Đại tá Trần Văn Sơn (người ngoài cùng bên phải) cùng đoàn công tác kiểm tra vũ khí, trang bị kỹ thuật tại Kho K19 (Ảnh: baohatinh.vn)

Trên cơ sở quán triệt, nắm vững đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, những năm qua, cùng với nhiệm vụ trọng tâm là phát triển kinh tế - xã hội, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, nhằm tăng cường tiềm lực, sức mạnh quốc phòng - an ninh, tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phát triển kinh tế nhanh, bền vững.

Kết quả nổi bật là, nhận thức của đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc có chuyển biến tích cực; thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng được củng cố vững chắc; khu vực phòng thủ Tỉnh, huyện được xây dựng ngày càng vững mạnh; chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang Tỉnh từng bước được nâng lên.

Đặc biệt, những năm gần đây, kinh tế của Tỉnh phát triển nhanh, với mức tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn 2011 - 2015 đạt 19,58% (riêng năm 2014 đạt 25,89%). Trong đó, khu kinh tế Vũng Áng (một trong những khu kinh tế trọng điểm quốc gia) có sự phát triển đột phá cả về quy mô và năng lực sản xuất. Hiện tại, đã có 105 dự án đầu tư vào khu kinh tế Vũng Áng với số vốn đầu tư trong nước gần 45.000 tỷ đồng và vốn đầu tư nước ngoài gần 25 tỷ USD, thu hút khoảng 40 nghìn lao động của gần 30 quốc gia đến làm việc. Đây là hướng đi đúng đắn, thể hiện quyết tâm vươn lên thoát khỏi tỉnh nghèo của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Tĩnh, đồng thời tạo nguồn lực quan trọng cho sự nghiệp xây dựng nền quốc phòng toàn dân trên địa bàn Tỉnh. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển kinh tế cũng đang đặt ra nhiều vấn đề về quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Sự kiện gây rối trật tự (tháng 5-2014) tại khu kinh tế Vũng Áng để lại cho Tỉnh nhiều bài học sâu sắc về công tác quản lý con người, quản lý xã hội và quản lý an ninh, trật tự trên địa bàn. Bên cạnh đó, tình hình an ninh nông thôn, các tệ nạn xã hội, hoạt động tôn giáo trái pháp luật, tai nạn giao thông, nhất là tình trạng buôn bán ma túy trên tuyến biên giới phía Tây còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, khó lường.

Trước tình hình đó, để xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh chỉ đạo trước hết tăng cường công tác giáo dục quốc phòng và an ninh, trong đó tập trung bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp, các ngành, nhằm tạo sự thống nhất về nhận thức, ý thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Với chức năng của mình, Bộ Chỉ huy Quân sự đã tham mưu cho Tỉnh và Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh chỉ đạo việc rà soát, phân loại cán bộ diện đối tượng bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh, bảo đảm 100% cán bộ trong nhiệm kỳ công tác đều được bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo phân cấp. Năm 2014, Tỉnh cử 44 cán bộ đối tượng 2 tham gia bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh tại Trường Quân sự Quân khu 4; mở 09 lớp cho 721 cán bộ đối tượng 3 và 62 lớp cho 12.574 cán bộ đối tượng 4; đồng thời, mở 04 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho 376 vị chức việc các tôn giáo và chỉ đạo tổ chức giáo dục quốc phòng và an ninh cho 66.823 học sinh, sinh viên trên địa bàn. Những kết quả đạt được trong công tác giáo dục quốc phòng và an ninh đã góp phần tích cực vào việc xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ; tạo niềm tin vững chắc của các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Hiện tại, Tỉnh đang chỉ đạo tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo hướng: toàn diện, sát địa bàn, tích cực mở rộng đến các đối tượng là cán bộ, công nhân trong các khu công nghiệp, nhất là ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và các chức sắc, chức việc tôn giáo. Đồng thời, cấp ủy, chính quyền các cấp luôn chăm lo xây dựng “thế trận lòng dân” thông qua các chương trình an sinh xã hội, tập trung vào các mô hình phát triển kinh tế và thoát nghèo bền vững, các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Xóa đói giảm nghèo”, xây dựng “Nhà Tình nghĩa”, phụng dưỡng “Mẹ Việt Nam Anh hùng”, v.v. Cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Tỉnh luôn có mặt kịp thời tại những nơi xung yếu giúp nhân dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bão lụt và vận động nhân dân vùng có đạo xây dựng nông thôn mới, góp phần tăng cường tình đoàn kết quân - dân, củng cố lòng tin của nhân dân đối với cấp ủy, chính quyền địa phương; đồng thời, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.

