Trước yêu cầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, ngày 13-4-1966, Trung đoàn pháo binh 16 - Trung đoàn hỏa tiễn làm nhiệm vụ cơ động chiến lược của Bộ được thành lập. Với quyết tâm “Có lệnh là đi, có địch là đánh, đánh thắng giòn giã, bắn trúng ngay từ loạt đạn đầu”, Trung đoàn đã có mặt trên nhiều chiến trường, tham gia 271 trận đánh; tiêu diệt hơn 4.320 tên địch, phá hủy và thu giữ hàng trăm phương tiện, vũ khí trang bị của địch, hoàn thành xuất sắc vai trò đơn vị hỏa tiễn cơ động chiến lược của Bộ. Đặc biệt, trong trận tập kích hỏa lực trên cửa biển Thuận An, với 32 khẩu pháo các loại (từ pháo 85mm đến 152mm), Trung đoàn đã bắn chìm 02 tàu chiến, phá hủy, làm tê liệt 07 khẩu pháo tự hành 175mm, hàng trăm xe tăng, xe bọc thép,… loại khỏi vòng chiến đấu gần 2.000 tên địch. Từ đó, Trung đoàn vinh dự được mang tên Đoàn Pháo binh Thuận An.

Đất nước thống nhất, Đoàn chuyển về Quân khu 4. Năm 1991, Đoàn phát triển lên thành Lữ đoàn. Trước yêu cầu của nhiệm vụ, Đảng ủy, chỉ huy Đoàn đã có nhiều chủ trương, giải pháp quyết liệt, đồng bộ, phát huy tinh thần tự lực, tự cường trong điều kiện mới và đạt được kết quả tích cực. Từ năm 2005 đến nay, Đoàn luôn là một trong những đơn vị dẫn đầu phong trào Thi đua Quyết thắng của Quân khu, Đảng bộ Đoàn đạt trong sạch, vững mạnh; có 39 lượt đại đội, 16 lượt tiểu đoàn được công nhận là “Đơn vị huấn luyện giỏi”. Năm 2005, Đoàn vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Đại hội đại biểu Đảng bộ Lữ đoàn Pháo binh 16 nhiệm kỳ 2015 – 2020.                 (Ảnh: truyenhinhnghean.vn)

Kết quả đó là do nhiều nguyên nhân, trước hết, Đoàn quan tâm xây dựng Đơn vị vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, xem đây là vấn đề quan trọng hàng đầu. Theo đó, Đoàn thường xuyên kiện toàn, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp; gắn xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; xây dựng đội ngũ cấp ủy với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì, xây dựng đội ngũ đảng viên với nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ; coi trọng cơ cấu với chất lượng cán bộ chủ trì các cơ quan, đơn vị, bảo đảm là những người thực sự tiêu biểu về phẩm chất và năng lực công tác. Trong quá trình triển khai, Đảng ủy Đoàn đã lãnh đạo chặt chẽ, nghiêm túc việc tổ chức phê duyệt và thực hiện kế hoạch xây dựng chi bộ, đảng bộ trong sạch, vững mạnh; đồng thời, quan tâm bồi dưỡng, nâng cao trình độ năng lực, phương pháp tác phong công tác cho đội ngũ bí thư, cấp ủy viên các cấp, trọng tâm là việc đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, năng lực cụ thể hóa các chỉ tiêu, nhiệm vụ, chủ trương, biện pháp thực hiện nghị quyết cấp mình; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy các cấp, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa các trường hợp có dấu hiệu vi phạm kỷ luật, v.v.

Cùng với đó, Đoàn tăng cường giáo dục chính trị, quản lý, định hướng tư tưởng, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí chiến đấu cao, sẵn sàng vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Hiện nay, Đoàn đang tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tích cực đổi mới hình thức, phương pháp tuyên truyền, giáo dục; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục cơ bản với giáo dục thường xuyên, quán triệt nhiệm vụ với giáo dục truyền thống,… nâng cao chất lượng thực hiện Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”. Đồng thời, đẩy mạnh thực hiện Kế hoạch khắc phục khuyết điểm, hạn chế sau kiểm điểm, tự phê bình và phê bình theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng, gắn với thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, như: học tập và làm theo “3 điều khen, 4 phê bình, 5 dặn dò” của Bác với lực lượng vũ trang Quân khu 4; đẩy mạnh phong trào “3 cần, 2 tận dụng”¹, “Ngày không giờ, tuần không thứ”, v.v. Nhờ đó, Đoàn luôn giữ vững sự ổn định, đoàn kết thống nhất cao. Trong 05 năm (2010 - 2015), 100% tổ chức đảng đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh; trên 85% đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, không có tổ chức đảng, đảng viên yếu kém; Đảng bộ Đoàn được công nhận là tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh tiêu biểu.

