Trường Hạ sĩ quan Xe tăng 1 thuộc Bộ Tư lệnh Tăng - Thiết giáp, thành lập ngày 01-9-1972, có nhiệm vụ chủ yếu là đào tạo thành viên kíp xe tăng - thiết giáp (gọi tắt là kíp xe) cho toàn quân. Trải qua 45 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, giáo viên, học viên của Nhà trường luôn nêu cao tinh thần tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, viết nên truyền thống “Huấn luyện giỏi, kỷ luật nghiêm, quản l‎ý tốt, cần kiệm xây dựng đơn vị”. Đến nay, Nhà trường đã đào tạo được 54 khóa, với hàng ngàn trưởng xe, lái xe, pháo thủ, góp phần quan trọng vào thành tích vẻ vang của Binh chủng Tăng - Thiết giáp anh hùng.

Luyện tập sử dụng vũ khí trên xe tăng

Trước yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, nhiệm vụ của Nhà trường có sự phát triển với mục tiêu, yêu cầu đặt ra cao hơn. Trong khi đó, đội ngũ cán bộ, giáo viên có nhiều biến động; trình độ, năng lực, phương pháp sư phạm của một bộ phận cán bộ, giáo viên còn hạn chế; cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ công tác huấn luyện qua nhiều năm sử dụng đã xuống cấp và thiếu đồng bộ; kinh phí, nhiên liệu hạn hẹp; thao trường, bãi tập bị thu hẹp,… tác động không nhỏ đến kết quả hoàn thành nhiệm vụ của Nhà trường. Trên cơ sở nắm vững nhiệm vụ, cùng những thuận lợi, khó khăn, Đảng ủy, Ban giám hiệu Nhà trường đã triển khai quyết liệt nhiều chủ trương, giải pháp xây dựng Nhà trường vững mạnh toàn diện; trong đó, đặc biệt chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo thành viên kíp xe. Theo đó, cùng với tích cực kiện toàn tổ chức biên chế, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên có phẩm chất, năng lực tốt, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao, Nhà trường đã tập trung thực hiện một số giải pháp chủ yếu sau:

Một là, thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng động cơ, thái độ học tập cho học viên đào tạo kíp xe. Trước thực tế có một số học viên đào tạo hạ sĩ quan có tư tưởng, động cơ học tập, rèn luyện chưa cao, Nhà trường xác định, trước hết, phải làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, bởi có giải quyết được “nút thắt” này mới nâng cao được chất lượng đào tạo. Theo đó, Nhà trường tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng và phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý các cấp, nhất là lực lượng trung đội trưởng thường xuyên giáo dục, quán triệt cho học viên nhận thức rõ nhiệm vụ, niềm vinh dự khi được lựa chọn đào tạo tại Nhà trường. Nội dung giáo dục tập trung nâng cao nhận thức, trách nhiệm của học viên về yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; sự chống phá của các thế lực thù địch đối với cách mạng Việt Nam; nhiệm vụ xây dựng Quân đội nhân dân, xây dựng Binh chủng Tăng - Thiết giáp “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”; xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, với nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Cùng với đó, Nhà trường quan tâm giáo dục truyền thống của Đơn vị, Binh chủng Tăng - Thiết giáp và Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng; qua đó, khơi dậy ở học viên niềm tự hào, tinh thần trách nhiệm, xác định rõ nhiệm vụ học tập, có thái độ và động cơ học tập, rèn luyện đúng đắn, phấn đấu đạt kết quả cao nhất. Bên cạnh đó, Nhà trường đẩy mạnh các phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt, phục vụ tốt”, “Dạy sáng tạo, học sáng tạo, thi thực chất, đánh giá kết quả thực chất”; duy trì nền nếp, nâng cao chất lượng các hội thi, hội thao trong giáo viên, học viên nhằm động viên, khích lệ, tạo động lực để học viên quyết tâm học tập đạt kết quả cao. Nhờ đó, các khóa đào tạo có 100% học viên tốt nghiệp; tỷ lệ khá, giỏi đạt 97%, bảo đảm an toàn.

