Nhận thức rõ vị trí, vai trò của tiềm lực chính trị - tinh thần trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 3 luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần vững mạnh theo tư tưởng Hồ Chí Minh, làm nền tảng xây dựng nền quốc phòng toàn dân đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Khi bàn về vị trí, vai trò của nhân tố chính trị - tinh thần trong chiến tranh, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Không quân đội nào, không khí giới nào có thể đánh ngã được tinh thần hy sinh của toàn thể một dân tộc”¹. Tư tưởng đó của Người đã được toàn Đảng, toàn dân, toàn quân quán triệt, vận dụng một cách tích cực, sáng tạo và giành thắng lợi to lớn trong cách mạng giải phóng dân tộc, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đối với Quân khu 3 là địa bàn chiến lược quan trọng của đất nước cả trong thời bình và thời chiến, như Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã viết: “Quân khu đồng bằng, án ngữ Thủ đô, dựa vào Tây Bắc và Việt Bắc, nối liền đất Thanh, Nghệ miền Trung, lại nhìn ra biển cả, giàu tài nguyên và quan trọng về chiến lược. Thời bình đây là một trong những vùng đất căn bản để xây dựng và phát triển, là cửa ngõ giao lưu quốc tế của đất nước. Thời chiến đây là hậu phương quốc gia, đồng thời là mặt trận chống quân xâm lược, nhiều tên làng, tên đất, tên sông đã trở thành tên gọi của những chiến công hiển hách”² thì việc xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần vững mạnh ngay từ thời bình càng có ý nghĩa quan trọng. Thấm nhuần sâu sắc tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về sức mạnh chính trị - tinh thần và trên cơ sở quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về bảo vệ Tổ quốc, xây dựng khu vực phòng thủ³, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu ban hành nghị quyết, lãnh đạo, chỉ đạo Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh, thành phố chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai thực hiện chương trình, kế hoạch, đề án xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, nhất là xây dựng “tiềm lực chính trị - tinh thần” trong khu vực phòng thủ, đạt nhiều kết quả tích cực.

Nổi bật là, nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, các cấp, ngành và toàn dân trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự ngày càng được nâng cao. Các cơ quan, đơn vị tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở, nhất là tổ chức đảng, chính quyền vững mạnh, có năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu cao, quản lý, điều hành hoạt động quân sự, quốc phòng hiệu quả. Đẩy mạnh thực hiện phong trào Thi đua yêu nước, xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc trên địa bàn; thực hiện tốt Quy chế Dân chủ cơ sở; giúp đỡ nhân dân xóa đói, giảm nghèo, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh; giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội,... tạo điều kiện thuận lợi để các địa phương phát triển kinh tế - xã hội. Qua đó, góp phần xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần trên địa bàn vững mạnh; củng cố niềm tin của nhân dân với lực lượng vũ trang Quân khu, Quân đội, Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa.

Hiện nay, trước yêu cầu cao của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhiệm vụ xây dựng Quân khu 3 giàu đẹp, vững mạnh về quốc phòng, an ninh, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đồng bộ các giải pháp xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần theo tư tưởng Hồ Chí Minh.

Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng và Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân khu tham quan trưng bày sáng kiến cải tiến  đồ dùng huấn luyện

Khắc ghi và vận dụng sáng tạo lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về yêu cầu các cấp, các ngành “phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến”⁴, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, các tầng lớp nhân dân đối với sự nghiệp xây dựng nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ Tổ quốc và coi đây là giải pháp hàng đầu có vai trò quan trọng, góp phần xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần trong khu vực phòng thủ vững mạnh. Theo đó, Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh Quân khu và các tỉnh, thành phố tham mưu giúp cấp ủy đảng, chính quyền các cấp thực hiện có hiệu quả công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng đạt kết quả cao⁵. Các cơ quan, đơn vị, địa phương nắm chắc yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần trong khu vực phòng thủ, đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền phù hợp với đặc điểm vùng miền, tâm lý và trình độ nhận thức của các tầng lớp nhân dân; trong đó, chú trọng bám nắm các địa bàn trọng điểm, phức tạp về tôn giáo, dân tộc, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo (Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình, Hòa Bình, Ninh Bình, Nam Định), vận động nhân dân chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, không để kẻ xấu xúi giục, hoạt động tôn giáo trái pháp luật, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Quá trình thực hiện, các cơ quan, đơn vị chú trọng đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức bảo đảm phong phú, đa dạng; chú trọng lồng ghép nội dung tuyên truyền vào các phong trào cách mạng ở địa phương, nhân kỷ niệm các ngày lễ trọng đại của Đảng, đất nước thông qua phát huy vai trò của các tổ chức, lực lượng, phương tiện thông tin, truyền thông và thiết chế văn hóa ở cơ sở. Nội dung tuyên truyền tập trung làm rõ đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quốc phòng, quân sự; những chủ trương của Đảng về vấn đề dân tộc, tôn giáo, về xây dựng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; lịch sử truyền thống của dân tộc, của địa phương, v.v. Đồng thời, vạch trần âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, tạo “sức đề kháng”, khả năng “miễn dịch”, sự thống nhất nhận thức, đồng thuận trong toàn xã hội, cùng chung tay, chung sức đấu tranh làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Qua đó, xây dựng cho nhân dân trên địa bàn Quân khu có lòng yêu nước nồng nàn, ý thức trách nhiệm, niềm tự hào về truyền thống đấu tranh kiên cường, bất khuất của dân tộc, của quân và dân Quân khu 3, sẵn sàng đóng góp nhân lực, vật lực, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố vững chắc.

