Là đơn vị tàu ngầm cấp chiến dịch của Quân chủng Hải quân, Lữ đoàn 189 được trang bị vũ khí, trang bị kỹ thuật cùng hệ thống cơ sở bờ hiện đại. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Lữ đoàn xác định: tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện làm chủ tàu ngầm là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt.

Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, trực tiếp là sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân, công tác huấn luyện làm chủ tàu ngầm của Lữ đoàn được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Nổi bật là: hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện tiếp nhận, chuyển giao, làm chủ và đưa vào đội hình chiến đấu của Quân chủng toàn bộ tàu được trang bị. Đội ngũ cán bộ, thủy thủ nắm chắc tính năng, kỹ thuật, chiến thuật; thuần thục trong khai thác, sử dụng vũ khí trang bị kỹ thuật; từng bước làm chủ các phương án tác chiến. Lữ đoàn đã thực hiện hàng trăm chuyến đi biển huấn luyện kết hợp thực hiện nhiệm vụ khác; thực hành sử dụng các loại vũ khí, trang bị trên tàu, đảm bảo an toàn tuyệt đối. Năm 2017, Lữ đoàn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bắn tên lửa, khẳng định làm chủ tất cả vũ khí, trang bị hiện đại trên tàu. Với thành tích đó, Lữ đoàn được Nhà nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba (năm 2015), hạng Nhất (năm 2020); được Bộ Quốc phòng tặng Cờ Đơn vị dẫn đầu phong trào Thi đua Quyết thắng 04 lần (2014, 2015, 2016, 2020), tặng cờ “Đơn vị huấn luyện giỏi” 05 lần và “Đơn vị huấn luyện thể lực giỏi”, cùng nhiều phần thưởng khác.

Huấn luyện thoát hiểm trên biển

Trước yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, để không ngừng nâng cao chất lượng huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị, bảo đảm sẵn sàng chiến đấu cao, Lữ đoàn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp chủ yếu sau:

Một là, xây dựng đội ngũ cán bộ, thủy thủ tàu toàn diện, bản lĩnh vững vàng, ý chí cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Đây là yếu tố trung tâm, quyết định kết quả, chất lượng hoàn thành nhiệm vụ của Lữ đoàn. Thực tiễn cho thấy, để làm chủ được những tàu ngầm hiện đại, đòi hỏi mỗi cán bộ, thủy thủ tàu ngầm không chỉ có kiến thức chuyên môn sâu rộng, hiểu biết tường tận về tính năng, kỹ chiến thuật của từng loại vũ khí, trang bị kỹ thuật trên tàu, mà còn phải có sức khỏe dẻo dai, trạng thái tâm lý vững vàng mới có thể vượt qua được những yêu cầu khắc nghiệt của môi trường hoạt động đặc thù trên tàu ngầm. Do đó, Lữ đoàn chú trọng thực hiện nghiêm quy trình tuyển chọn, với yêu cầu cao về chính trị, tư tưởng, thể chất, trí tuệ. Cán bộ, thủy thủ được lựa chọn phải hội tụ đầy đủ những phẩm chất tốt nhất về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, năng lực chuyên môn, ý thức trách nhiệm cao; mỗi kíp tàu ngầm phải là những con người đặc biệt, có tinh thần đoàn kết và tính kỷ luật đặc biệt. Trước mỗi chuyến đi biển, thủy thủ phải trải qua đợt sát hạch kiến thức và kiểm tra sức khỏe; chỉ những cán bộ, thủy thủ đạt được tất cả các yêu cầu, tiêu chí mới được giao nhiệm vụ đi biển cùng tàu ngầm. Đồng thời, Lữ đoàn triển khai thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, chuẩn bị tâm lý vững vàng để nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, thủy thủ đối với nhiệm vụ được giao. Bám sát định hướng chỉ đạo của trên và nhiệm vụ của Lữ đoàn, các cơ quan, đơn vị tập trung quán triệt nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, thủy thủ đối với từng nhiệm vụ, bằng nhiều hình thức, như: phổ biến, quán triệt nhiệm vụ ở từng cấp; từng ngành, kíp tàu tổ chức sinh hoạt, mở rộng dân chủ thảo luận phát huy trí tuệ của mọi quân nhân, v.v. Cấp ủy các cấp ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác huấn luyện; xác định rõ nội dung, biện pháp thực hiện thiết thực, sát với đặc điểm của đơn vị. Qua đó, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo; xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí quyết tâm cao, niềm tin vững chắc vào vũ khí, trang bị, nghệ thuật tác chiến của Bộ đội Hải quân; khơi dậy niềm tự hào, ý chí tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, mưu trí sáng tạo, nỗ lực phấn đấu vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao.

