Nằm ở vùng Đồng Bằng sông Hồng - khu vực kinh tế trọng điểm Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, Hải Dương có vị trí hết sức quan trọng trong thế trận phòng thủ của Quân khu 3. Những năm qua, quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, lực lượng vũ trang tỉnh Hải Dương đã phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, đoàn thể địa phương tham mưu cho cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện tốt công tác quân sự, quốc phòng nói chung, xây dựng khu vực phòng thủ nói riêng đạt nhiều kết quả quan trọng. Năm 2019, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thành công diễn tập khu vực phòng thủ; thông qua diễn tập, năng lực lãnh đạo của cấp ủy, trình độ quản lý, điều hành của chính quyền, vai trò tham mưu của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể địa phương trong hoạt động khu vực phòng thủ được nâng lên một bước, tạo tiền đề xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Hội nghị Ban Chỉ huy tình trạng khẩn cấp về quốc phòng

Quán triệt và thực hiện nghiêm Chỉ thị tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ của Bộ Tư lệnh Quân khu; rút kinh nghiệm từ những lần diễn tập trước, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh xây dựng chương trình, kế hoạch diễn tập và triển khai thực hiện bảo đảm khoa học, phù hợp với đặc điểm địa bàn, nhiệm vụ tác chiến, khả năng mọi mặt của địa phương. Quá trình diễn tập, các lực lượng tham gia đã phát huy vai trò, trách nhiệm, chủ động khắc phục khó khăn, làm tốt công tác chuẩn bị bảo đảm cuộc diễn tập diễn ra theo đúng ý định. Mặc dù còn một số hạn chế, song cuộc diễn tập được Ban Chỉ đạo các cấp đánh giá thành công tốt đẹp. Trong đó, Tỉnh đã chú trọng quán triệt, triển khai thực hiện, vận dụng sáng tạo, hiệu quả Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X); Nghị định 21/2019/NĐ-CP của Chính phủ về khu vực phòng thủ. Từ thực tiễn chuẩn bị và thực hành diễn tập, Tỉnh rút ra một số bài học kinh nghiệm chủ yếu sau:

Một là, tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, đảng viên và nhân dân nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực quốc phòng, an ninh, nhất là nhiệm vụ diễn tập khu vực phòng thủ. Đây là nội dung quan trọng để nâng cao chất lượng thực hiện công tác quân sự, quốc phòng, trực tiếp là nhiệm vụ diễn tập khu vực phòng thủ đạt hiệu quả thiết thực. Do vậy, cấp ủy, chính quyền các địa phương, nòng cốt là lực lượng vũ trang đã tiến hành đổi mới mạnh mẽ, toàn diện cả nội dung, hình thức, biện pháp tuyên truyền, giáo dục, phù hợp với nhận thức của từng đối tượng, đặc điểm, nhiệm vụ của địa phương. Để đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân nắm được kiến thức cơ bản về quân sự, quốc phòng, an ninh; nắm chắc mục đích, yêu cầu của cuộc diễn tập theo tinh thần Nghị quyết 28-NQ/TW, Luật Quốc phòng, Luật Dân quân tự vệ, Pháp lệnh Dự bị động viên, Nghị định 21/2019/NĐ-CP,… Tỉnh tập trung tuyên truyền, giáo dục vai trò, tầm quan trọng của cuộc diễn tập khu vực phòng thủ Tỉnh, nhằm đưa lực lượng vũ trang và nhân dân vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu thời chiến, xử lý các tình huống về quốc phòng, an ninh, đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc địa bàn. Tỉnh cũng đã chỉ đạo Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Thông tin - Truyền thông, Đài Phát thanh - Truyền hình Tỉnh và Đài phát thanh các huyện, thành phố, thị xã tiến hành tuyên truyền, giáo dục về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và diễn tập khu vực phòng thủ với nhiều hình thức, biện pháp. Ngoài việc thông qua các hội nghị, các buổi nói chuyện chuyên đề, các lễ hội truyền thống của địa phương và đăng tin, bài trên các phương tiện thông tin đại chúng, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh còn phối hợp với Tỉnh Đoàn, Hội Phụ nữ tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thi tìm hiểu về lực lượng vũ trang, truyền thống quê hương “xứ Đông”, v.v. Đồng thời, làm hơn 200 khẩu hiệu, pa nô, áp phích, phản ánh kết quả hoạt động quân sự, quốc phòng cũng như nhiệm vụ diễn tập khu vực phòng thủ. Thông qua công tác tuyên truyền, giáo dục, nhận thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành được nâng lên, đoàn kết, thống nhất, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị thực hiện tốt nhiệm vụ diễn tập.

Hai là, làm tốt công tác chuẩn bị diễn tập từ kế hoạch, hệ thống văn kiện đến bảo đảm cơ sở vật chất. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo từ khâu xây dựng, triển khai thực hiện nghị quyết, ban hành các chỉ thị, kế hoạch, thành lập Ban Chỉ đạo đến việc tổ chức khảo sát, xây dựng ý định diễn tập, xin ý kiến các cơ quan chức năng của Quân khu, báo cáo Thường trực Tỉnh ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu và Bộ Tổng Tham mưu phê duyệt. Trên cơ sở nghị quyết, chỉ thị của Tỉnh ủy và ý định diễn tập đã được phê duyệt, Ban Chỉ đạo thành lập Ban Tổ chức, các tiểu ban giúp việc, khung cán bộ tham gia diễn tập; đồng thời, xây dựng kế hoạch, ban hành các quyết định, quy định và xác định thời gian hoàn thành công tác chuẩn bị. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh hiệp đồng chặt chẽ với các sở, ban, ngành nghiên cứu, xây dựng hệ thống văn kiện diễn tập¹. Quá trình xây dựng, cơ quan quân sự đóng vai trò trung tâm phối hợp, hiệp đồng, thẩm định giúp các sở, ban, ngành soạn thảo văn kiện bảo đảm đồng bộ, thống nhất, đúng quy cách công tác tham mưu tác chiến, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và điều kiện kinh tế - xã hội của Tỉnh, tuyệt đối không làm thay, làm giúp.

Trong diễn tập, do yêu cầu, đòi hỏi của nhiệm vụ, nên việc bảo đảm phương tiện, vật chất rất lớn, các lực lượng tham gia diễn tập đều tích cực, chủ động làm tốt công tác chuẩn bị. Với phương châm “chính quyền và nhân dân cùng làm”, bằng nguồn nội lực, Tỉnh đã huy động hơn một vạn ngày công san lấp mặt bằng, xây dựng các khu căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương, căn cứ hậu cần - kỹ thuật, khu vực diễn tập thực binh², v.v. Điểm mới trong diễn tập lần này là, Tỉnh chỉ đạo xây dựng công trình quân sự trong khu vực phòng thủ kết hợp với xây dựng các hạng mục công trình chủ yếu trong căn cứ chiến đấu; ứng dụng công nghệ thông tin vào xây dựng bản đồ tác chiến (3D), truyền dẫn hình ảnh trực tuyến (màn hình Led) phục vụ lãnh đạo, chỉ huy, điều hành. Mặt khác, thông qua diễn tập, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh làm tốt công tác dân vận, thăm hỏi, tặng quà, khám sức khỏe và cấp thuốc miễn phí cho các đối tượng chính sách tại phường Cộng Hòa, thành phố Chí Linh, góp phần tăng cường tình đoàn kết gắn bó máu thịt quân - dân, tranh thủ sự giúp đỡ của nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ. Công tác phục vụ diễn tập cũng được tiến hành chu đáo, ngoài việc bảo đảm âm thanh, ánh sáng, hệ thống thông tin liên lạc tại hội trường, khu vực thực binh, khu vực dành cho khách tham quan đầy đủ và thông suốt, Bộ Chỉ huy Quân sự còn phối hợp với Công an Tỉnh làm tốt công tác bảo đảm an ninh, an toàn trong suốt quá trình diễn tập, đồng thời chỉ đạo làm tốt công tác quản lý, bảo mật tài liệu theo đúng quy định.

Công tác bảo đảm cho thực hành xử trí tình huống

Cùng với chuẩn bị về cơ sở vật chất, Tỉnh tập trung tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao năng lực làm tham mưu cho đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành, nhất là cán bộ chủ chốt, chuyên viên các sở, ban, ngành, đoàn thể và lực lượng vũ trang. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh, Công an Tỉnh phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ đạo, đạo diễn diễn tập tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho các đồng chí cán bộ trong khung diễn tập, nội dung tập trung chủ yếu vào công tác tham mưu, tham mưu tác chiến, xây dựng văn kiện và hành động của các bộ phận trong diễn tập. Ngoài việc tập huấn, bồi dưỡng tập trung, Tỉnh còn tranh thủ sự chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên tiến hành bồi dưỡng trực tiếp thông qua quá trình xây dựng văn kiện, luyện tập, thực hiện nhiệm vụ,… bảo đảm cán bộ tham gia diễn tập nắm chắc phương pháp chuẩn bị và thực hành diễn tập. Các lực lượng còn lại, tổ chức huấn luyện theo từng vấn đề, từng giai đoạn, từng trạng thái sẵn sàng chiến đấu, kịp thời chấn chỉnh, rút kinh nghiệm những sai sót, thực hiện phương châm “sai đâu, sửa đó”, nếu sai nhiều tổ chức huấn luyện lại đến khi thuần thục.

Ba là, đổi mới nội dung, phương pháp vận hành cơ chế, gắn lý luận với thực tiễn, bám sát ý định diễn tập. Quán triệt sâu sắc Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị và trên cơ sở ý định diễn tập đã được phê chuẩn, khung diễn tập vận dụng sáng tạo trong thực hành diễn tập, thông qua các hội nghị: Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chỉ huy tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, Đảng ủy Công an Tỉnh, Đảng ủy Quân sự Tỉnh, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh diễn ra theo đúng trình tự, nguyên tắc, nội dung phù hợp. Chủ trì các hội nghị điều hành linh hoạt, đi thẳng vào các nội dung chính, vấn đề nổi cộm, chỉ đạo, kết luận và phân công công việc chặt chẽ, khoa học, rõ ràng, qua đó phát huy được tinh thần dân chủ, trí tuệ tập thể trong bàn bạc, thảo luận. Việc thực hiện nội dung phòng thủ dân sự, vận hành cơ chế chuyển địa phương sang thời chiến đã đi vào trọng tâm, đúng nguyên tắc. Cán bộ tham gia hội nghị thể hiện đầy đủ vai trò, chức năng, trách nhiệm, nội dung báo cáo ngắn gọn, có trọng tâm và đề xuất các giải pháp xử lý phù hợp, sát nhiệm vụ của các sở, ban, ngành. Cơ quan quân sự, công an phát huy tốt vai trò nòng cốt trong nhận định, đánh giá và tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành giải quyết các vấn đề quốc phòng, an ninh một cách kiên quyết, linh hoạt, sáng tạo, sát thực tiễn.

Trong diễn tập thực binh, khung diễn tập đã nghiên cứu, quán triệt và vận dụng linh hoạt các nội dung của Luật Quốc phòng; Nghị định 01/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tổ chức xây dựng kế hoạch và biện pháp thực hiện động viên quốc phòng; Nghị định 02/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quốc phòng về tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, thiết quân luật, giới nghiêm; Thông tư 21/2013/TT-BQP của Bộ Quốc phòng vào thực hành thi hành lệnh thiết quân luật. Các tình huống diễn tập được xây dựng công phu, khoa học, đúng nguyên tắc, sát thực tế; các lực lượng tham gia hiệp đồng chặt chẽ, phối hợp nhịp nhàng; quá trình diễn tập bảo đảm an toàn tuyệt đối về người, vũ khí trang bị, phương tiện kỹ thuật. Thông qua diễn tập thực binh, đánh giá đúng kết quả huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật và khả năng phối hợp, hiệp đồng tác chiến giữa bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân, tự vệ, đồng thời rèn luyện năng lực tổ chức chỉ huy, trình độ chuyên môn của cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Tỉnh. Nét mới trong diễn    tập thực binh là lực lượng vũ trang Tỉnh phối hợp với Sư đoàn 395 tiến công địch đổ bộ đường không. Công an Tỉnh thực hành xử lý tình huống chống người thi hành công vụ, đánh bắt khủng bố, giải thoát con tin khôn khéo, mềm dẻo, linh hoạt; huyện Gia Lộc thực hành thiết quân luật; thành phố Hải Dương tiến hành động viên quân nhân dự bị đúng quy trình.

Những kết quả và kinh nghiệm trên là cơ sở để lực lượng vũ trang tỉnh Hải Dương tiếp tục cùng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xây dựng địa phương vững về chính trị, giàu về kinh tế, mạnh về quốc phòng, an ninh, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá NGUYỄN HUY THĂNG, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh 
_________________      

1 - Các cơ quan, đơn vị đã xây dựng hơn 200 văn kiện diễn tập các loại.

2 - Đã xây dựng: 01 Sở chỉ huy cấp tỉnh, 02 Sở chỉ huy cấp huyện, 06 khu vực diễn tập thực binh, 52 nhà bán âm, củng cố xây dựng trên 1.900m hào, v.v.