Điều lệ Đảng. Theo đó về mặt tổ chức, từ trung đoàn ủy (tương đương) trở lên mới tổ chức ủy ban kiểm tra (gọi là phòng, ban, tiểu ban); từ tiểu đoàn trở xuống,… phân công một cấp ủy viên phụ trách kiểm tra. Ủy ban kiểm tra các cấp có nhiệm vụ: giúp cấp ủy tiến hành công tác kiểm tra và xử lý kỷ luật, trọng tâm là: kiểm tra thực hiện nhiệm vụ kháng chiến, chủ yếu là về kỷ luật. Quân ủy Trung ương cử ra Ủy ban Kiểm tra Quân ủy Trung ương và hệ thống ủy ban kiểm tra từ quân khu, quân chủng, binh chủng, tổng cục đến trung đoàn và tương đương trực thuộc cấp ủy cùng cấp. Ở chiến trường miền Nam, Ủy ban Kiểm tra của Đảng trong Quân Giải phóng miền Nam được thành lập từ Quân ủy Miền đến trung đoàn ủy và tương đương. Được sự quan tâm, lãnh đạo chặt chẽ, thống nhất của Tổng Quân ủy (Quân ủy Trung ương), sự chỉ đạo của Ban Kiểm tra Trung ương, sự phấn đấu của ủy ban kiểm tra các cấp, công tác kiểm tra việc chấp hành các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Chính phủ trong Quân đội được các cấp ủy thực hiện chặt chẽ, hiệu quả, góp phần xây dựng Quân đội ta không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, đánh bại kẻ thù xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Bước vào thời kỳ mới, công tác kiểm tra ngày càng được coi trọng. Ủy ban kiểm tra các cấp được bổ sung nhiệm vụ: kiểm tra thi hành kỷ luật của tổ chức đảng ở cấp dưới. Về biên chế, cấp quân khu, quân chủng, quân đoàn và tương đương có thêm ủy viên kiểm tra chuyên trách, bổ sung nhiệm vụ: “Kiểm tra đảng viên (kể cả cấp ủy viên cùng cấp) chấp hành Điều lệ Đảng, nhằm vào việc chấp hành nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng, chấp hành kỷ luật của Đảng và pháp luật Nhà nước, tư cách đảng viên”. Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) giao cho ủy ban kiểm tra nhiệm vụ: giúp cấp ủy xem xét, kiến nghị người chỉ huy xử lý các vụ vi phạm kỷ luật, khiếu nại của sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, viên chức quốc phòng có mức lương tương đương sĩ quan là người ngoài Đảng. Công tác kiểm tra, giám sát trong Quân đội được ủy ban kiểm tra các cấp quán triệt và thực hiện nghiêm túc, nhất là các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, trực tiếp là Nghị quyết 14-NQ/TW về “Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng” của Trung ương 5 (khóa X) - nghị quyết chuyên đề đầu tiên của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát. Trong đó, chỉ rõ: “Kiểm tra, giám sát là nội dung quan trọng trong quá trình lãnh đạo của Đảng, là chức năng lãnh đạo, nhiệm vụ thường xuyên của toàn Đảng. Trước hết là nhiệm vụ của cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy, do cấp ủy trực tiếp tiến hành”. Quán triệt Kết luận 72-KL/TW của Bộ Chính trị (khóa X) về “Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2020”, Quân ủy Trung ương chỉ đạo cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp trong Quân đội thực hiện nghiêm túc quan điểm: công tác kiểm tra, giám sát là phải chủ động phòng ngừa, ngăn chặn xảy ra khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên. Quá trình tiến hành bảo đảm công khai, dân chủ, khách quan, thận trọng và chặt chẽ, thực hiện đồng bộ giữa công tác kiểm tra và công tác giám sát, đảm bảo: “giám sát phải mở rộng, kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm”, kiên quyết xử lý nghiêm minh các vụ việc vi phạm đã kiểm tra, kết luận để răn đe và giáo dục. Đồng thời, thường xuyên củng cố, kiện toàn ủy ban kiểm tra về số lượng, chất lượng, đảm bảo ủy ban kiểm tra từ Quân ủy đến Đảng ủy cơ sở nắm chắc chức năng, nhiệm vụ, hoạt động có nền nếp, tham mưu giúp cấp ủy, thực hiện tốt các nhiệm vụ do cấp ủy giao, v.v. Vì thế, chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp trong Quân đội đảm bảo toàn diện, đúng kế hoạch, chương trình của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Quân ủy Trung ương, cấp ủy các cấp trong toàn quân¹ Quá trình thực hiện, đã tập trung nâng cao hiệu lực, hiệu quả kiểm tra, giám sát thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng, gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

Ủy ban Kiểm tra Quân ủy Trung ương nhiệm kỳ 2015 - 2020 Phiên họp lần tứ Nhất.

Nhiệm vụ xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế có yêu cầu ngày càng cao. Bên cạnh những thời cơ, thuận lợi là chủ yếu, đất nước cũng đứng trước những khó khăn, thách thức mới. Các thế lực thù địch tăng cường chống phá Đảng, Nhà nước, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta và “phi chính trị hóa” Quân đội. Trong khi đó, một bộ phận cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, kỷ luật của Đảng, pháp luật Nhà nước, v.v. Điều đó càng đòi hỏi các cấp ủy phải tăng cường lãnh đạo, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, góp phần xây dựng Đảng bộ Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, với một số nội dung giải pháp cơ bản sau:

Trước hết, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, chính ủy (chính trị viên), người chỉ huy về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng. Theo đó, nội dung tập trung tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, đảng viên nắm vững đường lối, quan điểm, chỉ thị, nghị quyết, quy định của Đảng, Quân ủy Trung ương về công tác xây dựng Đảng, trọng tâm là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) và Chỉ thị 87-CT/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Nghị quyết 504-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Lãnh đạo công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng bộ Quân đội nhiệm kỳ 2015 - 2020”, v.v. Trong đó, chú trọng giáo dục cho các đối tượng thấy rõ tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát; nắm vững quy chế, quy trình, chức năng, nội dung, nhiệm vụ của ủy ban kiểm tra; vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy, chính ủy (chính trị viên), người chỉ huy,… Từ đó, tạo chuyển biến mạnh mẽ, tích cực về nhận thức, trách nhiệm, không ngừng nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát.

Hai là, tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện các văn bản quy định, quy trình về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng. Đây là vấn đề quan trọng, đảm bảo cho công tác kiểm tra, giám sát phát huy tốt hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động thực tiễn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội hiện nay. Theo đó, các cấp ủy cần rà soát, nghiên cứu, sửa đổi bổ sung, ban hành mới các văn bản quy định, quy chế, quy trình, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật, giải quyết đơn thư tố cáo, khiếu nại kỷ luật, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ theo đúng quy định của Điều lệ Đảng, hướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, phù hợp với đặc điểm, tình hình tổ chức, nhiệm vụ Quân đội và các đơn vị.

