Là một trong những địa bàn ở vị trí tiền tiêu của Tổ quốc, huyện đảo Lý Sơn có vị trí chiến lược trọng yếu về quốc phòng, an ninh. Song song với việc phát huy tối đa lợi thế, tiềm năng cho phát triển kinh tế nhanh và bền vững, Huyện luôn quan tâm, chăm lo xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và biên phòng toàn dân, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Với chức năng, nhiệm vụ được giao, những năm qua, lực lượng vũ trang Huyện luôn tích cực, chủ động, phát huy vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng bằng nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả.

Quán triệt, thực hiện nghị quyết, chỉ thị của trên về công tác quân sự, quốc phòng, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện chủ trì, phối hợp với các cấp, ngành, lực lượng thực hiện tốt chức năng tham mưu cho Huyện đối với công tác quan trọng này, tạo sự ổn định để phát triển nhanh, bền vững. Những năm gần đây, bên cạnh mặt thuận lợi là cơ bản, cũng có nhiều vấn đề đặt ra, đòi hỏi Huyện phải tính tới trong quá trình phát triển, nhằm đảm bảo hài hòa cả lợi ích kinh tế, xã hội và quốc phòng, an ninh theo phương châm: mỗi bước phát triển kinh tế là một bước củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh; khắc phục nhận thức, tư duy kinh tế đơn thuần, xem nhẹ quốc phòng, an ninh. Trên cơ sở nghiên cứu, nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng; nhất là tư duy nhận thức mới về bảo vệ Tổ quốc, Ban Chỉ huy Quân sự chủ động tham mưu với Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai toàn diện, hiệu quả nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Tập trung xây dựng và vận hành hiệu quả cơ chế lãnh đạo của cấp ủy, sự điều hành của chính quyền trong công tác quân sự, quốc phòng; đẩy mạnh xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và biên phòng toàn dân vững chắc. Trên cơ sở đó, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác quy hoạch, triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm kết hợp chặt chẽ với tăng cường tiềm lực, xây dựng lực lượng, củng cố thế trận quốc phòng, an ninh trên địa bàn. Theo đó, từ quy hoạch tổng thể đến từng dự án phát triển kinh tế - xã hội của Huyện đều phải bảo đảm yêu cầu phát triển bền vững gắn với tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; vừa không phá vỡ thế trận phòng thủ, vừa giữ được thắng cảnh thiên nhiên, bảo vệ, bảo tồn di sản văn hóa, phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh, thu hút đầu tư để phát triển. Trong đó, chú trọng phát triển du lịch, nâng cao giá trị kinh tế nông nghiệp, kinh tế biển theo hướng bền vững, sinh thái, thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu, nước biển dâng; có chính sách bảo vệ ngư dân vươn khơi bám biển, khai thác xa bờ và nuôi trồng thủy sản, tạo nguồn thực phẩm, dịch vụ hậu cần trên biển, kết hợp chặt chẽ với bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Huyện đã gắn việc quy hoạch phát triển kinh tế với quy hoạch xây dựng công trình quốc phòng bảo đảm tính lưỡng dụng, dự tính các phương án sẵn sàng huy động, chuyển đổi công năng phục vụ cho mục đích quốc phòng khi có tình huống. Các dự án phát triển kinh tế - xã hội, nâng cấp cơ sở hạ tầng, xây mới, mở rộng hệ thống đường giao thông,… được thẩm định kỹ trước khi triển khai. Trong quá trình xây dựng, cùng với sử dụng hiệu quả nguồn ngân sách của trên, Huyện còn phát huy tinh thần tự lực, tự cường, huy động tối đa nguồn lực của địa phương cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; tổ chức rà soát, điều chỉnh thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ các cấp theo Nghị định số 21/2019/NĐ-CP, ngày 22/02/2019 của Chính phủ về khu vực phòng thủ phù hợp với phương án tác chiến, tạo thế phòng thủ liên hoàn vững chắc, phát huy được sức mạnh tổng hợp của các lực lượng.

