Công tác giáo dục chính trị cho cán bộ, chiến sĩ là một trong những nội dung quan trọng, tạo cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của toàn quân. Đó cũng là nhiệm vụ trọng tâm được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân tập trung lãnh đạo, chỉ đạo bằng nhiều chủ trương, giải pháp đồng bộ, góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, tác phong công tác và năng lực hoạt động thực tiễn của cán bộ, chiến sĩ, xứng đáng là lực lượng nòng cốt trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.

Quán triệt sâu sắc chỉ thị, nghị quyết, đề án, hướng dẫn của trên về công tác giáo dục chính trị¹, Phòng Chính trị đã chủ động tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng chỉ đạo cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện hiệu quả công tác này. Nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị được đổi mới, sáng tạo; đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị được bồi dưỡng nâng cao về phẩm chất, năng lực²; trang bị, phương tiện phục vụ hoạt động giảng dạy chính trị được đầu tư cơ bản³, v.v. Nhờ đó, chất lượng chính trị, tư tưởng của Vùng luôn ổn định; tuyệt đại đa số cán bộ, chiến sĩ kiên định, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng; có bản lĩnh chính trị vững vàng, ý thức trách nhiệm cao; nhận thức đúng về đối tác, đối tượng; tích cực tu dưỡng, rèn luyện, phát huy tốt phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” - Người chiến sĩ Hải quân, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ.

Hiện nay, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc nói chung, vùng biển phía Nam nói riêng đặt ra yêu cầu mới, cao hơn. Trong khi đó, các thế lực thù địch, phản động tiếp tục đẩy mạnh âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự diễn hóa” và “phi chính trị hóa” Quân đội; mặt trái của kinh tế thị trường, các tiêu cực của đời sống xã hội đã, đang tác động nhiều chiều đến tư tưởng, tâm lý của cán bộ, chiến sĩ. Hoạt động của Vùng phải trải ra trên phạm vi rộng, trong điều kiện khí hậu, thời tiết khắc nghiệt; phải đối mặt với nhiều hiểm nguy; tình hình an ninh trên biển tiềm ẩn nhiều yếu tố khó lường, v.v. Vì vậy, để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Vùng tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị cho các đối tượng bằng nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp, làm cơ sở xây dựng Đơn vị vững mạnh về chính trị, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trước hết, phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy các cấp đối với công tác giáo dục chính trị được Vùng xác định là giải pháp quan trọng, quyết định. Theo đó, trên cơ sở quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết, đề án của trên về công tác giáo dục chính trị, cấp ủy (chi bộ) các cơ quan, đơn vị trong toàn Vùng chủ động xây dựng nghị quyết chuyên đề, nghị quyết lãnh đạo thường kỳ với nội dung ngắn, gọn, rõ, sát thực tiễn; trong đó, đề ra những chủ trương, giải pháp toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, tập trung giải quyết dứt điểm khâu yếu, mặt yếu. Chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy các cấp căn cứ chức trách, nhiệm vụ xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện; tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra, phúc tra, làm cơ sở đánh giá thực chất kết quả giáo dục chính trị. Quan tâm đúng mức công tác tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng sư phạm cho đội ngũ trực tiếp giảng dạy chính trị và đầu tư trang thiết bị, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác quan trọng này. Quá trình tổ chức thực hiện, đề cao trách nhiệm của cơ quan chính trị, đội ngũ cán bộ chính trị; tăng cường hiệu lực của người chỉ huy các đơn vị; khắc phục triệt để bệnh thành tích, cắt xén nội dung, chương trình, hiện tượng “giao khoán” cho đội ngũ cán bộ chính trị. Cùng với đó, cấp ủy các cơ quan, đơn vị kết hợp chặt chẽ giáo dục chính trị với công tác tư tưởng theo phương châm lấy “xây” là chính; phát huy nhân tố tích cực để đấu tranh đẩy lùi tiêu cực. Duy trì nghiêm chế độ, nền nếp công tác quản lý, phân loại, theo dõi và báo cáo tình hình tư tưởng bộ đội, nhất là việc phân loại tư tưởng hằng tháng của cấp ủy, chính trị viên các cấp; làm tốt 05 “khâu” cơ bản trong công tác tư tưởng; vận dụng linh hoạt 100 tình huống tư tưởng có thể nảy sinh ở đơn vị để định hướng biện pháp xử lý của cán bộ, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, quần chúng.

Thực tiễn cho thấy, hiệu quả công tác giáo dục chính trị phụ thuộc phần lớn vào trình độ, năng lực, phẩm chất, đạo đức của chủ thể tiến hành. Vì vậy, nâng cao chất lượng toàn diện cho đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị ở đơn vị cơ sở là vấn đề rất quan trọng. Để thực hiện tốt nội dung này, các cơ quan, đơn vị thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị về số lượng và chất lượng; trong đó, chú trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực giảng dạy chính trị theo phương châm: “Cơ quan bồi dưỡng cho đơn vị, cấp trên bồi dưỡng cho cấp dưới”, “cán bộ có kinh nghiệm bồi dưỡng cán bộ trẻ”, “yếu khâu nào bồi dưỡng khâu đó”. Tập trung bồi dưỡng nâng cao trình độ về phương pháp soạn bài giảng Powerpoint; kỹ năng, phương pháp sư phạm (sử dụng trình chiếu Powerpoint kết hợp với các phương pháp truyền thống), v.v. Việc bồi dưỡng được thực hiện bằng nhiều hình thức, như: thông qua các hội nghị quán triệt, triển khai thực hiện các văn bản của các cấp về công tác giáo dục chính trị; tập huấn cán bộ chính trị hằng năm; hội giảng chính trị theo Quy chế giáo dục chính trị; thông qua và phê duyệt bài giảng; lựa chọn, cử đi đào tạo cán bộ chính trị; hội thi cán bộ giảng dạy chính trị; hội thi báo cáo viên, bí thư chi bộ giỏi, cán bộ đoàn giỏi, v.v. Qua đó, xây dựng đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị của Vùng có phẩm chất, năng lực tốt, luôn nắm vững quy trình từ khâu chuẩn bị bài giảng đến thực hành giảng bài, thảo luận, kiểm tra đánh giá kết quả; có kỹ năng vận dụng linh hoạt nhiều hình thức, phương pháp trong giảng bài, đáp ứng tốt mục tiêu, yêu cầu ngày càng cao của công tác giáo dục chính trị trong tình hình mới.

