Nằm trong khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam, vùng đất chuyển tiếp giữa Nam Bộ - cực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, tỉnh Đồng Nai có vị trí chiến lược về chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh. Toàn Tỉnh có 32 dân tộc anh em sinh sống, 41 tổ chức tôn giáo, hơn 65% dân số có đạo. Với 32 khu công nghiệp, cụm công nghiệp bố trí ở 09 huyện, 02 thành phố và 170 đơn vị hành chính cấp xã (phường, thị trấn) giải quyết việc làm cho trên 1,4 triệu người (trong đó có hơn 60% người nhập cư từ địa phương khác).

Thực hiện đường lối đổi mới, kinh tế của Tỉnh luôn giữ mức tăng trưởng cao, diện mạo được khởi sắc, đời sống nhân dân được cải thiện; chính trị, xã hội, quốc phòng, an ninh được đảm bảo. Tuy nhiên, tình hình trật tự xã hội, các vụ phạm pháp hình sự, nhất là an ninh trong các khu công nghiệp, an ninh tôn giáo, an ninh nông thôn diễn biến phức tạp, khó lường. Bên cạnh đó, các thế lực thù địch, tổ chức phản động, chống đối chính trị có sự hậu thuẫn của yếu tố nước ngoài đang ra sức chống phá trên mọi lĩnh vực: chính trị, kinh tế, ngoại giao, văn hóa - xã hội. Họ lợi dụng mạng xã hội tuyên truyền, kích động, xuyên tạc quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta, lợi dụng kích động biểu tình, gây bạo loạn, khiếu kiện đông người, đình công, lãn công. Tình hình cháy nổ, tai nạn, ùn tắc giao thông, hoạt động truyền đạo trái phép, mê tín dị đoan vẫn xảy ra, v.v.

Dân quân thường trực tuần tra địa bàn

Nhận thức rõ đặc điểm địa bàn và nắm vững chức năng, nhiệm vụ được giao, những năm qua, lực lượng vũ trang Tỉnh đã đoàn kết, thống nhất, chủ động khắc phục khó khăn, tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh và trực tiếp tổ chức thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương. Nhờ đó, nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân, gắn với thế trận an ninh nhân dân trên địa bàn được củng cố, tăng cường; tiềm lực, thế trận khu vực phòng thủ Tỉnh ngày càng vững chắc; an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn được giữ vững, tạo môi trường thuận lợi để Tỉnh đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.

Trước hết, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh chú trọng tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh nâng cao hiệu lực lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương. Trên cơ sở quán triệt quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, nghị quyết, chỉ thị của cấp trên, hằng năm, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác quân sự, quốc phòng địa phương phù hợp với đặc điểm địa bàn. Trong đó, tập trung vào đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp đối với nhiệm vụ quốc phòng, quân sự; hoàn thiện cơ chế, quy chế xây dựng, hoạt động của khu vực phòng thủ; ban hành các văn bản xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của các cấp, các ngành trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân; kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại; xây dựng tiềm lực, thế trận khu vực phòng thủ; động viên kinh tế cho quốc phòng, v.v. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh tích cực bám nắm, dự báo tình hình, tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh hoạch định chủ trương, đối sách xử lý các tình huống về quốc phòng, an ninh, bảo vệ địa bàn. Đồng thời, phát huy tốt chức năng là cơ quan thường trực giúp Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh xây dựng và tổ chức thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động của Ủy ban nhân dân Tỉnh về thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI); Nghị quyết của Thường vụ Tỉnh ủy về lãnh đạo công tác quân sự, quốc phòng địa phương, cùng hàng loạt các đề án bảo đảm quốc phòng, an ninh, v.v. Cơ quan quân sự các cấp phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an và cơ quan chức năng thực hiện tốt việc thẩm định, tham mưu cho Ủy ban nhân dân Tỉnh phê duyệt, xây dựng các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, đề án phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là dự án có vốn đầu tư nước ngoài, dự án trên các địa bàn nhạy cảm về quốc phòng, an ninh đảm bảo chặt chẽ, đúng quy trình, không để xảy ra hiện tượng chạy theo lợi ích kinh tế đơn thuần. Mặc dù hoạt động đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn diễn ra mạnh mẽ, nhưng các dự án khu công nghiệp, khu du lịch, dịch vụ, đô thị mới của Tỉnh đều được xem xét kỹ lưỡng, quy hoạch, quản lý chặt chẽ. Nhiều dự án, công trình lưỡng dụng được Tỉnh chú trọng đầu tư xây dựng đã và đang phát huy hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo cho nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.

Để nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên và toàn dân đối với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng bảo vệ Tổ quốc, cơ quan quân sự các cấp đã chủ động tham mưu, giúp cấp ủy, chính quyền địa phương và Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 12-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa X); Nghị định 116/2007/NĐ-CP của Chính phủ, Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh, đưa công tác này đi vào nền nếp. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp chủ động phối hợp với các ban, ngành có liên quan rà soát, phân loại, xây dựng kế hoạch tổ chức giáo dục, bồi dưỡng theo phân cấp; chú trọng mở rộng nhiều đối tượng, như: chức sắc, chức việc tôn giáo, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, phóng viên, biên tập viên các báo, đài, chủ doanh nghiệp, v.v. Đối với học sinh trên địa bàn, cơ quan quân sự các cấp phối hợp chặt chẽ với Phòng Giáo dục, lồng ghép vào các hoạt động của nhà trường, môn học giáo dục công dân,... để trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản, ban đầu về nội dung này. Bên cạnh đó, cơ quan chính trị tích cực xây dựng chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền về công tác quân sự, quốc phòng địa phương và hoạt động của lực lượng vũ trang trên các phương tiện thông tin đại chúng,... nhằm khơi dậy niềm vinh dự, tự hào và nghĩa vụ, trách nhiệm của công dân, nhất là thế hệ trẻ đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. 5 năm qua, Tỉnh đã mở 17 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho hơn 2.827 cán bộ thuộc đối tượng 3; hơn 22.416 cán bộ thuộc đối tượng 4; 107.200 lượt phóng viên báo, đài, chức sắc, chức việc, già làng, trưởng bản, công nhân, chủ doanh nghiệp, giáo viên, lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên; hơn 556 nghìn học sinh, sinh viên các trường trên địa bàn, được Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh Trung ương và Quân khu 7 đánh giá cao.

