Chỉ huy Lữ đoàn Phòng không 283, Quân khu 4 động viên cán bộ, chiến sĩ trực sẵn sàng chiến đấu tại trận địa (Ảnh: qdnd.vn)

Cách đây tròn 70 năm, nhằm đáp ứng yêu cầu mới của cách mạng Việt Nam, ngày 15-10-1945, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định thành lập Chiến khu 4, gồm các tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế; từ đó, ngày 15-10 hằng năm trở thành Ngày truyền thống của lực lượng vũ trang Quân khu 4. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, với tinh thần vừa kháng chiến, vừa kiến quốc, quân và dân Bình - Trị - Thiên đã bền gan vững chí, khắc phục mọi khó khăn, càng đánh càng mạnh, càng đánh càng trưởng thành; quân và dân Thanh - Nghệ - Tĩnh đã phát huy vai trò hậu phương chiến lược, tiến hành đồng thời hai nhiệm vụ “phản đế”, “phản phong”, vừa thắng giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm, vừa tích cực tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, xây dựng địa bàn.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Khu 4 vừa là tuyến đầu của miền Bắc xã hội chủ nghĩa, vừa là hậu phương trực tiếp cung cấp sức người, sức của cho tiền tuyến lớn miền Nam. Đây cũng là chiến trường ác liệt của cả nước với nhiều chiến dịch lớn được tổ chức và giành thắng lợi vang dội. Cũng từ địa bàn Quân khu 4, Quân đội ta đã phối hợp với Quân đội nhân dân cách mạng Lào giải phóng Cánh đồng Chum và phần lớn Trung Lào, Hạ Lào, hình thành một vùng giải phóng rộng lớn.

Có thể khẳng định, trong các cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc, Khu 4 là mảnh đất đầy máu lửa, hy sinh: cả Quân khu là một pháo đài, mỗi làng, xã, mỗi đoạn đường, mỗi cánh đồng là một trận địa, toàn dân là chiến sĩ,… với những khẩu hiệu: “Xe chưa qua, nhà không tiếc”, “Tiếng hát át tiếng bom”, “Sống bám đường, chết kiên cường dũng cảm”,… là biểu tượng của ý chí, nghị lực phi thường, tinh thần quyết chiến, quyết thắng. Nhiều địa danh của Khu 4 đã đi vào lịch sử, như: chiến khu Hòa Mỹ, làng chiến đấu Cự Nẫm, Cảnh Dương, Đường 9 - Khe Sanh, Cồn Tiên, Dốc Miếu, Vĩnh Linh “lũy thép”, Quảng Bình “hai giỏi”, Sông Gianh, Xuân Sơn, Long Đại, Đồng Lộc, Truông Bồn, Bến Thủy, Hàm Rồng,… trở thành biểu trưng sáng ngời về trí thông minh, lòng dũng cảm và ý chí kiên cường, bất khuất chống giặc ngoại xâm của dân tộc.

Với những thành tích đặc biệt xuất sắc đó, lực lượng vũ trang Quân khu 4 vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng 02 Huân chương Sao vàng, 02 Huân chương Hồ Chí Minh, 02 Huân chương Độc lập; 1.047 tập thể, 393 cá nhân được phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” và “Anh hùng Lao động”.

Hiện nay, Quân khu 4 đang tập trung xây dựng lực lượng vũ trang gồm: bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân tự vệ vững mạnh, nhằm phát huy tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã và đang tập trung chỉ đạo xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao sức mạnh tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu lên một bước mới.

Xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu vững mạnh về chính trị được xác định là nội dung quan trọng hàng đầu để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng, tình hình, nhiệm vụ mới của cách mạng, của Quân đội, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thường xuyên giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng, giữ vững bản chất giai cấp công nhân, mục tiêu lý tưởng, ý chí, niềm tin, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”. Qua đó, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức cách mạng trong sáng, có ý chí quyết tâm cao; chủ động ngăn chặn, làm thất bại mọi âm mưu “diễn biến hòa bình”, thủ đoạn “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của các thế lực thù địch. Tập trung xây dựng Đảng bộ Quân khu vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động của mọi cấp, mọi ngành và cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Trên cơ sở các chỉ tiêu đã xác định, Quân khu chỉ đạo tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, trước hết là cấp ủy các cấp có đủ năng lực, trình độ tổ chức triển khai thực hiện nghị quyết; phấn đấu hằng năm, 100% tổ chức cơ sở đảng hoàn thành tốt nhiệm vụ (trong đó có từ 47% - 50% tổ chức cơ sở đảng đạt trong sạch, vững mạnh), 80% - 85% đảng viên hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ. Đồng thời, thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng và đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” với nhiều hình thức, cách làm sáng tạo, thiết thực, hiệu quả, ngày càng đi vào chiều sâu.

Nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang Quân khu, bảo đảm hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Quán triệt sâu sắc Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Quân khu tập trung chỉ đạo các đơn vị chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng và địa phương nâng cao chất lượng dự báo, nắm và phát hiện tình hình, xử lý có hiệu quả các tình huống, nhất là trong các sự kiện chính trị quan trọng, các dịp lễ, Tết; chú trọng khu vực biên giới phía Tây, trên tuyến biển và những địa bàn trọng điểm về quốc phòng - an ninh, không để bị động, bất ngờ. Các cơ quan, đơn vị tập trung duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu ở tất cả các cấp; điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện kế hoạch tác chiến và tổ chức luyện tập, diễn tập theo các phương án tác chiến, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống. Quân khu chỉ đạo lực lượng vũ trang chủ động phối hợp với lực lượng công an và các đơn vị nắm chắc tình hình địa bàn, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; xây dựng và triển khai có hiệu quả các phương án bảo vệ an toàn các khu công nghiệp trên địa bàn; tổ chức huấn luyện, diễn tập về sơ tán, phòng, chống, khắc phục hậu quả sự cố môi trường, dịch bệnh, v.v.

