Là đơn vị khung thường trực của Quân đoàn 4, Sư đoàn 7 có nhiệm vụ quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị động viên và sẵn sàng động viên lực lượng này khi cần thiết. Nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của nhiệm vụ, những năm qua, Sư đoàn đã phối hợp chặt chẽ với các địa phương, làm tốt công tác đăng ký, quản lý, phúc tra, kiểm tra sẵn sàng động viên và bảo đảm chế độ, chính sách cho quân nhân dự bị đúng pháp luật. Quá trình tổ chức thực hiện, tích cực đổi mới công tác huấn luyện, nâng cao chất lượng tổng hợp và khả năng động viên lực lượng. Vì thế, Sư đoàn luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, lực lượng dự bị động viên trên địa bàn được xây dựng hùng hậu, chất lượng cao, sẵn sàng động viên, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Qua kiểm tra của Bộ Quốc phòng và Quân đoàn đều được đánh giá cao. Từ thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị động viên, Sư đoàn rút ra một số kinh nghiệm sau:

1. Tập trung giáo dục, quán triệt, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ về nhiệm vụ xây dựng lực lượng dự bị động viên. Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn luôn xác định đây là nội dung quan trọng hàng đầu, cơ sở nền tảng để thống nhất ý chí và hành động, tạo sức mạnh chính trị - tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đặc biệt, khi đội ngũ cán bộ Sư đoàn, nhất là cấp phân đội thường xuyên thay đổi, một bộ phận cán bộ, chiến sĩ nhận thức về quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị động viên còn giản đơn, chưa yên tâm công tác vì cho rằng ở đơn vị khung thường trực ít có cơ hội phát triển. Trước thực tế đó, Sư đoàn thường xuyên tuyên truyền, giáo dục, quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ về chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và chỉ thị, nghị quyết của trên về xây dựng lực lượng dự bị động viên. Trọng tâm là Luật dự bị động viên, Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX, XI) về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Qua đó, làm rõ vị trí, vai trò của lực lượng dự bị động viên trong xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Để đạt hiệu quả, Sư đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị vận dụng đa dạng hình thức, biện pháp tuyên truyền, giáo dục phù hợp với từng đối tượng; chú trọng cán bộ trẻ, cán bộ khung A. Đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII), Chỉ thị số 87-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng, hướng vào đề cao trách nhiệm, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị. Đối với cán bộ khung B, Sư đoàn phối hợp với cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương tuyên truyền, giáo dục, động viên quân nhân dự bị ngay từ gia đình, cơ sở. Nhờ đó, cán bộ, chiến sĩ của Sư đoàn và quân nhân dự bị có nhận thức đúng, quyết tâm cao, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Khu vực tiếp nhận lực lượng dự bị động viên tham gia huấn luyện năm 2020

2. Chủ động phối hợp với địa phương thực hiện tốt công tác xây dựng, quản lý nguồn. Sư đoàn quản lý, huấn luyện số lượng lớn quân nhân dự bị, phân bố trên địa bàn rộng, biến động thường xuyên; một phần trong số đó lao động ở các khu công nghiệp xa địa bàn cư trú. Vì vậy, hằng quý, Sư đoàn phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức phúc tra và kiểm tra nguồn dự bị, chi trả phụ cấp, làm tốt công tác chính sách đối với lực lượng này. Qua đó, nắm chắc tình hình biến động thực tế để đăng ký, quản lý số lượng, chất lượng quân nhân dự bị. Với phương châm “đi từng nhà, rà từng địa chỉ, ghi chép tỉ mỉ, động viên kịp thời”, công tác phúc tra luôn bảo đảm yêu cầu “5 biết”¹, đăng ký đủ “5 khâu”². Trên cơ sở đó, thống nhất với địa phương, linh hoạt sắp xếp lực lượng kết hợp giữa đúng và gần đúng chuyên nghiệp quân sự với đảm bảo gần, gọn địa bàn một cách hợp lý. Qua phúc tra, rà soát đánh giá chất lượng, khả năng động viên, nhất là đội ngũ sĩ quan dự bị, cán bộ khung B, những quân nhân dự bị không đủ tiêu chuẩn về chính trị, sức khỏe, hết tuổi phục vụ hoặc vắng mặt tại địa phương, Sư đoàn đề nghị địa phương giải ngạch, miễn nhiệm và bổ nhiệm người khác thay thế. Trước mỗi đợt động viên, huấn luyện, Sư đoàn phối hợp với cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương đến từng gia đình quân nhân dự bị kiên trì động viên, giúp họ vượt qua khó khăn để tham gia huấn luyện với tinh thần trách nhiệm cao nhất. Đồng thời, tham mưu cho cơ quan quân sự địa phương làm tốt công tác quy hoạch, tạo nguồn dự bị động viên đồng bộ, ngay từ khâu tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, đào tạo sĩ quan dự bị, bảo đảm nguồn dự bị động viên dồi dào, chuyên môn quân sự phù hợp, đáp ứng yêu cầu xây dựng các đơn vị dự bị động viên theo chỉ tiêu được giao. Đến nay, Sư đoàn kết hợp với địa phương sắp xếp đủ 100% các đầu mối đơn vị theo biên chế. Đội ngũ cán bộ khung B thường xuyên được kiện toàn đầy đủ, có chất lượng tốt. Quân số luôn duy trì đạt 100% chỉ tiêu, tỷ lệ đúng chuyên nghiệp quân sự của đơn vị bộ binh đạt trên 81%, binh chủng trên 56%, chất lượng chính trị không ngừng được nâng lên, tỷ lệ hạ sĩ quan, binh sĩ ngày càng được trẻ hóa.