Cùng với đó, Tỉnh chú trọng xây dựng lực lượng và thế trận khu vực phòng thủ. Đối với lực lượng vũ trang, Tỉnh chỉ đạo tập trung xây dựng lực lượng thường trực vững mạnh về mọi mặt, bảo đảm số lượng, cơ cấu thành phần, có chất lượng tổng hợp ngày càng cao, trước hết là chất lượng chính trị, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu. Cấp ủy, chỉ huy các cấp thường xuyên coi trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, lập trường giai cấp, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng cho lực lượng thường trực, để mỗi cán bộ, chiến sĩ nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ và chủ động phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả âm mưu “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của các thế lực thù địch. Lực lượng dự bị động viên được tổ chức đăng ký, quản lý, huấn luyện chặt chẽ, đúng quy định, bảo đảm 100% chỉ tiêu giao; trong đó, có trên 80% đúng chuyên nghiệp quân sự, đáp ứng yêu cầu động viên khi cần thiết. Lực lượng dân quân, tự vệ được xây dựng theo phương châm “vững mạnh, rộng khắp”, bảo đảm độ tin cậy về chính trị và hiệu quả hoạt động, có số lượng, cơ cấu, thành phần hợp lý, chiếm tỷ lệ 1,69% dân số (trong đó, tỷ lệ đảng viên chiếm gần 29%). Trong thời gian tới, Tỉnh chủ trương phát triển mỗi năm mỗi xã có thêm ít nhất từ 3 - 5 doanh nghiệp, 3 - 4 hợp tác xã để bố trí lại lao động, thực hiện chủ trương “không ly hương”, vừa bảo đảm xây dựng, quản lý lực lượng dân quân, tự vệ, dự bị động viên; vừa bảo đảm an ninh nông thôn và phát triển bền vững. Trên cơ sở đó, xây dựng mỗi huyện (thị xã, thành phố) có trung đội dân quân thường trực điểm; các huyện ven biển xây dựng các trung đội dân quân biển, góp phần bảo vệ an ninh chính trị trên các vùng biển, đảo và tích cực tham gia giữ gìn trật tự, an toàn xã hội ở địa phương, cơ sở. Trong công tác huấn luyện, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh chỉ đạo các đơn vị tập trung nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu sát với thực tế, phương án tác chiến, nhất là lực lượng làm nhiệm vụ ở vùng trọng điểm, trên tuyến biên giới và biển đảo; đồng thời, coi trọng huấn luyện cho lực lượng dân quân tự vệ nâng cao khả năng tác chiến bảo vệ trị an, khắc phục thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, làm nòng cốt trong xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện, cụm an toàn làm chủ, sẵn sàng chiến đấu. Từ năm 2010 đến nay, Tỉnh đã tổ chức 01 cuộc diễn tập khu vực phòng thủ Tỉnh; đồng thời, chỉ đạo tổ chức 12 cuộc diễn tập khu vực phòng thủ cấp huyện, 03 cuộc diễn tập phòng chống bão lụt, tìm kiếm cứu nạn và phòng, chống cháy rừng; 100% xã, phường, thị trấn hoàn thành diễn tập chiến đấu - trị an.