Với kinh nghiệm 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, để “đánh giỏi, bắn trúng”, cùng với phát huy nhân tố chính trị, tinh thần, Đoàn hết sức coi trọng làm tốt công tác huấn luyện bộ đội. Ngay từ những ngày đầu thành lập, Đoàn đã xác định: “Huấn luyện sẵn sàng chiến đấu là nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Vừa huấn luyện kỹ, chiến thuật cá nhân, vừa phải kết hợp huấn luyện chiến thuật phân đội nhỏ. Coi trọng từng động tác hiệp đồng chiến đấu trong từng khẩu đội đến đại đội. Đồng thời khẩn trương bồi dưỡng đội ngũ cán bộ các cấp về kỹ thuật xạ kích và công tác quản lý bộ đội”². Cuối năm 1966, sau đợt kiểm tra diễn tập bắn đạn thật, Đoàn đã vinh dự được Bác Hồ tặng Cờ thưởng “Đơn vị học tập khá nhất”³. Phát huy kinh nghiệm, truyền thống đó, công tác huấn luyện luôn được Đoàn lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, sát sao, có nhiều biện pháp tích cực, triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Nâng cao chất lượng công tác huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”.

Trong huấn luyện, Đoàn bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu, sát thực tế chiến đấu, lấy huấn luyện kỹ thuật chuyên ngành làm cơ sở, huấn luyện chiến thuật làm trung tâm và huấn luyện cán bộ làm khâu then chốt. Theo đó, công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ các cấp hằng tuần, tháng và trước mỗi giai đoạn huấn luyện được các cơ quan, đơn vị thực hiện chặt chẽ, nghiêm túc. Nội dung huấn luyện đi sâu vào những vấn đề mới, các nội dung còn chưa thống nhất, nội dung khó, như: tổ chức phương pháp huấn luyện kỹ thuật chuyên ngành binh chủng, bắn pháo sa bàn, diễn tập chỉ huy - cơ quan trên bản đồ, ngoài thực địa, diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp, phương pháp soạn thảo giáo án và tổ chức thông qua giáo án, v.v. Đối với phân đội, do có nhiều thành phần lực lượng (pháo thủ, trinh sát, kế toán, đo đạc,…), mỗi bộ phận lại có những yêu cầu, nhiệm vụ khác nhau, nhưng đòi hỏi phải hiệp đồng chặt chẽ - “Đoàn kết, hiệp đồng, lập công tập thể”; vì thế, Đoàn chỉ đạo các đơn vị bám sát các nội dung, tiêu chuẩn “Đơn vị huấn luyện giỏi” làm mục tiêu huấn luyện; tổ chức huấn luyện có trọng tâm, trọng điểm; tăng cường huấn luyện theo các phương án tác chiến, huấn luyện nâng cao trình độ, khả năng cơ động, phối hợp, hiệp đồng trong đơn vị và hiệp đồng trong tác chiến trong khu vực phòng thủ, tác chiến phòng thủ biển đảo; huấn luyện ở điều kiện địa hình, thời tiết phức tạp, thời gian chuẩn bị gấp, trong điều kiện địch sử dụng vũ khí công nghệ cao, v.v.

Để đạt chất lượng, hiệu quả cao, trong quá trình huấn luyện, Đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chấp hành nghiêm kế hoạch huấn luyện đã được phê duyệt, tổ chức cho bộ đội học bù, học vét đầy đủ các nội dung không thực hiện được ngay trong tuần, tháng; duy trì nền nếp chế độ thông qua giáo án bằng giảng thử ngoài thực địa và tăng cường sử dụng đội mẫu trong huấn luyện chuyên ngành pháo binh và huấn luyện chiến thuật. Đồng thời, đẩy mạnh đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, chỉ đạo, điều hành, rút kinh nghiệm huấn luyện của chỉ huy, cơ quan các cấp; duy trì nền nếp hội thi, hội thao rộng khắp, tạo động lực nâng cao chất lượng huấn luyện, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Với cách làm đó, chất lượng huấn luyện của Đoàn không ngừng được nâng lên; bộ đội thành thạo về kỹ thuật, chiến thuật, làm chủ vũ khí, trang bị được biên chế, có khả năng cơ động, sẵn sàng chiến đấu cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống. Năm 2013, tham gia diễn tập tác chiến phòng thủ chống địch đổ bộ đường biển tại Hà Tĩnh, bắn mục tiêu cố định, di động trên biển, Đoàn đạt giỏi, được thủ trưởng Bộ Quốc phòng và Quân khu đánh giá cao. Năm 2015, Đoàn được Bộ Quốc phòng tặng Cờ “Đơn vị huấn luyện giỏi 5 năm, 2011-2015”.

Là một đơn vị hỏa lực cơ động chiến dịch, nên từ khi thành lập đến nay, Đoàn đã di chuyển vị trí đóng quân 14 lần. Mỗi lần di chuyển là bao khó khăn, vất vả, nhưng Đoàn đã vượt lên tất cả, chủ động phát huy nội lực, nhanh chóng củng cố nơi ăn, chốn ở, duy trì nền nếp chính quy, không để ảnh hưởng đến nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Phát huy truyền thống “Tự lực tự cường, trên dưới cùng lo, cùng làm”, từ năm 2000 đến nay, Đảng ủy, chỉ huy Đoàn đã triển khai nhiều chủ trương, giải pháp, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện khâu đột phá xây dựng cảnh quan môi trường “xanh, sạch, đẹp”, nâng cao chất lượng xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Điểm nổi bật trong thực hiện là, Đoàn chú trọng phát huy vai trò xung kích của các tổ chức quần chúng, đề cao tính tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên và quyết liệt thực hiện cuộc vận động: “3 cần, 2 tận dụng”, “Bếp nuôi quân văn hóa, chính quy”, “Nhà kho kiểu mẫu”, v.v. Trong 05 năm (2011 - 2015), Đoàn đã huy động được nguồn kinh phí đáng kể và hàng ngàn ngày công lao động, khai thác được trên 200m3 đất màu, 150m3 cát, 300m3 sỏi và 1.200m3 đá,… cải tạo vườn hoa, cây cảnh, tăng gia sản xuất, cải tạo nâng cấp 02 sân khu kỹ thuật và kho đạn; xây mới 3.400m tường rào bảo vệ, bê tông hóa 100% hệ thống đường nội bộ; san ủi, đào mới 11 ao, hồ thả cá, trồng 3.000 cây ăn quả, xây dựng 15.000m2 bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ; chế tác được 48 bộ bàn ghế đá, 12 nhà nấm khu vườn sinh thái. Hướng đến kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống, Đoàn đã cải tạo và làm mới 16 bảng tin, 08 bảng ảnh cổ động, 120 pa-nô, áp phích; hệ thống bảng biển xây dựng chính quy được thay mới, thống nhất, đúng quy định; nơi ăn, ở của bộ đội khang trang, sạch, đẹp. Năm 2014 và 2015, tham gia hội thi “Doanh trại chính quy, xanh, sạch, đẹp” cấp Bộ và Quân khu, Đoàn đạt giải xuất sắc.

Cùng với đó, Đoàn chú trọng duy trì nghiêm nền nếp chế độ quy định; tăng cường các biện pháp quản lý bộ đội, quản lý vũ khí, phương tiện kỹ thuật, nhất là ở các thời điểm nhạy cảm; nâng cao chất lượng toàn diện công tác hậu cần, kỹ thuật, xây dựng Đơn vị vững mạnh toàn diện, xứng danh truyền thống của Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Đại tá PHẠM ĐÌNH CANH, Lữ đoàn trưởng

_____________________

1 - 3 cần: Cần kiệm trong chi tiêu ngân sách; Cần kiệm trong sử dụng vật tư, nhiên liệu, văn phòng phẩm; Cần kiệm trong chi tiêu sinh hoạt cá nhân. 2 tận dụng: Tận dụng nguyên vật liệu trong tự nhiên; phục hồi kéo dài tuổi thọ của vật tư, doanh cụ trang thiết bị; Tận dụng thời gian ngày nghỉ, giờ nghỉ để học tập nâng cao trình độ chuyên môn.

2 - Lịch sử Đoàn Pháo binh Thuận An, Nxb QĐND, H. 2016, tr. 13.

3 - Theo tư liệu lưu giữ tại Phòng truyền thống Đoàn Pháo binh Thuận An.