Hội thi kỹ thuật cấp cơ sở năm 2017

Hai là, chú trọng đổi mới nội dung, chương trình đào tạo và phương pháp dạy - học. Trong thực tế, thời gian đào tạo ngắn (5 tháng), yêu cầu khi tốt nghiệp, các thành viên kíp xe phải nắm chắc tính năng kỹ - chiến thuật, cấu tạo của các loại xe tăng thiết giáp; sử dụng thành thạo vũ khí, khí tài, trang bị thông tin trên xe; biết kiểm tra kỹ thuật, bảo quản, bảo dưỡng một số cụm chi tiết, khắc phục những hỏng hóc thường gặp trong chiến đấu; riêng đối với trưởng xe phải thành thạo chỉ huy kíp xe, xử lý các tình huống chiến đấu, v.v. Để đảm bảo cho học viên đảm nhiệm tốt chức trách, cương vị công tác sau khi ra trường, trên cơ sở nội dung, chương trình khung của Bộ Quốc phòng, trong phạm vi cho phép, Nhà trường đã tập trung nghiên cứu điều chỉnh chương trình, nội dung huấn luyện phù hợp với đối tượng học viên là thành viên kíp xe và thực tiễn huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của Bộ đội Tăng - Thiết giáp. Theo đó, Nhà trường chỉ đạo các khoa giáo viên rà soát, đánh giá lại nội dung, chương trình đào tạo, kiên quyết cắt bỏ các nội dung không phù hợp; bổ sung, cập nhật những nội dung mới, nhất là chiến thuật của Bộ đội Tăng - Thiết giáp trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Để bảo đảm các thành viên kíp xe thuần thục khai thác, sử dụng các lại vũ khí, khí tài trên xe tăng - thiết giáp, Nhà trường điều chỉnh chương trình huấn luyện theo hướng giảm lý thuyết, tăng thời gian thực hành (đạt 88,5%), huấn luyện đêm, dã ngoại, diễn tập, huấn luyện ngoại khóa, kết hợp với rèn luyện thể lực. Điều chỉnh, bố trí nội dung học cho từng đối tượng một cách hợp lý. Đối với trưởng xe, chú trọng về công tác chỉ huy, tác chiến; đối với pháo thủ, lái xe, coi trọng nội dung huấn luyện khai thác, sử dụng các loại vũ khí, khí tài trên xe, nắm chắc tính năng kỹ - chiến thuật của các loại xe được trang bị trong lực lượng Tăng - Thiết giáp.

Cùng với đó, Nhà trường coi trọng đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với chương trình, đối tượng đào tạo, áp dụng phương pháp học tích cực, lấy người học làm trung tâm. Nhà trường chỉ đạo các khoa giáo viên kết hợp chặt chẽ giữa lên lớp lý thuyết với thực hành, lấy thực hành là chính để hình thành kỹ năng cho học viên, triệt để khắc phục truyền thụ kiến thức một chiều, phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo của người học; kết hợp trang bị kiến thức với truyền thụ kinh nghiệm huấn luyện, chiến đấu; đảm bảo cho học viên thích ứng với thực tiễn ở đơn vị. Nhà trường còn chỉ đạo đẩy mạnh hoạt động phương pháp, duy trì chế độ giảng tập, giảng rút kinh nghiệm, đổi mới, nâng cao chất lượng ngày phương pháp khoa và duy trì thực hiện thành nền nếp; chỉ đạo Phòng Đào tạo theo dõi, kiểm tra, nhận xét, rút kinh nghiệm kịp thời đối với các khoa giáo viên về vấn đề này. Hằng năm, Nhà trường yêu cầu cán bộ, giáo viên soạn giáo án mới, thục luyện thông qua bài giảng tại thực địa của các học phần, như: bảo quản, sử dụng vũ khí, khí tài trên xe trong các tình huống chiến đấu; thao tác ngắm bắn có tính thời gian; lái xe ban ngày và ban đêm trên các địa hình phức tạp, đặc biệt là địa hình rừng, núi. Để tăng tính trực quan sinh động, Nhà trường yêu cầu 100% các học phần lý thuyết, chính trị phải soạn và giảng trên powerpoint. Bên cạnh đó, Nhà trường chú trọng đổi mới hình thức, phương pháp thi và kiểm tra phù hợp với chương trình, nội dung đào tạo, nhất là việc thực hành các nội dung đã học; tăng cường kiểm tra, thanh tra huấn luyện, bình giảng, hội thao trong toàn khóa để đánh giá kết quả huấn luyện trong tháng, kịp thời uốn nắn, rút kinh nghiệm trong tổ giáo viên và trong toàn Trường.

