Ý thức sâu sắc chức năng, nhiệm vụ được giao và vị trí chiến lược của địa bàn, Bộ đội Biên phòng thành phố Hồ Chí Minh luôn nỗ lực vượt qua khó khăn, thực sự làm nòng cốt trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh khu vực biên giới biển được giao.

Thành phố Hồ Chí Minh là địa phương có vị trí trọng yếu về chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của khu vực phía Nam và cả nước. Đây là địa bàn quan trọng, có đường ranh giới biển dài 23,5km, vùng biển rộng 1.755km², thuận lợi cho nuôi, trồng đánh bắt thủy, hải sản và giao thương nội địa, quốc tế. Tuyến cảng biển của Thành phố có chiều dài gần 70km, gồm: 44 cảng, 88 cầu cảng, 84 cặp phao neo đậu tàu trên các sông: Sài Gòn, Nhà Bè, Soài Rạp, Lòng Tàu và Đồng Nai. Trên địa bàn còn có 32 công ty, xí nghiệp cùng hàng trăm cơ quan đại lý, cung ứng dịch vụ hàng hải,... với gần 8.000 cán bộ, nhân viên và người lao động thường xuyên hoạt động. Hằng năm, có hàng trăm lượt tàu du lịch, tàu quân sự với hàng chục nghìn khách du lịch, thuyền viên xuất nhập cảnh, quá cảnh, cùng với hàng nghìn tàu hàng với hàng chục triệu tấn hàng hóa xuất, nhập khẩu. Đây là điều kiện, cơ hội để Thành phố phát triển kinh tế, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

Hoạt động tuần tra tại Cửa khẩu cảng thành phố Hồ Chí Minh

Bên cạnh thuận lợi là cơ bản, Thành phố cũng đứng trước thách thức không nhỏ về quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, nhất là ở khu vực cảng. Các thế lực thù địch luôn xác định Thành phố là địa bàn trọng điểm để thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”,… lợi dụng thông thương để hoạt động tình báo, gián điệp, phát tán tài liệu phản động, văn hóa phẩm độc hại,… để chống phá ta. Bên cạnh đó, hoạt động của các loại tội phạm, nhất là tội phạm về ma túy, buôn lậu, gian lận thương mại,… có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp, với nhiều thủ đoạn tinh vi, khó phát hiện. Vì thế, quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh khu vực biên giới biển trên địa bàn Thành phố, nhất là tuyến cửa khẩu cảng là vấn đề đặt ra cấp thiết. Để làm được điều đó, cùng với phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, ngành, lực lượng trên địa bàn, Bộ đội Biên phòng Thành phố phải tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng có liên quan, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quan trọng này; trong đó, tập trung vào một số nội dung chủ yếu sau.

Một là, thường xuyên giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân về nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới biển, nhất là ở các cửa khẩu cảng trên địa bàn. Đây là nội dung quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Bộ đội Biên phòng Thành phố. Theo đó, các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, làm cho mọi cán bộ, chiến sĩ nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng nói chung và công tác biên phòng nói riêng. Trọng tâm là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, cùng các chỉ thị, nghị quyết của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới. Đồng thời, tăng cường phổ biến, tuyên truyền cho cán bộ, đảng viên và nhân dân những nội dung cơ bản của Luật Biên giới quốc gia, Luật Biển Việt Nam, Nghị định 77/2017/NĐ-CP của Chính phủ “Quy định về quản lý an ninh, trật tự tại cửa khẩu cảng”; những âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, nhất là các thủ đoạn mới, phi truyền thống, v.v. Qua đó, làm cho cán bộ, chiến sĩ và toàn dân nâng cao nhận thức, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, nêu cao cảnh giác, quyết tâm, tạo sức mạnh tổng hợp trong thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh khu vực biên giới biển được giao. Trong tình hình hiện nay, do tác động mặt trái của cơ chế thị trường, sự cám dỗ vật chất cùng sự xuyên tạc chống phá của các thế lực thù địch, việc giáo dục, tuyên truyền gặp không ít khó khăn. Trước tình hình đó, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố yêu cầu các cơ quan, đơn vị, cùng với việc giáo dục cơ bản, thường xuyên, cần phát huy vai trò của các tổ chức, lực lượng, phương tiện thông tin, truyền thông, hệ thống thiết chế văn hóa; kết hợp giữa học tập theo chương trình cơ bản với học tập theo chủ đề, chuyên đề, sát với tình hình thực tiễn và phù hợp với từng đối tượng. Đặc biệt, trên cơ sở rà soát, nắm chắc đặc điểm địa bàn, tình hình dân cư,… Bộ đội Biên phòng Thành phố chủ động có kế hoạch tuyên truyền, gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với các chủ hộ tàu thuyền, các đội tàu đánh bắt xa bờ và nhân dân các đảo ven bờ, trong khu vực cảng về chấp hành các quy định của pháp luật, tích cực tham gia bảo vệ an ninh, trật tự khu vực. Đây là vấn đề rất quan trọng, cách làm sáng tạo, đem lại hiệu quả thiết thực, cần được phát huy tốt trong thời gian tới.

Hai là, tích cực tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền các cấp xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh. Trên cơ sở làm tốt công tác nắm, dự báo, đánh giá đúng tình hình, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố chủ động tham mưu, đề xuất với Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện công tác biên phòng, trọng tâm là các biện pháp giữ vững chủ quyền, an ninh biên giới vùng biển, cửa khẩu cảng của Thành phố. Đồng thời, tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách; bổ sung, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch, chương trình có liên quan đến công tác biên phòng, sát với thực tiễn và xu hướng phát triển. Điển hình là chương trình, kế hoạch thực hiện Chỉ thị 01/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về “Tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”; Đề án “Xây dựng Bộ đội Biên phòng Thành phố cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại đến năm 2020 và những năm tiếp theo”. Cùng với đó, Bộ đội Biên phòng Thành phố tích cực vận động quần chúng nhân dân tham gia thực hiện “Ngày Biên phòng toàn dân”; triển khai có hiệu quả phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc, bảo vệ an ninh, trật tự từng khu vực cảng, vùng biển, v.v. Nhờ đó, đã góp phần động viên các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền, an ninh khu vực biên giới biển của Thành phố. Đến nay, trên các địa bàn dân cư ven biển của Thành phố đã xây dựng được 23 tổ tự quản an ninh trật tự, 16 tổ tàu thuyền, 20 bến đò tự quản. Thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, Bộ đội Biên phòng Thành phố đã góp phần quan trọng vào việc củng cố “thế trận lòng dân”, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của nhân dân đối với công tác biên phòng, xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh.

Ba là, tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội, ổn định và nâng cao đời sống nhân dân trên địa bàn. Đây là giải pháp được Bộ đội Biên phòng Thành phố hết sức coi trọng và xác định đó là vấn đề cơ bản, lâu dài để xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh. Thời gian qua, Bộ đội Biên phòng Thành phố đã thực hiện tốt vai trò làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương và phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị, xã hội, như: Mặt trận Tổ quốc, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ,… đẩy mạnh các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao dân trí, cải thiện dân sinh, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, xây dựng đời sống văn hóa mới. Đồng thời, làm tốt công tác vận động quần chúng, thực hiện có hiệu quả các phong trào, cuộc vận động, như: “Mái ấm cho người nghèo nơi biên giới, hải đảo”, “Bộ đội Biên phòng chung tay xây dựng nông thôn mới”, “Bộ đội Biên phòng chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”, “Nâng bước em đến trường”, “Hãy làm sạch biển”,… phát huy vai trò nòng cốt trong phòng, chống thiên tai, biến đổi khí hậu, tìm kiếm, cứu nạn cứu hộ. Nhờ đó, đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển mạnh du lịch sinh thái, nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế bền vững.

Bốn là, nâng cao chất lượng công tác cửa khẩu, đẩy mạnh cải cách hành chính, thực hiện thủ tục biên phòng điện tử cảng biển. Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố xác định đây là nội dung đột phá, quan trọng trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh khu vực biên giới biển. Theo đó, các cơ quan, đơn vị đã tập trung xây dựng lực lượng chuyên trách làm công tác cửa khẩu theo hướng “tinh, gọn, chuyên nghiệp”. Lựa chọn những đồng chí có bản lĩnh chính trị vững vàng; kiến thức nghiệp vụ toàn diện, giỏi về công nghệ thông tin, ngoại ngữ; có tác phong công tác phù hợp; đồng thời, tích cực đổi mới, hiện đại hóa trang thiết bị đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Thời gian qua, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố tích cực rà soát danh mục thủ tục hành chính; tập huấn cho cán bộ sử dụng phần mềm khai báo hồ sơ điện tử trên Cổng thông tin một cửa quốc gia, phù hợp với Nghị định 58/2017/NĐ-CP của Chính phủ và thực hiện nghiêm Kế hoạch 391/KH-BTL của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng về cải cách hành chính năm 2018. Đến nay, tất cả doanh nghiệp, đại lý đã nhận tài khoản truy cập cổng thông tin điện tử, 100% doanh nghiệp, đại lý được thực hiện khai báo, giải quyết thủ tục biên phòng điện tử trong hoạt động xuất nhập cảnh. Những nỗ lực đó đã thực sự tạo bước tiến mới trong hoạt động xuất, nhập cảnh, góp phần tiết kiệm thời gian, tài chính cho các doanh nghiệp. Nhờ đó, chất lượng công tác quản lý cửa khẩu của Bộ đội Biên phòng Thành phố được nâng lên rõ rệt. Tính đến tháng 9-2018, Bộ đội Biên phòng Thành phố đã làm thủ tục cho hơn 600 nghìn lượt người, trên 16 nghìn lượt phương tiện và gần 64 triệu tấn hàng hóa xuất, nhập cảnh.

Năm là, đẩy mạnh công tác phối hợp với các lực lượng trong sẵn sàng chiến đấu và quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới biển và cửa khẩu cảng. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng chủ động phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự Thành phố, Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3,… thực hiện tốt công tác trao đổi, cung cấp thông tin, phối hợp, hiệp đồng tuần tra, sẵn sàng tham gia đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo; luyện tập, diễn tập khu vực phòng thủ, phòng, chống cháy nổ, cháy rừng và tìm kiếm cứu nạn trên sông, biển, v.v. Phối hợp với Công an Thành phố thực hiện có hiệu quả Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ trong quản lý địa bàn, phòng, chống và truy quét tội phạm, giữ vững an ninh biên giới biển, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn. Từ đầu năm đến hết tháng 9-2018, lực lượng Biên phòng Thành phố đã phát hiện và xử lý 312 vụ, với 372 đối tượng, 137 phương tiện; thu giữ 3.370,733 gam ma túy tổng hợp, cùng nhiều hàng hóa và tang vật khác. Tổng số tiền xử lý vi phạm hành chính hơn 01 tỷ đồng. Kết quả đó đã thêm phần khẳng định vai trò nòng cốt của Bộ đội Biên phòng Thành phố trong quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh khu vực biên giới biển được giao, góp phần vào sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.

Đại tá NGUYỄN DUY THẮNG, Chính ủy Bộ đội Biên phòng Thành phố