Những năm qua, quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 7, trực tiếp là Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân (UBND) Tỉnh, lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu luôn chú trọng phát huy vai trò nòng cốt cùng với các cấp, các ngành và nhân dân trong Tỉnh thực hiện tốt công tác quốc phòng, quân sự (QP,QS) địa phương; góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân, nền an ninh nhân dân, khu vực phòng thủ (KVPT) ngày càng vững chắc, giữ vững chủ quyền biển, đảo, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH). Từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ, chúng tôi đúc rút được một số kinh nghiệm sau:

1- Tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng “thế trận lòng dân”, phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc cho công tác QP,QS địa phương. Là tỉnh ven biển Đông Nam Bộ, nằm ở cửa ngõ phía Nam của đất nước, với hơn 156 km đường bờ biển, Bà Rịa – Vũng Tàu vừa có những thuận lợi cơ bản vừa có những khó khăn, thách thức không nhỏ trong phát triển KT-XH, tăng cường quốc phòng - an ninh (QP-AN). Thực hiện đường lối đổi mới, kinh tế của Tỉnh luôn giữ mức tăng trưởng cao, diện mạo được khởi sắc, đời sống nhân dân được cải thiện; chính trị, xã hội, QP-AN được đảm bảo. Tuy nhiên, các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh “diễn biến hòa bình” chống phá trên các mặt; các hoạt động truyền đạo trái phép, tình trạng vi phạm pháp luật vẫn xảy ra. Trên biển, tình hình an ninh, trật tự diễn biến phức tạp; các hành động xâm phạm chủ quyền, đánh bắt cá trái phép của tàu thuyền nước ngoài, xâm hại môi trường biển, buôn lậu,… thường xuyên xảy ra là những nguy cơ tiềm tàng gây mất ổn định nếu không được giải quyết tốt. Quán triệt quan điểm “dân là gốc”, lòng dân là thế trận vững chắc nhất, Tỉnh xác định, phải tập trung xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc ngay từ cơ sở, coi đó là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, nhân tố có ý nghĩa quyết định đến kết quả thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ địa phương. Muốn vậy, vấn đề đặt ra là phải đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục tạo sự thống nhất cao về nhận thức trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện của các cấp, các ngành và toàn dân đối với nhiệm vụ QP,QS địa phương. Với chức năng của mình, Bộ Chỉ huy Quân sự (BCHQS) Tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo, Ban Tổ chức Tỉnh ủy tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND Tỉnh ban hành các văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác giáo dục QP-AN trên địa bàn. Đến nay, Hội đồng Giáo dục QP-AN các cấp đã được kiện toàn về tổ chức, biên chế, đảm bảo đúng thành phần, cơ cấu hợp lý; xây dựng quy chế công tác, kế hoạch bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho các đối tượng cán bộ trong cả nhiệm kỳ và từng năm; kế hoạch giáo dục QP-AN cho toàn dân. Trên cơ sở đó, Hội đồng Giáo dục QP-AN của Tỉnh đã lập danh sách trình Tỉnh ủy cử cán bộ đối tượng 1 và 2 tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN của trên đảm bảo đúng, đủ chỉ tiêu quy định. Đồng thời, chỉ đạo Trường Quân sự Tỉnh đảm bảo nội dung, chương trình, đổi mới phương pháp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho đối tượng 3, chủ phương tiện tàu, thuyền, chức sắc, chức việc các tôn giáo. Chỉ đạo các địa phương tổ chức bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho đối tượng 4 và 5 theo phân cấp. Trong quá trình thực hiện, Tỉnh chú trọng bồi dưỡng, trang bị những kiến thức cần thiết để cán bộ các cấp có đủ khả năng lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ QP,QS trong phạm vi được giao. Đối với giáo dục QP-AN cho học sinh, sinh viên và nhân dân, cơ quan quân sự (CQQS) chủ động phối hợp với các ngành chức năng, cơ quan báo, đài, các địa phương, các tổ (đội) tuyên truyền miệng giáo dục cán bộ và nhân dân các nội dung về truyền thống, lòng yêu nước, nâng cao nhận thức về chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; cảnh giác trước âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Năm 2012, Tỉnh đã tổ chức bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho hơn 260 cán bộ thuộc đối tượng 3; hơn 4.200 cán bộ thuộc đối tượng 4 và 5, chủ phương tiện ghe, tàu, chức sắc Phật giáo; giáo dục QP-AN cho hơn 41 ngàn học sinh, sinh viên các trường trên địa bàn.  