Ba là, tăng cường công tác quản lý, rèn luyện kỷ luật, kết hợp chặt chẽ giữa học và rèn. Do đặc thù tính chất nhiệm vụ nên yêu cầu thành viên kíp xe phải có thể lực tốt, tính tổ chức, kỷ luật, tinh thần đoàn kết, hiệp đồng rất cao. Nhận thức rõ điều đó, Nhà trường đã tham mưu cho Binh chủng và phối hợp với các đơn vị trong tuyển chọn học viên đáp ứng yêu cầu đào tạo kíp xe. Nhằm kết hợp đào tạo với rèn luyện học viên, trước hết, Nhà trường kiểm tra kỹ về sức khỏe và kiến thức, phân loại và tổ chức thành các nhóm có trình độ, năng lực tương đương; trong đó, bố trí một số đồng chí có trình độ nổi trội để làm đầu tàu, hướng dẫn các đối tượng học yếu. Cán bộ quản lý, giáo viên duy trì nghiêm giờ huấn luyện, các chế độ tự ôn tập, thể dục sáng, thể thao chiều, bơi vũ trang, hành quân đêm mang vác nặng,… tăng cường hội thao thể lực hằng tuần để phân loại học viên, từ đó có kế hoạch rèn luyện ngoại khóa, nhằm bồi dưỡng, thúc đẩy những học viên thể lực kém. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý, rèn luyện kỷ luật; chú trọng giáo dục, rèn luyện bộ đội chấp hành nghiêm các chế độ quy định, rèn luyện ý thức tổ chức kỷ luật; chỉ đạo các đơn vị học viên phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý thực sự trở thành người anh, người bạn, người thầy của học viên, quan tâm sâu sát trong quản lý, duy trì chế độ. Cùng với đẩy mạnh thực hiện phong trào “Toàn trường hành động theo điều lệnh”; chỉ đạo khoa giáo viên và đơn vị quản lý học viên xây dựng quy chế phối hợp quản lý học viên nhằm quản lý chặt chẽ học viên ở mọi lúc, mọi nơi, gắn học với rèn. Mặt khác, Nhà trường kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm kỷ luật để răn đe, thúc đẩy học viên nêu cao ý thức tự giác chấp hành kỷ luật, biến quá trình “bị” quản lý rèn luyện, sang “tự” quản lý rèn luyện. Đồng thời luôn chăm lo, bảo đảm tốt đời sống, sức khỏe cho bộ đội, nhờ đó mà các khóa học có 100% học viên rèn luyện tốt, không nợ môn, điểm học cơ bản đạt khá, giỏi, kiểm tra thể lực có trên 80,6% khá, giỏi.

Thực hành cơ động đường dài

Bốn là, bảo đảm tốt vật chất, trang thiết bị, thao trường cho các hoạt động đào tạo. Hoạt động huấn luyện, đào tạo của Nhà trường luôn gắn liền với thao trường, phương tiện, vũ khí, khí tài. Để đáp ứng yêu cầu đó, thời gian qua, Nhà trường tích cực huy động các nguồn lực, đẩy mạnh đầu tư xây dựng hệ thống giảng đường, thao trường và các trang thiết bị huấn luyện thực hành hiện đại, như: máy chiếu, các mô hình cắt bổ vũ khí, trang bị, bắn kẹp nòng, mô phỏng lái xe và chiến đấu, v.v. Cùng với đó, thường xuyên rà soát, bổ sung vật chất và mô hình học cụ, bảo đảm đầy đủ các loại giáo trình, tài liệu phục vụ học tập, nghiên cứu của cán bộ, học viên. Bên cạnh đó, yêu cầu các cơ quan hậu cần, kỹ thuật phối hợp thực hiện tốt công tác bảo đảm; tăng cường bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa, đồng bộ vũ khí, khí tài, xe máy, phối hợp với cấp trên đẩy nhanh chương trình diezel hoá xe BTR-152 phục vụ huấn luyện, đào tạo. Ngoài ra, để nâng cao chất lượng bảo đảm, Nhà trường còn phát huy tinh thần sáng tạo của giáo viên và học viên trong cải tiến, sản xuất mô hình học cụ, nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ vào đào tạo. Hằng năm, mỗi cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên đã có từ 1 đến 2 sáng kiến kinh nghiệm, đề tài khoa học. Hiện nay, do quá trình phát triển kinh tế, công nghiệp trên địa bàn khiến thao trường, bãi tập đang dần bị thu hẹp và chia cắt; đường cơ động của xe bánh xích khó khăn, thời gian huấn luyện thực hành bị chi phối. Khắc phục vấn đề đó, Nhà trường đã chủ động khảo sát các nội dung huấn luyện thực hành, lập phương án sử dụng thao trường phù hợp thực tế và có kế hoạch bảo đảm tỉ mỉ; chủ động phối hợp với địa phương và các đơn vị bạn để có đủ thao trường, bãi tập; đồng thời, bảo đảm an toàn trong huấn luyện thực hành và dã ngoại.

Phát huy kinh nghiệm, truyền thống 45 năm xây dựng, trưởng thành, Trường Hạ sĩ quan Xe tăng 1 tiếp tục phấn đấu nâng cao hơn nữa chất lượng huấn luyện, đào tạo, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng là cơ sở đào tạo thành viên kíp xe tăng - thiết giáp cho toàn quân.

Đại tá, ThS. VŨ XUÂN HÒA, Hiệu trưởng Nhà trường