Sau khi hòa bình được lập lại ở miền Bắc, trước yêu cầu xây dựng Quân đội trong giai đoạn mới của cách mạng, ngày 25-10-1954, Trung đoàn Pháo binh 86 - tiền thân của Lữ đoàn Pháo binh 164, Quân đoàn 2 được thành lập tại Trại Cờ, Hiệp Hòa, Bắc Giang. Ngay sau đó, cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn đã đoàn kết, chủ động khắc phục khó khăn, tập trung củng cố, mở rộng doanh trại; khẩn trương ổn định biên chế; tổ chức huấn luyện, làm chủ vũ khí, khí tài, trang bị, nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật, nhất là khả năng hiệp đồng chiến đấu với các đơn vị bộ binh, binh chủng và lực lượng vũ trang địa phương, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Đại tá Nguyễn Văn Thụ quán triệt, triển khai nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu (năm 2019)

Năm 1965, Lữ đoàn được giao nhiệm vụ chiến đấu tại chiến trường miền Trung, miền Nam; tham gia hàng trăm trận đánh, chiến dịch và lập nhiều chiến công vang dội, mang đậm nét của nghệ thuật tác chiến pháo binh. Lữ đoàn đã tiêu diệt, phá hủy nhiều tàu chiến, máy bay Mỹ trên chiến trường Quân khu 4¹; trút “bão lửa” xuống căn cứ Cồn Tiên, Dốc Miếu, Gio An, đánh trả pháo binh địch ở bờ Nam sông Bến Hải; hiệp đồng chiến đấu, chi viện hỏa lực cho bộ binh tiến công, đập tan tuyến phòng thủ vững chắc của địch trên Đường 9 - Bắc Quảng Trị.

Cùng với đó, Lữ đoàn còn tham gia Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân, Chiến dịch Khe Sanh (1968); giải phóng, bảo vệ thành cổ Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng; cơ động thần tốc trong đội hình của Binh đoàn Hương Giang giải phóng các tỉnh duyên hải miền Trung, tham gia giải phóng Sài Gòn. Đặc biệt, trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Lữ đoàn đã tổ chức cụm pháo binh chiến dịch ở phía Nam Sài Gòn, nổ súng mở màn tổng công kích vào nội đô, tập kích hỏa lực sân bay Tân Sơn Nhất, cắt đứt cuộc rút chạy đường không của địch; chi viện hỏa lực cho bộ binh, xe tăng tiến công tiêu diệt căn cứ sào huyệt cuối cùng của quân ngụy, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Đồng thời, lập công xuất sắc trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế tại Lào, Cam-pu-chia. Dù trong điều kiện hiệp đồng chiến đấu với lực lượng vũ trang nước Bạn, nằm trong đội hình chiến đấu của Quân khu 4, Quân đoàn 2², hay tác chiến độc lập, cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn đều anh dũng chiến đấu, mưu trí, sáng tạo, góp phần làm nên truyền thống “Kiên cường, tự lực, đánh giỏi, bắn trúng”.

Thực hiện chế độ Ngày kỹ thuật

Với những thành tích đặc biệt xuất sắc trong xây dựng, chiến đấu, Lữ đoàn và nhiều tập thể, cá nhân vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”. Phát huy truyền thống vẻ vang đó, những năm gần đây, trước yêu cầu cao của sự nghiệp xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn đã thực hiện đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp, nhằm xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Hiện nay, Lữ đoàn có chất lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu cao; các tổ chức được xây dựng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức; nội bộ đoàn kết, thống nhất, quyết tâm hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Có được kết quả đó là nhờ Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn đã thực hiện tốt một số nội dung cơ bản sau:

Một là, tập trung xây dựng Lữ đoàn vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu. Đây là nội dung quan trọng hàng đầu đảm bảo cho bộ đội có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc, nhân dân, đề cao tinh thần trách nhiệm, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Trước hết, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các cấp cụ thể hóa các nghị quyết, chỉ thị của cấp trên, trọng tâm là Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới” thành nghị quyết, kế hoạch, chương trình giáo dục phù hợp với đối tượng, đặc điểm, nhiệm vụ của đơn vị. Trong giáo dục, các đơn vị tập trung đổi mới nội dung, chương trình, hình thức, phương pháp; coi trọng giáo dục chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng; nhiệm vụ, truyền thống của Quân đoàn, Đơn vị, v.v. Thông qua đó, hình thành quan điểm, lập trường chính trị giai cấp rõ ràng, nhận thức rõ đối tác, đối tượng, tích cực tham gia đấu tranh với quan điểm sai trái, thù địch, nhất là trên không gian mạng; đồng thời, xác định rõ quyết tâm, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ. Kết quả kiểm tra chính trị của Lữ đoàn những năm gần đây, 100% đạt yêu cầu, trong đó có 85,6% đạt khá, giỏi; tư tưởng cán bộ, chiến sĩ ổn định, yên tâm công tác, xác định tốt nhiệm vụ.

Trong lãnh đạo, Lữ đoàn kết hợp chặt chẽ giữa kiện toàn số lượng, bảo đảm chất lượng, cơ cấu cấp ủy, chỉ huy, cán bộ chủ trì các cấp với bồi dưỡng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng; phát huy dân chủ, đánh giá đúng thực chất, không nể nang, né tránh, lấy xây dựng cấp ủy, chi bộ trong sạch, vững mạnh làm mục tiêu cao nhất. Đồng thời, chú trọng công tác quản lý, giáo dục, bồi dưỡng, phát triển đảng viên và kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng, nhằm tăng cường sức mạnh lãnh đạo, ngăn ngừa kịp thời những dấu hiệu, hành vi vi phạm kỷ luật, pháp luật. Vì vậy, kết quả đánh giá chất lượng tổ chức đảng, đảng viên hằng năm, Đảng bộ Lữ đoàn luôn trong khối đứng đầu của Quân đoàn³. Bên cạnh đó, Lữ đoàn chú trọng xây dựng các tổ chức: Đoàn Thanh niên, Hội đồng quân nhân, Hội Phụ nữ vững mạnh, hoạt động đúng chức năng, nhiệm vụ; tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ, chính sách, dân vận; đẩy mạnh thực hiện phong trào Thi đua Quyết thắng gắn với thực hiện các cuộc vận động bằng những chỉ tiêu, nội dung, biện pháp thiết thực, phù hợp.

Tham gia diễn tập bắn đạn thật

Hai là, nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật. Hằng năm, căn cứ vào Nghị quyết 253-NQ/ĐUQĐ của Đảng ủy Quân đoàn về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”, Mệnh lệnh công tác quân sự, quốc phòng của Tư lệnh Quân đoàn, Đảng ủy Lữ đoàn đã cụ thể hóa thành nghị quyết với những yêu cầu, nội dung, biện pháp, chỉ tiêu phù hợp và chỉ đạo các đơn vị ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu. Trước khi bước vào huấn luyện, Lữ đoàn tập trung kiện toàn, ổn định tổ chức; chủ động triển khai xây dựng kế hoạch, tiến trình biểu huấn luyện ở các cấp, chuẩn bị đầy đủ số lượng, bảo đảm chất lượng hệ thống giáo án, mô hình học cụ, thao trường, bãi tập và bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ, phương pháp huấn luyện cho đội ngũ cán bộ, trọng tâm là cán bộ mới ra trường, cán bộ cấp đại đội, tiểu đoàn trực tiếp tham gia huấn luyện. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị đổi mới toàn diện cả nội dung, chương trình; công tác quản lý, điều hành; tổ chức, phương pháp kiểm tra, hội thi, hội thao, đánh giá kết quả huấn luyện; bám sát phương châm: “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện thực hành trên súng, pháo, làm chủ vũ khí, khí tài, trang bị mới, huấn luyện ban đêm, huấn luyện hiệp đồng chiến đấu với bộ binh trong các hình thức chiến thuật, huấn luyện di chuyển, dịch chuyển, cơ động, phòng trách, đánh trả trong điều kiện địch sử dụng vũ khí công nghệ cao, tác chiến điện tử rộng rãi. Hằng năm, Lữ đoàn đều rà soát, bổ sung, điều chỉnh đầy đủ, kịp thời hệ thống văn kiện, phương án chiến đấu; tổ chức luyện tập, diễn tập chỉ huy cơ quan 1 bên 1 cấp trên bản đồ, tham gia diễn tập chiến thuật tổng hợp có một phần thực binh kết hợp bắn đạn thật do Quân đoàn và Bộ tổ chức, bảo đảm an toàn, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Thông qua diễn tập, trình độ chỉ huy của cán bộ và khả năng hiệp đồng chiến đấu của phân đội được nâng lên. Từ năm 2015 đến nay, Lữ đoàn liên tục đạt “Đơn vị huấn luyện Giỏi” cấp Bộ Quốc phòng.

Cùng với huấn luyện, Lữ đoàn đột phá nâng cao chất lượng xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật bằng nhiều biện pháp đồng bộ, quyết liệt; chú trọng xây dựng đơn vị “điểm”, duy trì chặt chẽ, đầy đủ, có hiệu quả các chế độ ngày, tuần; thực hiện làm việc theo kế hoạch, chức trách, hành động theo điều lệnh; tăng cường các biện pháp quản lý tư tưởng, kỷ luật bộ đội và các quy định mới về lễ tiết, tác phong quân nhân. Hiện nay, doạnh trại, cảnh quan, môi trường của Lữ đoàn bảo đảm chính quy, “sáng, xanh, sạch, đẹp”; trật tự nội vụ gọn gàng, thống nhất; hệ thống dây, giá, biển, bảng, pa-nô, khẩu hiệu đầy đủ, đúng quy định “chính quy, tiêu biểu, mẫu mực”, là môi trường lý tưởng để bộ đội yên tâm công tác, gắn bó xây dựng đơn vị. Nhờ đó, tình hình chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội của Lữ đoàn luôn ổn định vững chắc, tỷ lệ vi phạm thông thường dưới 0,2%, giữ vững danh hiệu “Đơn vị vững mạnh toàn diện” trong 04 năm liên tục gần đây.

Ba là, bảo đảm tốt công tác kỹ thuật, hậu cần phục vụ đầy đủ, kịp thời các nhiệm vụ. Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác kỹ thuật, Lữ đoàn chú trọng duy trì, bảo đảm hệ số kỹ thuật cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, diễn tập. Do Đơn vị đang sử dụng vũ khí, khí tài, trang bị, xe pháo cả cũ và mới, nên Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn đã chủ trương kết hợp chặt chẽ giữa khai thác, sử dụng, bảo quản, bảo dưỡng, niêm cất loại mới với tăng cường nghiên cứu, cải tiến, sữa chữa, nâng cấp, kéo dài tuổi thọ loại cũ; thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chế độ đăng ký, quản lý, thống kê công tác kỹ thuật theo quy định. Phối hợp chặt chẽ với cơ quan kỹ thuật cấp trên từng bước mở rộng, nâng cấp Khu kỹ thuật và Trạm sửa chữa, đảm bảo đồng bộ, hiện đại, đúng, đủ tiêu chuẩn. Bên cạnh đó, Lữ đoàn đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Cuộc vận động “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông”.

Đối với công tác hậu cần, Lữ đoàn đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị kết hợp chặt chẽ giữa khai thác, sử dụng hiệu quả, đúng mục đích các nguồn trên cấp với đẩy mạnh tăng gia, chăn nuôi, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống bộ đội. Trong quá trình thực hiện, Lữ đoàn coi trọng gắn phong trào thi đua “Ngành Hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy” với phong trào “Nuôi quân giỏi, quản lý quân nhu tốt”; làm tốt công tác quản lý, chăm sóc sức khỏe bộ đội, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, không để xảy ra dịch bệnh. Do vậy, những năm gần đây, lượng dự trữ hậu cần sẵn sàng chiến đấu luôn được bảo đảm đầy đủ, kịp thời; hệ thống văn kiện, kế hoạch bảo đảm hậu cần thường xuyên được điều chỉnh, bổ sung; quân số khỏe của Lữ đoàn luôn đạt 98,5% trở lên. Đặc biệt, Lữ đoàn đã tập trung quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả cơ chế quản lý tài chính mới trong Quân đội giai đoạn 2018 - 2025; kiểm soát, quản lý chặt chẽ, đúng thủ tục, nguyên tắc, bảo đảm công khai, minh bạch, tiết kiệm các nguồn ngân sách, quỹ vốn, xăng dầu, điện nước, v.v.

Thực hiện tốt các nội dung trên là thiết thực góp phần xây dựng Đơn vị vững mạnh toàn diện, tiêu biểu, mẫu mực, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, xứng đáng với truyền thống “Kiên cường, tự lực, đánh giỏi, bắn trúng” của “Đoàn Pháo binh Bến Hải” Anh hùng.

Đại tá NGUYỄN VĂN THỤ, Lữ đoàn trưởng
____________

1 - Lữ đoàn đã bắn rơi 06 máy bay, tiêu diệt 11 tàu khu trục, tàu biệt kích của địch.

2 - Năm 1958, Trung đoàn Pháo binh 86 chiến đấu trong đội hình của Quân khu 4; năm 1974, Trung đoàn phát triển thành Lữ đoàn, tách khỏi Quân khu 4, biên chế về trực thuộc Quân đoàn 2.

3 - Năm 2018, 100% đảng viên hoàn thành nhiệm vụ, có 93,2% hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ; 100% cấp ủy, tổ chức đảng hoàn thành tốt nhiệm vụ, nhiều chi ủy, tổ chức đảng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.