Chất lượng giáo dục chính trị tuy được tạo thành bởi tổng hòa các nhân tố cấu thành, nhưng cốt lõi là ở nội dung, hình thức và phương pháp tiến hành quá trình giáo dục. Do đó, muốn nâng cao chất lượng của quá trình này, vấn đề quan trọng là phải luôn đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp. Để đạt hiệu quả, Phòng Chính trị chủ động nghiên cứu, nắm chắc các chỉ thị, nghị quyết, đề án, hướng dẫn của trên, làm cơ sở tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng ban hành nghị quyết, đề án thực hiện với những giải pháp khoa học, sáng tạo, phù hợp; chỉ đạo các đơn vị xây dựng kế hoạch giáo dục chính trị sát đúng, phù hợp; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, khắc phục triệt để khâu yếu, mặt yếu. Trên cơ sở tài liệu học tập của Tổng cục Chính trị ban hành, các đơn vị nghiên cứu, xây dựng kế hoạch giáo dục chính trị hằng năm đủ nội dung, có trọng tâm, trọng điểm. Về nội dung: ngoài các nội dung giáo dục chính trị cơ bản, các cơ quan, đơn vị biên soạn các chuyên đề: tình hình, nhiệm vụ của Quân chủng, Vùng và đơn vị; các chuyên đề về biển, đảo, v.v. Trước mỗi nhiệm vụ, nhất là những nhiệm vụ đột xuất về bảo vệ chủ quyền biển, đảo,... cơ quan chính trị chủ động biên soạn tài liệu và tổ chức sinh hoạt, nhằm định hướng tư tưởng, hướng dẫn hành động, xây dựng ý chí, quyết tâm cho bộ đội. Về hình thức, phương pháp: bám sát phương châm chỉ đạo của Quân chủng: một giảm, một tăng, ba thực chất, hai sát, hai nâng⁴, các đơn vị kết hợp thực hiện hiệu quả 05 hình thức giáo dục chính trị cơ bản với hình thức giáo dục chính trị qua mạng máy tính; đồng thời, thực hiện nền nếp, hiệu quả Ngày pháp luật hằng tháng; tổ chức hội thi tìm hiểu Pháp luật bằng hình thức sân khấu hóa. Quá trình giảng bài, kết hợp phương pháp truyền thống với hiện đại (diễn giải; đàm thoại; đặt vấn đề; nêu vấn đề để truyền tải khái quát nội dung; kết hợp thuyết trình với trình chiếu hình ảnh, phim tài liệu bổ trợ để nâng cao hiệu quả của phương pháp giáo dục trực quan). Đồng thời, kết hợp giáo dục chính trị cơ bản với hoạt động phong trào thi đua, văn hóa văn nghệ, các cuộc vận động; thực hiện tốt mô hình: “100 câu hỏi - đáp án kiểm tra nhận thức chính trị các đối tượng trong Quân chủng Hải quân”, “Lời Bác Hồ dạy ngày này năm xưa”, “Mỗi tuần 01 câu hỏi truyền thống”; duy trì nghiêm nền nếp, chế độ sinh hoạt chính trị tư tưởng, Ngày chính trị và văn hóa tinh thần, thông báo chính trị, thời sự, đọc báo, v.v. Qua đó, nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về quan điểm, đường lối của Đảng; nhiệm vụ Quân đội, Quân chủng, Vùng, đơn vị; xây dựng bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật; bồi dưỡng niềm tin, lòng tự hào, tự tôn dân tộc; cổ vũ động viên cán bộ, chiến sĩ hăng hái thi đua, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Việc hoàn thiện phẩm chất chính trị cho mỗi quân nhân nói chung, cán bộ, chiến sĩ của Vùng nói riêng là cả một quá trình giáo dục công phu, liên tục và bền bỉ; trong đó có vai trò không nhỏ từ sự phối hợp của các tổ chức, các lực lượng cùng tham gia tiến hành công tác giáo dục chính trị. Trước hết, đó là vai trò tiền đề, nòng cốt trong tham mưu, chỉ đạo, tổ chức, hướng dẫn, duy trì nghiêm nền nếp công tác giáo dục chính trị của cơ quan chính trị các cấp; trách nhiệm của hệ thống chỉ huy các cấp, các tổ chức quần chúng, Hội đồng quân nhân trong giáo dục, rèn luyện, định hướng nhận thức, tư tưởng, hướng dẫn hành động cho bộ đội là điều kiện tiên quyết; sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị với cấp ủy, chính quyền địa phương và gia đình quân nhân có vai trò bổ trợ. Theo đó, cơ quan chính trị Vùng chủ động tham mưu, hướng dẫn, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị nghiên cứu sâu, kỹ các văn bản chỉ đạo; đánh giá thực chất kết quả giáo dục chính trị của cơ quan, đơn vị mình, làm cơ sở để rút kinh nghiệm, khắc phục khâu yếu, mặt yếu, nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục chính trị. Hệ thống chỉ huy các cấp duy trì nghiêm nền nếp chế độ hoạt động của đơn vị theo quy định của điều lệnh, bảo đảm gắn kết giữa giáo dục chính trị, quản lý con người với duy trì chấp hành nghiêm kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước, bảo đảm an toàn đơn vị. Tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân lồng ghép các nội dung giáo dục chính trị vào chương trình hành động hằng tháng và tổ chức thực hiện nghiêm túc, góp phần đưa công tác này ngày càng đạt hiệu quả vững chắc.

Đồng thời, đẩy mạnh đổi mới chất lượng công tác quản lý, kiểm tra, phúc tra đánh giá kết quả; quan tâm đầu tư, quản lý, sử dụng trang bị, phương tiện, góp phần thúc đẩy nâng cao chất lượng giáo dục chính trị lên một bước mới, làm cơ sở xây dựng Vùng vững mạnh toàn diện, nhất là vững mạnh về chính trị, tạo động lực hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.

Đại tá ĐỖ HỒNG DUYÊN, Chủ nhiệm Chính trị Vùng
_________________

1 - Chỉ thị số 124-CT/QUTW, ngày 31/3/2011 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”; Nghị quyết số 306-NQ/ĐUQC, ngày 18/7/2011 của Thường vụ Đảng ủy Quân chủng về “Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị trong giai đoạn mới”.

2 - Từ năm 2011 - 2022: tổ chức 22 đợt tập huấn về phương pháp giảng dạy chính trị với 3.120 lượt cán bộ tham gia.

3 - Từ năm 2011 - 2022: bảo đảm 4.296 vật tư trang bị nghe nhìn; 28 bộ máy chiếu (đến nay 100% các đơn vị có máy chiếu); 120 bộ máy tính; 688 ti vi.

4 - Một giảm: giảm thời gian lên lớp lý thuyết; một tăng: Tăng thời gian hoạt động bổ trợ; ba thực chất: Dạy thực chất, học thực chất, kiểm tra đánh giá kết quả thực chất; hai sát: sát đối tượng, sát thực tiễn; hai nâng: Nâng cao nhận nhức trách nhiệm, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị.