Quán triệt đường lối, quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới, cùng với đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, huyện Quan Hóa luôn chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác quốc phòng, quân sự, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân ngày càng vững mạnh, tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững.

Quan Hóa là huyện miền núi, biên giới, nằm ở phía Tây của tỉnh Thanh Hóa, có diện tích hơn 990 km², với số dân hơn 47.330 ng­­ười. Huyện được bao bọc bởi rừng quốc gia Pù Hú, cùng hệ thống sông Mã và đường Quốc lộ 47, Quốc lộ 15A nối với nước bạn Lào, nên có vị trí quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện đã quán triệt, cụ thể hóa nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, bảo vệ Tổ quốc bằng các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch,… với các nội dung, giải pháp phù hợp đặc điểm, tiềm năng, thế mạnh của địa bàn; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, lực lượng vũ trang và toàn dân triển khai thực hiện nghiêm túc, thu được nhiều kết quả tích cực. Nổi bật là, nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Tổ quốc được nâng lên; tiềm lực, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, “thế trận lòng dân” từng bước được tăng cường; khu vực phòng thủ Huyện từng bước được củng cố ngày càng vững chắc; chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang Huyện được nâng cao; an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia được giữ vững. Đây là cơ sở, tiền đề rất quan trọng để Huyện tập trung phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, xây dựng Huyện ngày càng giàu mạnh.

Tuy nhiên, do điều kiện địa lý, lịch sử và xuất phát điểm thấp, hiện tại, Huyện vẫn thuộc diện đặc biệt khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo cao. Đây cũng là địa bàn các thế lực phản động tập trung chống phá; tình hình tội phạm, tệ nạn xã hội,… diễn biến phức tạp. Trước thực tế đó, quán triệt, thực hiện 09 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm và 03 khâu đột phá của Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Huyện lần thứ XXIII về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển huyện Quan Hóa trở thành huyện khá của khu vực miền núi tỉnh Thanh Hóa vào năm 2030”, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc Huyện đã và đang nêu cao tinh thần đoàn kết, năng động, sáng tạo, phát huy tối đa mọi nguồn lực, tiềm năng, thế mạnh, nỗ lực thực hiện toàn diện, hiệu quả các mặt công tác, trong đó có nhiệm vụ quốc phòng, quân sự. Từ thực tiễn đó, Huyện rút ra một số kinh nghiệm; đồng thời, cũng là giải pháp mà địa phương đã, đang thực hiện nhiệm vụ này có hiệu quả.

Trước hết, Huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành, địa phương quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước về nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, trọng tâm là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Kết luận số 64-KL/TW, ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 22/9/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về “Tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới”, Nghị định số 21/2019/NĐ-CP, ngày 22/02/2019 của Chính phủ về khu vực phòng thủ, cùng các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Quân khu 4 và Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh. Trên cơ sở đó, rà soát, ban hành các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác quốc phòng, quân sự, phù hợp với đặc điểm, điều kiện mới. Trong đó, coi trọng nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện của chính quyền các cấp thông qua kế hoạch, chỉ tiêu, biện pháp tổ chức thực hiện. Phát huy vai trò của cơ quan Quân sự, Công an trong xây dựng, bổ sung hoàn thiện cơ chế, quy chế về xây dựng, tổ chức hoạt động của khu vực phòng thủ; kiện toàn kế hoạch chuyển địa phương từ thời bình sang thời chiến; duy trì nền nếp chế độ giao ban 04 lực lượng (Quân sự, Biên phòng, Công an, Kiểm lâm), thường xuyên nắm chắc tình hình, xử lý kịp thời, hiệu quả những vụ việc trên địa bàn, không để thành “điểm nóng”. Cùng với đó, Huyện đẩy nhanh tiến độ giao, quản lý đất quốc phòng tại khu căn cứ hậu phương, căn cứ hậu cần - kỹ thuật; tích cực huy động nguồn lực xây dựng công trình phòng thủ, nhà làm việc của Ban Chỉ huy Quân sự xã, thị trấn theo Đề án đã được phê duyệt; quản lý chặt chẽ hệ thống hang động tự nhiên có giá trị quân sự trên địa bàn.

Hội nghị Đảng ủy Quân sự Huyện ra Nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ năm 2022

Nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên và toàn dân đối với nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, bảo vệ Tổ quốc, làm cho “ý Đảng”, “lòng dân” hòa quyện là một, Huyện đẩy mạnh đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng, phổ biến kiến thức quốc phòng cho toàn dân. Để công tác này ngày càng đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả thiết thực, Huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo củng cố, kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp; chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự Huyện chủ trì phối hợp với các cơ quan chức năng rà soát đối tượng, lập kế hoạch bồi dưỡng và cử cán bộ tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo quy định¹, nhất là những cán bộ mới được bổ nhiệm các chức danh, già làng, trưởng bản, người có uy tín trong dòng họ, chức sắc, chức việc các tôn giáo, chủ hộ gia đình trên tuyến biên giới. Đồng thời, phát huy vai trò của Trung tâm Truyền thông và Văn hóa, đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên ở các cơ quan, đơn vị, địa phương, nâng cao chất lượng chuyên mục Quốc phòng toàn dân trên các phương tiện thông tin đại chúng. Đẩy mạnh tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, Luật Quốc phòng, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Dân quân tự vệ,… và hoạt động quốc phòng, quân sự ở địa phương trong các lễ hội truyền thống, hội nghị sơ kết, tổng kết, các lớp tập huấn, bồi dưỡng lý luận chính trị cho đảng viên mới, v.v. Qua đó, định hướng tư tưởng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân đối với nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, bảo vệ Tổ quốc, góp phần đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Cùng với đó, Huyện chú trọng lãnh đạo xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh, nâng cao sức mạnh chiến đấu, thực sự là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành, tin cậy của cấp ủy, chính quyền và nhân dân. Quán triệt sâu sắc các quan điểm của Đảng về xây dựng lực lượng vũ trang trong tình hình mới, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng vũ trang Huyện tinh, gọn, mạnh, có cơ cấu, thành phần hợp lý. Trong đó, ưu tiên lực lượng làm nhiệm vụ cơ động, sẵn sàng chiến đấu và xây dựng đội ngũ cán bộ, cơ quan quân sự, công an các cấp vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Với lực lượng dự bị động viên, tập trung xây dựng theo hướng “gần, gọn địa bàn, sẵn sàng huy động, sẵn sàng chiến đấu cao”. Lực lượng dân quân tự vệ xây dựng theo hướng “vững mạnh, rộng khắp”, có số lượng, cơ cấu, thành phần phù hợp, chất lượng tổng hợp ngày càng cao, nhất là chất lượng chính trị. Quan tâm lựa chọn nhân sự, cử đi đào tạo chức danh chỉ huy trưởng quân sự xã, thị trấn, trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học ngành quân sự cơ sở; thực hiện nghiêm quy trình bổ nhiệm, sử dụng cán bộ sau đào tạo, bảo đảm dân chủ, công khai.

Để nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang, Huyện chỉ đạo cơ quan Quân sự, Công an, các đơn vị, cơ sở tích cực đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện; tăng cường huấn luyện thực hành, huấn luyện đêm, kết hợp huấn luyện chiến đấu với huấn luyện các kỹ năng khắc phục, giảm nhẹ thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, sát thực tế địa bàn. Duy trì nghiêm nền nếp chế độ sẵn sàng chiến đấu; kịp thời điều chỉnh, bổ sung hệ thống văn kiện tác chiến, bố trí điều chỉnh lực lượng và tổ chức luyện tập, diễn tập chặt chẽ, đúng quy định. Để nâng cao hiệu quả, Huyện chỉ đạo cơ quan Quân sự, Công an nghiên cứu, hướng dẫn tổ chức diễn tập chiến đấu phòng thủ theo cụm xã, liên xã; kết hợp diễn tập chiến đấu phòng thủ với phòng thủ dân sự, thực hành huy động số lượng lớn dân quân tự vệ trong các tình huống quốc phòng, nâng cao khả năng phối hợp, hiệp đồng giữa các địa phương, lực lượng, nhất là phối hợp giữa lực lượng Quân sự, Công an, Biên phòng trong tham mưu, xử lý những vấn đề nảy sinh, không để xảy ra các “điểm nóng” về an ninh nông thôn, an ninh biên giới.

Công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ được Huyện quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chặt chẽ, bảo đảm dân chủ, công khai, đúng luật. Từ năm 2016 đến nay, số công dân nhập ngũ của Huyện luôn đạt 100% chỉ tiêu trên giao; trong đó, sức khỏe loại 1, loại 2 chiếm 76,8%; trình độ văn hóa được nâng lên, có 61,3% tốt nghiệp trung học phổ thông và 38,7% tốt nghiệp trung học cơ sở. Riêng năm 2022, có 6,3% công dân nhập ngũ có trình độ cao đẳng, đại học; 100% chiến sĩ mới nhập ngũ đều tự giác, tích cực rèn luyện, không có trường hợp đào bỏ ngũ, vi phạm kỷ luật, được các đơn vị đánh giá cao. Để đạt được kết quả đó, cùng với đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm cho các tầng lớp nhân dân trong thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện bám sát quyết định, chỉ thị, hướng dẫn của cơ quan cấp trên, kịp thời ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyển quân; kiện toàn hội đồng nghĩa vụ quân sự các cấp; làm tốt công tác đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ; tổ chức sơ tuyển, khám tuyển chặt chẽ, đúng quy trình, quy định.

Cùng với các nội dung giải pháp trên, Huyện coi trọng triển khai chính sách đối với quân nhân khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về, như: tạo điều kiện cho vay vốn, cho thuê đất để sản xuất, kinh doanh; giới thiệu việc làm, xuất khẩu lao động, v.v. Chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn gắn công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ với tạo nguồn cán bộ cơ sở, nhất là các xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý các vi phạm về quốc phòng, an ninh; đồng thời, quan tâm làm tốt công tác chính sách, hậu phương Quân đội, củng cố, tăng cường niềm tin trong các tầng lớp nhân dân với cấp ủy, chính quyền địa phương, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc nơi biên giới, góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

HÀ THỊ HƯƠNG, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy
___________________  

1 - Từ năm 2015 đến nay, Huyện đã cử 179 lượt cán bộ đối tượng 2, 3 tham gia bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo chỉ tiêu trên giao; tổ chức bồi dưỡng cho 1.041 lượt cán bộ đối tượng 4; 31 lượt chức sắc, chức việc các tôn giáo, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số.