Khắc ghi lời dạy của Bác Hồ: “Người thầy thuốc giỏi đồng thời phải là người mẹ hiền, hết lòng hết sức cứu chữa và phục vụ thương binh, bệnh binh, tích cực nâng cao sức khỏe của bộ đội…”¹, những năm qua, Viện Y học Phòng không - Không quân chú trọng xây dựng đội ngũ thầy thuốc“sáng về y đức, sâu về y lý, giỏi về y thuật”, góp phần nâng cao chất lượng khám tuyển, giám định sức khỏe phi công; khám, chữa bệnh cho bộ đội và nhân dân.

Viện Y học Phòng không - Không quân là cơ sở y tế chuyên sâu về nghiên cứu khoa học, huấn luyện chuyên ngành y học hàng không và bệnh nghề nghiệp; khám tuyển, giám định sức khỏe phi công quân sự, phi công và nhân viên hàng không; khám bệnh, cấp cứu, thu dung điều trị cho cán bộ, chiến sĩ trong Quân chủng Phòng không - Không quân, các đơn vị Quân đội và nhân dân trên địa bàn. Những năm gần đây, thực hiện chủ trương xây dựng Quân chủng Phòng không - Không quân tiến thẳng lên hiện đại, đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với việc khám tuyển, giám định sức khỏe phi công, chăm sóc sức khỏe bộ đội. Trong khi đó, đội ngũ bác sĩ của Viện còn thiếu, cơ cấu giữa các ngành, khoa chưa thật phù hợp; một số trang, thiết bị, vật tư y tế chuyên ngành đã qua sử dụng nhiều năm, xuống cấp, v.v. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Đảng ủy, Ban Giám đốc Viện đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp; trong đó, “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” theo Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII), xây dựng đội ngũ thầy thuốc “sáng về y đức, sâu về y lý, giỏi về y thuật” là một trọng tâm.

Giáo dục, rèn luyện đội ngũ thầy thuốc “sáng về y đức”

Thấm nhuần sâu sắc lời dạy “Lương y phải như từ mẫu”² của Bác, Viện chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, nêu cao trách nhiệm, tâm huyết, tận tình chăm sóc, điều trị người bệnh; năng động, sáng tạo trong công việc, có trình độ, năng lực chuyên môn đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao. Đồng thời, Viện xây dựng, ban hành Quy tắc ứng xử dựa trên 12 điều y đức của Bộ Y tế ban hành và Điều lệnh quản lý bộ đội; đẩy mạnh thực hiện các phong trào thi đua, cuộc vận động, như: “Tất cả vì người bệnh, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao”, “Đơn vị quân y 5 tốt”, “Chiến sĩ quân y làm theo lời Bác”, v.v. Bên cạnh đó, Viện yêu cầu các khoa, ban tăng cường phổ biến, quán triệt nhiệm vụ, vinh dự, trách nhiệm của người thầy thuốc quân y; giáo dục, rèn luyện y đức, văn hóa công sở, phong cách phục vụ văn minh, lịch sự, ân cần, chu đáo. Các khoa, ban gắn việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn với chức trách, nhiệm vụ của từng cá nhân. Đội ngũ y, bác sĩ, nhân viên y tế nêu cao tinh thần trách nhiệm, tự lực, tự cường, không ngại khó khăn, gian khổ, hết lòng thương yêu, chăm sóc người bệnh; nói không với hiện tượng quan liêu, cửa quyền, sách nhiễu, gây phiền hà cho người bệnh và thân nhân người bệnh.

