Hải Phòng là thành phố trực thuộc Trung ương, nằm ở khu vực địa hình có biển, đảo, cảng biển, đồng bằng ven biển, cửa sông xen kẽ đồi núi có giá trị về quốc phòng, quân sự. Với những đặc điểm đó, Hải Phòng có tầm quan trọng chiến lược về kinh tế - xã hội (KT-XH) và quốc phòng - an ninh (QP-AN) đối với đồng bằng châu thổ sông Hồng và cả nước. Trong sự nghiệp CNH,HĐH đất nước, Hải Phòng là cực tăng trưởng quan trọng của vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc; là đầu mối giao thông quan trọng, cửa ngõ giao lưu quốc tế. Vì vậy, phát triển toàn diện và xây dựng Hải Phòng thành khu vực phòng thủ (KVPT) vững chắc trong thế trận phòng thủ chung của Quân khu 3 và cả nước là yêu cầu khách quan của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Xuất phát từ những đặc điểm trên, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang (LLVT) Thành phố hết sức quan tâm đến nhiệm vụ xây dựng KVPT, nhất là từ khi có Nghị quyết số 28-NQ/TW, của Bộ Chính trị về tiếp tục xây dựng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành KVPT vững chắc trong tình hình mới.

Hội nghị tại Sở chỉ huy tình trạng khẩn cấp về quốc phòng - một nội dung trong Diễn tập (nguồn: baohaiphong.com.vn)

Để đánh giá kết quả xây dựng KVPT, tháng 11-2011, Thành phố tổ chức diễn tập KVPT. Cuộc diễn tập thể hiện đầy đủ cả 3 giai đoạn: chuyển LLVT vào các trạng thái sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), chuyển địa phương vào các trạng thái quốc phòng; tổ chức chuẩn bị tác chiến phòng thủ; thực hành tác chiến phòng thủ. Đây là cuộc diễn tập có quy mô lớn nhất đối với Thành phố từ trước đến nay (diễn ra ở hai cấp: Thành phố và quận, huyện, với nhiều lực lượng tham gia); đồng thời, cũng là cuộc diễn tập có nhiều nội dung lần đầu tiên được đưa vào diễn tập, với yêu cầu ngày càng cao. Vì vậy có thể nói, đây là cuộc sát hạch toàn diện về năng lực vận hành cơ chế (Đảng lãnh đạo, chính quyền điều hành, các ban, ngành, đoàn thể làm tham mưu), trình độ SSCĐ, khả năng phối hợp, hiệp đồng của LLVT địa phương và khả năng động viên thời chiến của Thành phố. Tuy được tổ chức vào thời điểm toàn Thành phố đang tập trung phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu KT-XH năm 2011, song được sự chỉ đạo sâu sát của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 3 và sự nỗ lực của các thành phần tham gia, Cuộc diễn tập vẫn diễn ra đúng ý định, đạt được kết quả về nhiều mặt và đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Trước hết, cơ chế lãnh đạo, điều hành tác chiến phòng thủ đã được nâng lên một bước rõ nét. Điều này được thể hiện ở chỗ Cuộc diễn tập đã được Thành ủy xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2011. Khi có Chỉ thị số 17/CT-BTL, ngày 31-3-2011 của Bộ Tư lệnh Quân khu 3 về việc tổ chức diễn tập, Thành ủy đã kịp thời ra Chỉ thị số 07-CT/TU và thành lập Ban Chỉ đạo diễn tập để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo Cuộc diễn tập. Ủy ban nhân dân Thành phố đã xây dựng kế hoạch tổ chức, điều hành Cuộc diễn tập chặt chẽ, khoa học. Bộ Chỉ huy Quân sự, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng và Công an Thành phố đã tích cực, chủ động xây dựng ý định, kế hoạch, tiến trình diễn tập và chủ động tham mưu, đề xuất các giải pháp giúp Thành ủy ra chỉ thị, nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành diễn tập. Sau khi được quán triệt nhiệm vụ, lực lượng quân sự, công an, biên phòng và các sở, ban, ngành, đoàn thể vừa bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, vừa căn cứ chức năng, nhiệm vụ để kịp thời tham mưu và triển khai thực hiện các nhiệm vụ. Trong diễn tập, cấp ủy, chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể đã nắm chắc vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình, đề xuất các biện pháp sát, trúng, đúng, do vậy tránh được tình trạng chồng chéo hoặc lúng túng trong quá trình thực hiện. Đây là yếu tố bảo đảm cho Cuộc diễn tập diễn ra nhịp nhàng, phản ánh sát thực tiễn nhiều hơn là “yếu tố diễn” như các cuộc diễn tập trước đây.

Thứ hai, Thành phố đã phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong diễn tập. Cuộc diễn tập diễn ra ở cả khối A (lực lượng quân sự, công an, biên phòng) và khối B (Đảng, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể, doanh nghiệp và nhân dân). LLVT thực hiện tốt vai trò nòng cốt, nên công tác chuẩn bị diễn tập đã được tiến hành khẩn trương, chu đáo, đúng thời gian quy định, đạt mục đích, yêu cầu đề ra, góp phần vào thành công của Cuộc diễn tập.

Thứ ba, trình độ công tác và khả năng SSCĐ của LLVT đã được nâng lên; quá trình tham mưu, soạn thảo văn kiện, triển khai kế hoạch, đặc biệt là giai đoạn thực hành tác chiến phòng thủ, các LLVT được rèn luyện, nâng cao trình độ tổ chức, chỉ huy, hiệp đồng, vận dụng các hình thức chiến thuật, thủ đoạn chiến đấu vào điều kiện tác chiến.

Thứ tư, thành công và kết quả của Cuộc diễn tập đã củng cố lòng tin của nhân dân vào sức mạnh của Đảng, chính quyền và các LLVT. Việc huy động một số lượng lớn lực lượng, phương tiện tham gia diễn tập đã làm cho nhân dân nhận thức rõ hơn về âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, kết hợp với can thiệp bằng quân sự của các thế lực thù địch; qua đó, nhân dân càng thấy rõ hơn về ý thức, trách nhiệm của mình đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Sau Cuộc diễn tập, Ban Chỉ đạo diễn tập Thành phố đã tổng kết và rút ra một số vấn đề có ý nghĩa quan trọng cả về lý luận và thực tiễn, đó là:

1. Phải coi xây dựng “thế trận lòng dân” là nền tảng vững chắc của KVPT. Một khi lòng dân vững thì cơ sở chính trị trên địa bàn mới đảm bảo vững mạnh. Nhân dân tin vào Đảng, chính quyền, hết lòng hết sức ủng hộ thì không một thủ đoạn “diễn biến hòa bình” nào có thể phá hoại được. Chỉ khi đó, thế trận của KVPT mới thật sự vững chắc. Vì vậy, mỗi bước phát triển KT-XH của Thành phố đều phải hướng tới bảo đảm tiến bộ và công bằng xã hội, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đó chính là vấn đề cốt lõi của việc xây dựng “thế trận lòng dân”. Thực tiễn qua Cuộc diễn tập còn cho thấy, Thành phố cần có những chủ trương, chính sách phù hợp để phát triển sản xuất, giúp nhân dân ổn định và cải thiện đời sống, yên tâm bám địa bàn, bám biển, bám đảo, góp phần xây dựng tiềm lực kinh tế cho KVPT. Bên cạnh đó, các cấp, các ngành phải coi trọng công tác tuyên truyền, giáo dục, làm cho nhân dân thấy được nghĩa vụ, trách nhiệm, quyền lợi của mình đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, đồng thuận với việc xây dựng KVPT và huy động sức người, sức của cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.

2. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với nhiệm vụ xây dựng KVPT. Đảng lãnh đạo, chính quyền điều hành, các ban, ngành làm tham mưu tạo thành một cơ chế thống nhất, trong đó, sự lãnh đạo của Đảng đóng vai trò quyết định. Vai trò lãnh đạo của Đảng thể hiện ở chỗ Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt nhiệm vụ xây dựng KVPT và gắn nhiệm vụ đó với chủ trương, định hướng phát triển KT-XH của địa phương. Để đảm bảo hiệu lực lãnh đạo, cấp uỷ các cấp phải có chủ trương, chương trình hành động cụ thể về xây dựng KVPT, lấy đó làm cơ sở lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện. Các ban, ngành, nhất là các LLVT phải thường xuyên quán triệt các nghị quyết, nghị định của Đảng, Chính phủ về QP-AN, kết hợp nắm chắc tình hình của địa phương để kịp thời tham mưu, đề xuất giúp cấp ủy, chính quyền xác định những vấn đề cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng KVPT nói riêng, thực hiện các nhiệm vụ QP-AN ở địa phương nói chung.

3. Trên cơ sở phát triển KT-XH cần đầu tư tương ứng cơ sở vật chất cho nhiệm vụ xây dựng KVPT, diễn tập KVPT. Qua Cuộc diễn tập đã cho thấy, Ban Chỉ đạo diễn tập mới chỉ mô phỏng một số tình huống cơ bản. Song, nếu phải đối mặt với chiến tranh thì khối lượng huy động chắc chắn sẽ phải tăng lên gấp bội. Vì vậy, thời gian tới, Thành phố cần kết hợp chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế với vấn đề an sinh xã hội; giữa phát triển KT-XH với tăng cường tiềm lực QP-AN trong KVPT của Thành phố, bảo đảm cho Thành phố thật sự trở thành KVPT vững chắc cả về chính trị, tinh thần, kinh tế, quân sự và an ninh.

4. Coi trọng nâng cao chất lượng tổng hợp của LLVT địa phương. Đây là nhiệm vụ thường xuyên, nhưng trước yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc hiện nay, LLVT Thành phố cần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng chính trị, tư tưởng, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với CNXH cho mọi cán bộ, chiến sĩ, bảo đảm cho LLVT địa phương thật sự là lực lượng chính trị tin cậy số một của cấp ủy, chính quyền và nhân dân. Bên cạnh đó, lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị phải tích cực đổi mới tư duy huấn luyện, nâng cao chất lượng huấn luyện, trình độ SSCĐ và chất lượng công tác tham mưu. Có như vậy, LLVT mới khẳng định được vai trò nòng cốt trong xây dựng KVPT, góp phần xây dựng Hải Phòng thành KVPT vững chắc, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá NGUYỄN QUANG CƯỜNG

Ủy viên Ban TVTU, Chỉ huy trưởng BCHQS Thành phố