Nằm ở địa đầu Đông Bắc Tổ quốc, thành phố Móng Cái (tỉnh Quảng Ninh) có vị trí đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), tăng cường quốc phòng - an ninh (QP-AN) và đối ngoại đối với Tỉnh, khu vực và cả nước.

Tư lệnh Quân khu 3 trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho Ban Chỉ huy Quân sự thành phố Móng Cái. (Nguồn: baoquangninh.com.vn)

Những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy Quân sự và Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) Quảng Ninh, trực tiếp là Thành ủy, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Móng Cái, lực lượng vũ trang (LLVT) Thành phố luôn phát huy vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng (QS,QP) địa phương, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tăng cường đối ngoại trên địa bàn. Nổi bật là: nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân về thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc được nâng lên. Nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và thế trận biên phòng toàn dân được xây dựng, củng cố vững chắc. Chất lượng tổng hợp, trước hết là chất lượng về chính trị, sức mạnh chiến đấu của LLVT được nâng cao. Hiện nay, thành phố Móng Cái đã có bước phát triển tương đối toàn diện. Cơ cấu kinh tế phát triển đúng hướng. QP-AN được tăng cường. Đời sống của các tầng lớp nhân dân và LLVT được nâng lên. Tuy nhiên, lợi dụng những phức tạp ở khu vực biên giới… các thế lực thù địch đẩy mạnh thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình”, nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tình hữu nghị giữa Việt Nam và Trung Quốc… Trong khi đó, tình hình trật tự, an toàn xã hội, buôn bán trái pháp luật ở khu vực biên giới, trên biển, đảo diễn biến phức tạp; tình trạng khiếu kiện vượt cấp, đông người… còn xảy ra. Điều đó đòi hỏi LLVT Thành phố phải phát huy tốt hơn vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ QS,QP địa phương, cùng cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương đẩy mạnh, xây dựng Thành phố giàu về kinh tế, ổn định về chính trị, lành mạnh về đời sống văn hóa, vững vàng về QP-AN.

Hằng năm, Ban CHQS Thành phố tham mưu cho Thành ủy, UBND Thành phố ban hành các chỉ thị, nghị quyết, quyết định, kế hoạch để lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ QS,QP ở địa phương, cơ sở. Đến nay, hệ thống văn bản của cấp ủy, chính quyền các cấp, trọng tâm là về xây dựng khu vực phòng thủ; xây dựng lực lượng; quyết tâm chiến đấu, các kế hoạch: A, A2, A3, A4; công tác tuyển quân, tuyển sinh quân sự… đã được xây dựng đồng bộ, đáp ứng yêu cầu đề ra.

Chấp hành sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, Ban CHQS Thành phố phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể triển khai nhiệm vụ QS,QP phù hợp với đặc điểm, khả năng của Thành phố, đạt hiệu quả thiết thực. Công tác giáo dục QP-AN cho toàn dân, nhất là bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho các đối tượng thường xuyên được chú trọng, thực hiện bằng nhiều hình thức, biện pháp, kết hợp chặt chẽ với các tổ chức, lực lượng, phương tiện thông tin, truyền thông của địa phương và Trung ương. Thông qua đó, giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân nắm được những nội dung cơ bản trong đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về công tác QS,QP địa phương, nhất là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc; Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X) về khu vực phòng thủ; Chỉ thị 12-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa X) và Chỉ thị 06-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác giáo dục QP-AN; Kết luận 41-KL/TW của Ban Bí thư Trung ương (khóa X) về “Tiếp tục thực hiện Chỉ thị 16-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương (khóa IX) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng dân quân tự vệ (DQTV), dự bị động viên (DBĐV) trong tình hình mới”; các luật, bộ luật của Nhà nước, như: Luật Quốc phòng, Luật DQTV, Pháp lệnh về lực lượng DBĐV, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Biên giới Quốc gia và các nghị định, hiệp định về biên giới quốc gia trên bộ và trên biển của Việt Nam với Trung Quốc… Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền kết quả, ý nghĩa của việc phân giới, cắm mốc trên đất liền, trên biển giữa Việt Nam - Trung Quốc, các văn bản, văn kiện về quản lý biên giới đã được Chính phủ hai nước ký kết… Bên cạnh việc giúp cấp ủy, chính quyền lựa chọn cán bộ dự các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN theo quy định, Ban CHQS Thành phố còn phối hợp với các cơ quan, ban, ngành tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho đối tượng 5, học sinh, sinh viên và cán bộ các doanh nghiệp, chủ hộ kinh doanh trên địa bàn. Hội đồng Giáo dục QP-AN được củng cố, kiện toàn đủ về số lượng, cơ cấu, đảm bảo chất lượng, có quy chế, kế hoạch hoạt động (hằng năm và 5 năm) đã phát huy tốt vai trò tham mưu, tư vấn về công tác giáo dục QP-AN cho cấp ủy, chính quyền. Năm 2012, Thành phố đã mở 04 lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho 296 cán bộ đối tượng 5 (trong đó có 94 cán bộ, công nhân viên Ban quản lý và chủ hộ tiểu thương chợ Móng Cái) và 3.222 học sinh, sinh viên; phối hợp với Trường Quân sự Tỉnh mở lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho 83 cán bộ thuộc đối tượng 3 tại địa phương; phối hợp với Hội Nông dân Thành phố tuyên truyền Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật DQTV, Pháp lệnh về lực lượng DBĐV cho hội viên… Nhờ tham mưu “đúng, trúng”, tổ chức thực hiện khoa học, công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức QP-AN đã đi vào nền nếp; nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân Thành phố về nhiệm vụ QS,QP, bảo vệ Tổ quốc được nâng lên.

