Những năm gần đây, ý thức chấp hành kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng Tăng thiết giáp có sự chuyển biến rõ rệt. Đó là thành công của Binh chủng xuất phát từ một chủ trương đúng: phát huy dân chủ trong tất cả các mặt công tác, các nhiệm vụ để làm cơ sở xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật. Tuy nhiên, để đạt kết quả bền vững, toàn Binh chủng cần phát huy mạnh mẽ hơn nữa bài học này và đó cũng là cách tốt nhất để Bộ đội Tăng thiết giáp thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ: “Quân đội mạnh là nhờ giáo dục khéo, nhờ có chính sách đúng và nhờ có kỷ luật nghiêm”¹.

Bộ đội Tăng thiết giáp luôn xứng đáng là lực lượng có sức cơ động cao, khả năng đột kích mạnh

Quán triệt và thực hiện Chỉ thị số 917/1999/CT-QP, ngày 22-6-1999 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, Binh chủng đã có nhiều biện pháp trong xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật. Mặc dù vậy, tình hình chấp hành kỷ luật và nền nếp chính quy của Binh chủng, do nhiều nhuyên nhân, cả khách quan và chủ quan, vẫn chưa có sự chuyển biến vững chắc. Kết quả đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến sức chiến đấu của các tổ chức đảng, chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) của Binh chủng. Trước thực tế đó, để đảm bảo cho Binh chủng vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, những năm vừa qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh chủng chú trọng xây dựng sự đoàn kết, dân chủ trong đơn vị, mà trước hết là thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ trong các tổ chức đảng. Trong quá trình sinh hoạt đảng và lãnh đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, Binh chủng luôn chú ý khắc phục biểu hiện hình thức, hữu khuynh trong tự phê bình và phê bình, hoặc độc đoán, mất dân chủ trong lãnh đạo, chỉ huy; đồng thời, phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì. Trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, Binh chủng tích cực đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục, bám sát nhiệm vụ được giao kết hợp chặt chẽ với việc thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở nhằm tạo sự tin tưởng, đoàn kết, thống nhất trong đội ngũ cán bộ và giữa cán bộ với chiến sĩ. Rút kinh nghiệm từ thực tiễn, đội ngũ cán bộ cơ sở trong Binh chủng thường xuyên nắm chắc tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền và thông qua sinh hoạt dân chủ để kịp thời giải quyết những vấn đề bức xúc của từng cá nhân, ngăn ngừa những hành vi tự phát của bộ đội.

Là một binh chủng chiến đấu bằng vũ khí, trang bị kỹ thuật ngày càng hiện đại, thông qua sinh hoạt dân chủ, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh chủng xác định xây dựng nền nếp chính quy trong tất cả các mặt công tác có ý nghĩa quan trọng đối với việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị. Theo đó, toàn Binh chủng phải thực hiện nghiêm các chế độ quy định, “giờ nào việc nấy” một cách thống nhất ở các cấp, cả trong sinh hoạt, huấn luyện, SSCĐ và lao động sản xuất. Riêng về huấn luyện, do đặc điểm nhiệm vụ SSCĐ, Binh chủng luôn gắn xây dựng chính quy với rèn luyện kỷ luật trong từng khoa mục huấn luyện, từng kíp xe chiến đấu; trong lập kế hoạch, soạn thảo văn kiện, thực hành huấn luyện. Đặc biệt, trong công tác cán bộ, tài chính, thi đua - khen thưởng, Binh chủng thực hiện tốt việc đánh giá, bình bầu, quyết định một cách dân chủ - công bằng - công khai - từ dưới lên trên. Nhờ vậy, thời gian gần đây, hiện tượng đơn thư khiếu nại, tỏ ý kiến bức xúc…, trong Binh chủng không còn xảy ra; toàn Binh chủng xây dựng được không khí đoàn kết, tin tưởng giữa cấp dưới với cấp trên, giữa chiến sĩ với cán bộ; số vụ vi phạm kỷ luật thông thường và số vụ vi phạm kỷ luật nghiêm trọng trong năm 2010 và năm 2011 đều giảm mạnh so với trước. Kết quả đó đã làm cho Binh chủng trở thành một trong những đơn vị có ý thức chấp hành kỷ luật tốt nhất trong khối đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng. Riêng về tổ chức đảng, năm 2011, 100% tổ chức đảng trong Binh chủng đạt trong sạch, vững mạnh, 100% đơn vị đạt vững mạnh toàn diện, tỷ lệ đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ tăng 3,85% so với năm 2010.

Có thể nói, đạt được kết quả trên có sự đóng góp rất lớn của việc phát huy dân chủ. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong thời gian tới, Binh chủng chủ trương tiếp tục phát huy hơn nữa bài học kinh nghiệm này nhằm đưa công tác xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật đi vào chiều sâu. Bởi vậy, các cơ quan, đơn vị cần chú trọng làm tốt một số vấn đề sau đây:

1- Tiếp tục giáo dục bộ đội về tầm quan trọng của việc phát huy dân chủ trong xây dựng chính quy và quản lý kỷ luật.

Kỷ luật là sức mạnh của Quân đội. Có duy trì kỷ luật nghiêm minh và nền nếp chính quy mới làm cho Binh chủng trở thành một khối thống nhất, chặt chẽ và đảm bảo cho Binh chủng thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ. Ý thức kỷ luật của bộ đội và nền nếp chính quy trong mỗi quan, đơn vị có sự tác động biện chứng, đồng thời là cơ sở để Binh chủng nâng cao chất lượng huấn luyện và trình độ SSCĐ. Vì vậy, phải chú ý giáo dục cho bộ đội về tầm quan trọng của nhiệm vụ xây dựng chính quy và quản lý kỷ luật. Song, cốt lõi của việc phát huy dân chủ là làm cho tất cả cán bộ, chiến sĩ đồng lòng, nên thay vì giáo dục xuôi chiều, chỉ đơn thuần phổ biến chỉ thị, nghị quyết, lãnh đạo, chỉ huy các cấp cần phải mở rộng dân chủ, tạo mọi điều kiện cho cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền tham gia vào quá trình giáo dục và tự giáo dục. Phải lấy những bài học ngay tại đơn vị về vi phạm kỷ luật, mất an toàn trong huấn luyện và trong tham gia giao thông; qua đó, chỉ ra hậu quả của hành vi vô tổ chức, vô kỷ luật, của sự thiếu rèn luyện, hay tác phong đơn giản, thiếu chính quy để tăng tính giáo dục, thuyết phục bộ đội. Trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ, cũng như trong sinh hoạt, cán bộ, chiến sĩ phải thẳng thắn ủng hộ cái đúng để nhân rộng, phát huy và để cổ vũ gương “người tốt, việc tốt”; đồng thời, kiên quyết đấu tranh phê phán cái sai, bất kể là ai, đơn vị nào, không có ngoại lệ, thiên vị. Phải khuyến khích mọi quân nhân bày tỏ ý kiến của mình, song cũng giáo dục để các quân nhân thấy được cần phải thể hiện quyền dân chủ một cách có tổ chức, tránh tùy tiện, tránh lợi dụng dân chủ để phê phán với dụng ý xấu. Xuất phát từ đặc thù của Binh chủng, trong quá trình giáo dục, cấp ủy các cấp phải là hạt nhân, là trung tâm đoàn kết; từ đó, xây dựng mỗi xe chiến đấu thành một gia đình nhỏ, xây dựng toàn Binh chủng là một đại gia đình, một “khối thép” thống nhất cả về tư tưởng, ý chí và hành động. Một yếu tố quan trọng nữa là cán bộ, đảng viên phải là những người nghiêm túc nhất trong thực hiện dân chủ, chấp hành kỷ luật, thực hiện chính quy để không chỉ làm gương cho quần chúng, mà còn làm tăng hiệu quả giáo dục xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật trong cơ quan, đơn vị.

2- Đẩy mạnh dân chủ và thực hiện chính quy trong công tác cán bộ, tài chính, chính sách và thi đua - khen thưởng.

Kết quả xây dựng đơn vị phụ thuộc rất lớn vào hiệu quả của các mặt công tác trên. Thực tiễn ở Binh chủng cho thấy, ở đâu và khi nào, các công tác trên được thực hiện một cách dân chủ, chính quy, thống nhất, chặt chẽ, đúng quy trình, thì ở đó và khi đó, mọi nguyên nhân gây mất đoàn kết, gây nghi kỵ, bức xúc mới được loại trừ.

“Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, là vấn đề của mọi vấn đề, do đó, cần đột phá vào thực hiện dân chủ về công tác cán bộ. Thực hiện khâu đột phá này, cấp ủy các cấp phải mở rộng dân chủ thực sự, cả trong cấp ủy và trong đơn vị để lựa chọn, đề xuất bổ nhiệm, tuyển dụng cán bộ chính xác. Sự chính quy trong quy trình bổ nhiệm, tuyển dụng thể hiện ở chỗ, dù là cán bộ cấp nào cũng phải thực hiện đúng nguyên tắc, công khai, dân chủ, khách quan, công tâm, đảm bảo người được bổ nhiệm, tuyển dụng xứng đáng với cương vị được giao nhằm không chỉ phát huy được phẩm chất, năng lực của người đó, mà còn tạo ra sự thuyết phục trong đơn vị.

