Quán triệt sâu sắc đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, trực tiếp là Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 2, những năm qua, Sư đoàn 355 đã triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; trong đó, nâng cao chất lượng công tác quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị động viên là trọng tâm, xuyên suốt.

Thực hiện mục tiêu đó, trước hết, Sư đoàn phối hợp chặt chẽ với địa phương thực hiện tốt công tác tạo nguồn, sắp xếp, quản lý lực lượng dự bị động viên. Bám sát chỉ tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ trên giao, phương châm “gần, gọn địa bàn”, ưu tiên tỷ lệ đúng chuyên nghiệp quân sự, hằng năm, Sư đoàn làm tốt công tác chuẩn bị, từ xây dựng kế hoạch, sớm ra văn bản thông báo cho các cơ sở về thời gian phúc tra, kiểm tra sẵn sàng động viên, v.v. Trên cơ sở đó, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thuộc quyền chủ động phối hợp với cơ quan quân sự địa phương các cấp thống nhất biện pháp tạo nguồn, sắp xếp quân nhân dự bị vào đơn vị theo tổ chức, biên chế, bảo đảm số lượng, chất lượng. Quá trình triển khai, cùng với phúc tra, rà soát, đối chiếu số lượng, chất lượng, chuyên nghiệp quân sự của quân nhân dự bị cũng như đề nghị địa phương kịp thời điều chỉnh, bổ sung quân nhân mới được xuất ngũ thay số đã giải ngạch, Sư đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị hiệp đồng chặt chẽ với địa phương chi trả phụ cấp trách nhiệm cho cán bộ khung B, cử cán bộ khung A phối hợp cùng cơ quan quân sự địa phương tổ chức sinh hoạt chính trị, nắm quân số, chất lượng chính trị, điều kiện kinh tế, hoàn cảnh gia đình và khả năng thực hiện nhiệm vụ của quân nhân dự bị. Đồng thời, tổ chức bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, nhân viên trực tiếp làm công tác quản lý, phúc tra, nhất là đội ngũ cán bộ khung B (từ tiểu đội trưởng trở lên) trong việc phúc tra, thâm nhập, quản lý nguồn tại cơ sở. Những năm gần đây, nguồn động viên của Sư đoàn chủ yếu là con em đồng bào dân tộc thiểu số, nên số lượng quân nhân dự bị hạng 1 nhóm tuổi A ngày càng giảm, tuổi đời trung bình ngày càng cao, số có chuyên môn kỹ thuật thiếu nguồn, v.v. Khắc phục vấn đề đó, Sư đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị vận dụng đúng nguyên tắc: xếp đúng chuyên nghiệp quân sự và thu hẹp địa bàn động viên hợp lý; xếp gọn địa bàn xã đối với các đơn vị bộ binh, cụm xã với đơn vị binh chủng, tạo điều kiện thuận lợi khi huy động, động viên. Đến tháng 10/2021, việc xếp quân nhân dự bị vào đơn vị đạt 94% (sĩ quan gần 87%, hạ sĩ quan, chiến sĩ đạt trên 94%); đúng chuyên nghiệp quân sự gần 84%, gần đúng trên 08%, không đúng trên 08%, đảng viên gần 10%, phương tiện kỹ thuật đạt 100%; khả năng huy động quân nhân dự bị khi có tình huống đạt 82%.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng quản lý, huấn luyện đối với lực lượng quan trọng này, Sư đoàn yêu cầu cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức hiệu quả hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong suốt quá trình thực hiện nhiệm vụ. Căn cứ yêu cầu, nhiệm vụ, đặc điểm nguồn quân nhân dự bị, hằng năm, Đảng ủy Sư đoàn và các chi bộ, đảng bộ ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác huấn luyện dự bị động viên; xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ, nội dung và biện pháp nâng cao chất lượng huấn luyện, xây dựng ý chí, trách nhiệm quyết tâm thực hiện. Sư đoàn yêu cầu các nội dung quan trọng trong các khâu, các bước quá trình chuẩn bị, thực hành huấn luyện, diễn tập,… phải được cấp ủy trực tiếp thông qua; đồng thời, phát huy vai trò của cấp ủy, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị các cấp vận dụng nhiều hình thức, biện pháp phù hợp với từng đối tượng trong quán triệt, giáo dục, quản lý cán bộ, chiến sĩ, quân nhân dự bị. Trong đó, tập trung làm rõ Mệnh lệnh huấn luyện chiến đấu của Tư lệnh Quân khu; Luật Dự bị động viên; nhiệm vụ của Quân đội, đơn vị và những yêu cầu đặt ra đối với công tác huấn luyện trong tình hình mới,… làm cho cán bộ khung A, khung B và quân nhân dự bị nâng cao quyết tâm, trách nhiệm, phấn đấu đạt thành tích cao nhất trong huấn luyện. Các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng theo hướng khách quan, thực chất và hiệu quả, kịp thời sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, khen thưởng, biểu dương, nhân rộng điển hình tiên tiến; kết hợp chặt chẽ vận động tư tưởng với công tác chính sách; phối hợp với cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương và gia đình tham gia tháo gỡ những khó khăn về hoàn cảnh gia đình, động viên quân nhân dự bị thực hiện tốt nhiệm vụ động viên, huấn luyện.