Thực hiện chỉ đạo của trên, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện chủ trì, phối hợp với các ngành có liên quan thực hiện tốt công tác quy hoạch đất quốc phòng, lập kế hoạch, triển khai xây dựng công trình trọng yếu, đường cơ động, bến cảng, kho, trạm, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương,… trong khu vực phòng thủ. Đến nay, Huyện đã hoàn thành quy hoạch thế trận quân sự; từng bước triển khai các dự án, hạng mục công trình; điều chỉnh, bổ sung kế hoạch bảo đảm nhu cầu quốc phòng năm đầu chiến tranh; quyết tâm, phương án, kế hoạch tác chiến phòng thủ trên đảo, công tác trồng và bảo vệ rừng,... xây dựng hệ thống tổ chức phòng thủ dân sự, hình thành thế trận khu vực phòng thủ vững chắc. Đồng thời, tăng cường phối hợp đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức trách nhiệm của các cấp, các ngành, đoàn thể chính trị xã hội và toàn dân về công tác quốc phòng, quân sự và nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ. Hằng năm, Huyện đều hoàn thành 100% chỉ tiêu tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ; thường xuyên rà soát, nắm chắc, thực hiện tốt công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh theo phân cấp, nhất là đối với cán bộ chủ chốt các cấp, các ngành, học sinh, thuyền trưởng, máy trưởng và các trưởng tộc có uy tín, góp phần tăng cường tiềm lực chính trị, xây dựng thế trận quốc phòng, an ninh và xây dựng “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc.

Thực hành bắn mục tiêu cố định trên biển

Lực lượng vũ trang Huyện triển khai đồng bộ các giải pháp hoàn thành tốt nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, nâng cao chất lượng huấn luyện. Theo đó, hằng năm, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện kịp thời điều chỉnh, bổ sung, luyện tập các phương án sẵn sàng chiến đấu; duy trì nghiêm các chế độ trực chỉ huy, trực ban, trực chiến, tuần tra trên biển, đảo theo quy định. Chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng tăng cường công tác nắm, đánh giá, dự báo tình hình, tham mưu đúng, trúng và thực hiện kiểm tra, kiểm soát địa bàn, kịp thời phát hiện, xử trí các tình huống, không để bị động, bất ngờ, nhất là tình hình trên biển và những nơi tiềm ẩn nguy cơ cao về quốc phòng, an ninh; chú trọng rà soát, điều chỉnh, bổ sung các văn kiện sẵn sàng chiến đấu và kế hoạch bảo đảm kèm theo. Đồng thời, giúp cấp ủy, chính quyền địa phương quản lý, nắm chắc phương tiện, nhân lực tàu, thuyền sẵn sàng làm nhiệm vụ “BT-BM”, tham gia đấu tranh bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền quốc gia trên biển, đảo.

Cùng với đó, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện chú trọng đổi mới công tác quản lý, điều hành huấn luyện cho các đối tượng theo hướng “tập trung, thống nhất, đồng bộ, hiệu quả, không chồng chéo”, phân rõ trách nhiệm theo phân cấp ngay từ khâu lập kế hoạch, phê duyệt và triển khai thực hiện. Đây là cơ sở quan trọng để các cơ quan, đơn vị quản lý, điều hành công tác huấn luyện bảo đảm khoa học, sát với từng đối tượng, đạt mục đích, yêu cầu đề ra. Đi liền với đổi mới công tác quản lý, điều hành, Huyện tập trung nâng cao chất lượng công tác tham mưu huấn luyện; xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ năng lực hoàn thành nhiệm vụ. Đến nay, 100% cán bộ huấn luyện theo phân cấp, ứng dụng thành thạo phương pháp trình chiếu PowerPoint, 75% cán bộ đại đội, trung đội huấn luyện đạt khá, giỏi; trong đó, có 35% đạt giỏi. Các cơ quan, đơn vị chấp hành nghiêm Điều lệ Công tác tham mưu tác chiến, thường xuyên bổ sung, điều chỉnh hệ thống văn kiện huấn luyện đúng, đủ theo quy định và duy trì nghiêm nền nếp đăng ký thống kê, báo cáo huấn luyện.

Bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện luôn coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát thực tế chiến đấu, huấn luyện làm chủ vũ khí trang bị của bộ đội, nâng cao khả năng cơ động phòng tránh, đánh trả trong điều kiện địa hình, thời tiết phức tạp, địch sử dụng vũ khí công nghệ cao. Kết hợp huấn luyện với rèn luyện thể lực bộ đội, tăng cường huấn luyện dã ngoại, huấn luyện đêm, huấn luyện cơ động. Để phát huy trách nhiệm của đội ngũ cán bộ các cấp, tránh hiện tượng chủ quan, khoán trắng trong huấn luyện, Ban Chỉ huy lấy kết quả huấn luyện làm tiêu chí cơ bản trong đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ hằng năm; tăng cường kiểm tra đột xuất để đánh giá đúng thực chất. Nhờ đó, Huyện luôn hoàn thành 100% nội dung, thời gian kế hoạch huấn luyện cho các đối tượng; trình độ chuyên môn nghiệp vụ, khả năng khai thác, làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật của bộ đội ngày càng cao; kết quả diễn tập chiến thuật bắn đạn thật đều đạt khá trở lên, bảo đảm an toàn tuyện đối. Năm 2017, 2021, tham gia diễn tập khu vực phòng thủ Huyện đạt giỏi; năm 2022, tổ chức luyện tập chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu theo kế hoạch của trên đạt khá; diễn tập chiến thuật cấp trung đội bộ binh có bắn đạn thật đạt khá về chiến thuật, giỏi về kỹ thuật, an toàn tuyệt đối về người và vũ khí trang bị. Kết quả đó góp phần quan trọng nâng cao trình độ, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang Huyện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Trước yêu cầu mới, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện chủ động tham mưu cho Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện tập trung xây dựng lực lượng vũ trang Huyện vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; coi trọng xây dựng cả lực lượng thường trực, dự bị động viên và dân quân tự vệ, luôn là lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Đối với lực lượng thường trực, tập trung xây dựng vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; nâng cao tinh thần trách nhiệm và năng lực công tác, nhất là năng lực tham mưu và tổ chức thực hiện công tác quốc phòng, quân sự địa phương. Để thực hiện tốt nội dung này, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện chú trọng các giải pháp gắn giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự với xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, duy trì và chấp hành nghiêm các chế độ quy định về sẵn sàng chiến đấu; gắn xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, xây dựng đội ngũ đảng viên với đội ngũ cán bộ các cấp. Đối với lực lượng dân quân tự vệ, Huyện chú trọng củng cố, xây dựng theo hướng: nâng cao chất lượng hoạt động gắn với bảo đảm số lượng và cơ cấu theo quy định, nhất là dân quân cơ động, dân quân thường trực, dân quân tự vệ biển; thực hiện tốt việc tuyển chọn lực lượng tham gia Hải đội dân quân thường trực của Tỉnh theo đúng hướng dẫn của trên. Công tác xây dựng lực lượng dự bị động viên được thực hiện có nền nếp, hiệu quả; thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị, địa phương có liên quan tổ chức rà soát, đăng ký, quản lý chặt chẽ nguồn động viên; tổ chức biên chế theo hướng gần, gọn địa bàn, nâng cao chất lượng huấn luyện, chuyển chuyên nghiệp quân sự phù hợp với biên chế của các đơn vị dự bị động viên, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác huấn luyện và thực hành động viên khi có lệnh. Hiện nay, khả năng huy động lực lượng dự bị động viên khi có tình huống đạt 95%, phương tiện kỹ thuật đạt 100%.

Ba mươi năm xây dựng, phát triển, kế thừa và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí kiên cường của quê hương Hải đội hùng binh Hoàng Sa, lực lượng vũ trang huyện Lý Sơn đã, đang và sẽ phát huy tốt vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, góp phần hiện thực hóa khát vọng xây dựng huyện đảo Lý Sơn trở thành đảo du lịch xanh - sạch - đẹp, mạnh về kinh tế, vững về quốc phòng, an ninh, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Thượng tá TRẦN ANH TUẤN, Chính trị viên Ban Chỉ huy Quân sự Huyện