3. Chuẩn bị chu đáo, đầy đủ, tích cực đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện, phù hợp với đối tượng, đặc điểm địa bàn. Trong chuẩn bị huấn luyện, Sư đoàn chỉ đạo cơ quan tham mưu soạn thảo kế hoạch huấn luyện khoa học, phù hợp điều kiện thực tế hoạt động sản xuất của địa phương và phòng, chống dịch Covid-19. Kế hoạch được thống nhất sớm với địa phương để họ có thời gian chuẩn bị. Đồng thời, chú trọng kiện toàn khung cán bộ quản lý, huấn luyện dự bị động viên (khung A). Yêu cầu hàng đầu đặt ra đối với đội ngũ này là cùng với năng lực chuyên môn, nghiệp vụ còn phải có kinh nghiệm, nhiệt tình và trách nhiệm cao trong thực hiện nhiệm vụ. Các cơ quan, đơn vị thực hiện tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ để bảo đảm đủ năng lực quản lý, huấn luyện đơn vị theo phân cấp. Nội dung, tập trung vào phương pháp tổ chức huấn luyện, kiểm tra, diễn tập và những nội dung mới, nhất là đối với số cán bộ trẻ, cán bộ mới. Sư đoàn khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ tự học, tự nghiên cứu nâng cao trình độ sư phạm và kiến thức xã hội phục vụ công tác huấn luyện và quản lý đơn vị. Đối với khung B, Sư đoàn tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kết hợp với huấn luyện cán bộ. Trước khi huy động dự bị động viên từ 05 đến 07 ngày, Sư đoàn tổ chức huấn luyện cho cán bộ những nội dung liên quan đến chuyên môn quân sự và quản lý bộ đội. Sau đó cùng với khung A quản lý, duy trì, huấn luyện phân đội theo kế hoạch. Bằng nhiều nỗ lực và biện pháp, đến nay, 100% cán bộ khung A huấn luyện được theo phân cấp, trong đó 80% huấn luyện giỏi; với khung B có hơn 80% cán bộ huấn luyện được theo phân cấp, trong đó 70% cán bộ đại đội, tiểu đoàn huấn luyện khá; cán bộ trung đội, tiểu đội, khẩu đội về cơ bản làm tốt công tác quản lý, duy trì đơn vị huấn luyện theo quy định.

Để quân nhân dự bị tiếp cận với trình độ bộ đội thường trực, Sư đoàn chuẩn hóa chương trình, nội dung cho các đối tượng, theo hướng “cơ bản, thiết thực, vững chắc”; bảo đảm toàn diện, nhưng chuyên sâu, có trọng tâm, trọng điểm, sát thực tế. Sư đoàn rà soát lại toàn bộ nội dung, chương trình huấn luyện theo quy định cho từng đối tượng; chủ động điều chỉnh, bổ sung đảm bảo bám sát thực tiễn đơn vị và đặc thù địa bàn. Đặc điểm của quân nhân dự bị là trình độ văn hóa, chuyên môn quân sự, tuổi đời, sức khỏe không đồng đều,... nếu tổ chức huấn luyện chung các đối tượng, thì chất lượng sẽ hạn chế. Vì vậy, Sư đoàn chỉ đạo các đơn vị kết hợp huấn luyện tập trung với huấn luyện nhóm đối tượng theo từng khoa mục; tăng cường tổ chức ôn luyện thêm ngoài giờ, thực hiện người có trình độ khá, giỏi kèm cặp, giúp đỡ người còn yếu. Kết hợp chặt chẽ huấn luyện lý thuyết với thực hành, lấy thực hành là chính; tổ chức cho bộ đội ôn kỹ, chia nhỏ, xoay vòng, đổi tập hợp lý, làm chắc, gọn từng nội dung. Với thời gian huấn luyện ngắn, Sư đoàn chỉ đạo các đơn vị tập trung vào huấn luyện nội dung quan trọng, như: huấn luyện cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật và huấn luyện chuyển loại quân sự. Tăng cường tổ chức diễn tập chỉ huy, cơ quan, diễn tập chiến thuật có bắn đạn thật, thực hành huy động tham gia diễn tập khu vực phòng thủ, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu, nhằm rèn luyện, nâng cao năng lực chỉ huy, trình độ kỹ thuật, chiến thuật, khả năng phối hợp, hiệp đồng chiến đấu. Sau từng nội dung huấn luyện, các đơn vị tổ chức kiểm tra chặt chẽ, đánh giá kết quả khách quan, đúng thực chất; nhân rộng những cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả, chống mọi biểu hiện chủ quan, ngại khó, ngại khổ, hạ thấp yêu cầu và bệnh thành tích trong huấn luyện. Nhờ đó, Sư đoàn luôn hoàn thành tốt công tác huấn luyện, diễn tập dự bị động viên, chất lượng huấn luyện qua từng năm được nâng lên rõ rệt. Năm 2020, Sư đoàn hoàn thành 100% khoa mục huấn luyện, kết quả kiểm tra 100% đạt yêu cầu, trong đó 68% khá, giỏi; diễn tập dự bị động viên 100% quân số; diễn tập bắn đạn thật đạt kết quả khá, bảo đảm an toàn tuyệt đối.

4. Kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Sư đoàn thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt, học tập, chấp hành lễ tiết, tác phong quân nhân, xưng hô chào hỏi,… ngay từ đầu. Đề cao vai trò nêu gương của đội ngũ cán bộ cả trong công tác và sinh hoạt. Thực hiện nghiêm quy định cán bộ 4 cùng (cùng ăn, cùng ở, cùng học tập, cùng sinh hoạt) quan tâm, chia sẻ, lắng nghe tâm tư, tình cảm những khó khăn của cán bộ, chiến sĩ lực lượng dự bị động viên. Qua đó, nắm chắc tình hình tư tưởng của quân nhân dự bị động viên để định hướng, giải quyết kịp thời những vướng mắc xảy ra, xây dựng tinh thần đoàn kết, nhất trí cao trong đơn vị. Cùng với đó, Sư đoàn bảo đảm tốt nhất cơ sở vật chất phục vụ sinh hoạt, ăn, ở, bảo đảm vệ sinh môi trường; phòng, chống dịch bệnh, điều trị, chăm sóc sức khoẻ và các chế độ, chính sách theo luật định cho lực lượng dự bị động viên, làm cho họ yên tâm, phấn khởi tham gia huấn luyện, sẵn sàng động viên, vượt qua khó khăn, vất vả, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Một số kinh nghiệm trên là cơ sở quan trọng để thời gian tới, Sư đoàn 7 tiếp tục nâng cao chất lượng quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị động viên ngày càng hùng hậu, có chất lượng tổng hợp cao, sẵn sàng động viên, góp phần củng cố, tăng cường tiềm lực quân sự, quốc phòng bảo vệ Tổ quốc.

Đại tá MAI CHÍ KHANH, Phó Sư đoàn trưởng - Tham mưu trưởng
____________________

1 - Gồm: biết người, biết nhà, biết hoàn cảnh, biết khả năng, biết nghề nghiệp.

2 - Gồm: đăng ký lần đầu, đăng ký bổ sung, đăng ký di chuyển, đăng ký chuyển ngạch, đăng ký giải ngạch.