Là địa bàn thường xuyên phải gánh chịu nhiều thiệt hại do thiên tai, bão lũ gây ra nên cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu luôn ý thức rõ trách nhiệm; chủ động xây dựng kế hoạch, tổ chức luyện tập, sẵn sàng cơ động và phối hợp với các lực lượng địa phương trong cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tô thắm hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”. Hằng năm, cán bộ, chiến sĩ các đơn vị và dân quân tự vệ tham gia cứu trợ hàng trăm tấn lương thực, thực phẩm, quần áo, thuốc men, đồ dùng học tập, kịp thời giúp đỡ nhân dân vùng bị nạn nhanh chóng khắc phục hậu quả thiên tai, khôi phục sản xuất, xây dựng, sửa chữa nhà ở, khám chữa bệnh, để lại trong lòng nhân dân hình ảnh cao đẹp về người cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu trên quê hương Bác Hồ.

Tập trung thực hiện có hiệu quả ba khâu đột phá: tổ chức xây dựng lực lượng; huấn luyện; xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật. Trên cơ sở Đề án tổ chức xây dựng Quân đội đến năm 2020, các cơ quan, đơn vị tập trung rà soát, xây dựng biểu tổ chức biên chế theo đúng các quy định của cấp trên; trong đó, bảo đảm cân đối giữa các thành phần lực lượng, ưu tiên các đơn vị làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu. Cùng với tổ chức xây dựng các đơn vị thường trực, Quân khu tập trung chỉ đạo các đơn vị, địa phương thực hiện tốt công tác đăng ký, quản lý, phúc tra, sắp xếp các đơn vị dự bị động viên, phương tiện kỹ thuật, nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập cho các đơn vị dự bị động viên và phương tiện kỹ thuật; phối hợp chặt chẽ với các địa phương xây dựng, triển khai có hiệu quả kế hoạch động viên quốc phòng và chuẩn bị phương án huy động nhân lực, vật lực cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng khi có tình huống. Đồng thời, tích cực đổi mới hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ, nhất là dân quân biển, dân quân cơ động ở địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới và lực lượng tự vệ trong các doanh nghiệp.

Trong công tác huấn luyện, các đơn vị tiếp tục quán triệt Nghị quyết 765-NQ/TW của Quân ủy Trung ương và Nghị quyết 269-NQ/ĐU của Đảng ủy Quân khu về nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu đến năm 2020 và những năm tiếp theo; bám sát phương châm huấn luyện “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu, huấn luyện sát với nhiệm vụ đặc điểm địa bàn, đối tượng tác chiến và cách đánh của ta. Để nâng cao chất lượng huấn luyện, các đơn vị chú trọng huấn luyện thực hành, huấn luyện đêm, huấn luyện trong điều kiện ăn, ở dã ngoại dài ngày, gắn huấn luyện với rèn luyện thể lực cho bộ đội; đồng thời, nâng cao chất lượng diễn tập chiến đấu hiệp đồng binh chủng, diễn tập thực binh có bắn đạn thật và diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp cấp đại đội, tiểu đoàn; phối hợp, hiệp đồng tác chiến giữa đơn vị chủ lực với địa phương trong khu vực phòng thủ; gắn diễn tập khu vực phòng thủ với bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn. Cùng với đó, các đơn vị tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ huấn luyện các cấp, nhất là cán bộ cơ sở, cán bộ mới ra trường, mới được bổ nhiệm; đổi mới phương pháp hội thi, hội thao, kiểm tra đánh giá kết quả huấn luyện. Thực hiện Đề án quy hoạch hệ thống nhà trường Quân đội giai đoạn 2015 - 2020 và những năm tiếp theo, Trường Quân sự Quân khu và các trường quân sự tỉnh tập trung chuẩn hóa đội ngũ giáo viên và củng cố, nâng cấp trang thiết bị dạy - học, đáp ứng yêu cầu giáo dục, đào tạo cho lực lượng vũ trang Quân khu và bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng.

Đẩy mạnh xây dựng nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, phát huy vai trò trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ, gắn trách nhiệm của cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, quản lý trong từng nhiệm vụ, nhất là khi hoạt động phân tán. Các cơ quan, đơn vị chú trọng duy trì nghiêm chế độ học tập sinh hoạt, công tác trong ngày, trong tuần; có kế hoạch cụ thể nhằm chấm dứt vụ việc vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, hạn chế tối đa kỷ luật thông thường, mất an toàn trong huấn luyện và khi tham gia giao thông. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành và phối hợp chặt chẽ với địa phương, gia đình để quản lý bộ đội, nhất là quản lý tư tưởng, quản lý các mối quan hệ xã hội; đồng thời, phát huy tốt các thiết chế dân chủ ở cơ sở và tăng cường mối quan hệ giữa cán bộ với chiến sĩ.

Truyền thống hào hùng trong suốt 70 năm qua là tài sản và hành trang quý để cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu 4 tiếp tục phấn đấu, nỗ lực đoàn kết, vượt qua khó khăn, thách thức, cùng với cấp ủy, chính quyền và nhân dân trên địa bàn xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc, tạo môi trường thuận lợi để đẩy nhanh phát triển kinh tế - xã hội, góp phần cùng cả nước xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thiếu tướng NGUYỄN TÂN CƯƠNG, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng

Tư lệnh Quân khu