Tây Ninh là tỉnh biên giới Tây Nam của Tổ quốc, là khu vực giao thương, kết nối giữa Việt Nam với nước bạn Cam-pu-chia và Cộng đồng ASEAN, có vị trí quan trọng cả về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Chính vì vậy, việc xây dựng biên giới hữu nghị, ổn định, hợp tác, phát triển với bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới mà trọng tâm là quản lý, ngăn ngừa các “điểm nóng” trên tuyến biên giới có ý nghĩa quan trọng, cấp thiết.

Những năm qua, để quản lý, ngăn ngừa các “điểm nóng” ở khu vực biên giới¹, tạo môi trường hòa bình, ổn định để phát triển kinh tế, Đảng bộ, chính quyền địa phương, trực tiếp là Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng liên quan, vận dụng linh hoạt, khéo léo các biện pháp nghiệp vụ biên phòng, xử lý kịp thời, hiệu quả các tình huống xảy ra. Nhờ đó, tình hình an ninh - chính trị khu vực biên giới hai nước luôn ổn định; hoạt động giao lưu văn hóa được tăng cường, mở rộng; giao thương, qua lại cửa khẩu đúng pháp luật; đời sống nhân dân hai bên biên giới ngày một khởi sắc; quan hệ hữu nghị giữa các địa phương biên giới được củng cố, giữ vững, ngày càng bền chặt, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy Tây Ninh và các địa phương bên kia biên giới thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đổi mới toàn diện.

Từ thực tiễn hoạt động quản lý, đấu tranh ngăn ngừa các “điểm nóng”, bảo vệ chủ quyền, an ninh tuyến biên giới, Bộ đội Biên phòng Tỉnh rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:

1. Thường xuyên quán triệt, cụ thể hóa quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, làm cơ sở để các cấp triển khai thực hiện. Đây là nội dung quan trọng hàng đầu và là cơ sở để chỉ đạo hoạt động quản lý, xây dựng, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới của Bộ đội Biên phòng Tây Ninh. Căn cứ vào đặc điểm địa bàn, tình hình biên giới và yêu cầu, nhiệm vụ, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối, đối sách, định hướng chiến lược của Đảng, Nhà nước về biên giới và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới. Trong đó, tập trung vào những vấn đề phức tạp; phương hướng, phương châm giải quyết các vấn đề nổi cộm trên tuyến biên giới giữa 2 nước, nhất là về phân giới, cắm mốc. Trên cơ sở đó, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh tham mưu cho Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 7 và Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh về chủ trương quyết tâm, phương án quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới gắn với phát triển kinh tế - xã hội một cách phù hợp; đồng thời, làm nòng cốt và trực tiếp chủ trì phối hợp với các đơn vị, địa phương thực hiện nhiệm vụ. Theo đó, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã chỉ đạo các đồn, trạm, chốt biên phòng cụ thể hóa thành các kế hoạch, biện pháp quản lý, đấu tranh, ngăn ngừa các “điểm nóng”, đảm bảo “sát đối tượng, tình hình địa bàn, yêu cầu, nhiệm vụ và thống nhất với quan điểm, đối sách, phương châm, phương thức quản lý bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Trung ương”.

Tuy vậy, khó khăn, thách thức đặt ra đối với Bộ đội Biên phòng Tỉnh là luôn phải đối mặt với những thủ đoạn chống phá tinh vi, thâm độc của các thế lực thù địch, nhất là thúc đẩy việc thành lập các đảng phái phản động (đối lập) hoạt động trái phép trên đất Bạn để từ đó chỉ đạo tạo các “điểm nóng”, như: tổ chức lực lượng tụ tập, biểu tình tại các địa bàn giáp biên; lợi dụng vấn đề biên giới, lãnh thổ để xuyên tạc, vu cáo Việt Nam lấn chiếm lãnh thổ, vi phạm chủ quyền Cam-pu-chia, Chính phủ Hoàng gia Cam-pu-chia bán đất cho Việt Nam; bài xích, đe doạ, hành hung Việt kiều, v.v. Đây là thủ đoạn hết sức nguy hiểm nhằm ngăn cản, làm chậm tiến trình phân giới, cắm mốc giữa hai Nhà nước, chia rẽ mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, gắn bó Việt Nam - Cam-pu-chia, gây mâu thuẫn, hận thù dân tộc, tranh chấp biên giới, lãnh thổ, tiềm ẩn nguy cơ xung đột, mất ổn định khu vực. Vì thế, cùng với quán triệt, cụ thể hóa quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong quản lý, ngăn ngừa các “điểm nóng” cho từng khu vực, địa bàn, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ “vững về lập trường chính trị; chắc về quan điểm, đường lối, pháp luật; giỏi về nghiệp vụ biên phòng; thông thạo về địa bàn, tình hình biên giới; kiên quyết trong ngăn ngừa, đấu tranh và linh hoạt trong xử trí tình huống” để họ có năng lực toàn diện, tự tin, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Mặt khác, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh thường xuyên quán triệt quan điểm, tư tưởng chỉ đạo “Bình tĩnh, khôn khéo, kiên quyết, kiên trì, không manh động, tránh mắc mưu địch” và thống nhất thực hiện thông suốt từ Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh xuống tới chiến sĩ trực tiếp làm nhiệm vụ. Đồng thời, kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với giáo dục nâng cao trách nhiệm, nghĩa vụ của công dân đối với nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, xây dựng và phát huy thế trận biên phòng toàn dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân ở khu vực biên giới. Làm tốt công tác tuyên truyền đặc biệt, tích cực đấu tranh loại bỏ những phần tử cơ hội, biến chất, làm trong sạch đội ngũ cán bộ, chiến sĩ Biên phòng, bảo đảm cho quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được thực thi đúng, hiệu quả trong hoạt động bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới.

2. Chủ động nghiên cứu, dự báo chính xác tình hình, đề xuất và tổ chức thực hiện có hiệu quả việc quản lý, ngăn ngừa các “điểm nóng” trên biên giới. Nắm chắc tình hình mọi mặt là căn cứ, cơ sở khoa học để Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh xác định “Quyết tâm bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới”, từ đó đề ra kế hoạch, phương án đấu tranh ngăn ngừa các “điểm nóng” một cách phù hợp, hiệu quả. Trên cơ sở đó, chủ động tham mưu, đề xuất với Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh và Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 7 thống nhất biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quan trọng này. Theo đó, Bộ đội Biên phòng Tỉnh xác định phương pháp chung chỉ đạo xuyên suốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới là “Kết hợp chặt chẽ giữa đấu tranh chính trị, pháp lý, ngoại giao với đấu tranh tại thực địa, lấy giáo dục, thuyết phục, phòng ngừa, ngăn chặn là chính, không để “điểm nóng” xảy ra trên biên giới”. Để thực hiện phương pháp trên, hằng năm, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã kết hợp chặt chẽ giữa phát huy sức mạnh của “Phong trào biên phòng toàn dân” với sự chủ động, linh hoạt, sáng tạo, nhạy bén của lực lượng Trinh sát Biên phòng Tỉnh. Nội dung trinh sát, nắm bắt tình hình phải toàn diện, cả về chính trị - tư tưởng nhân dân hai bên, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, nhất là an ninh biên giới, địa hình, địa bàn; chú trọng nắm chắc địa bàn có an ninh - chính trị diễn biến phức tạp (Châu Thành, Tân Châu,...), khu vực tiềm ẩn nguy cơ có thể chuyển hóa thành các “điểm nóng”. Đối với các tổ chức, đảng phái phản động, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh chỉ đạo lực lượng nắm chắc mục đích, ý đồ, kế hoạch, thời gian, địa điểm, lực lượng, phương tiện và phương thức hoạt động của chúng, nhất là các dấu hiệu, động thái bất thường. Các cơ quan, đơn vị Bộ đội Biên phòng Tỉnh thực hiện đa dạng hóa các hình thức, biện pháp nghiệp vụ trinh sát nắm bắt tình hình, vừa tự nắm bắt, vừa kết hợp giữa quần chúng nhân dân phát giác với cấp trên, đơn vị bạn cung cấp,...; trong đó, coi trọng khâu thu thập, sàng lọc, xử lý thông tin và dự báo chính xác tình hình. Trong nắm bắt tình hình, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh yêu cầu các lực lượng thu thập thông tin phải bảo đảm “toàn diện, có trọng điểm, chính xác, kịp thời, tin cậy”. Để làm được điều đó, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã chủ động phối hợp chặt chẽ với lực lượng quân báo, trinh sát của Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh, Quân khu 7, tình báo của Sở Công an và các lực lượng liên quan đứng chân trên địa bàn để trao đổi, xác minh, gạn lọc thông tin; thống nhất nhận định, đánh giá kết luận tình hình; dự báo khả năng, tình huống có thể xảy ra. Trên cơ sở đó, tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh bổ sung, hoàn chỉnh quyết tâm, phương án, kế hoạch đấu tranh, ngăn chặn, xử lý tình huống mới phát sinh. Đồng thời, chỉ đạo các đồn, trạm, chốt biên phòng tổ chức lực lượng, vận dụng linh hoạt các biện pháp nghiệp vụ, nhanh chóng làm tan rã ý đồ của chúng ngay khi còn manh nha, trứng nước. Những năm gần đây, nhờ nắm chắc tình hình mọi mặt từ xa, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã đấu tranh, ngăn chặn, xử lý kịp thời nhiều vụ gây rối, biểu tình, vi phạm chủ quyền, an ninh biên giới. Điển hình là việc giải quyết thành công “điểm nóng” tại cột mốc 147 - 148, ngày 15-5-2014, góp phần ổn định an ninh - chính trị địa bàn, xây dựng tuyến biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển.

3. Nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại biên phòng để quản lý, ngăn ngừa “điểm nóng”. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh coi đây là một biện pháp quan trọng trong quản lý, ngăn ngừa các “điểm nóng” ở khu vực biên giới, qua đó làm thất bại mưu đồ chống phá của các thế lực thù địch; đồng thời, ngăn chặn những bất hòa, mâu thuẫn, đẩy lùi nguy cơ tranh chấp chủ quyền lãnh thổ giữa hai quốc gia. Để thực hiện tốt công tác này, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã quán triệt sâu sắc đường lối đối ngoại của Đảng, của Quân ủy Trung ương để vận dụng linh hoạt vào công tác đối ngoại biên phòng ở tất cả các cấp. Các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ đội Biên phòng Tỉnh luôn bám sát tình hình thực tiễn của Tỉnh và 3 tỉnh biên giới nước Bạn (Tboong Kh’mum; Prây Veng; Svay Riêng), phát huy kết quả mối quan hệ, hợp tác truyền thống gắn bó sẵn có giữa các địa phương hai bên biên giới và hai quốc gia, tiếp tục củng cố, tăng cường, đưa quan hệ này phát triển lên tầm cao mới, đáp ứng với yêu cầu của thời kỳ hội nhập quốc tế sâu, rộng hiện nay. Chủ động xây dựng kế hoạch, chương trình mở rộng hoạt động giao lưu, hợp tác trên nhiều lĩnh vực, như: trao đổi kinh nghiệm, cung cấp thông tin, nhất là thông tin liên quan đến mầm mống phát sinh các “điểm nóng” trên biên giới. Chú trọng đẩy mạnh hợp tác quốc phòng - an ninh, đặc biệt là an ninh biên giới, thông qua chế độ hội đàm định kỳ, hội nghị đột xuất giữa đại diện chính quyền địa phương và cơ quan, đơn vị các ngành: Biên phòng, Công an, Quân sự hai bên biên giới, nhằm đánh giá thực chất kết quả hợp tác trong thời gian qua; xác định các biện pháp phối hợp giải quyết những vấn đề nhạy cảm, mới sẽ phát sinh trong thời gian tới. Đồng thời, đẩy mạnh hoạt động tuần tra chung và phòng, chống tội phạm qua biên giới, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, ngăn ngừa các “điểm nóng” trên tuyến biên giới hai nước. Trong quan hệ, hợp tác, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh luôn chú trọng kết hợp song song giữa quán triệt, thực hiện và chỉ đạo cấp dưới giữ vững quan điểm, lập trường của Việt Nam theo luật pháp hiện hành, trên cơ sở tuân thủ, phù hợp luật pháp và thông lệ quốc tế, các quy chế, hiệp ước, hiệp định mà Chính phủ hai nước đã ký kết với nâng cao tinh thần cảnh giác, tuyệt đối không để các thế lực phản động lợi dụng quá trình mở cửa, hội nhập, hợp tác để thực hiện mục đích chính trị đen tối, làm phương hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc. Thông qua quan hệ, hợp tác với Bạn, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho Tây Ninh phát triển toàn diện, nhanh, bền vững, trở thành điểm sáng của khu vực phía Nam và cả nước trong sự nghiệp đổi mới hiện nay.

Đại tá LÊ HỒNG VƯƠNG, Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng Tỉnh

_______________

1 - Biên giới dài 240km (thuộc địa phận 05 huyện và 20 xã giáp biên; trong đó, có 02 cửa khẩu quốc tế; 02 cửa khẩu chính, 12 cửa khẩu phụ sang Cam-pu-chia).