Ba là, tiếp tục đổi mới, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng của cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả. Theo đó, các cấp ủy chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới thực hiện công tác kiểm tra, giám sát; chỉ đạo ủy ban kiểm tra các cấp nâng chất lượng công tác tham mưu, giúp cấp ủy thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; tạo điều kiện thuận lợi để ủy ban kiểm tra thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ theo quy định; thực hiện nền nếp chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát hằng năm, nhất là đối với tổ chức đảng cấp dưới trực tiếp, cấp ủy viên cùng cấp, cán bộ thuộc diện quản lý của cấp ủy cùng cấp. Nội dung kiểm tra, giám sát phải có trọng tâm, trọng điểm, trước hết là việc lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc và triển khai các nhóm giải pháp thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII), Chỉ thị 87-CT/QUTW của Quân ủy Trung ương; việc giữ gìn phẩm chất, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Chú trọng kiểm tra, giám sát những tổ chức đảng yếu kém, chất lượng hoàn thành nhiệm vụ thấp; tổ chức đảng ở cơ quan trọng yếu, đơn vị huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, đơn vị quản lý nhiều cơ sở vật chất, lĩnh vực liên quan đến kinh tế, tài chính, v.v. Coi trọng kiểm tra, giám sát việc khắc phục dứt điểm những thiếu sót, khuyết điểm và chất lượng thực hiện nhiệm vụ. Ủy ban kiểm tra cấp trên tăng cường hướng dẫn cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra cấp dưới thực hiện nhiệm vụ; nâng cao hiệu quả phối hợp kiểm tra, giám sát của Đảng với công tác thanh tra, điều tra, kiểm soát của các cơ quan chức năng và với ủy ban kiểm tra tỉnh ủy, thành ủy, địa phương trong kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên thuộc Đảng bộ Quân sự và Đảng bộ bộ đội biên phòng cùng cấp. Ủy ban kiểm tra các cấp chủ động, tích cực thực hiện nhiệm vụ theo chức năng, nhiệm vụ, quy định và nhiệm vụ cấp ủy giao. Thường xuyên nắm vững tình hình cơ sở, phát huy vai trò các cơ quan chức năng có liên quan, nhất là cơ quan chính trị, tổ chức quần chúng, kịp thời phát hiện, kiểm tra những trường hợp có dấu hiệu vi phạm, khắc phục biểu hiện né tránh, ngại kiểm tra; xem xét, xử lý kỷ luật đối với đảng viên và tổ chức đảng nghiêm túc, chặt chẽ, bảo đảm công minh, chính xác; xem xét, giải quyết đơn thư tố cáo, khiếu nại kỷ luật kịp thời, đúng quy trình và thẩm quyền, bảo đảm “thấu tình, đạt lý”, tạo được sự đồng thuận ngay từ cơ sở, không để đơn thư tố cáo, khiếu nại vượt cấp và vụ việc kéo dài, gây phức tạp nội bộ.

Bốn là, thường xuyên kiện toàn tổ chức bộ máy cơ quan ủy ban kiểm tra, đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp bảo đảm tương xứng với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp chú trọng kiện toàn tổ chức ủy ban kiểm tra và đội ngũ cán bộ kiểm tra có đủ số lượng, chất lượng, cơ cấu phù hợp theo đúng hướng dẫn của trên. Coi trọng việc lựa chọn, bồi dưỡng, luân chuyển, nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn nghiệp vụ, phẩm chất đạo đức, phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ, nhân viên làm công tác kiểm tra, giám sát, nhất là với cán bộ chuyên trách. Đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật, phương tiện làm việc cho ủy ban kiểm tra và cơ quan ủy ban kiểm tra, cũng như nâng cao đời sống của đội ngũ cán bộ, nhân viên làm công tác kiểm tra, giám sát.

Thực hiện tốt những vấn đề trên sẽ góp phần nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, xứng đáng với truyền thống “Trung thành vô hạn, giữ vững tính đảng, công minh, chính xác” và các phần thưởng cao quý mà Đảng, Nhà nước đã trao tặng Ngành Kiểm tra Đảng trong Quân đội², góp phần xây dựng Quân đội ta “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao.

Thiếu tướng HOÀNG VĂN NGHĨA, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra
Quân ủy Trung ương
_______________

1- Riêng nhiệm kỳ Đại hội XI (2006-2011), Ban Thường vụ Quân ủy Trung ương đã thành lập 03 đoàn trực tiếp tiến hành kiểm tra đối với 12 đảng bộ trực thuộc Quân ủy gồm: Quân khu 2, Quân khu 9, Quân đoàn 3, Quân chủng Phòng không - Không quân, Binh chủng Tăng thiết giáp, Cục Cảnh sát biển, Bộ Tổng tham mưu, Tổng cục 2, Học viện Lục quân, Binh đoàn 15, Viện Y học cổ truyền Quân đội. Các cấp ủy trong toàn quân đã kiểm tra 17.384 lượt tổ chức đảng (bình quân hằng năm đạt 16,82% tổng số tổ chức đảng) và gần 295.000 lượt đảng viên (bình quân hằng năm đạt 23,61% tổng số đảng viên; trong đó, có gần 140.300 đảng viên là cán bộ và trên 55.000 cấp ủy viên).

2 - Huân chương Quân công hạng Nhì (năm 194); Huân chương Chiến công hạng Nhất (năm 2001); Huân chương Quân công hạng Ba (năm 2011).