Với tính chất đặc thù về hoạt động trong môi trường chật hẹp, dài ngày trong lòng biển; cường độ huấn luyện cao; thường xuyên tiếp xúc với các loại vũ khí, phương tiện kỹ thuật đòi hỏi sự tập trung cao về trí lực, hao tổn thể lực và sự phối hợp hành động chặt chẽ,… nên cán bộ, thủy thủ tàu ngầm luôn phải đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh nghề nghiệp. Do đó, Lữ đoàn chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các cấp thường xuyên quan tâm, chăm lo đời sống vật chất, văn hóa - tinh thần; thực hiện tốt công tác chính sách hậu phương quân đội, gia đình quân nhân đối với bộ đội tàu ngầm. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, duy trì nền nếp rèn luyện thể lực, đảm bảo sức khỏe dẻo dai, có trạng thái tinh thần tốt. Lữ đoàn phấn đấu 100% cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh kiên định, vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước và Nhân dân, có ý chí chiến đấu cao, yên tâm công tác, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Hai là, tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong tình hình mới. Là đơn vị “đặc biệt”, nên kết quả hoàn thành nhiệm vụ của Lữ đoàn thường có ý nghĩa chiến lược và có tính chất quyết định đến cục diện chiến trường và yêu cầu bảo đảm an toàn tuyệt đối về mọi mặt, nên việc sử dụng tàu ngầm trong tác chiến phải đặt trong tư duy chiến lược và việc vận hành hệ thống máy móc, trang bị kỹ thuật trên tàu đòi hỏi tính tập thể cao, với nhiều công đoạn, sự phối hợp nhịp nhàng, tỉ mỉ để khớp nối chính xác. Do vậy, huấn luyện làm chủ tàu ngầm là công việc phức tạp, bao gồm cả việc rèn luyện thể chất, ý chí, kỹ năng và tư duy chiến thuật, chiến dịch cho mỗi cán bộ, thủy thủ. Để thực hiện điều đó, thời gian tới, Lữ đoàn tiếp tục bám sát phương châm huấn luyện: “Cơ bản - Thiết thực - Vững chắc”, vận dụng sáng tạo các quan điểm, nguyên tắc, mối kết hợp trong huấn luyện. Coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát thực tế chiến đấu, lấy thực hành là chính, huấn luyện làm chủ vững chắc phương tiện, trang bị, vũ khí, khí tài mới. Tăng cường rèn luyện cho cán bộ, thủy thủ hình thành ý thức, nền nếp chấp hành kỷ luật, thực hiện nghiêm quy trình thao tác và các nguyên tắc bảo đảm an toàn trong khai thác, sử dụng vũ khí, trang bị kỹ thuật trên tàu. Trong quá trình huấn luyện, Lữ đoàn luôn coi trọng tính thiết thực để lựa chọn nội dung huấn luyện bảo đảm sát thực tế chiến đấu, đúng đối tượng tác chiến, có trọng tâm, trọng điểm; tăng thời gian huấn luyện các nội dung trọng tâm và dành lượng thời gian cần thiết để huấn luyện những nội dung mới và những nội dung bộ đội còn yếu. Kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị; huấn luyện chiến đấu với đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, thủy thủ; gắn huấn luyện với quản lý kỷ luật, rèn luyện thể lực, nâng cao thể chất, bản lĩnh cho cán bộ, thủy thủ tàu đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Phát huy tính chủ động, sáng tạo trong huấn luyện, tránh thụ động, rập khuôn máy móc, chạy theo thành tích, bảo đảm kết quả huấn luyện thực chất, toàn diện. Đề cao tinh thần tự học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ ngoại ngữ, chủ động nắm chắc các trang, thiết bị trên tàu cũng như quy trình khai thác sử dụng các bảng bố trí chiến đấu và các nội dung đấu tranh bảo vệ sức sống của tàu trong mọi tình huống.

Cùng với đó, Lữ đoàn tích cực đổi mới phương pháp tổ chức diễn tập, nhất là diễn tập chỉ huy cơ quan, sát chức trách, nhiệm vụ, phương án, đối tượng tác chiến, chiến trường, tổ chức biên chế, vũ khí trang bị kỹ thuật và khả năng phối hợp, hiệp đồng với các lực lượng trong và ngoài Quân chủng. Đồng thời, chủ động nghiên cứu, phân tích và dự báo tình hình, đánh giá đúng âm mưu, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch liên quan đến nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu của Lữ đoàn; quản lý, nắm chắc hoạt động của mọi đối tượng trên biển để báo cáo cấp trên và xử lý kịp thời các tình huống, không để bị động, bất ngờ. Bên cạnh đó, Lữ đoàn thường xuyên chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiến hành tốt công tác tổng kết thực tiễn, chủ động tham mưu, đề xuất với Quân chủng các phương án sử dụng tàu ngầm trong tác chiến bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Ba là, phát huy vai trò của hệ thống cơ sở bờ trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, thủy thủ tàu ngầm, chú trọng công tác bảo đảm an toàn tuyệt đối trong huấn luyện. Trong những năm qua, việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, thủy thủ được Lữ đoàn xác định là nhiệm vụ thường xuyên, tiến hành qua nhiều giai đoạn, cả ở trong nước và nước ngoài, thông qua hoạt động thực tiễn tại tàu và kế hoạch huấn luyện tại Trung tâm huấn luyện của đơn vị. Dù ở tàu, tại bến hay đi biển, công tác huấn luyện cán bộ, thủy thủ tàu ngầm luôn được tiến hành theo kế hoạch khép kín trong ngày, trong tuần. Mặt khác, do là đơn vị “đặc biệt” của Quân đội và Quân chủng, Lữ đoàn được Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng quan tâm, đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở bờ hiện đại, như: Trung tâm huấn luyện tàu ngầm, Trung tâm cứu nạn tàu ngầm, v.v. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, việc tận dụng tối đa tính năng của các cơ sở này trong huấn luyện cũng có mặt bất cập. Thời gian tới, để tiếp tục phát huy tối đa tính năng, tác dụng của hệ thống cơ sở bờ trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, thủy thủ, cấp ủy, chỉ huy các cấp cần xây dựng kế hoạch sử dụng hợp lý, kết hợp chặt chẽ giữa việc khai thác tối đa tính năng, tác dụng của hệ thống khí tài, trang bị kỹ thuật tại các trung tâm với việc tính toán tần xuất, tuổi thọ, yêu cầu kỹ thuật và hiệu quả sử dụng. Kết hợp giữa huấn luyện nâng cao nhận thức, phát triển tư duy quân sự, nghệ thuật sử dụng tàu ngầm trong tác chiến, rèn luyện kỹ năng khai thác sử dụng với nâng cao ý thức trách nhiệm trong sử dụng, đẩy mạnh nghiên cứu, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, sửa chữa hỏng hóc thông thường.

Đi đôi với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, thủy thủ, việc bảo đảm an toàn được coi là yếu tố quan trọng hàng đầu trong huấn luyện làm chủ tàu ngầm. Nhận thức đúng điều đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp thường xuyên phổ biến, quán triệt cho bộ đội chấp hành nghiêm quy trình thao tác và nguyên tắc bảo đảm an toàn trong huấn luyện; kiểm tra tỉ mỉ trước, trong và sau khi khai thác vận hành vũ khí trang bị, kỹ thuật, nhất là trong bắn đạn thật; mọi quân nhân đều phải nắm chắc cẩm nang về quy tắc bảo đảm an toàn trong huấn luyện, công tác. Việc kiểm tra, xác nhận vũ khí, trang bị kỹ thuật đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, bảo đảm an toàn tuyệt đối trước khi đưa vào huấn luyện, kiểm tra và diễn tập được Lữ đoàn đặc biệt chú trọng. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, kịp thời chấn chỉnh, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy tắc an toàn.

Với những kết quả đạt được, cùng sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân là tiền đề quan trọng để Lữ đoàn 189 tiếp tục nâng cao chất lượng công tác huấn luyện làm chủ tàu ngầm, góp phần nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu và khả năng chiến đấu của lực lượng tàu ngầm Hải quân, khẳng định sức mạnh quân sự, quốc phòng trong chiến lược phòng thủ, quyết tâm bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá NGUYỄN VĂN BÁCH*
________________

* - Nguyên Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 189 nay là Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Vùng 4 Hải quân.