Ngày 22/9/2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1579/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; trong đó, xác định rõ quan điểm và mục tiêu phát triển.

Về quan điểm: Quy hoạch nêu rõ, cảng biển là bộ phận quan trọng của kết cấu hạ tầng hàng hải, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; đồng thời, là một trong ba đột phá chiến lược, cần ưu tiên đầu tư, bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế - xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh và an sinh xã hội, thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần giữ vững chủ quyền biển, đảo, tăng cường hợp tác quốc tế về biển, duy trì môi trường hòa bình, ổn định và phát triển bền vững.

Phát triển kết cấu hạ tầng hàng hải đồng bộ, hiện đại, bảo đảm an toàn, an ninh hàng hải, kết nối hiệu quả các phương thức vận tải; phát huy lợi thế là phương thức chủ đạo vận tải hàng hóa khối lượng lớn, đóng vai trò quan trọng trong vận tải hàng hóa quốc tế. Phát huy lợi thế về vị trí địa lý, gắn kết với không gian phát triển kinh tế, đô thị; tập trung phát triển các cảng cửa ngõ quốc tế có khả năng tiếp nhận các tàu có trọng tải lớn đi các tuyến biển xa, v.v. Huy động mọi nguồn lực, đặc biệt là nguồn lực ngoài ngân sách để đầu tư đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm hệ thống kết cấu hạ tầng hàng hải công cộng. Chủ động tiếp cận, đẩy mạnh ứng dụng thành tựu cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư trong xây dựng, quản lý, khai thác, hướng tới xây dựng cảng biển xanh, tiết kiệm năng lượng, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên đường bờ, mặt nước.

Về mục tiêu đến năm 2030, phải phát triển hệ thống cảng biển đồng bộ, hiện đại, dịch vụ chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, an toàn hàng hải và bảo vệ môi trường, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, góp phần đưa nước ta trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030. Một số chỉ tiêu quan trọng cần đạt được: phấn đấu hệ thống cảng biển đáp ứng thông quan lượng hàng hóa từ 1.140 đến 1.420 triệu tấn (trong đó hàng container từ 38 đến 47 triệu TEU); hành khách từ 10,1 đến 10,3 triệu lượt khách, v.v.

Quy hoạch cũng xác định mục tiêu, tầm nhìn đến năm 2050 là phát triển hệ thống cảng biển đồng bộ, hiện đại ngang tầm với khu vực và thế giới, đáp ứng các tiêu chí cảng xanh; đáp ứng đầy đủ, hiệu quả nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội đất nước, là trụ cột chính có vai trò động lực, dẫn dắt, phát triển thành công kinh tế hàng hải theo Nghị quyết số 36-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Năng lực hệ thống cảng biển đáp ứng nhu cầu thông quan hàng hóa với tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng từ 4,0% đến 4,5%/năm; hành khách tăng trưởng bình quân khoảng từ 1,2% đến 1,3%/năm.

Những quan điểm và mục tiêu xác định trên đây vừa mang tính định hướng chiến lược, vừa là cơ sở pháp lý quan trọng cho các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương có biển phát huy lợi thế, đầu tư xây dựng đồng bộ, hiện đại, khai thác, sử dụng hiệu quả hệ thống cảng biển, bảo đảm phát triển nhanh, bền vững kinh tế biển Việt Nam, góp phần quan trọng củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu.

Thực hiện: CAO VƯƠNG