Được thành lập ngày 07/9/1966, Nhà máy Z121 (Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hóa chất 21) thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng là đơn vị chuyên sản xuất hỏa cụ - sản phẩm được ví như “trái tim của vũ khí” -  cung cấp, phục vụ cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của Quân đội. Đồng thời, sản xuất một số mặt hàng lưỡng dụng cho nền kinh tế quốc dân và pháo hoa phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Trải qua 55 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, với tinh thần đoàn kết, phát huy trí tuệ tập thể, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu, Nhà máy đã hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xây dựng nên truyền thống: “Đoàn kết, phát huy trí tuệ tập thể, vượt khó vươn lên làm chủ khoa học, công nghệ”, góp phần tích cực vào xây dựng, phát triển ngành Công nghiệp quốc phòng, cũng như sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ghi nhận những thành tích của Nhà máy, Nhà nước đã tuyên dương danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 1989), Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (năm 2004); tặng 11 Huân chương Chiến công, 01 Huân chương Quân công hạng Nhì và nhiều phần thưởng cao quý.

Trước yêu cầu kết hợp quốc phòng với kinh tế trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, nhiệm vụ của Nhà máy có sự phát triển. Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà máy đã quán triệt sâu sắc đường lối, chủ trương phát triển công nghiệp quốc phòng của Đảng, trực tiếp là Nghị quyết số 06-NQ/TW, ngày 16/7/2011 của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo”, Nghị quyết số 520-NQ/QUTW, ngày 25/9/2012 của Quân ủy Trung ương và Nghị quyết số 762-NQ/ĐUTC, ngày 06/7/2018 của Đảng ủy Tổng cục Công nghiệp quốc phòng về “Lãnh đạo nhiệm vụ đẩy mạnh sản xuất kinh tế và xuất khẩu sản phẩm quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo” để xây dựng Nhà máy phát triển bền vững. Nhà máy xác định nhiệm vụ chính trị trung tâm là hoàn thành tốt nhiệm vụ sản xuất quốc phòng; đồng thời, tận dụng nguồn lực, đẩy mạnh sản xuất kinh tế. Để thực hiện tốt nhiệm vụ đó, Nhà máy triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó chú trọng việc tái cơ cấu doanh nghiệp, xây dựng nguồn nhân lực, đổi mới thiết bị, công nghệ, phát huy nội lực nâng cao chất lượng sản phẩm. Thường xuyên giáo dục cho cán bộ, đảng viên, công nhân viên, người lao động nhận thức đúng về quan điểm kết hợp kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế, từ đó phát huy tinh thần tự lực, tự cường, từng bước vươn lên làm chủ công nghệ, sản xuất hỏa cụ hiện đại, đáp ứng yêu cầu huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của Quân đội trong tình hình mới. Xuất phát từ đặc thù trong sản xuất, nên công tác bảo đảm an toàn luôn được Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà máy quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo nghiêm túc, sát sao. Nhà máy đã triển khai nhiều giải pháp bảo đảm an toàn đồng bộ; chú trọng đầu tư, nâng cấp, cải tạo, sửa chữa các dây chuyền, công đoạn sản xuất có nguy cơ cháy, nổ cao nhằm đảm bảo an toàn sản xuất và bảo vệ môi trường. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát sản xuất thông qua hệ thống camera tại các dây chuyền; thực hiện kiểm tra định kỳ theo phân cấp, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh các sai phạm trong sản xuất, ngăn ngừa nguy cơ mất an toàn, góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của người lao động. Với định hướng, giải pháp đúng, cùng sự quyết tâm, nỗ lực của tập thể cán bộ, công nhân, người lao động, trong 5 năm (2015 - 2020), Nhà máy đã sản xuất 58 chủng loại sản phẩm quốc phòng; trong đó, có 07 sản phẩm mới bảo đảm an toàn, chất lượng.

Để không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, Nhà máy đã triển khai thực hiện tốt nhiều đề tài khoa học công nghệ¹ áp dụng vào sản xuất. Nhiều đề tài nghiên cứu hỏa cụ có hàm lượng kỹ thuật cao dùng cho vũ khí hiện đại được nghiên cứu, chế tạo thành công; các loại bộ lửa cho Hải quân, Không quân. Hiện nay, Nhà máy có 03 sản phẩm đã sản xuất loạt phục vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.

Thượng tướng Trần Quang Phương Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị tham quan sản phẩm do Nhà máy sản xuất (tháng 4/2021)

Nhằm đáp ứng tốt yêu cầu đặt ra ngày càng cao của nhiệm vụ sản xuất quốc phòng cũng như việc phát triển mở rộng thị trường tiêu thụ các sản phẩm kinh tế, Nhà máy đã quan tâm chỉ đạo đặc biệt đối với công tác nghiên cứu phát triển sản phẩm mới. Bằng nhiều biện pháp tích cực như đào tạo, bồi dưỡng, điều động tăng cường cán bộ có trình độ, năng lực tốt tham gia vào nghiên cứu một số sản phẩm có hàm lượng kỹ thuật cao và đưa vào chế thử, chế tạo thành công trong thực tiễn. Các loại sản phẩm do Nhà máy sản xuất đã được kiểm nghiệm, sử dụng tại các đơn vị và đều có chất lượng tốt; các tính năng, chỉ tiêu kỹ thuật, chiến thuật đáp ứng tiêu chuẩn quân sự, phục vụ tốt cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của toàn quân.

Nhà máy tận dụng tối đa mọi nguồn lực sản xuất các sản phẩm phục vụ nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu. Những năm gần đây, sản lượng hàng quốc phòng chỉ chiếm từ 30% - 40% giá trị sản lượng của Nhà máy. Nếu chỉ sản xuất hàng quốc phòng thì không thể đủ việc làm, đảm bảo đời sống cho cán bộ, công nhân viên và cũng không thể tận dụng, khai thác có hiệu quả cơ sở vật chất, thiết bị máy móc cũng như các nguồn lực khác. Vì vậy, trên cơ sở phát huy thế mạnh về các lĩnh vực chuyên môn, trang bị kỹ thuật sẵn có, Nhà máy ưu tiên phát triển sản xuất các sản phẩm, như: Dây nổ 40g/m; Kíp vi sai phi điện chậm nổ LP15; Thuốc nổ nhũ tương; các loại pháo hoa mẫu mới. Đồng thời, chủ động tìm kiếm đối tác phát triển và mở rộng thị trường xuất khẩu các mặt hàng thế mạnh của Nhà máy, đặc biệt là các sản phẩm có giá trị lớn, như: kíp vi sai phi điện, Kíp vi sai an toàn, dây nổ, các loại sản phẩm pháo hoa,... sang một số nước trong khu vực Đông Nam Á, thị trường Nhật Bản, Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), v.v. Hằng năm, Nhà máy luôn hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu sản xuất, kinh doanh, tốc độ tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước. Tổng giá trị doanh thu các sản phẩm kinh tế giai đoạn 2015 - 2019, đạt 4.742 tỉ đồng, mức tăng trưởng bình quân đạt 3,6%/năm, thu nhập bình quân đạt 10,7 triệu đồng/người/tháng.

Để đứng vững và phát triển trong nền kinh tế thị trường, Nhà máy đặt uy tín, chất lượng lên hàng đầu, các sản phẩm đều được áp dụng Hệ thống Quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2015. Các sản phẩm phụ kiện nổ và pháo hoa do Nhà máy sản xuất không chỉ đứng vững trên thị trường trong nước, mà còn thâm nhập vào thị trường nước ngoài; trong đó, giữ vững và có uy tín đối với thị trường Nhật Bản, Mỹ. Để nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm, Nhà máy tiếp tục lãnh đạo thực hiện tốt khâu đột phá “triển khai các dự án đầu tư theo đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng”. Tiêu biểu như Dự án: “Đầu tư dây chuyền sản xuất pháo hoa và kho chứa vật tư quốc phòng”; “Đầu tư dây chuyền sản xuất thuốc nổ nhũ tương”; “Pháo hoa”; “Đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật”, v.v. Đồng thời, đẩy mạnh đổi mới thiết bị công nghệ, nâng cấp nhà xưởng, hợp lý hóa sản xuất, tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm; tăng cường liên kết với các đơn vị sản xuất, nghiên cứu thị trường, tiếp thị để đưa ra những sản phẩm đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng, có chất lượng cao, an toàn, thân thiện môi trường, giá cả hợp lý. Nhờ phát triển sản xuất, kinh doanh hợp lý, Nhà máy không chỉ phát huy tốt năng lực, hiệu quả của các trang, thiết bị hiện có, mà còn tạo nguồn lực đầu tư mua sắm hiện đại hóa trang bị, góp phần giữ vững, nâng cao năng lực sản xuất quốc phòng.

Trư­ớc yêu cầu đổi mới, tái cơ cấu doanh nghiệp, đáp ứng nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế của Quân đội và xu thế hội nhập quốc tế, Nhà máy đã coi trọng đầu t­ư nguồn nhân lực nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý giỏi, công nhân có trình độ tay nghề cao, đáp ứng tốt việc nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh với thực hiện nhiệm vụ quốc phòng. Đây là nhân tố quyết định phát triển bền vững của Nhà máy, nhất là khi công nghệ, trang bị, thiết bị ngày càng hiện đại. Căn cứ vào nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, Nhà máy đã thực hiện điều chỉnh lại chức năng, nhiệm vụ, biên chế tổ chức của các phòng, ban, phân xưởng, xí nghiệp; thực hiện tinh giản biên chế, bố trí, sắp xếp nhân sự phù hợp với công việc để giảm chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Đảng ủy, Ban Giám đốc Nhà máy luôn có chính sách tuyển dụng phù hợp, ưu tiên trọng dụng người có trình độ, năng lực. Đồng thời, đa dạng hóa các hình thức đào tạo, bồi dưỡng: chọn lựa và gửi cán bộ đào tạo ở các trường trong và ngoài Quân đội; kết hợp giữa đào tạo phổ cập với đào tạo chuyên sâu, luân chuyển cán bộ; bổ túc, bồi dưỡng tại chỗ và có chính sách hỗ trợ về kinh phí, tạo điều kiện cho cán bộ, công nhân viên và người lao động nâng cao kiến thức về quản lý, chuyên môn, nghiệp vụ. Trong đó, chú trọng lực lượng kỹ sư, thợ kỹ thuật trẻ làm công tác nghiên cứu và vận hành thiết bị, dây chuyền sản xuất hiện đại. Hằng năm, Nhà máy chú trọng nâng cao tay nghề, bậc thợ cho ngư­ời lao động, thông qua các hình thức thi nâng bậc thợ, thi thợ giỏi. Đồng thời, kết hợp chặt chẽ công tác tư tưởng với chế độ, chính sách đãi ngộ hợp lý; chăm lo đầy đủ các quy định về chế độ tiền lương, tiền thưởng, bảo đảm thu nhập của người lao động năm sau cao hơn năm trước; thực hiện tốt các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm thất nghiệp; tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho ngư­ời lao động, v.v. Hiện nay, Nhà máy đã kiện toàn hệ thống tổ chức, biên chế theo hướng tinh, gọn, năng động, phù hợp với hoạt động sản xuất, kinh doanh theo kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế. Đội ngũ cán bộ kỹ thuật của Nhà máy giàu kinh nghiệm, công nhân kỹ thuật có tay nghề cao, đủ khả năng giữ vai trò nòng cốt trong quá trình phát triển cả trước mắt và lâu dài.

Phát huy truyền thống Đơn vị hai lần Anh hùng, Nhà máy Z121 tiếp tục nỗ lực thực hiện tốt việc kết hợp kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế, đưa hoạt động sản xuất, kinh doanh vào chiều sâu, ngày càng có hiệu quả, xây dựng Nhà máy phát triển bền vững, góp phần phát triển ngành Công nghiệp quốc phòng Việt Nam tiên tiến, hiện đại, tự chủ và lưỡng dụng.

Thượng tá, ThS. TRẦN ANH MẠNH, Phó Giám đốc Nhà máy
___________________       

1 - Năm năm qua, Nhà máy đã triển khai 79 đề tài khoa học công nghệ; trong đó có: 01 cấp Bộ Quốc phòng, 08 cấp Tổng cục, 36 cấp cơ sở, 34 đề tài phối hợp, tạo ra 11 sản phẩm mới, góp phần tiết kiệm gần 18 tỉ đồng.