Cùng với tập trung xây dựng lực lượng vũ trang, Tỉnh hết sức chú trọng xây dựng thế trận khu vực phòng thủ; trong đó, tập trung đầu tư xây dựng một số công trình phòng thủ quan trọng trong khu vực phòng thủ then chốt; tăng cường quản lý, bảo vệ các công trình quốc phòng, khu quân sự và địa hình có giá trị về quốc phòng - an ninh. Trên cơ sở kế hoạch tác chiến phòng thủ, Tỉnh triển khai xây dựng “Đề án quy hoạch khu vực ven biển, đảo dành riêng cho nhiệm vụ quốc phòng - an ninh giai đoạn 2010 - 2020” và dự án xây dựng các công trình phòng thủ trên đảo, đường tuần tra ven biển; chú trọng các hạng mục trong căn cứ hậu phương của Tỉnh, căn cứ chiến đấu cấp huyện, hoàn thành việc cắm 54 cột mốc quốc giới Việt Nam - Lào.

Để tăng cường các nguồn lực xây dựng nền quốc phòng toàn dân, Tỉnh chú trọng kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh. Hiện nay, Hà Tĩnh đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, theo đó nhiều khu công nghiệp được triển khai xây dựng với quy mô lớn, thu hút nhiều lao động cả trong và ngoài nước. Các dự án kinh tế lớn, như: Cảng Vũng Áng (cảng nước sâu có thể tiếp nhận tàu trọng tải 30 vạn tấn), Khu liên hợp luyện thép Formosa có sản lượng trên 83.000 tấn/năm, Mỏ sắt Thạch Khê, Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 và 2 (công suất 7.400 MW),… với sự tham gia của nhiều quốc gia, thực sự là động lực thúc đẩy kinh tế của Tỉnh phát triển nhanh, bền vững. Đây cũng là điều kiện thuận lợi để tạo ra tiềm lực, sức mạnh quốc phòng cho khu vực phòng thủ. Trên cơ sở Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2050, các sở, ban, ngành xác định rõ mục tiêu, giải pháp, lộ trình gắn phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng - an ninh. Cùng với việc xây dựng, hoàn thiện quy hoạch vùng, ngành, Tỉnh đang đẩy mạnh triển khai hệ thống kết cấu hạ tầng, hoàn thành các tuyến giao thông trục dọc, trục ngang, bảo đảm kết hợp chặt chẽ giữa kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành tham mưu cho Tỉnh chỉ đạo phát triển các khu công nghiệp, các công trình giao thông - vận tải, xây dựng cơ bản, bưu chính - viễn thông, đầu tư phát triển du lịch,... phải gắn với tăng cường quốc phòng - an ninh ngay từ khâu quy hoạch. Theo đó, các dự án đều được thẩm định kỹ, bảo đảm có thể chuyển từ sản xuất thời bình sang thời chiến và sẵn sàng động viên phục vụ nhiệm vụ quốc phòng khi chiến tranh xảy ra. Các khu công nghiệp, các nhà máy, xí nghiệp trên địa bàn đã được đưa vào quy hoạch trước mắt và lâu dài, sản xuất theo kế hoạch phát triển kinh tế ngành; đồng thời, cũng là cơ sở tiềm lực quốc phòng, có thể huy động phục vụ hoạt động tác chiến trong khu vực phòng thủ khi có tình huống chiến tranh.

Quán triệt quan điểm, đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh, trong những năm qua, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã triển khai có hiệu quả công tác đối ngoại quân sự. Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “giúp bạn là tự giúp mình”, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh chủ động phối hợp, hợp tác với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bô Ly Khăm Xay về xây dựng cơ sở chính trị, huấn luyện cán bộ quân sự, sửa chữa vũ khí, trang bị,... góp phần củng cố, tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị đặc biệt giữa hai nước Việt - Lào anh em.

Trong thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân Hà Tĩnh tiếp tục phấn đấu xây dựng Tỉnh phát triển về kinh tế, văn hóa, xã hội; đồng thời, tích cực củng cố, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, bảo vệ vững chắc địa bàn.

Đại tá TRẦN VĂN SƠN, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh