Lực lượng biên phòng Đồn 11, BĐBP Quảng Ninh bắt giữ pháo lậu.

Quảng Ninh là tỉnh ven biển Đông Bắc Bộ, có tuyến biên giới đất liền và biển giáp với Trung Quốc, nên có vị trí trọng yếu trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), quốc phòng - an ninh (QP-AN) và đối ngoại của đất nước. Những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP), của Tỉnh uỷ, Uỷ ban nhân dân (UBND) Tỉnh, BĐBP Quảng Ninh đã phát huy vai trò nòng cốt, chuyên trách cùng toàn dân thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới (ANBG) quốc gia. Nhờ vậy, tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, nhất là trên 2 tuyến biên giới của Tỉnh luôn giữ được ổn định; tạo điều kiện thuận lợi cho KT-XH phát triển.

Từ thực tiễn công tác trong thời gian qua, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh rút ra một số kinh nghiệm bước đầu và cũng là những biện pháp chủ yếu để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ trong thời gian tới.

Một là, phát huy vai trò tham mưu cho Tỉnh uỷ, UBND Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương xây dựng nền biên phòng toàn dân (BPTD) vững mạnh. Với 80% diện tích là đồi núi, 118,656 km đường biên giới đất liền, có vùng biển rộng khoảng 6.000 km² với hơn 2.000 đảo, Quảng Ninh được coi là hình ảnh “Việt Nam thu nhỏ”. Điều kiện địa lý tự nhiên đó tạo thuận lợi rất cơ bản để Tỉnh phát triển KT-XH, nhưng cũng đặt ra nhiều vấn đề cho nhiệm vụ công tác biên phòng. Đặc biệt, lợi dụng địa hình hiểm trở, phức tạp, các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma tuý, buôn lậu, vận chuyển than trái phép và tình trạng xâm phạm chủ quyền ANBG của tàu nước ngoài vẫn xảy ra, có thời điểm diễn biến phức tạp. Trước thực tế đó, để quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền ANBG, Quảng Ninh xác định vấn đề quan trọng hàng đầu là phải xây dựng nền BPTD vững mạnh, trên nguyên tắc Đảng lãnh đạo, chính quyền quản lý, BĐBP là lực lượng chuyên trách, nòng cốt. Trên cơ sở quán triệt sâu sắc các chủ trương, chính sách của Đảng, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh đã tham mưu, đề xuất các chủ trương, biện pháp cho Tỉnh uỷ, UBND Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể và toàn dân xây dựng nền BPTD, phù hợp yêu cầu công tác biên phòng, đặc điểm của địa phương. Tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện “Ngày BPTD”, do Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Tỉnh làm Trưởng Ban, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh làm Phó Ban thường trực. Hằng năm, căn cứ vào chỉ thị, nghị quyết về công tác biên phòng của Tỉnh uỷ, UBND Tỉnh, Ban Chỉ đạo có nghị quyết chuyên đề, đề xuất nhiều chủ trương, giải pháp thiết thực giúp Tỉnh uỷ, UBND Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh, chủ quyền biên giới. Nội dung tuyên truyền tập trung vào nâng cao nhận thức cho đồng bào khu vực biên giới, ven biển, đảo về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những kiến thức cơ bản về Luật Biên giới quốc gia; Nghị định 161/2003/NĐ-CP của Chính phủ về Quy chế khu vực biên giới biển; Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982… Từ đó, tạo chuyển biến trong ý thức, trách nhiệm của chính quyền các cấp và nhân dân địa phương trên địa bàn đối với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền ANBG quốc gia. Bên cạnh đó, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh tham mưu cho Tỉnh uỷ, UBND Tỉnh đẩy mạnh xây dựng cơ sở chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền, xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở; xây dựng xã (phường, thị trấn) biên phòng, các mô hình biên phòng tự quản. Đến nay, có 22 cán bộ BĐBP Tỉnh được tăng cường về làm chủ tịch, phó bí thư đảng uỷ các xã vùng biên giới, biển đảo. Tỉnh đã xây dựng được 28/78 xã biên phòng, với nhiều mô hình, như: tổ hợp tác xã, tổ tàu, thuyền, bến cảng, gia đình tự quản,... hoạt động có hiệu quả tích cực. Tùy điều kiện cụ thể, các tổ, đội công tác 123, các đồn, trạm, hải đội cũng chú trọng đẩy mạnh công tác dân vận, bằng các việc làm thiết thực, như: tham gia xóa đói, giảm nghèo; xây, tặng Nhà đại đoàn kết cho gia đình chính sách, người có công; thực hiện tốt các chính sách xã hội, tổ chức khám, cấp thuốc miễn phí cho đồng bào vùng biên giới, với giá trị hàng trăm triệu đồng. Qua đó, tạo sự tin tưởng, yêu mến, giúp đỡ của nhân dân, tô thắm thêm tình quân dân, củng cố “thế trận lòng dân” vững chắc trên địa bàn biên giới. Tính từ năm 2005 đến năm 2010, quần chúng nhân dân đã phối hợp với BĐBP Quảng Ninh bắt giữ và xử lý hàng nghìn vụ vi phạm pháp luật, xâm phạm chủ quyền trên 2 tuyến biên giới; đặc biệt, đã bắt, thu giữ số lượng lớn ma túy, chất gây nghiện, góp phần quan trọng giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, quản lý, bảo vệ vững chắc an ninh, chủ quyền biên giới.

Hai là, coi trọng xây dựng thế trận BPTD gắn với thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân. Đây là đường lối chiến lược, nghệ thuật công tác biên phòng; được cụ thể hóa trong việc tổ chức, bố trí lực lượng, phương tiện chiến đấu của BĐBP, bộ đội địa phương, dân quân tự vệ, Công an trong một thế trận chung của khu vực phòng thủ, nhằm giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ biên giới quốc gia; tạo điều kiện thuận lợi để phát triển KT-XH. Sự gắn kết đó phải được thực hiện ngay trong quy hoạch, kế hoạch phát triển KT-XH của Tỉnh, từng ngành, từng địa phương. Trong kế hoạch phát triển KT-XH giai đoạn 2005 - 2010, tầm nhìn tới 2025, Tỉnh chú trọng đầu tư phát triển các khu kinh tế - quốc phòng trên tuyến biên giới, ven biển; các dự án kinh tế trọng điểm, như: Dự án xây dựng, nâng cấp hệ thống đường tuần tra biên giới, ven biển, đảo; Dự án xây dựng sân bay khu kinh tế Vân Đồn; Dự án xây dựng Khu công nghiệp trên địa bàn huyện Hải Hà; Khu công nghiệp đa năng và hệ thống cảng biển ở huyện Yên Hưng và thành phố Hạ Long…; Khu nuôi trồng thủy và hải sản trên vùng biển huyện Tiên Yên, Đầm Hà, Móng Cái…; lập các đội tàu đánh bắt cá gần bờ và xa bờ... Các ngành kinh tế mang tính lưỡng dụng, như: Công nghiệp đóng tàu; Giao thông vận tải, nhất là vận tải biển, Hàng hải, Thuỷ sản, Du lịch, Bưu chính - Viễn thông, Y tế,… cũng được Tỉnh quan tâm đầu tư phát triển. Các dự án, công trình này, trước khi lập kế hoạch, quy hoạch đều được Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh phối hợp với cơ quan quân sự, công an, các ngành chức năng thẩm định kỹ, để các dự án, công trình này không chỉ phục vụ đời sống dân sinh, mà còn góp phần tăng cường thế trận BPTD trên địa bàn.

Để giữ vững hành lang an toàn trên cả 2 tuyến biên giới, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh đã tham mưu với Tỉnh uỷ, UBND Tỉnh triển khai việc di dân ra khu vực biên giới và Khu tái định cư trên 3 huyện biên giới (Bình Liêu, Hải Hà và thành phố Móng Cái); xây dựng trạm quan sát trên đảo Trà Vĩ,… nhằm thực hiện tốt mục tiêu phát triển KT-XH của Tỉnh, đồng thời góp phần xây dựng thế trận BPTD vững chắc. Mặt khác, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh chỉ đạo các đơn vị thuộc quyền sử dụng tốt ngân sách để xây dựng, củng cố các công trình chiến đấu theo kế hoạch, nắm chắc tình hình, kịp thời điều chỉnh, bổ sung các phương án tác chiến. Đồng thời, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh chủ động phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh, Vùng I Hải quân, Cảnh sát biển,… thực hiện tốt công tác luyện tập, diễn tập khu vực phòng thủ cấp tỉnh, huyện (thành phố, thị xã); diễn tập phòng, chống cháy nổ, cháy rừng; diễn tập huy động lực lượng và phương tiện tàu, thuyền ở các huyện ven biển; diễn tập chống cướp biển và tìm kiếm cứu nạn trên biển. Ngoài ra, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh còn phối hợp với Công an Tỉnh tổ chức thực hiện tốt Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ trong quản lý địa bàn, phòng chống và truy quét tội phạm, giữ vững ANBG, trật tự, an toàn xã hội; phối hợp với BĐBP Trung Quốc trong tuần tra, kiểm soát, nhằm xây dựng biên giới giữa 2 nước hoà bình, hợp tác, cùng phát triển.

Ba là, chăm lo xây dựng lực lượng BĐBP vững mạnh toàn diện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Theo đó, để xây dựng lực lượng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị duy trì học tập nghiêm túc các chương trình giáo dục chính trị theo quy định; chăm lo xây dựng tổ chức đảng các cấp trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, xây dựng đội ngũ cán bộ có đức, có tài. Đồng thời, thường xuyên nắm chắc chỉ thị, hướng dẫn của trên để kịp thời điều chỉnh, bổ sung quân số phù hợp với tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy và đặc thù, nhiệm vụ của từng đơn vị.

Trong xây dựng đội ngũ cán bộ, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh thường xuyên rà soát, phân loại, nắm chắc chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp; đồng thời, phối hợp với cơ quan chức năng của Bộ Tư lệnh BĐBP thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, sắp xếp, bổ nhiệm, luân chuyển đội ngũ cán bộ. Để tạo nguồn cán bộ kế cận trong công tác, Bộ Chỉ huy BĐBP thực hiện tốt Quyết định 2239/QĐ-BTL của Bộ Tư lệnh BĐBP về lựa chọn, xét tuyển và cử tuyển cán bộ, chiến sĩ vào học tại các học viện, nhà trường trong và ngoài quân đội; trong đó, ưu tiên số cán bộ, chiến sĩ công tác trên hướng, địa bàn trọng điểm. Cùng với đó, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh chú trọng làm tốt công tác huấn luyện, bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực toàn diện cho đội ngũ cán bộ, coi đây là khâu đột phá hàng đầu trong xây dựng vững mạnh về chính trị. Các đơn vị đã coi trọng đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng gắn với thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và lời dạy của Bác Hồ đối với BĐBP”, hướng mạnh vào “làm theo” trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ và yêu cầu rèn luyện, bồi dưỡng bản lĩnh, phẩm chất đạo đức cho đội ngũ cán bộ.

Bám chắc phương châm huấn luyện “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, các đơn vị chú trọng làm tốt mọi mặt công tác chuẩn bị huấn luyện, đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện, nâng cao trình độ công tác tham mưu, chuyên môn nghiệp vụ biên phòng, trình độ ngoại ngữ, pháp luật,… đảm bảo để cán bộ, chiến sĩ đủ năng lực hoàn thành nhiệm vụ được giao. Các đơn vị cũng coi trọng việc kết hợp giữa huấn luyện và rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy, chấp hành các chế độ quy định sẵn sàng chiến đấu, nhất là chế độ trực ban, trực chiến, tuần tra, canh gác, trinh sát; giữa huấn luyện với giáo dục pháp luật, bồi dưỡng kiến thức đối ngoại biên phòng, đối ngoại nhân dân… Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh cũng rất quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các đồn, trạm, hải đội làm tốt công tác hậu cần - kỹ thuật, đẩy mạnh tăng gia, sản xuất, xây dựng môi trường, cảnh quan đơn vị “xanh, sạch, đẹp”, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ các đơn vị; bảo đảm quân số khỏe đạt 99%. Các đơn vị cũng chú trọng làm tốt công tác tài chính, công khai, dân chủ, thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, đảm bảo các tiêu chuẩn, chế độ cho bộ đội, thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội để cán bộ, chiến sĩ yên tâm công tác.

Nhờ thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên, năm 2011, Bộ Chỉ huy BĐBP Tỉnh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và được Bộ Quốc phòng tặng Cờ Thi đua Quyết thắng.

Đại tá PHƯƠNG MINH QUANG

Chính uỷ Bộ đội Biên phòng Tỉnh