Muốn thực hiện tốt dân chủ trong công tác tài chính, chính sách, công tác thi đua - khen thưởng hay bất cứ mặt công tác nào thì cán bộ chủ trì phải có biện pháp xây dựng môi trường dân chủ trong cơ quan, đơn vị. Đó là việc tăng cường tổ chức các hội nghị, diễn đàn, hoặc đặt hòm thư góp ý để khuyến khích mọi quân nhân tham gia đề xuất ý kiến, sáng kiến vào việc giải quyết những vấn đề “nóng” hoặc những mâu thuẫn trong đơn vị. Một biện pháp quan trọng khác là thông qua dân chủ để xây dựng quy chế, thực hiện quy chế và giám sát, kiểm tra việc thực hiện quy chế. Quy chế được xây dựng trên cơ sở có sự đồng thuận cao của mọi quân nhân cùng với việc thực hiện quy chế công khai, minh bạch là biểu hiện dân chủ về quyền lợi, tiêu chuẩn, chế độ, chính sách hậu phương quân đội, chế độ bảo hiểm xã hội, chế độ trợ cấp đặc thù của cán bộ, chiến sĩ. Đó là yếu tố quan trọng góp phần tạo sự đoàn kết, ổn định tư tưởng trong cơ quan, đơn vị và đó cũng là một trong những nội dung, yêu cầu của xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật nhằm ngăn ngừa những biểu hiện tiêu cực dẫn đến hành vi vi phạm kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ.

3- Lãnh đạo, chỉ huy các cấp hướng về cơ sở, tạo điều kiện cho cơ sở phát huy dân chủ và phát huy tốt chức trách của mình.

Để thực hiện tốt yêu cầu này, lãnh đạo, chỉ huy các cấp phải luân phiên bám nắm cơ sở, có biện pháp chỉ đạo, giúp đỡ cơ sở; đồng thời, trao đầy đủ quyền cho cơ sở, tạo điều kiện cho cơ sở phát huy dân chủ và phát huy tốt chức trách của mình. Cấp trên, tuy là người quyết định cuối cùng, song cũng phải lắng nghe cấp dưới, tôn trọng quyết định (trên cơ sở sau khi đã thông qua bàn bạc dân chủ) của cấp dưới, tạo niềm tin cho cấp dưới, tránh để cấp dưới rơi vào trạng thái bị áp đặt.

Đối với cơ sở, đến lượt mình, việc phát huy dân chủ trong xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật đòi hỏi phải cụ thể, chủ động, tránh ỷ lại cấp trên. Để việc phát huy dân chủ đạt hiệu quả, từng đơn vị cần khai thác “Tủ sách pháp luật” kết hợp tổ chức các diễn đàn để bộ đội nắm và hiểu rõ hơn về pháp luật Nhà nước, Điều lệnh quân đội; nhưng quan trọng hơn, để mọi quân nhân hiểu rõ việc mình phục tùng mệnh lệnh của người chỉ huy là phục tùng tổ chức, tôn trọng người chỉ huy là tôn trọng tổ chức. Mặt khác, mở rộng dân chủ là trách nhiệm của mọi cán bộ, chiến sĩ, không chỉ là để thu thập thông tin, mà là để nêu vấn đề và giải quyết vấn đề nhằm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao. Đó là dân chủ trong đơn vị. Trong quá trình xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật, đội ngũ cán bộ là trưởng xe, tiểu đội trưởng, và cán bộ trung đội, đại đội phải tự mình rèn luyện và rèn luyện bộ đội kỷ luật chiến trường, “tác phong công tác chiến trường” ngay trong sinh hoạt, huấn luyện thời bình. Đó là đòi hỏi tất yếu của Bộ đội Tăng thiết giáp để bảo đảm cho bất cứ một xe chiến đấu nào của Binh chủng khi có lệnh cũng bước vào chiến đấu được ngay và chiến đấu thắng lợi.

Việc thực hiện dân chủ rộng rãi không hề làm giảm đi vai trò của lãnh đạo, chỉ huy. Trái lại, càng mở rộng dân chủ thì đơn vị càng đoàn kết, ý thức chấp hành kỷ luật của bộ đội càng được nâng lên, và do đó, người chỉ huy càng có điều kiện để hoàn thành tốt nhiệm vụ, chức trách của mình. Đó là bài học mà lãnh đạo, chỉ huy các cấp cần nắm vững và phát huy mạnh mẽ trong thời gian tới, làm cơ sở cho Binh chủng tiếp tục nâng cao sức mạnh tổng hợp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao trong tình hình mới.

Thiếu tướng HOÀNG TRUNG KIÊN

Tư lệnh Binh chủng

1 - Hồ Chí Minh, Toàn tập, Tập 6, Nxb CTQG, H. 2002, tr. 560.