Hội thao lực lượng vũ trang tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu năm 2012 (Nguồn: baobariavungtau.com.vn)

Cùng với đó, CQQS chỉ đạo các đơn vị thuộc quyền, lực lượng dân quân, tự vệ (DQ,TV) đẩy mạnh công tác dân vận, nhất là tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, xây dựng đội ngũ cán bộ, phát triển đảng viên; tham gia xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, các hoạt động “uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa”, giúp nhân dân phòng, chống lụt, bão, cháy rừng, cứu hộ, cứu nạn. Năm 2012, CQQS Tỉnh đã trích quỹ xây 4 Nhà tình nghĩa, trị giá 240 triệu đồng; tặng quà cho thương binh, bệnh binh, gia đình chính sách, các cháu học sinh nghèo vượt khó hàng trăm triệu đồng. Quân y của các đơn vị tổ chức khám, cấp thuốc miễn phí cho hàng chục ngàn đồng bào ở khu vực miền núi, ven biển, đảo, trị giá hàng trăm triệu đồng. Trong đợt áp thấp nhiệt đới vừa qua (11-2012), BCHQS Tỉnh đã điều động hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ, DQ,TV phối hợp với lực lượng của các địa phương kêu gọi được hàng ngàn tàu thuyền, sơ tán hàng ngàn tấn hàng hóa của Nhà nước và nhân dân từ những nơi nguy hiểm về nơi trú ẩn an toàn. Những việc làm đó đã góp phần củng cố quan hệ quân – dân, tô thắm hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”, xây dựng “thế trận lòng dân”, huy động sức mạnh của toàn dân, của cả hệ thống chính trị cho nhiệm vụ QP,QS ở địa phương.

2- Kết hợp phát triển KT-XH với tăng cường QP-AN, xây dựng KVPT tỉnh, huyện ngày càng vững chắc. Theo đó, BCHQS Tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt việc kết hợp KT-XH với QP-AN ở từng khu vực và trên toàn địa bàn Tỉnh. Điểm nổi bật là, chủ trương, quan điểm, nội dung, giải pháp kết hợp được cụ thể hóa trong các chỉ thị, nghị quyết của Tỉnh ủy, UBND Tỉnh về nhiệm vụ QP,QS trong nhiệm kỳ và từng năm, trong quy hoạch, kế hoạch tổng thể phát triển KT-XH, xây dựng KVPT của Tỉnh và các sở, ban, ngành, địa phương. Thực hiện chỉ đạo của UBND Tỉnh, CQQS các cấp đã chủ động phối hợp với Công an, các ngành chức năng tổ chức thẩm định các dự án, công trình trọng điểm: 14 khu công nghiệp, 29 cụm công nghiệp và cảng Cái Mép; Dự án hồ chứa nước Sông Ray (huyện Châu Đức và Xuyên Mộc), Dự án Trung tâm hành chính thành phố Vũng Tàu, khu du lịch huyện Côn Đảo, các nhà máy sản xuất thép, may mặc, vật liệu xây dựng, chế biến lương thực, thực phẩm, hệ thống đường giao thông, thông tin liên lạc, y tế, giáo dục - đào tạo,… để các dự án, công trình này vừa đảm bảo yêu cầu phát triển KT-XH, vừa tăng cường QP,QS địa phương. Trong xây dựng KVPT, trên cơ sở khảo sát, nghiên cứu kỹ điều kiện địa lý tự nhiên của Tỉnh (có đồi núi, trung du, đồng bằng, biển, đảo), BCHQS Tỉnh coi trọng việc đầu tư xây dựng các công trình quốc phòng, công trình chiến đấu (sở chỉ huy các cấp, các điểm tựa, cụm điểm tựa, hệ thống hầm hào, công sự, trận địa chiến đấu, khu căn cứ hậu phương, căn cứ hậu cần - kỹ thuật…) đảm bảo yêu cầu “thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm”, phù hợp với quy hoạch phát triển KT-XH, mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ địa phương trong thời bình và thời chiến. Đồng thời, tham mưu cho UBND Tỉnh điều chỉnh bố trí sắp xếp khu dân cư, các cụm, làng, xã chiến đấu, các chốt, trạm, đài quan sát; quản lý các công trình quốc phòng, đất quốc phòng, các hang động, điểm cao, cửa sông, địa hình ven biển, đảo có giá trị quân sự,... để tạo dựng thế trận phòng thủ “liên hoàn, vững chắc” trong KVPT. CQQS các cấp cũng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và phối hợp với các ban, ngành xây dựng các văn kiện, kế hoạch tác chiến, động viên quốc phòng, phòng không nhân dân, phòng chống lụt, bão, cứu hộ, cứu nạn, phòng chống cháy nổ, cháy rừng; tổ chức diễn tập KVPT Tỉnh, huyện, diễn tập chiến đấu - trị an cấp xã (phường, thị trấn) theo kế hoạch. Năm 2012, Tỉnh chỉ đạo diễn tập KVPT huyện Xuyên Mộc; 15/17 xã (phường, thị trấn) diễn tập chiến đấu - trị an, phòng, chống lụt, bão. Thông qua các cuộc diễn tập, Tỉnh và các huyện (thị xã) kịp thời rút kinh nghiệm để tiếp tục vận hành tốt cơ chế, nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, trình độ tham mưu, phối hợp, hiệp đồng xử trí các tình huống của các ban, ngành, đoàn thể và nhân dân. Thực hiện Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ, CQQS, Công an, Biên phòng Tỉnh đã xây dựng quy chế và tổ chức phối hợp hoạt động nắm, trao đổi tình hình, quản lý địa bàn, đấu tranh ngăn chặn các loại tội phạm và xử trí kịp thời các tình huống QP-AN, bảo vệ vững chắc an ninh, chủ quyền biển, đảo, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

3- Xây dựng LLVT Tỉnh vững mạnh toàn diện, đủ sức hoàn thành tốt nhiệm vụ. Theo đó, BCHQS Tỉnh coi trọng xây dựng LLVT vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư­ t­ưởng, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị, lập trư­ờng, t­ư tưởng vững vàng, ý chí khắc phục khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Quán triệt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị, Đảng ủy, BCHQS Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị thuộc quyền kiên quyết, triệt để khắc phục những yếu kém, khuyết điểm sau kiểm điểm, tự phê bình và phê bình theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; đẩy mạnh  phong trào Thi đua Quyết thắng gắn với việc tiếp tục học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tạo chuyển biến vững chắc trên mọi mặt công tác, rèn luyện, tu dưỡng của cán bộ, đảng viên, nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý, tham mưu, chỉ huy của tổ chức đảng, chỉ huy các cấp. BCHQS Tỉnh cũng chú trọng kiện toàn tổ chức, biên chế CQQS các cấp, lực lượng DQ,TV, dự bị động viên (DBĐV), đảm bảo đủ số lượng và chất lượng theo quy định. Đến nay, DQ,TV của Tỉnh đạt 1,29% so với dân số; trong đó, tỷ lệ đảng viên đạt 20,33% (trong dân quân đạt 16,59%), trên 85% chi bộ quân sự xã (phường, thị trấn) có chi ủy. DBĐV biên chế vào các đơn vị đạt 90,16%; trong đó, quân nhân dự bị hạng I đạt trên 96%, sĩ quan dự bị là đảng viên đạt trên 55%. Để nâng cao chất lượng huấn luyện, giai đoạn đầu năm, BCHQS Tỉnh tổ chức tập huấn bồi dưỡng kiến thức và thống nhất phương pháp huấn luyện cho đội ngũ sĩ quan, giảng viên; chỉ đạo các đơn vị làm tốt mọi mặt công tác chuẩn bị, nhất là giáo trình, giáo án, mô hình học cụ, thao trường, bãi tập, các biển, bảng để huấn luyện đạt kết quả. Trong huấn luyện, chỉ đạo các đơn vị duy trì nghiêm kỷ luật, đảm bảo nội dung, chương trình, thời gian, quân số, giáo án; tổ chức dự giảng, bình giảng, hội thi, hội thao, rút kinh nghiệm, kịp thời khắc phục những mặt yếu. Đối với cá nhân, tập trung huấn luyện nâng cao trình độ tổ chức, chỉ huy, tham mưu, quản lý đơn vị cho đội ngũ cán bộ theo chức trách; làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật cho chiến sĩ, nhân viên chuyên môn. Đối với phân đội, chú trọng huấn luyện chuyên ngành, nâng cao khả năng cơ động, trình độ xử trí các tình huống phòng thủ dân sự trong thời bình (phòng, chống lụt, bão, cứu hộ, cứu nạn), kỹ thuật, chiến thuật phân đội tác chiến độc lập, tác chiến hiệp đồng giữa bộ đội địa phương với các đơn vị chủ lực trong KVPT. Các đơn vị chú trọng gắn huấn luyện quân sự với huấn luyện Điều lệnh, xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật; duy trì nghiêm các chế độ quy định, nhất là trực ban, trực chiến, tuần tra, canh gác,... không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ vững chắc địa phương trong mọi tình huống.

Đại tá LÊ MINH QUANG

Ủy viên Ban TVTU, Chỉ huy trưởng BCHQS Tỉnh