Quán triệt, thực hiện quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển kinh tế biển gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo, Vùng 3 Hải quân đã và đang triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình “Hải quân Việt Nam làm điểm tựa cho ngư dân vươn khơi, bám biển”, tích cực tuyên truyền, vận động, hỗ trợ và bảo vệ ngư dân khai thác hải sản an toàn, đúng pháp luật, góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân trên biển, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong tình hình mới.

Tuyên truyền biển đảo, tặng quà cho ngư dân huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.

Từ năm 2019 đến nay, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng và cấp ủy, chỉ huy các cấp luôn bám sát nội dung của Chương trình “Hải quân Việt Nam làm điểm tựa cho ngư dân vươn khơi, bám biển”, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện cụ thể, chặt chẽ, gắn với chức năng, nhiệm vụ và địa bàn hoạt động. Các cơ quan, đơn vị đã chủ động phối hợp với với Ban Tuyên giáo, Chi cục Thủy sản, Bộ đội Biên phòng, cơ quan quân sự các tỉnh, thành phố ven biển xây dựng kế hoạch và tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo, ý thức chấp hành pháp luật trong đánh bắt hải sản, củng cố niềm tin cho ngư dân yên tâm vươn khơi, bám biển. Ngay sau khi ký kết chương trình phối hợp với các địa phương, vượt qua khó khăn của đại dịch Covid-19, Vùng đã chủ động xây dựng kế hoạch, tổ chức tuyên truyền với nhiều hình thức, phương pháp đa dạng, phong phú, thông qua hàng chục buổi tuyên truyền gắn với các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, tọa đàm, diễn đàn, tham quan, triển lãm, thi tìm hiểu,… thu hút đông đảo nhân dân tham gia, tạo sức lan tỏa lớn. Nhiều hội nghị, lớp tập huấn, tuyên truyền cho ngư dân, đại biểu là chủ tàu, thuyền trưởng, cán bộ cấp thôn, đại diện các hội, đoàn thể, nghiệp đoàn nghề cá được Vùng tổ chức chặt chẽ, hiệu quả. Cùng với đó, Vùng đẩy mạnh tuyên truyền

sâu rộng trên các phương tiện thông tin đại chúng của Trung ương và địa phương; chủ động biên soạn tài liệu, tờ rơi, tờ gấp, tranh cổ động gửi đến các xã, huyện, tổ chức, đoàn thể; tích cực tuyên truyền, vận động chủ tàu cá ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài, không sử dụng phương tiện, vật liệu nổ, chất cấm,… trong đánh bắt hải sản. Cách làm này được các đơn vị tàu thực hiện gắn với nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, để tuyên truyền cho ngư dân ngay trên thực địa, đến từng tàu cá.

Về nội dung, Vùng không chỉ tập trung vào một số vấn đề cơ bản của pháp luật nước ta, các hiệp định quốc tế về biển, khai thác, đánh bắt hải sản an toàn, bền vững, đúng pháp luật, gắn với bảo vệ môi trường, chống khai thác bất hợp pháp,… mà còn chú trọng trang bị cho ngư dân những kiến thức về  phương pháp thông tin, nhận dạng mục tiêu lạ trên biển; các khu vực tránh trú bão, cảnh báo thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; địa điểm các trung tâm dịch vụ hậu cần, kỹ thuật nghề cá trên quần đảo Trường Sa, vị trí các nhà giàn để ngư dân nhận biết và có kỹ năng xử lý các tình huống nguy cấp. Tập trung tuyên truyền quan điểm, chủ trương của Đảng về giải quyết các vấn đề tranh chấp trên biển đi đôi với kịp thời định hướng dư luận, đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái của các thế lực thù địch. Nhờ đó, nhận thức, trách nhiệm của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể và nhân dân với nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc được nâng lên; tạo điều kiện để huy động nhiều nguồn lực trong hỗ trợ ngư dân vươn khơi, bám biển.

Với phương châm “Lo cho dân như người thân của mình”, “Giúp đỡ ngư dân là mệnh lệnh của trái tim”, Vùng đã tiến hành đồng bộ các chủ trương, biện pháp, phát huy sức mạnh tổng hợp để thực hiện tốt nhiệm vụ hỗ trợ, giúp đỡ ngư dân đánh bắt, khai thác trên biển. Vùng phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong hướng dẫn, triển khai các chính sách phát triển kinh tế biển, khuyến khích, hỗ trợ ngư dân đánh bắt xa bờ. Các cơ quan, đơn vị tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới, xóa nghèo bền vững; kết hợp, lồng ghép với các phong trào, chương trình khác, như: “Đền ơn, đáp nghĩa”, “Hải quân nhận đỡ đầu con ngư dân”,… nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng trong hỗ trợ, giúp ngư dân và hậu phương của họ ổn định cuộc sống. Đồng thời, chủ động trao đổi thông tin, nắm chắc hoạt động nghề cá của ngư dân các địa phương để hỗ trợ lương thực, thực phẩm, nhiên liệu, nước ngọt, khắc phục sự cố, sửa chữa máy móc, trang bị, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản cho ngư dân trong những tình huống khó khăn, nguy hiểm trên biển. Từ năm 2019 đến nay, Vùng đã điều động hàng trăm lượt tàu, xuồng, cùng hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, giúp ngư dân phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai, sửa chữa, khắc phục sự cố tàu thuyền, kịp thời cứu kéo hơn 30 lượt tàu cá hỏng máy trôi dạt và tham gia cứu chữa hơn 120 ngư dân bị bệnh, bị nạn trên biển; công bố quyết định và nhận đỡ đầu 12 cháu học sinh là con ngư dân có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn.

Chủ trì, phối hợp tuyên truyền về IUU, tặng quà cho ngư dân tại tỉnh Quảng Nam

Thấu hiểu những vất vả, hiểm nguy của ngư dân trong cuộc sống mưu sinh, các lực lượng của Vùng làm nhiệm vụ trên biển đã kết hợp chặt chẽ giữa trực, tuần tra, kiểm tra, kiểm soát với bảo vệ ngư trường, bảo vệ hoạt động hợp pháp, tính mạng, tài sản của ngư dân trên biển, tạo điều kiện cho ngư dân yên tâm bám biển, bám ngư trường, phát triển kinh tế. Các đơn vị đã hướng dẫn cho ngư dân nắm được phạm vi, đường ranh giới, khu vực chồng lấn của các vùng biển; tích cực vận động bà con khai thác thủy sản bền vững, an toàn, đúng pháp luật, không xâm phạm vào vùng biển nước ngoài. Thường xuyên nắm chắc tình hình tại các vùng biển giáp ranh, kịp thời phát hiện và tổ chức tuyên truyền, xua đuổi hàng nghìn lượt tàu cá nước ngoài xâm phạm, khai thác hải sản trái phép trong vùng biển Việt Nam, bảo vệ ngư trường truyền thống.

Những nỗ lực, kiên trì đồng hành cùng ngư dân trên từng tấc biển của cán bộ, chiến sĩ Vùng 3 Hải quân đã không chỉ là điểm tựa để ngư dân vững tin, yên tâm vươn khơi, bám biển, mà còn đong đầy những giá trị nhân văn, củng cố sâu sắc tình đoàn kết quân - dân trên biển, phát huy tốt vai trò của ngư dân trong tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Là cửa ngõ thông thương thuận lợi của các tuyến vận tải biển quốc tế, vùng biển miền Trung có vị trí chiến lược quan trọng, tạo lợi thế cho phát triển hệ thống kinh tế mở và các loại hình vận tải, dịch vụ hàng hải, du lịch. Song, đây cũng là nơi tiềm ẩn nhiều thách thức, đe dọa đến sự toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ, biển đảo, an ninh quốc gia trên biển và từ hướng biển. Do đó, việc phát huy thế mạnh về biển, đảo để đẩy mạnh phát triển kinh tế đi đôi với tăng cường khả năng bảo vệ chủ quyền và lợi ích quốc gia, bảo vệ tài nguyên và môi trường sinh thái biển là tất yếu. Tuy nhiên, việc đánh bắt xa bờ của ngư dân hiện nay vẫn còn nhiều thách thức, cùng với những hạn chế về phương tiện, như: số lượng còn ít, công suất nhỏ, chủ yếu là tàu vỏ gỗ,… thì cách thức đánh bắt của ngư dân chủ yếu vẫn là đơn lẻ, nhóm nhỏ, chưa hình thành các đội sản xuất có quy mô lớn để hỗ trợ nhau trên biển. Trước những cơn sóng dữ giữa biển khơi, ngư dân rất cần những điểm tựa vững chắc để yên tâm mưu sinh trên biển. Vì vậy, việc tạo mọi điều kiện thuận lợi cho ngư dân vươn khơi, bám biển, phát triển kinh tế gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo càng có ý nghĩa quan trọng, cấp thiết. Để góp phần hoàn thành trọng trách đó, thời gian tới, Vùng tập trung thực hiện tốt một số nội dung chủ yếu sau:

Một là, tiếp tục quán triệt, nắm chắc quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về Chiến lược phát triển kinh tế biển đi đôi với bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Các cơ quan, đơn vị cần bám sát định hướng tuyên truyền biển, đảo của trên để xác định nội dung tuyên truyền cho phù hợp, sát với thực tiễn địa phương và diễn biến tình hình, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền, các sở, ban, ngành, đoàn thể địa phương xây dựng, triển khai hiệu quả kế hoạch tuyên truyền trong từng năm, từng giai đoạn. Tích cực đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền sáng tạo, hiệu quả, sát với điều kiện thực tế, đáp ứng nhu cầu thông tin, dư luận và những băn khoăn của ngư dân, nhất là trước những vấn đề phức tạp, nhạy cảm, các tình huống đột xuất. Đồng thời, phối hợp với địa phương và các cơ quan liên quan tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức nghiệp vụ chuyên ngành cho đội ngũ cán bộ, thuyền viên các tàu làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra kiểm soát bảo vệ ngư trường và thực hiện Chỉ thị số 45/CT-TTg, ngày 13/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ “Về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để khắc phục cảnh báo của Ủy ban châu Âu về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định”. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền biển, đảo gắn với huấn luyện, phổ biến một số kiến thức cơ bản các chuyên ngành kỹ thuật trên tàu và phương pháp cấp cứu người mắc một số bệnh, gặp tai nạn rủi ro xảy ra trên biển cho ngư dân.

Hai là, thường xuyên duy trì có nền nếp, hiệu quả việc trao đổi thông tin giữa các cơ quan chức năng của Vùng và địa phương trong phối hợp, nắm tình hình; định kỳ hằng quý, 6 tháng, năm tổ chức rút kinh nghiệm nhằm nâng cao hiệu quả phối hợp hoạt động, kịp thời tháo gỡ những khó khăn nảy sinh, tìm ra các giải pháp phù hợp để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác.

Ba là, tích cực, chủ động hỗ trợ, giúp đỡ ngư dân bằng những việc làm cụ thể, thiết thực. Trong đó, tiếp tục triển khai có hiệu quả hoạt động “Hải quân nhận đỡ đầu con ngư dân”; tăng cường phối hợp với các địa phương trong hướng dẫn, triển khai các chính sách phát triển kinh tế biển; tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới, xóa đói, giảm nghèo, hỗ trợ ngư dân ổn định đời sống bằng những việc làm thiết thực. Các đơn vị tàu của Vùng kết hợp chặt chẽ giữa nhiệm vụ trực, tuần tra, kiểm tra, kiểm soát vùng biển, đảo với bảo vệ hoạt động hợp pháp của ngư dân trên biển; hỗ trợ nhu yếu phẩm cần thiết, khắc phục sự cố, hoàn thành tốt nhiệm vụ tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản cho ngư dân trong những tình huống khó khăn, nguy hiểm.

Bốn là, phát huy tốt vai trò của ngư dân trong tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Trọng tâm là tiếp tục quán triệt, thực hiện hiệu quả Nghị định số 30/2010/NĐ-CP, ngày 29/3/2010; Nghị định số 130/2015/NĐ-CP, ngày 18/12/2015 của Chính phủ và Thông tư số 153/2016/TT-BQP, ngày 30/9/2016 của Bộ Quốc phòng về huy động nhân lực tàu thuyền và phương tiện dân sự tham gia bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền các vùng biển của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hiệp đồng chặt chẽ với lực lượng Cảnh sát biển, Bộ đội Biên phòng trong bàn giao, tiếp nhận tàu cá ngư dân tăng cường, phối thuộc thực hiện các nhiệm vụ, như: diễn tập, đấu tranh trên thực địa, bảo đảm chặt chẽ, đúng nguyên tắc. Chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, lực lượng vũ trang trên địa bàn xây dựng kế hoạch, tổ chức tập huấn, huấn luyện nâng cao kỹ năng liên lạc hiệp đồng và ứng phó với các tình huống khẩn cấp trên biển cho ngư dân, dân quân tự vệ biển để họ chủ động tham gia tìm kiếm, cứu nạn; tích cực đấu tranh bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Chuẩn Đô đốc NGUYỄN ĐĂNG TIẾN, Chính ủy Vùng