Nhận thức rõ vị trí, vai trò của công tác khám tuyển, tạo nguồn học viên lái máy bay và giám định sức khỏe phi công đối với công tác huấn luyện, bảo đảm an toàn bay, Viện chỉ đạo Khoa Khám tuyển phi công, Khoa Nghiên cứu và huấn luyện chuyên ngành hàng không tuân thủ đúng quy trình, nội dung khám tuyển, giám định sức khỏe phi công theo các chuyên khoa, phù hợp với từng đối tượng. Quá trình thực hiện, Viện yêu cầu các bộ phận chấp hành nghiêm Điều lệ Giám định y khoa Không quân; nêu cao tinh thần trách nhiệm, khắc phục tình trạng giản đơn, nể nang trong khám tuyển, giám định. Cùng với đó, Viện chú ý lựa chọn, sử dụng con người phù hợp với vị trí, công việc để từng y, bác sĩ phát huy tốt nhất khả năng, trách nhiệm của người thấy thuốc; duy trì nền nếp, chế độ bệnh viện, thường xuyên thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý các vi phạm và những biểu hiện không đúng về tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ, nhân viên y tế đối với người bệnh. Hằng tháng, Viện tổ chức họp Hội đồng người bệnh thông báo các chế độ, tiêu chuẩn, chính sách và lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị của bệnh nhân về thái độ, trách nhiệm của đội ngũ y, bác sĩ, nhân viên y tế,... tạo niềm tin, sự hài lòng của người bệnh. Trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế của Viện đã triển khai nhiều biện pháp bảo đảm an toàn cho người bệnh và thân nhân của họ; sẵn sàng, hăng hái tham gia phòng, chống dịch tại các điểm nóng, như: Bắc Giang, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam,... hoàn thành tốt nhiệm vụ, được cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.

Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ thầy thuốc “sâu về y lý, giỏi về y thuật”

Để nâng cao chất lượng khám tuyển, giám định sức khỏe phi công; khám, chữa bệnh cho bộ đội và nhân dân, Viện đặc biệt coi trọng công tác đào tạo, xây dựng đội ngũ y, bác sĩ có kiến thức toàn diện về y học lâm sàng và y học hàng không đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cả trước mắt và lâu dài. Theo đó, Đảng ủy, Ban Giám đốc Viện quan tâm lựa chọn đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ bác sĩ chuyên ngành y học hàng không có đủ phẩm chất, trình độ, năng lực chuyên môn; chú trọng rèn luyện kỹ năng hành nghề cho đội ngũ này. Chủ động xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chuyên khoa đầu ngành, cán bộ trẻ làm nguồn kế cận; nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của từng chuyên khoa, chuyên ngành. Viện kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo, bồi dưỡng tại chỗ với cử đội ngũ y, bác sĩ đi bồi dưỡng ở các cơ sở đào tạo trong và ngoài Quân đội, cả trong nước và quốc tế; giữa đào tạo ngắn hạn với đào tạo cơ bản; đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn với trang bị những kiến thức cần thiết về ngoại ngữ, tin học, v.v.

Những năm qua, Viện đã cùng với Phòng Quân y (Cục Hậu cần, Quân chủng Phòng không - Không quân) và Khoa Y học quân, binh chủng (Học viện Quân y) mở các lớp đào tạo chuyên khoa cấp I, II y học hàng không và chuyên khoa định hướng y học hàng không. Cùng với đó, Viện tích cực tổ chức các hội nghị, hội thảo quốc tế trao đổi chuyên môn về y học hàng không cho đội ngũ bác sĩ trong Quân chủng; mời chuyên gia các nước, như: Nga, Hoa Kỳ, Australia,... bồi dưỡng, trao đổi chuyên môn, giới thiệu các trang bị về y học hàng không và những ứng dụng trong huấn luyện, khám tuyển, giám định phi công. Đồng thời, tham dự Hội nghị Điều dưỡng châu Á - Thái Bình Dương, Hội nghị Tim mạch châu Á, tập huấn kỹ thuật, tiếp nhận chuyển giao công nghệ tại các bệnh viện lớn, như: Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Quân y 103, Bệnh viện Bạch Mai,... để đội ngũ thầy thuốc của Viện có điều kiện, cơ hội tiếp xúc, lĩnh hội những thành tựu của nền y học trong nước và quốc tế. Đến nay, trình độ, năng lực khám, chữa bệnh của đội ngũ y, bác sĩ của Viện được nâng cao; trên 95% cán bộ có trình độ đại học và sau đại học, 47 bác sĩ có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ, chuyên khoa cấp I, II. Hằng năm, Viện đều hoàn thành chỉ tiêu khám tuyển tạo nguồn học viên lái máy bay quân sự và kế hoạch giám định sức khỏe phi công, nhân viên công tác trên không; kịp thời phát hiện bệnh tiềm ẩn để điều trị, tư vấn sức khỏe góp phần bảo đảm an toàn bay và kéo dài tuổi bay của phi công.

Thấu triệt lời dạy của Bác: “Để mở rộng phạm vi y học, các cô, các chú cũng nên chú trọng nghiên cứu và phối hợp thuốc Đông và thuốc Tây”³, Viện đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, đưa vào ứng dụng, góp phần nâng cao chất lượng khám, điều trị bệnh nhân và khám tuyển, giám định sức khỏe phi công. Theo đó, Viện quan tâm đầu tư, nâng cấp trang, thiết bị; sưu tầm, biên soạn tài liệu phục vụ công tác chuyên môn và khuyến khích đội ngũ cán bộ, y, bác sĩ tích cực tham gia nghiên cứu khoa học. Hằng năm, Viện lựa chọn nội dung, lĩnh vực nghiên cứu khoa học phù hợp với thực tiễn, hướng trọng tâm vào chuyên ngành y học hàng không để nâng cao chất lượng khám tuyển, giám định sức khỏe phi công, thu dung điều trị. Thường xuyên củng cố, kiện toàn, phát huy vai trò của Hội đồng khoa học trong công tác quản lý, đăng ký, triển khai nghiên cứu và đánh giá, nghiệm thu các sáng kiến, đề tài đảm bảo sát thực tiễn, có tính khả thi cao. Đồng thời, có chính sách quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi về thời gian, cơ sở vật chất, kinh phí cho công tác nghiên cứu, nghiệm thu các sáng kiến, đề tài đúng kế hoạch và đưa vào ứng dụng trong thực tiễn⁴. Nhờ đó, đội ngũ cán bộ, y, bác sĩ của Viện đã nghiên cứu, khai thác có hiệu quả các trang bị kỹ thuật y tế hiện đại, triển khai thực hiện thành công nhiều kỹ thuật cao trong quá trình khám tuyển, giám định sức khỏe phi công, khám bệnh, cấp cứu, thu dung điều trị, như: phẫu thuật nội soi, phẫu thuật mắt theo phương pháp Phaco, điện tim gắng sức, nội soi tiêu hóa truyền hình, chụp cắt lớp vi tính, siêu âm 3 chiều, máy đo thích ứng tối, điện não vi tính, nội soi tai - mũi - họng, hồi sức cấp cứu trung tâm, hệ thống chống nhiễm khuẩn bệnh viện, v.v. Để phục vụ việc phòng, chống dịch Covid-19, năm 2020, Viện triển khai nghiên cứu, nghiệm thu sáng kiến “Thiết kế phần mềm theo dõi bệnh nhân nghi nhiễm Covid-19 và quản lý cán bộ, nhân viên trong mùa dịch”; “Thiết kế buồng khử khuẩn toàn thân tự động” phục vụ có hiệu quả công tác phòng chống, dịch, không để dịch bệnh lây lan vào đơn vị.

Bằng sự nỗ lực, cố gắng của tập thể lãnh đạo và cán bộ, y, bác sĩ, nhân viên, Viện Y học Phòng không - Không quân luôn hoàn thành tốt và xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Từ năm 2016 - 2021, Đảng bộ Viện đạt trong sạch vững mạnh tiêu biểu, Đơn vị đạt Quyết thắng; được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen (năm 2019, 2021), Bộ Quốc phòng tặng Cờ thi đua xuất sắc (năm 2020, 2021). Không thỏa mãn với kết quả đạt được, thời gian tới, Viện chủ trương tiếp tục xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, nâng cao quản lý chất lượng bệnh viện, đáp ứng tốt sự hài lòng của người bệnh. Tích cực, chủ động tham mưu, đề xuất với trên trong tuyển chọn, bồi dưỡng, đào tạo nguồn nhân lực cho y học lâm sàng và y học hàng không, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ. Đồng thời, quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang, thiết bị chuyên dụng hiện đại cho Trung tâm Y học hàng không theo đúng lộ trình đã phê duyệt để nâng cao hơn nữa chất lượng khám tuyển, giám định sức khỏe phi công; khám, chữa bệnh cho bộ đội và nhân dân, góp phần xây dựng Quân chủng Phòng không - Không quân hiện đại, quản lý, bảo vệ vững chắc vùng trời Tổ quốc.

Đại tá, TS. NGUYỄN MINH HẢI, Giám đốc Viện
___________________

1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 15, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 361.

2 - Sđd, Tập 9, tr. 343.

3 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 9, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 344.

4 - Từ năm 2017 đến nay, Viện đã nghiệm thu 58 đề tài, sáng kiến; trong đó, có 02 đề tài cấp Bộ Quốc phòng đạt chất lượng tốt.