Việc nâng cao chất lượng tổng hợp, trước hết là chất lượng chính trị, sức mạnh chiến đấu của LLVT địa phương được Đảng ủy Quân sự và Ban CHQS Thành phố hết sức quan tâm. Cùng với thực hiện đúng, đủ các nội dung, chương trình giáo dục chính trị, tư tưởng theo quy định, Ban CHQS Thành phố đã coi trọng giáo dục về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, nhất là trên hướng biên giới, biển, đảo cho cán bộ, chiến sĩ; đồng thời, tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong LLVT Thành phố thường xuyên được củng cố, kiện toàn; luôn kết hợp chặt chẽ giữa công tác tư tưởng, công tác tổ chức, công tác cán bộ với công tác chính sách, giữa xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Hiện nay, toàn Đảng bộ đang đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” và Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; đột phá vào những khâu yếu, việc khó, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm, trước hết là về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, công tác cán bộ và chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ; thực hiện nghiêm Quy chế dân chủ ở cơ sở; tăng cường công tác dân vận, quản lý chính trị nội bộ… Qua đó, bảo đảm cho LLVT Thành phố vững mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Nét nổi bật trong thực hiện nhiệm vụ QS,QP của LLVT Thành phố là, Ban CHQS Thành phố đã tham mưu cho Thành ủy xây dựng lực lượng DQTV theo phương châm “vững mạnh, rộng khắp”, đảm bảo về số lượng và chất lượng. Cơ sở vật chất, kỹ thuật phục vụ công tác chuyên môn của DQTV được bổ sung. Các trạm, chốt trên đường biên giới, trang bị kỹ thuật và công cụ hỗ trợ của dân quân thường trực được tăng cường. Chế độ quản lý, bảo quản vũ khí được duy trì chặt chẽ và có nền nếp. Đến nay, DQTV của Thành phố đạt 1,8% dân số, trong đó có hơn 18% đảng viên; 100%  Ban CHQS xã (phường) được kiện toàn đủ biên chế (có 17 đồng chí được đào tạo ở Trường Quân sự Tỉnh hoặc Quân khu). Đây là đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức, năng lực công tác tốt; phát huy được vai trò, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ; nhiều đồng chí được bầu vào cấp ủy. Lực lượng DBĐV của Thành phố được xây dựng và quản lý chặt chẽ theo phương châm: “gần, gọn địa bàn, quân đâu cán đó”, đảm bảo tính ổn định, đủ về số lượng, chất lượng ngày càng cao, nhất là chất lượng chính trị và chuyên nghiệp quân sự. Hằng năm, Ban CHQS Thành phố lập kế hoạch và chỉ đạo các xã (phường) phúc tra nguồn DBĐV và phương tiện kỹ thuật; đăng ký, sắp xếp nguồn vào các đơn vị và tổ chức cho 100% quân số tham gia huấn luyện, diễn tập, sẵn sàng chiến đấu theo quy định, phù hợp với đặc điểm địa bàn. Việc xây dựng kế hoạch, tổ chức tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, tuyển sinh quân sự được thực hiện có nền nếp. Nhờ tuyên truyền rộng rãi Luật Nghĩa vụ quân sự; dân chủ, công khai trong xét duyệt, nên công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ hằng năm của Thành phố đều đạt hoặc vượt chỉ tiêu trên giao.

Công tác huấn luyện chiến đấu (HLCĐ) cho LLVT được Ban CHQS Thành phố thực hiện nghiêm túc. Hằng năm, việc xây dựng kế hoạch, tiến trình biểu huấn luyện, chuẩn bị thao trường, giáo án, mô hình, học cụ…, nhất là công tác tập huấn cho đội ngũ cán bộ, giáo viên được các đơn vị thực hiện chu đáo. Trong quá trình HLCĐ, Ban CHQS Thành phố luôn quán triệt và thực hiện tốt phương châm: “cơ bản, thiết thực, vững chắc” đối với lực lượng thường trực; “cơ bản, thiết thực, chất lượng” đối với DQTV và DBĐV; thực hiện tốt việc huấn luyện theo phân cấp: cấp trên huấn luyện cho cấp dưới, cán bộ huấn luyện cho phân đội và chiến sĩ. Đồng thời, chú trọng huấn luyện sát nhiệm vụ, phương án, đặc điểm địa bàn; huấn luyện cả chiến thuật và kỹ thuật, lý thuyết với thực hành, giữa vũ khí thô sơ, tự tạo với trang thiết bị quân sự hiện đại, giữa cách đánh truyền thống của LLVT địa phương, DQTV với hiệp đồng quân chủng, binh chủng của bộ đội chủ lực, nhất là trong tác chiến phòng ngự bảo vệ đường biên, cột mốc, chủ quyền biển, đảo trên địa bàn. Năm 2012, Ban CHQS Thành phố đã tổ chức HLCĐ cho 100% đơn vị DQTV và tiểu đoàn DBĐV; quân số tham gia đạt 98,4%. Qua kiểm tra có 100% đạt yêu cầu, trong đó có 88,5% khá, giỏi. Nổi bật trong công tác HLCĐ là các xã (phường): Ka Long, Hải Đông, Hải Tiến, Hải Xuân và các đơn vị tự vệ của Chi cục Thuế, Ngân hàng Ngoại thương, Công ty Gạch ngói Hải Ninh. Để đảm bảo cho LLVT Thành phố luôn sẵn sàng về con người, phương tiện, kịp thời xử lý các tình huống, Ban CHQS Thành phố đã quán triệt, triển khai các chỉ thị, mệnh lệnh về sẵn sàng chiến đấu đến từng xã (phường), cơ quan, doanh nghiệp và đơn vị. Các chế độ, như: giao ban giữa các lực lượng (quân sự, công an, biên phòng), nắm tình hình, báo cáo, trực ban, trực chiến, tuần tra bảo vệ chủ quyền, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn khu vực biên giới, vùng biển và nội địa… được duy trì nghiêm, nhất là trong các dịp lễ, Tết cổ truyền, thời gian diễn ra các sự kiện chính trị trọng đại của đất nước và địa phương. Công tác diễn tập khu vực phòng thủ, luyện tập chiến đấu - trị an xã (phường) được tổ chức theo quy định. Năm 2012, LLVT Thành phố đã tổ chức 1.651 lượt tổ tuần tra liên ngành và 04 xã (phường) diễn tập chiến đấu - trị an, đảm bảo an toàn về người, phương tiện, được trên đánh giá cao, v.v.

Với những nỗ lực về mọi mặt, LLVT thành phố Móng Cái luôn được cấp ủy, chính quyền và các tầng lớp nhân dân tin tưởng,  thực sự là lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ QS,QP địa phương.

Thượng tá HOÀNG VĂN LONG

Chỉ huy trưởng Ban CHQS Thành phố