Quận Cái Răng nằm ở cửa ngõ phía Nam của thành phố Cần Thơ, nơi có các tuyến giao thông huyết mạch (quốc lộ 1A, Sông Hậu) đi qua, có vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) và quốc phòng - an ninh (QP-AN) của thành phố Cần Thơ. Quán triệt sâu sắc đường lối đổi mới của Đảng, những năm qua, cùng với tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ trọng tâm là phát triển KT-XH, Cái Răng luôn coi trọng thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quốc phòng, quân sự (QP,QS), đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện. Nổi bật là: nền quốc phòng toàn dân (QPTD), thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân được củng cố vững chắc; khu vực phòng thủ (KVPT) Quận được tăng cường, có sự phát triển về chiều sâu. Lực lượng vũ trang (LLVT) địa phương được xây dựng vững mạnh, tổ chức biên chế phù hợp, huấn luyện chặt chẽ, chất lượng chính trị, trình độ sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) được nâng cao, đảm đương tốt vai trò nòng cốt trong nhiệm vụ QP,QS, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, tạo lòng tin, sự đồng thuận của nhân dân đối với cấp uỷ, chính quyền địa phương. Trong 5 năm qua (2005 - 2010), tốc độ tăng trưởng kinh tế của Quận bình quân đạt 18,11%/năm, GDP bình quân đầu người đạt 19 triệu đồng (gấp 2 lần so với năm 2005), thu ngân sách tăng bình quân 40,2%/năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; kết cấu hạ tầng KT-XH được đầu tư phát triển; chính sách an sinh xã hội, hậu phương quân đội, người có công được quan tâm đúng mức; đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của nhân dân trong Quận không ngừng được cải thiện.

Những kết quả đạt được là cơ sở quan trọng để quận Cái Răng rút ra những bài học kinh nghiệm bổ ích, tiếp tục phát huy trong chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ QP,QS ở địa phương trong thời gian tới.

Trước hết là, Quận thường xuyên chú trọng giáo dục QP-AN cho toàn dân; coi đây là một nội dung quan trọng hàng đầu, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mọi cán bộ, đảng viên và của toàn dân đối với công tác QP-AN, tạo cơ sở vững chắc thực hiện hiệu quả nhiệm vụ QP,QS ở địa phương. Theo đó, Uỷ ban nhân dân (UBND) Quận chỉ đạo các phường, các ban, ngành, đoàn thể trong Quận thường xuyên quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của trên về công tác giáo dục QP-AN, nhất là Chỉ thị 12-CT/TW của Bộ Chính trị và Nghị định 116/2007/NĐ-CP của Chính phủ; tập trung kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng giáo dục QP-AN Quận đủ số lượng, đúng thành phần, cơ cấu hợp lý; xây dựng quy chế hoạt động, kế hoạch công tác sát với đặc điểm, tình hình địa phương. Đối với cấp phường, Quận kịp thời bổ sung nhiệm vụ kiêm nhiệm công tác giáo dục QP-AN cho Hội đồng Nghĩa vụ quân sự. Hằng năm, Cơ quan Quân sự Quận phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành tiến hành rà soát, phân loại đối tượng, xây dựng kế hoạch bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho các đối tượng theo phân cấp. Trong quá trình tổ chức giáo dục, bồi dưỡng kiến thức QP-AN, các địa phương, cơ quan chức năng, Trung tâm bồi dưỡng chính trị Quận, các trường đại học, trung học phổ thông tích cực đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục phù hợp với từng đối tượng và đặc điểm của mỗi địa bàn, khu vực. Đáng chú ý là, Quận luôn coi trọng kết hợp chặt chẽ giữa công tác tuyên truyền với giáo dục, thông qua các đợt sinh hoạt chính trị, họp tổ tự quản và các phương tiện thông tin truyền thông cho các tầng lớp nhân dân. Nhờ đó, công tác giáo dục QP-AN của Quận ngày càng đi vào nền nếp, chất lượng được nâng lên. Đến nay, Quận đã cử 79 cán bộ chủ chốt (đạt 100% chỉ tiêu) tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN do trên mở. Quận tổ chức 9 lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho đối tượng 4 với tổng số 669 người tham dự (đạt 98,76% kế hoạch); tổ chức giáo dục QP-AN cho 120 tín đồ phật giáo Hòa hảo ở phường Hưng Phú; giáo dục QP-AN cho 17.590 lượt học sinh, sinh viên các trường trung học phổ thông, đại học (kết quả: 100% đạt yêu cầu, trong đó có 80% khá, giỏi). Các phường mở 35 lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho đối tượng 5, với 2.153 người tham gia (đạt 100% kế hoạch). Công tác giáo dục QP-AN cho toàn dân luôn được cấp ủy, chính quyền các cấp hết sức coi trọng, đã kết hợp lồng ghép vào các hoạt động trong phong trào vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, tổ chức được 645 cuộc hội họp, sinh hoạt, với hơn 10.500 người tham dự. Thông qua đó, đã góp phần nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân trong Quận về quan điểm, đường lối QP-AN của Đảng; vị trí, vai trò của công tác QP,QS địa phương; quyền lợi và nghĩa vụ của công dân đối với nhiệm vụ bảo vệ quê hương, đất nước; đồng thời, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, chủ động đấu tranh ngăn ngừa và làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, thực hiện tốt công tác QP,QS địa phương.

Xuất phát từ đặc thù của một quận đang trong quá trình chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu kinh tế theo hướng CNH,HĐH (trên địa bàn Quận hiện có 71 dự án, công trình trọng điểm, như: Khu Công nghiệp Hưng Phú 1, 2, cảng Cái Cui, đường Nam Sông Hậu, Trung tâm Văn hóa Tây Đô, các khu dân cư mới,…), tốc độ đô thị hóa nhanh; bên cạnh mặt thuận lợi là cơ bản cũng đang đặt ra nhiều vấn đề đối với nhiệm vụ QP-AN, xây dựng KVPT của Quận. Vì vậy, Quận thường xuyên tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ nhiệm vụ kết hợp phát triển KT-XH với tăng cường QP-AN, bảo đảm mỗi bước tăng trưởng, phát triển kinh tế của Quận là một bước tăng cường tiềm lực, thế trận của KVPT. Chủ trương đó luôn được Quận quán triệt sâu trong cấp uỷ, UBND các cấp, các ban, ngành, đoàn thể. Trên cơ sở đó, Quận chỉ đạo công tác xây dựng các quy hoạch, kế hoạch, dự án phát triển KT-XH của Quận (cả trước mắt và lâu dài) đều phải nhằm đảm bảo cả mục tiêu KT-XH và QP-AN, sẵn sàng phục vụ yêu cầu nhiệm vụ QP-AN khi có tình huống. Trong quá trình thực hiện, các cơ quan chức năng, cơ quan quân sự, công an luôn phối hợp chặt chẽ trong khảo sát, thẩm định và giám sát việc xây dựng các dự án, công trình theo đúng quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH của Quận. Cơ quan quân sự thường xuyên nắm chắc tình hình, kịp thời tham mưu cho UBND Quận điều chỉnh, bổ sung quyết tâm KVPT, các kế hoạch, phương án tác chiến phù hợp với sự phát triển của thực tiễn; tổ chức luyện tập, diễn tập KVPT Quận, tác chiến - trị an, tác chiến phòng không nhân dân, phòng, chống lũ lụt, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn theo quy định. Trong nhiệm kỳ 2005 – 2010, Quận tổ chức 1 cuộc diễn tập KVPT đạt kết quả khá; chỉ đạo 7/7 phường diễn tập tác chiến - trị an, tác chiến phòng không nhân dân, kết quả: 100% đạt yêu cầu, trong đó có 85% số phường đạt loại khá. Qua đó, rèn luyện, nâng cao trình độ, năng lực vận hành cơ chế lãnh đạo QP-AN của cấp uỷ, chính quyền địa phương, cơ sở, khả năng phối hợp, hiệp đồng giữa LLVT với các ban, ngành, đoàn thể của Quận trong xử lý các tình huống; đẩy mạnh công tác dân vận, xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện (VMTD). Cùng với đó, hằng năm, Quận luôn quản lý chặt chẽ và sử dụng có hiệu quả nguồn ngân sách của trên, kết hợp với huy động gần 2 tỷ đồng từ nguồn ngân sách địa phương bảo đảm cho nhiệm vụ QP-AN.

Quận ủy, UBND Quận luôn coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ QP-AN gắn với xây dựng hệ thống chính trị cơ sở VMTD. Trong đó, tập trung kiện toàn tổ chức đảng, chính quyền ở cơ sở vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, đủ về số lượng, có trình độ năng lực chuyên môn cao, đáp ứng nhiệm vụ chỉ đạo thực hiện phát triển KT-XH và tăng cường QP-AN. Nhiều năm qua, Quận đã thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, bổ nhiệm đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là đội ngũ cán bộ ban chỉ huy quân sự (BCHQS) phường. Đến nay, Quận đã gửi đi đào tạo được 21 đồng chí cán bộ BCHQS phường và bổ nhiệm theo đúng chức danh; trong đó, có 4 đồng chí tham gia cấp ủy, chính quyền phường (1 phó bí thư đảng uỷ phường, 3 phó chủ tịch phường); thành lập được 7 chi bộ quân sự phường, các chi bộ này điều có chi uỷ;... Nhờ đó, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng được nâng cao; hằng năm, tỷ lệ các tổ chức cơ sở đảng thuộc Đảng bộ Quận đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh (TS,VM) ngày càng cao.

Cùng với đó, Quận luôn chăm lo thực hiện chính sách hậu phương quân đội, các hoạt động “đền ơn, đáp nghĩa” nhằm tăng cường “thế trận lòng dân”, góp phần thực hiện tốt mục tiêu phát triển KT-XH, củng cố QP-AN. Thực hiện chủ trương đó, BCHQS Quận đã phối hợp với các địa phương khảo sát nắm tình hình ở các phường, tham mưu cho UBND Quận phát động các phong trào quyên góp, huy động các cơ quan, ban, ngành của Quận tham gia đóng góp kinh phí, xây dựng được 6 căn “Nhà Đại đoàn kết” (15 triệu/1căn) cho 3 đồng chí đang tại ngũ và 3 đồng chí đã hoàn thành nhiệm vụ phục vụ tại ngũ trở về địa phương và 7 căn “Nhà Tình đồng đội” (30 triệu đồng/căn) cho các đồng chí cán bộ quân đội nghỉ hưu, đã qua chiến đấu.

Một nội dung quan trọng được Cái Răng hết sức coi trọng là xây dựng LLVT địa phương VMTD, đủ sức làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ QP,QS địa phương. UBND Quận luôn chú trọng xây dựng LLVT địa phương, Công an vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, bảo đảm đủ số lượng, có chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng SSCĐ ngày càng cao, hoạt động hiệu quả trong thực tiễn. Trước hết, tập trung xây dựng các chi bộ, đảng bộ quân sự, công an TS,VM, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên tiền phong gương mẫu, nhất là đội ngũ cấp ủy viên, cán bộ chủ trì; gắn xây dựng các chi bộ, đảng bộ quân sự, công an TS,VM với xây dựng các cơ quan VMTD; thực hiện nghiêm túc quy chế phối hợp giữa LLVT địa phương với Công an theo Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ. Lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) luôn được Quận chỉ đạo xây dựng theo đúng Luật DQTV, với phương châm “vững mạnh, rộng khắp”, có số lượng và cơ cấu, thành phần hợp lý giữa các lực lượng (cơ động, tại chỗ, binh chủng); coi trọng nâng cao chất lượng chính trị. Hiện nay, lực lượng DQTV của Quận đạt tỷ lệ 1,33% so với số dân; trong đó, tỷ lệ đảng viên đạt 18,4%, đoàn viên đạt 69,93%, DQTV nữ đạt 2,88%; chú trọng chăm lo xây dựng lực lượng dân quân thường trực, cơ động VMTD và bảo đảm tốt chế độ, chính sách theo đúng Luật DQTV. Đến nay, 7/7 phường đã thành lập trung đội dân quân cơ động (trong đó, mỗi phường có 1 tiểu đội dân quân thường trực); 63/63 khu vực (khóm) có tiểu đội dân quân tại chỗ; toàn Quận có 35 tổ dân quân binh chủng. Lực lượng dự bị động viên được quan tâm xây dựng, chỉ đạo chặt chẽ ngay từ khâu đăng ký, sắp xếp nguồn, quản lý, huấn luyện, SSCĐ đến việc bảo đảm các chế độ, chính sách,… sẵn sàng động viên theo kế hoạch khi có lệnh.

Từ những kết quả và kinh nghiệm thu được trong thực tiễn, thời gian tới Quận tiếp tục vận dụng phù hợp với điều kiện mới, phấn đấu thực hiện tốt công tác QP,QS địa phương, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

MAI HỒNG CHÂU

Chủ tịch UBND Quận