Quán triệt sâu sắc đường lối quốc phòng, quân sự (QP,QS) của Đảng, nhận thức rõ vị trí chiến lược quan trọng của Tỉnh về quốc phòng - an ninh (QP-AN), những năm qua, lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh Ninh Bình đã phát huy tốt vai trò nòng cốt trong tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền và tổ chức triển khai thực hiện toàn diện công tác QP,QS địa phương. Nhờ đó, nền quốc phòng toàn dân (QPTD), thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân (ANND), khu vực phòng thủ (KVPT) Tỉnh, huyện được củng cố ngày càng vững chắc; tiềm lực QP-AN từng bước được tăng cường; chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) của LLVT địa phương, dân quân, tự vệ (DQ,TV) ngày càng được nâng cao… Kết quả đó trực tiếp góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, tạo môi trường thuận lợi để Tỉnh đẩy mạnh phát triển kinh tế, thực hiện các chính sách an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ, LLVT Ninh Bình rút ra một số kinh nghiệm:

1. Tập trung xây dựng LLVT địa phương vững mạnh toàn diện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ QP,QS trong tình hình mới. Trước hết, Tỉnh coi trọng xây dựng cơ quan quân sự (CQQS) các cấp vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, đảm bảo đủ sức tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương và tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác QP,QS. Tỉnh hết sức coi trọng bồi dưỡng nâng cao bản chất giai cấp công nhân, đạo đức cách mạng, bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ. Hằng năm, Tỉnh tổ chức các đợt tập huấn, bồi dưỡng, giáo dục chính trị, trọng tâm là giáo dục chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước. Năm 2012, Tỉnh đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”. Cấp ủy các cấp tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, trước hết là kiểm tra việc thực hiện nghị quyết và Điều lệ Đảng; tiến hành kiểm điểm, tự phê bình và phê bình; tập trung xây dựng các chi bộ, đảng bộ quân sự trong sạch, vững mạnh, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cấp ủy viên, cán bộ chủ trì các cấp; gắn xây dựng chi bộ, đảng bộ quân sự trong sạch, vững mạnh với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện. CQQS các cấp thường xuyên phối hợp chặt chẽ với Bộ đội Biên phòng, Công an theo Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ để bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn; duy trì nghiêm chế độ giao ban, triển khai kế hoạch quản lý địa bàn, đấu tranh ngăn ngừa mọi hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch và các loại tội phạm. Các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh công tác dân vận, tham gia các hoạt động “đền ơn đáp nghĩa”, xóa đói giảm nghèo, thực hiện tốt chính sách xã hội, chính sách hậu phương quân đội.

Bộ Chỉ huy Quân sự (BCHQS) Tỉnh thực hiện nghiêm việc kiện toàn tổ chức, biên chế LLVT địa phương theo hướng: “tinh, gọn, mạnh”, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị; trong đó, ưu tiên bảo đảm quân số cho các đơn vị làm nhiệm vụ SSCĐ. Công tác tuyển quân, tuyển sinh quân sự luôn được Tỉnh coi trọng, bảo đảm đủ chỉ tiêu, chất lượng ngày càng được nâng cao. Nét mới trong công tác tuyển quân ở Ninh Bình là CQQS các cấp đã tham mưu và phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương lựa chọn những đoàn viên ưu tú để bồi dưỡng, nâng cao nhận thức về Đảng (trước khi nhập ngũ), đề nghị các đơn vị nhận quân tiếp tục theo dõi, bồi dưỡng kết nạp Đảng. Nhờ đó, số quân nhân hoàn thành nhiệm vụ phục vụ tại ngũ trở về địa phương là đảng viên ngày càng tăng¹. Những nhân tố đó đã góp phần quan trọng vào việc tạo nguồn nhân lực có chất lượng để đào tạo sĩ quan dự bị và bổ sung đội ngũ cán bộ quân sự ở cơ sở (xã, phường, thị trấn).

Lực lượng DQ,TV của Tỉnh được xây dựng theo hướng “vững mạnh, rộng khắp”, có số lượng và cơ cấu thành phần hợp lý; chú trọng xây dựng lực lượng cơ động ở các xã (phường, thị trấn) trọng điểm, lực lượng dân quân ở các xã vùng biển. Đến nay, lực lượng DQ,TV của Tỉnh đạt 1,71% so với số dân; trong đó, đảng viên đạt 21,8%. Lực lượng dự bị động viên được coi trọng xây dựng từ khâu tạo nguồn, đăng ký, quản lý, huấn luyện đến bảo đảm chế độ, chính sách cho quân dự bị; bảo đảm đủ số lượng, đúng chức danh, tỷ lệ đúng và gần đúng chuyên nghiệp quân sự ngày càng cao. Các đơn vị quản lý chặt chẽ lực lượng, phương tiện, vật tư kỹ thuật theo kế hoạch động viên và sẵn sàng động viên khi có lệnh.

 2. Tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền và phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành địa phương triển khai thực hiện tốt công tác giáo dục QP-AN cho toàn dân. Trên cơ sở quán triệt Chỉ thị 12-CT/TW của Bộ Chính trị và Nghị định 116/2007/NĐ-CP của Chính phủ về giáo dục QP-AN, BCHQS Tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác giáo dục QP-AN sát với các đối tượng, phù hợp đặc điểm địa phương. Tỉnh đã tập trung kiện toàn tổ chức, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Giáo dục QP-AN các cấp. Là cơ quan thường trực của Hội đồng, BCHQS Tỉnh đã phối hợp với Ban Tổ chức Tỉnh ủy và các ban, ngành tiến hành rà soát, phân loại đối tượng, xây dựng kế hoạch mở các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho cán bộ. Nhờ đó, công tác giáo dục QP-AN của Tỉnh được triển khai tích cực, đồng bộ, có sự đổi mới về chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục. Từ năm 2001 đến nay, ngoài việc bảo đảm 100% chỉ tiêu đối với cán bộ thuộc đối tượng 1, 2 (do trên bồi dưỡng), Tỉnh phối hợp với Trường Quân sự Quân khu 3 mở 7 lớp bồi dưỡng cho 306 đồng chí thuộc đối tượng 2 bằng nguồn ngân sách địa phương; tổ chức và chỉ đạo cấp huyện và cơ sở mở 482 lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho trên 44.000 lượt cán bộ, đảng viên, chức sắc, chức việc các tôn giáo, già làng, trưởng thôn… Qua đó, đã nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong Tỉnh về quan điểm, đường lối QP,QS của Đảng; ý thức cảnh giác trước mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, nhận rõ trách nhiệm và tổ chức thực hiện tốt công tác QP,QS ở cơ sở.

Công tác giáo dục QP-AN cho học sinh, sinh viên đạt kết quả tốt. Năm 2011, các trường trung học phổ thông, trung cấp chuyên nghiệp, trung cấp nghề, cao đẳng, đại học trên địa bàn Tỉnh đã tổ chức được hàng trăm lớp cho hơn 4.000 lượt học sinh, sinh viên, đạt 100% chỉ tiêu; kết quả: tỷ lệ khá, giỏi đạt trên 80%. Cùng với giáo dục chính khóa, các trường còn tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa cho học sinh, sinh viên (tham quan, cắm trại, tổ chức nói chuyện chuyên đề, thi tìm hiểu về lịch sử...) để giáo dục truyền thống, lòng yêu nước, nghĩa vụ, trách nhiệm công dân đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Công tác giáo dục QP-AN cho toàn dân được tiến hành sâu rộng, bằng nhiều hình thức, như: tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; tuyên truyền trực tiếp cho các đoàn thể, tổ chức ở địa phương cơ sở; lồng ghép trong các hoạt động lễ hội truyền thống… Cùng với đó, Tỉnh tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm công tác giáo dục QP-AN ở các cấp, các ngành theo quy định. Nhờ triển khai đồng bộ các biện pháp, công tác giáo dục QP-AN của Tỉnh đã góp phần tăng cường tiềm lực chính trị - tinh thần, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc để thực hiện tốt công tác QP,QS địa phương.

3. Đẩy mạnh xây dựng nền QPTD; thực hiện tốt việc kết hợp phát triển KT-XH với tăng cường tiềm lực QP-AN. Cùng với cả nước, Ninh Bình đang tập trung đẩy mạnh CNH,HĐH. Bên cạnh mặt thuận lợi là cơ bản, sự nghiệp đó cũng đặt ra nhiều vấn đề đối với nhiệm vụ xây dựng nền QPTD. Vì vậy, Tỉnh luôn chú trọng kết hợp chặt chẽ giữa phát triển KT-XH với tăng cường QP-AN, xây dựng thế trận QPTD gắn với thế trận ANND, nhất là ở các khu vực và địa bàn trọng điểm. Nhiều năm qua, BCHQS Tỉnh đã phát huy tốt chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về quốc phòng, nhất là việc ban hành các chỉ thị, nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo, chương trình hành động thực hiện nhiệm vụ QP,QS địa phương; quản lý các công trình quốc phòng, đất quốc phòng, hệ thống đê điều, cầu cống, bến vượt, các khu vực địa hình có giá trị quân sự. CQQS các cấp đã phối hợp với các sở, ban, ngành tham gia khảo sát, thẩm định và giám sát việc triển khai các dự án phát triển KT-XH của địa phương và các ngành. Nhờ có sự tham mưu đúng, trúng của BCHQS Tỉnh nên các kế hoạch, quy hoạch phát triển KT-XH tổng thể của Tỉnh và các ban, ngành, địa phương đều thể hiện rõ việc kết hợp giữa phát triển KT-XH với tăng cường tiềm lực, thế trận KVPT. Các dự án phát triển KT-XH đều phát huy được hiệu quả kinh tế; đồng thời, góp phần tăng cường tính liên hoàn, vững chắc của thế trận KVPT, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ QP-AN khi có tình huống. CQQS các cấp thường xuyên rà soát, bổ sung Quyết tâm tác chiến phòng thủ, kế hoạch, phương án chiến đấu; chăm lo xây dựng thế trận QPTD gắn với thế trận ANND, xây dựng nông thôn mới gắn với xây dựng làng, xã, cụm làng, xã chiến đấu trong KVPT. Đến nay, Ninh Bình đã xây dựng xong Quy hoạch Thế trận quân sự KVPT Tỉnh, huyện (thành phố, thị xã) giai đoạn 2011 – 2015, được trên phê chuẩn và đang tích cực triển khai thực hiện. Trên cơ sở đó, CQQS các cấp phối hợp với các cấp, ngành, đoàn thể tổ chức luyện tập, diễn tập KVPT theo quy định. Từ năm 2005 đến nay, Tỉnh đã tổ chức diễn tập KVPT Tỉnh, chỉ đạo 8 huyện (thành phố, thị xã) diễn tập KVPT; 118 lượt xã (phường, thị trấn) diễn tập tác chiến - trị an, phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn; 2 sở diễn tập chuyên ngành; hoàn thành 100% chỉ tiêu kế hoạch và đạt kết quả tốt, an toàn tuyệt đối. Để thực hiện tốt nhiệm vụ QP,QS, hằng năm, BCHQS Tỉnh chủ động xây dựng dự toán kinh phí để thông qua Hội đồng nhân dân Tỉnh; quản lý chặt chẽ và sử dụng hiệu quả nguồn ngân sách của trên, kết hợp với huy động nguồn ngân sách địa phương bảo đảm kịp thời cho nhiệm vụ QP,QS địa phương; trong đó, có công tác xây dựng, duy tu, bảo dưỡng các công trình quốc phòng trong KVPT, bảo đảm vừa phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế, vừa đáp ứng yêu cầu QP-AN khi có tình huống.

Hiện tại, Tỉnh đang tiếp tục phát huy những kết quả và kinh nghiệm đó, vận dụng phù hợp với điều kiện mới, phấn đấu thực hiện tốt hơn nữa công tác QP,QS, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đại táPHẠM THÀNH SƠN

Ủy viên Ban TVTU, Chỉ huy trưởng BCHQS Tỉnh

1 - Năm 2011, riêng huyện Kim Sơn có 33 đồng chí, trong đó có 15 đồng chí là người Công giáo được kết nạp vào Đảng trong thời gian tại ngũ.