Trung đoàn 236 (thuộc Sư đoàn phòng không 361) Quân chủng Phòng không - Không quân, thành lập ngày 07-01-1965, là đơn vị tên lửa phòng không đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam. Thành lập chưa đầy một tháng, Trung đoàn đã ra quân đánh thắng trận đầu. Phát huy truyền thống đó, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Trung đoàn đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được Nhà nước tuyên dương Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Những năm gần đây, Trung đoàn luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, trong đó có nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc. Đặc biệt, trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, 10 năm liền Trung đoàn đạt danh hiệu “Đơn vị huấn luyện Giỏi”, hai lần được Bộ Quốc phòng tặng Cờ “Đơn vị huấn luyện Giỏi” 5 năm (2005 - 2010) và (2011 - 2015). Từ thực tiễn đó, Trung đoàn rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:

Một là, thường xuyên giáo dục, quán triệt nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ đối với công tác huấn luyện. Là đơn vị tên lửa phòng không bảo vệ bầu trời Thủ đô Hà Nội, Trung đoàn thường xuyên giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ thấy rõ niềm vinh dự, tự hào và trách nhiệm đối với nhiệm vụ; từ đó, xác định quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong mọi tình huống. Hằng năm, Trung đoàn thực hiện nghiêm túc chương trình giáo dục chính trị theo Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới” cho các đối tượng theo quy định. Trong giáo dục chính trị, Trung đoàn chú trọng quán triệt sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác huấn luyện đối với việc nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị trong việc bảo vệ mục tiêu được giao, cũng như nắm vững âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên địa bàn. Mặt khác, Trung đoàn coi trọng giáo dục cho bộ đội nhận thức đúng vị trí quan trọng của Hà Nội - trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của cả nước. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, chỉ sau khi thất bại thảm hại trên bầu trời Hà Nội (cuối năm 1972), đế quốc Mỹ mới buộc phải chấp nhận ký Hiệp định Pa-ri và rút quân khỏi miền Nam Việt Nam (năm 1973). Cùng với đó, Trung đoàn còn chú trọng giáo dục truyền thống những trận đánh xuất sắc, đạt hiệu suất cao trong kháng chiến chống Mỹ.

Bộ đội của Trung đoàn luyện tập thao tác nạp đạn. (Ảnh: qdnd.vn)

Trong quá trình thực hiện, Trung đoàn phát huy hiệu quả các thiết chế văn hóa; vận dụng nhiều hình thức, như: thông tin, tuyên truyền, tìm hiểu truyền thống,… góp phần định hướng tư tưởng, nâng cao nhận thức, xây dựng bản lĩnh chính trị, niềm tin vào vũ khí, khí tài hiện có và nghệ thuật tác chiến phòng không. Để tạo động lực trong công tác huấn luyện, Trung đoàn đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng, gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và các cuộc vận động, nhất là Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” bằng những tiêu chí cụ thể, gắn với chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị, chức trách của từng cá nhân. Thông qua đó, cán bộ, chiến sĩ Đơn vị tăng cường rèn luyện cả về nhận thức và hành động, luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, nắm chắc nhiệm vụ được giao, đề cao cảnh giác, xây dựng quyết tâm huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ vững chắc bầu trời Hà Nội.

Hai là, chủ động làm tốt công tác chuẩn bị huấn luyện. Đây là bài học kinh nghiệm được rút ra từ thực tiễn của Trung đoàn nói riêng và của đơn vị trong toàn quân nói chung. Hằng năm, quân số của Trung đoàn có nhiều biến động, nhất là các thành phần chủ chốt trong các kíp chiến đấu. Giải quyết vấn đề này, Trung đoàn chỉ đạo các cơ quan, chủ yếu là cơ quan tham mưu, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị rà soát, đánh giá chính xác trình độ từng kíp chiến đấu, khẩu đội, tiểu đội, tổ đài, tổ kỹ thuật, chú trọng các thành phần chủ chốt để tham mưu, đề xuất việc sắp xếp, ổn định tổ chức, biên chế ngay từ đầu năm. Vì thế, các cơ quan, đơn vị đều đảm bảo quân số đủ 02 kíp chiến đấu theo biên chế; trong đó 01 kíp có trình độ khá. Đây là lực lượng nòng cốt làm nhiệm vụ trực sẵn sàng chiến đấu và thực hiện một số nhiệm vụ đột xuất khi có tình huống xảy ra. Trước khi bước vào huấn luyện, Đảng ủy Trung đoàn ra nghị quyết lãnh đạo chuyên đề về công tác huấn luyện. Trung đoàn xây dựng kế hoạch phấn đấu “Đơn vị huấn luyện Giỏi”; trong đó, xác định rõ phương hướng, mục tiêu và chỉ tiêu cụ thể cho từng thành phần, kíp chiến đấu, làm cơ sở để các cơ quan, đơn vị tổ chức, triển khai thực hiện. Hiện tại, Trung đoàn và các đơn vị có đủ hệ thống văn kiện, tài liệu, thống kê huấn luyện, các bài tập cơ bản (05 bài tập cơ bản, 05 bài tập ứng dụng và 05 bài tập theo 05 tình huống chiến lược).

Là đơn vị kỹ thuật nên việc bảo đảm khí tài huấn luyện rất phức tạp, khó khăn, do liên quan đến nhiều bộ phận, thành phần. Vì thế, Trung đoàn chỉ đạo các đơn vị động viên cán bộ, quân nhân chuyên nghiệp tích cực nghiên cứu, củng cố, nâng cấp và làm mới mô hình học cụ huấn luyện. Năm 2016, Trung đoàn đã làm được 22 mô hình; trong đó có 16 mô hình điện, 16 mô hình cơ; hàng trăm sơ đồ tranh vẽ. Trung đoàn tích cực cử cán bộ chủ chốt tham gia các lớp tập huấn do cấp trên tổ chức (Bộ Quốc phòng, Quân chủng và Sư đoàn); đồng thời, chủ động mở 07 lớp tập huấn những nội dung mới về quân sự, công nghệ thông tin, cứu hộ, cứu nạn; huấn luyện chiến sĩ mới cho đội ngũ trợ lý cơ quan và cán bộ phân đội; 01 lớp bồi dưỡng công tác đảng, công tác chính trị cho bí thư chi bộ, cấp ủy và cán bộ chính trị, v.v. Kết quả, 100% cán bộ tập huấn đều nắm được các nội dung, có đủ trình độ, năng lực tổ chức, triển khai, huấn luyện đơn vị mình.

Ba là, tổ chức huấn luyện nghiêm túc, chặt chẽ, có trọng tâm, trọng điểm. Công tác huấn luyện của Trung đoàn rất phức tạp, bởi trong đơn vị, kíp chiến đấu có nhiều thành phần, đối tượng, lượng kiến thức rất lớn, đòi hỏi người học không những phải có kiến thức chuyên ngành vững, mà còn phải có sức khỏe dẻo dai, bền bỉ và lòng nhiệt tình, hăng say. Để công tác huấn luyện đảm bảo nền nếp, chất lượng, hiệu quả, thiết thực, Trung đoàn chỉ đạo các đơn vị duy trì nghiêm túc nền nếp chế độ huấn luyện theo đúng kế hoạch đã được phê chuẩn. Trong huấn luyện, nhất là vào các buổi huấn luyện đêm, Trung đoàn đều cử cán bộ cơ quan trực tiếp xuống theo dõi, kiểm tra, giúp đỡ đơn vị. Các đơn vị tổ chức, triển khai huấn luyện luôn bảo đảm chặt chẽ, tỉ mỉ, đủ nội dung, hết thời gian, an toàn tuyệt đối.

Cùng với đó, Trung đoàn chú trọng công tác huấn luyện cán bộ và xác định rõ đây là khâu then chốt quyết định chất lượng huấn luyện. Để nâng cao trình độ cho cán bộ các cấp, đảm bảo cho đội ngũ này đảm nhiệm được huấn luyện theo phân cấp, Trung đoàn bám sát các nguyên tắc, coi trọng phương châm cấp trên bồi dường cấp dưới, cán bộ cũ bồi dưỡng cho cán bộ mới, chỉ huy bồi dưỡng trực tiếp cho cán bộ thuộc quyền; đồng thời, huấn luyện đúng chương trình, nội dung cơ bản và thực tế nhiệm vụ của đơn vị, đi sâu huấn luyện nâng cao trình độ tổ chức, chỉ huy theo chức trách, nhiệm vụ. Trung đoàn chỉ đạo cán bộ phải xây dựng kế hoạch tự học; cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm nền nếp chế độ học tổ, nhóm, tự học; tăng cường kiểm tra đánh giá; chủ động mở lớp bồi dưỡng, tập huấn những nội dung mới, còn yếu cho cán bộ. Nhờ vậy, công tác huấn luyện cán bộ đã đi vào nền nếp, chất lượng, hiệu quả, thiết thực. Quân số huấn luyện đảm bảo 100%; kết quả kiểm tra 100% đạt yêu cầu; trong đó 85,17% khá, giỏi.

Do đặc thù hoạt động thực hiện nhiệm vụ nên Trung đoàn triển khai đội hình chiến đấu trên phạm vi rộng, các đơn vị cách xa nhau và xa Sở chỉ huy Trung đoàn. Mặt khác, trong chiến đấu, Trung đoàn thường xuyên phải cơ động thiết lập thế trận mới, vừa để bảo toàn lực lượng đánh lâu dài, vừa tăng khả năng tiêu diệt địch. Vũ khí, khí tài của Trung đoàn gồm nhiều chủng loại, khối lượng lớn, trong khi đó, thu hồi, triển khai cơ bản là dùng sức người. Do vậy, Trung đoàn chú trọng huấn luyện với rèn luyện cơ động đường dài; chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện đội ngũ chiến thuật, diễn tập chiến thuật, chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Các đơn vị huấn luyện đội ngũ chiến thuật 1 xe, 1 máy 2 lần/tháng. Lập kế hoạch và tổ chức huấn luyện chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu ở cả 3 cấp; thực hành diễn tập chỉ huy tham mưu 1 bên 2 cấp có một phần thực binh theo kế hoạch của Sư đoàn.

Yêu cầu chiến đấu và cũng là truyền thống của Bộ đội Phòng không - Không quân là: “Đoàn kết hiệp đồng, lập công tập thể”. Bởi vậy, Trung đoàn thường xuyên coi trọng nâng cao trình độ hiệp đồng giữa các kíp chiến đấu, từ Sở chỉ huy Trung đoàn đến các đơn vị. Theo đó, Trung đoàn duy trì nền nếp chế độ luyện tập Sở chỉ huy 1, 2, 3 cấp; luyện tập theo phương án, kế hoạch chiến đấu của Trung đoàn. Trong 6 tháng đầu năm 2016, Trung đoàn tổ chức luyện tập 1 cấp được 20 lần; 2 cấp 10 lần; 3 cấp 06 lần. Các lần huấn luyện đều tổ chức chặt chẽ theo quy trình 5 có¹; rút kinh nghiệm nghiêm túc, chặt chẽ, chỉ ra những điểm mạnh, yếu của từng thành phần, toàn kíp. Các đơn vị còn tận dụng thời gian canh trực thường xuyên và trực ban chiến đấu tăng cường để huấn luyện cá nhân, cũng như kíp chiến đấu Sở chỉ huy. Hiện nay, trình độ các thành phần và kíp chiến đấu Sở chỉ huy được giữ vững và thực chất hơn: kíp 1 giỏi, kíp 2 khá. Các kíp chiến đấu, nhất là kíp 1 có thể xử lý tốt các tình huống, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, quản lý vùng trời trong điều kiện tương đối phức tạp. Đối với kíp chiến đấu ở các cấp, Trung đoàn chỉ đạo các đơn vị chú trọng thành phần mới, tham gia hội thao các cấp. Thực hiện huấn luyện chặt chẽ, bám sát phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, đúng quy trình 6 có². Đồng thời, tận dụng tối đa thời gian mở máy để huấn luyện; tập trung huấn luyện kíp chiến đấu thuần thục phương án, kế hoạch chiến đấu của đơn vị. Các thành phần giỏi thao tác cá nhân, vận dụng linh hoạt quy tắc bắn, khai thác hết tính năng khí tài. Các đơn vị thực hiện tốt chế độ làm bài tập huấn luyện (bài tập cơ bản, ứng dụng); hằng tháng duy trì nghiêm chế độ kiểm tra đánh giá kết quả huấn luyện và trình độ kíp chiến đấu. Kết quả luyện tập kíp chiến đấu các đơn vị: kíp gọn 20 lần, kíp đủ 20 lần. Riêng kíp chiến đấu tham gia hội thao Quân chủng được 60 lần.

Phát huy truyền thống “Trung thành vô hạn, đánh thắng trận đầu, càng đánh càng thắng, tự lực tự cường, khắc phục khó khăn, đoàn kết hiệp đồng, lập công tập thể”, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn tiếp tục đẩy mạnh đoàn kết, nhất trí cao, khắc phục mọi khó khăn, ra sức huấn luyện, rèn luyện, phấn đấu giữ vững danh hiệu “Đơn vị huấn luyện Giỏi”.

Thượng tá TẠ MINH HƯNG, Trung đoàn trưởng

________________

1 - 5 có: kíp tập, kíp bình tập, bài tập, phòng đáy, đạo diễn.

2 - 6 có: kíp tập, kíp bình tập, bài tập, phòng đáy, đạo diễn, máy tập.