Báo cáo phương án xử trí tình huống trong diễn tập CH-CQ 1 bên, 2 cấp trên bản đồ và ngoài thực địa năm 2021. Ảnh: quankhu2.vn

Cùng với đó, Sư đoàn đẩy mạnh đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện cán bộ khung A, khung B và quân nhân dự bị. Do trình độ, tuổi đời, sức khỏe của quân nhân dự bị khác nhau, nếu chỉ tổ chức huấn luyện theo một kế hoạch, chương trình chung sẽ khó có chất lượng tốt. Vì thế, Sư đoàn chủ động vận dụng linh hoạt quan điểm, nguyên tắc, kết hợp chặt chẽ giữa định hướng, chỉ đạo của cấp trên với đề xuất của các cơ quan, đơn vị để xác định chương trình, nội dung huấn luyện phù hợp; kiện toàn tổ chức biên chế và chỉ đạo đơn vị xây dựng khung cán bộ huấn luyện bảo đảm đủ cán bộ khung A, khung B; xây dựng kế hoạch, tiến trình biểu, giáo án huấn luyện ở các cấp phù hợp đối tượng, địa bàn; chuẩn bị tốt vật chất, hệ thống thao trường, bãi tập, v.v.

Thực tiễn những năm qua cho thấy, muốn nâng cao chất lượng huấn luyện cho cán bộ khung B và lực lượng dự bị động viên thì đội ngũ cán bộ khung A phải có đủ trình độ, năng lực, trách nhiệm. Do đó, với cán bộ khung A, cùng với tổ chức các lớp tập huấn: quân sự chung, binh chủng, khung huấn luyện chiến sĩ mới, huấn luyện dự bị động viên,… Sư đoàn bồi dưỡng cho cơ quan và chỉ huy cấp trung đoàn về nguyên tắc chiến thuật trung đoàn, sư đoàn bộ binh trong chiến đấu phòng ngự, tiến công; điều lệ công tác tham mưu tác chiến; bản đồ địa hình quân sự; phối hợp hiệp đồng với địa phương thực hành động viên, tổ chức đơn vị động viên; phối hợp chiến đấu với đơn vị bạn trong đội hình của cấp trên. Chỉ đạo các trung đoàn bồi dưỡng cán bộ phân đội thuần thục phương pháp huấn luyện về kỹ thuật chiến đấu bộ binh, chiến thuật phân đội; tổ chức, phương pháp soạn thảo, thông qua giáo án huấn luyện,... bảo đảm huấn luyện được theo quy chuẩn, biết vận dụng linh hoạt vào chỉ huy bộ đội thực hành chiến đấu. Với cán bộ khung B, tập trung huấn luyện, bồi dưỡng phương pháp làm kế hoạch, tiến trình biểu huấn luyện; kỹ năng chuẩn bị giáo án; phương pháp huấn luyện và năng lực thực hành huấn luyện phân đội theo phân cấp. Trước sự phát triển của nhiệm vụ, Sư đoàn nghiên cứu, bồi dưỡng thêm cho cán bộ khung B kiến thức về công tác tham mưu, động viên, sẵn sàng chiến đấu,… nâng cao năng lực tư duy trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Với cán bộ tiểu đội, khẩu đội, tập trung huấn luyện cách tổ chức ăn, ở dã ngoại; công tác bảo quản vũ khí, trang bị; phương pháp điều hành tiểu đội luyện tập, v.v. Để nâng cao hiệu quả, trước khi huấn luyện quân nhân dự bị, Sư đoàn yêu cầu cán bộ khung A phải trực tiếp tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ khung B nắm vững nội dung, phương pháp quản lý quân nhân dự bị; thứ tự động tác khi nhận lệnh động viên và tổ chức huấn luyện theo chức trách; luyện tập thực hành những nội dung mới và nội dung còn yếu, v.v. Trong huấn luyện, các đơn vị phân công cán bộ khung A có trình độ chuyên môn giỏi theo dõi cán bộ khung B, kịp thời bổ sung, sửa sai. Hiện nay, 100% cán bộ khung A huấn luyện được theo phân cấp, trên 80% khá, giỏi; cán bộ khung B có sự tiến bộ rõ rệt, 60% - 65% huấn luyện được theo phân cấp, trong đó 40% - 45% đạt khá. Sau mỗi đợt tập huấn trình độ huấn luyện của cán bộ khung B có nhiều chuyển biến rõ nét, tự đảm nhiệm huấn luyện được phân đội thuộc quyền. Đây là nền tảng vững chắc để Sư đoàn thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, đáp ứng yêu cầu trước mắt và lâu dài.

Đối với phân đội, Sư đoàn tổ chức huấn luyện đầy đủ nội dung theo chương trình khung quy định, từ khâu báo động kiểm tra sẵn sàng động viên; cơ động đến khu tiếp nhận; tiếp nhận quân nhân dự bị, phương tiện kỹ thuật đến huấn luyện các nội dung quy định. Quá trình huấn luyện, nội dung chung cho các đối tượng huấn luyện gọn trong ngày; các đơn vị kết hợp huấn luyện tập trung với chia nhóm theo từng nội dung; ưu tiên thời gian huấn luyện cho nội dung trọng điểm, nội dung có khối lượng thực hành lớn, khoa mục còn yếu, nhóm đối tượng không đúng và gần đúng chuyên nghiệp quân sự; kết hợp huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị, rèn luyện kỷ luật, thể lực, xây dựng chính quy; huấn luyện chiến thuật gắn với các nội dung về hậu cần, kỹ thuật và nâng cao khả năng cơ động. Sư đoàn chỉ đạo các đơn vị phân công cán bộ, chiến sĩ có trình độ cao giúp đỡ người có trình độ thấp, tạo điều kiện cho bộ đội ôn luyện thực hành ngoài giờ; thực hiện tốt dân chủ trong huấn luyện; tích cực tổ chức hoạt động ngoại khóa bổ trợ huấn luyện; đẩy mạnh hội thao, hội thi và các phong trào thi đua, cổ vũ, động viên cán bộ, chiến sĩ khắc phục khó khăn, phấn đấu đạt kết quả cao nhất trong huấn luyện. Sư đoàn tổ chức nhiều đợt diễn tập cho đơn vị dự bị động viên từ cấp tiểu đội đến trung đoàn có sử dụng đạn hơi, thuốc nổ, bắn kỹ thuật cho các loại súng hỏa lực; sử dụng phương pháp phát tình huống theo từng giai đoạn chiến đấu, gắn hành động của bộ đội vào sát thực tiễn để đánh giá tổng hợp kết quả huấn luyện. Năm 2021, các đơn vị hoàn thành tốt chương trình, nội dung huấn luyện; kết quả, 100% đạt yêu cầu, 76,5% khá, giỏi, diễn tập ĐV-21 giỏi kỹ thuật, khá chiến thuật, an toàn tuyệt đối. Quân nhân dự bị, phân đội thành thạo động tác kỹ thuật, chiến thuật, điều lệnh; nhất là đối tượng huấn luyện chuyển loại nắm vững nội dung chuyên ngành. Chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng động viên được nâng cao; khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị động viên có mặt ngang tầm đơn vị thường trực.

Cùng với các nội dung, giải pháp trên, Sư đoàn quan tâm làm tốt công tác bảo đảm huấn luyện. Khắc phục khó khăn về kinh phí, Sư đoàn tận dụng cơ sở vật chất huấn luyện có sẵn, cải tạo, nâng cấp thao trường, bãi tập, mô hình, học cụ,… đạt chuẩn, đủ để các đơn vị huấn luyện. Đẩy mạnh phát huy sáng kiến, cải tiến mô hình, học cụ để phục vụ huấn luyện sát thực tế chiến đấu, đạt hiệu quả cao. Sư đoàn chỉ đạo các đơn vị chuẩn bị chu đáo, ưu tiên đảm bảo tốt nhất nơi ăn, ở, sinh hoạt, vũ khí, trang bị kỹ thuật cho quân nhân dự bị. Các tiêu chuẩn, chế độ được công khai, bảo đảm đầy đủ, kịp thời. Nhờ đó, quân nhân dự bị có sức khỏe tốt, yên tâm, phấn khởi, sẵn sàng vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện.

Phát huy kết quả đạt được, thấm nhuần tư tưởng, truyền thống “Ngụ binh ư nông”, “Trăm họ là binh”, “Động vi binh, tĩnh vi nông” của dân tộc trong thời đại mới, thời gian tới, cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 355 tiếp tục nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu, chất lượng cao, góp phần xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”.

Đại tá LÊ TRỌNG THỂ, Sư đoàn trưởng