Cùng với đó, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh chú trọng tham mưu cho Tỉnh xây dựng khu vực phòng thủ, thế trận quốc phòng toàn dân, cả tiềm lực, lực lượng và thế trận. Hoạt động của khu vực phòng thủ đặt dưới sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của cấp ủy, sự quản lý, điều hành của chính quyền các cấp. Trên cơ sở khảo sát, nghiên cứu kỹ điều kiện địa lý tự nhiên của Tỉnh (có đồi núi, trung du, đồng bằng, đô thị), Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh coi trọng việc đầu tư xây dựng các công trình quốc phòng, công trình chiến đấu (sở chỉ huy các cấp, các điểm tựa, cụm điểm tựa, hệ thống hầm hào, công sự, trận địa chiến đấu, khu căn cứ hậu phương, căn cứ hậu cần - kỹ thuật…) đảm bảo yêu cầu “thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm”, phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ địa phương trong thời bình và thời chiến. Đồng thời, tham mưu cho Ủy ban nhân dân Tỉnh điều chỉnh bố trí sắp xếp khu dân cư, các cụm làng, xã chiến đấu, các chốt, trạm, đài quan sát; quản lý các công trình quốc phòng, đất quốc phòng, điểm cao, cửa sông có giá trị quân sự,... để tạo dựng thế trận phòng thủ “liên hoàn, vững chắc”. Cơ quan quân sự các cấp làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và phối hợp với các ban, ngành xây dựng các văn kiện, kế hoạch tác chiến, động viên quốc phòng, phòng không nhân dân, phòng chống lụt, bão, cứu hộ, cứu nạn, cháy nổ, cháy rừng; tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ Tỉnh, huyện, diễn tập chiến đấu phòng thủ cấp xã theo kế hoạch.

Tập trung xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh là nội dung quan trọng, quyết định kết quả hoàn thành nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương của Tỉnh, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ vững chắc địa bàn. Theo đó, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh hết sức coi trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo tập trung kiện toàn tổ chức biên chế, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng lực lượng (bộ đội địa phương, lực lượng dự bị động viên và dân quân tự vệ); trong đó, ưu tiêu bảo đảm quân số cho các đơn vị làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, những địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh. Đồng thời, đẩy mạnh đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập, bảo đảm sát thực tế, đối tượng, phương án và địa bàn hoạt động. Trong quá trình thực hiện, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh yêu cầu các đơn vị gắn giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự với xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, duy trì và chấp hành nghiêm các chế độ quy định về sẵn sàng chiến đấu, tạo sức chiến đấu mới cho cán bộ, chiến sĩ, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Trong xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, Tỉnh luôn bám sát và thực hiện đúng các quy định của Luật Dân quân tự vệ, bảo đảm “vững mạnh, rộng khắp”, có cơ cấu, thành phần hợp lý, phù hợp với đặc điểm địa bàn. Đến nay, Tỉnh đã xây dựng được lực lượng thường trực đạt 109%, tăng 9,4% so với đầu nhiệm kỳ; đảng viên trong dân quân tự vệ chiếm 26,6%; xây dựng được 44/44 đơn vị tự vệ trong doanh nghiệp FDI có tổ chức đảng. Thực hiện Đề án 3088/ĐA-UB của Ủy ban nhân dân Tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã xây dựng và đưa vào hoạt động 17/17 trung đội dân quân thường trực. Đối với lực lượng dự bị động viên, căn cứ vào đặc điểm và điều kiện địa bàn, Tỉnh hết sức chú trọng chỉ đạo khâu tạo nguồn quân nhân dự bị thông qua phân bổ chỉ tiêu tuyển quân hằng năm và đào tạo sĩ quan dự bị; đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện cho lực lượng này, nhất là huấn luyện chuyển loại chuyên nghiệp quân sự. Từ đầu năm 2019 đến nay, huấn luyện chuyển loại chuyên nghiệp quân sự cho quân nhân dự bị đạt gần 100%, huấn luyện phân đội đạt 98,6%, huấn luyện tạo nguồn từ dự bị hạng 2 lên dự bị hạng 1 đạt 99,3%,… bảo đảm cho lực lượng này luôn vững mạnh, sẵn sàng động viên và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Tự hào với truyền thống và kết quả đã đạt được, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh Đồng Nai đang nỗ lực phấn đấu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương xứng đáng là lực lượng tin cậy của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân, góp phần xây dựng Tỉnh giàu về kinh tế, đẹp về văn hóa, mạnh về quốc phòng, an ninh, năng động trong quá trình phát triển và hội nhập.

Đại tá VŨ VĂN ĐIỀN, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh