Thanh Hóa là tỉnh có diện tích lớn, dân số đông so với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương¹, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, có vị trí hết sức quan trọng về quốc phòng, an ninh đối với thế trận phòng thủ chung của Quân khu 4 và cả nước. Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, Cơ quan Quân sự Tỉnh phát huy vai trò nòng cốt tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh thực hiện nhiều giải pháp xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc, làm thất bại âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, bảo vệ an toàn địa bàn, tạo tiền đề quan trọng thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Chiến sĩ Tiểu đoàn Hỗn hợp Đảo Mê huấn luyện bảo vệ khu vực phòng thủ

Mặc dù địa bàn rộng, đời sống kinh tế, văn hóa của nhân dân còn nhiều khó khăn; thiên tai, dịch bệnh thường xuyên xảy ra; an ninh đô thị, nông thôn diễn biến phức tạp, song Cơ quan Quân sự Tỉnh luôn chủ động khắc phục khó khăn, phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, đoàn thể vừa tham mưu, vừa tổ chức xây dựng khu vực phòng thủ và đạt nhiều kết quả quan trọng. Nổi bật là, nhận thức, trách nhiệm của các sở, ban, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân về nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ được nâng lên; tiềm lực và thế trận khu vực phòng thủ thường xuyên được củng cố, tăng cường; lực lượng vũ trang Tỉnh luôn được quan tâm xây dựng vững mạnh về mọi mặt, có chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cao, làm nòng cốt xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc.

Để có được kết quả đó, trước hết, Cơ quan Quân sự Tỉnh chủ trì phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể thực hiện tốt chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ. Trên cơ sở quán triệt sâu sắc Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 22/9/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về tiếp tục xây dựng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới, Nghị định số 21/2019/NĐ-CP, ngày 22/02/2019 về khu vực phòng thủ và các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Quân khu; căn cứ vào đặc điểm, điều kiện thực tế của địa phương, Cơ quan Quân sự Tỉnh đã chủ động phối hợp cùng các sở, ban, ngành liên quan tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng khu vực phòng thủ². Trong đó, tập trung tham mưu cho Tỉnh kiện toàn tổ chức, nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo xây dựng khu vực phòng thủ, Hội đồng Cung cấp, Hội đồng Giáo dục Quốc phòng và an ninh, Hội đồng Nghĩa vụ quân sự các cấp; xây dựng và vận hành đồng bộ, hiệu quả cơ chế lãnh đạo của cấp ủy, quản lý, điều hành của chính quyền và vai trò làm tham mưu của cơ quan quân sự, công an, các sở, ban, ngành, đoàn thể. Đồng thời, chỉ đạo cơ quan quân sự cấp dưới tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng xây dựng, duy trì hoạt động của khu vực phòng thủ, từ tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng đến xây dựng các tiềm lực, thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ, xây dựng lực lượng vũ trang địa phương,… góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, thế trận biên phòng toàn dân ngày càng vững chắc, bảo vệ an toàn địa bàn trong mọi tình huống.

Cùng với làm tốt chức năng tham mưu, lực lượng vũ trang Tỉnh còn phát huy vai trò nòng cốt xây dựng các tiềm lực của khu vực phòng thủ ngày càng vững mạnh. Đối với tiềm lực chính trị, tinh thần, Cơ quan Quân sự Tỉnh chỉ đạo thực hiện tốt công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng³; tuyên truyền, giáo dục quan điểm, đường lối, của Đảng, chính sách của Nhà nước về hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, xây dựng khu vực phòng thủ; nhận biết rõ đối tượng, đối tác, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; từ đó, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, đề cao trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện xây dựng khu vực phòng thủ. Đồng thời, thường xuyên quan tâm chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh và thực hiện tốt công tác dân vận, chính sách dân tộc, tôn giáo, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, tham gia xây dựng môi trường văn hóa, an ninh lành mạnh, góp phần củng cố “thế trận lòng dân”, tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa nhân dân với cấp ủy, chính quyền địa phương.

Đối với tiềm lực kinh tế - xã hội, thực hiện quan điểm, đường lối của Đảng: “Kết hợp tốt nhiệm vụ quốc phòng, an ninh với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội”⁴, Cơ quan Quân sự Tỉnh tham mưu cho Ủy ban nhân dân Tỉnh đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, tạo nguồn lực xây dựng khu vực phòng thủ. Theo đó, các quy hoạch, đề án, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh và từng địa phương đều kết hợp chặt chẽ với quốc phòng, an ninh; phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp của Tỉnh theo hướng hiện đại, lưỡng dụng; đầu tư hoàn thiện từng bước hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, bưu chính, viễn thông,… để vừa phục vụ lưu thông hàng hóa, giao lưu, phát triển kinh tế, văn hóa, du lịch, vừa phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh và các tình huống khác. Những năm gần đây, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của Tỉnh đạt 9,11%/năm, đây là tiền đề quan trọng để Tỉnh huy động các nguồn lực phục vụ cho nhiệm vụ, tình huống quốc phòng, an ninh.

Xây dựng lực lượng vũ trang Tỉnh vững mạnh toàn diện cũng là giải pháp quan trọng được Đảng ủy Quân sự, Cơ quan Quân sự Tỉnh hết sức quan tâm. Bởi, đây là lực lượng nòng cốt trong thực hiện công tác quân sự, quốc phòng nói chung, xây dựng khu vực phòng thủ nói riêng. Ý thức rõ điều đó, Cơ quan Quân sự Tỉnh thường xuyên kiện toàn tổ chức, biên chế lực lượng thường trực theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, tập trung xây dựng lực lượng này vững mạnh về chính trị, có chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cao, luôn nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Đối với lực lượng dự bị động viên và dân quân tự vệ, Cơ quan Quân sự Tỉnh tham mưu cho Tỉnh chỉ đạo xây dựng theo hướng “hùng hậu” và “vững mạnh, rộng khắp”, gắn phát triển số lượng với nâng cao chất lượng. Đến nay, Tỉnh đã sắp xếp biên chế hơn 73% lực lượng dự bị động viên đúng chuyên môn quân sự; lực lượng dân quân tự vệ xây dựng được hơn 1.200 cơ sở, quân số chiếm gần 1,4% tổng dân số.

Để hoạt động của lực lượng vũ trang Tỉnh trong khu vực phòng thủ đạt hiệu quả cao, Cơ quan Quân sự Tỉnh tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập khu vực phòng thủ cấp tỉnh, huyện, diễn tập chiến đấu phòng thủ cấp xã⁵. Thông qua các cuộc diễn tập, Tỉnh bổ sung, hoàn thiện cơ chế, quy chế hoạt động của khu vực phòng thủ, nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền các cấp, trình độ chỉ huy, khả năng hiệp đồng của lực lượng vũ trang địa phương và các sở, ban, ngành trong xử lý các tình huống quốc phòng, an ninh, đảm bảo việc xây dựng, hoạt động của khu vực phòng thủ ngày càng đi vào chiều sâu. Bên cạnh đó, Cơ quan Quân sự Tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu, thường xuyên bổ sung hoàn chỉnh các văn kiện, kế hoạch tác chiến (động viên quốc phòng, bảo vệ biển, đảo, phòng không nhân dân,…), kế hoạch phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, dịch bệnh,… và tổ chức luyện tập chặt chẽ, đúng quy định, sát thực tế chiến đấu. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng theo Nghị định số 03/2019/NĐ-CP, ngày 05/9/2019 về phối hợp giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và thực hiện nhiệm vụ quốc phòng; chủ động nắm, dự báo chính xác tình hình, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp có biện pháp xử lý phù hợp, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống; giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, nhất là khu vực biên giới, biển, đảo, địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh.

Ngoài ra, Cơ quan Quân sự Tỉnh vừa tham mưu, vừa trực tiếp tổ chức xây dựng thế trận quân sự khu vực phòng thủ, bảo đảm vững chắc, hiểm hóc, liên hoàn, có chiều sâu. Trên cơ sở Đề án “Bảo đảm quốc phòng tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2015 - 2020, định hướng đến năm 2030” và quy hoạch thế trận phòng thủ của Quân khu, Cơ quan Quân sự Tỉnh phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, địa phương liên quan tham mưu cho Ủy ban nhân dân Tỉnh triển khai quy hoạch, quản lý chặt chẽ đất quốc phòng, hang động, điểm cao có giá trị quân sự để hoàn thiện quy hoạch thế trận quân sự khu vực phòng thủ Tỉnh. Quá trình thực hiện, cơ quan quân sự các cấp tiến hành khảo sát, đánh giá đúng thực trạng diện mạo, điều kiện tự nhiên, thực lực tình hình kinh tế - xã hội của từng vùng, từng địa bàn, kết hợp giữa nguồn kinh phí trên cấp với ngân sách địa phương⁶ để xây dựng, củng cố các tuyến phòng thủ; tập trung vào các công trình trọng điểm, như: sở chỉ huy các cấp, căn cứ chiến đấu, căn cứ, phân căn cứ hậu cần - kỹ thuật, mục tiêu phòng thủ trọng yếu, khu vực phòng thủ then chốt và hệ thống công trình chiến đấu. Nhờ đó, nhiều hạng mục công trình chiến đấu đã hoàn thành, tạo thế trận quân sự khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc, hiểm hóc, liên hoàn, có chiều sâu, phát huy tối đa tính năng kỹ thuật của các loại vũ khí, trang bị, khả năng, trình độ, sở trường của các thành phần, lực lượng vũ trang địa phương trong tác chiến, bảo đảm giữ vững địa bàn trong mọi tình huống.

Phát huy kinh nghiệm và kết quả đạt được, thời gian tới, lực lượng vũ trang Tỉnh tiếp tục xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc - cơ sở, nền tảng, môi trường để xây dựng Thanh Hóa giàu đẹp, văn minh, hiện đại, đáp ứng với quy hoạch trong tứ giác phát triển Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh - Thanh Hóa.

Đại tá LÊ VĂN DIỆN, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh
___________

1 - Đứng thứ 5 về diện tích và thứ 3 về dân số.

2 - Chương trình hành động số 71-Ctr/TU, ngày 30/9/2008 về thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW; Đề án “Bảo đảm quốc phòng tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2015 - 2020, định hướng đến năm 2030”; Đề án “Củng cố tổ chức, nâng cao chất lượng của lực lượng dân quân tự vệ tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2016 - 2020”; Đề án “Đảm bảo an ninh trật tự tuyến biên giới phía Tây của tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2016 - 2020”, v.v.

3 - Từ năm 2008 đến nay, Tỉnh đã tổ chức bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh đối tượng 2, 3, 4 được gần 150 nghìn lượt; thực hiện giáo dục quốc phòng và an ninh cho hơn 500 nghìn học sinh Trung học phổ thông và trên 65 nghìn sinh viên.

4 - ĐCSVN – Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb CTQG, H. 2016, tr. 312.

5 - Năm 2017, Tỉnh tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ; hằng năm, Tỉnh chỉ đạo từ 07 - 08 địa phương (huyện, thị xã, thành phố) tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ, từ 20 - 25% tổng số xã, phường, thị trấn diễn tập chiến đấu phòng thủ.

6 - Từ năm 2015 đến nay, Tỉnh đã chi hơn 100 tỷ đồng từ ngân sách địa phương để đầu tư xây dựng các công trình chiến đấu, công trình phòng thủ trọng điểm trong khu vực phòng thủ then chốt, căn cứ chiến đấu.