Xuất phát từ thực tiễn vừa qua, trên địa bàn Quân khu, các thế lực thù địch đã và đang triệt để lợi dụng những hạn chế, khuyết điểm trong công tác quản lý, hoạt động của hệ thống chính trị các cấp để làm suy giảm lòng tin của nhân dân, hòng thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Vì vậy, tham gia xây dựng hệ thống chính trị địa phương trong sạch, vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là giải pháp hữu hiệu được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu coi trọng, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo. Theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh: một hệ thống chính trị hiện đại và hiệu quả phải được xây dựng trên nguyên tắc “Nước ta là nước dân chủ. Bao nhiêu lợi ích đều vì dân. Bao nhiêu quyền hạn đều của dân... Chính quyền từ xã đến Chính phủ trung ương do dân cử ra”⁶. Để thực hiện tốt nội dung này, Quân khu chỉ đạo Cục Chính trị chủ động xây dựng chương trình phối hợp hành động với các ban, ngành của các tỉnh, thành phố triển khai các mặt công tác, coi trọng xây dựng hệ thống chính trị, nhất là tổ chức đảng, chính quyền có năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu cao. Đồng thời, chỉ đạo cơ quan quân sự địa phương các cấp tích cực tham gia xây dựng cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội vững mạnh, thực sự là lực lượng nòng cốt huy động sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân; tiếp tục thực hiện tốt Quy chế Dân chủ cơ sở; triển khai hiệu quả các cuộc vận động: “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư”, “xóa đói, giảm nghèo”,... tạo sự đồng thuận và sự ủng hộ của nhân dân trong mọi quyết sách của chính quyền. Cùng với đó, chăm lo xây dựng các tổ chức đảng quân sự địa phương trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; xây dựng cấp ủy với cán bộ chủ trì các cấp; xây dựng đội ngũ đảng viên với xây dựng đội ngũ cán bộ; làm tốt công tác hiệp thương chuẩn bị nhân sự, giới thiệu bầu vào cấp ủy địa phương, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Vận động và hướng dẫn nhân dân tham gia thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương, nhất là tham gia bảo vệ chủ quyền biên giới, biển, đảo. Kiên quyết đấu tranh, phòng chống tham nhũng, lãng phí, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, góp phần củng cố lòng tin của nhân dân với lực lượng vũ trang Quân khu.

Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, một trong những giải pháp cơ bản, lâu dài, cơ sở vững chắc để xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần là đẩy mạnh phát triển kinh tế, chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Vì vậy, để thực hiện tốt, cấp ủy, chính quyền các địa phương cần quan tâm, chăm lo phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, nhất là đối với đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Cơ quan quân sự các cấp chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương làm tốt công tác thẩm định các chương trình, dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội có liên quan đến xây dựng thế trận khu vực phòng thủ; đặc biệt, chú ý đến những dự án đầu tư có yếu tố nước ngoài trên địa bàn trọng điểm, có vị trí chiến lược về quốc phòng, an ninh, như: Hải Phòng, Quảng Ninh. Triển khai có hiệu quả các dự án trồng rừng, phát triển sản xuất, giúp nhân dân thay đổi và cải tạo vật nuôi, cây trồng có năng suất cao, góp phần tăng thu nhập, xóa đói, giảm nghèo, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 327 phối hợp với địa phương thực hiện tốt dự án di, giãn dân và hỗ trợ, ổn định đời sống nhân dân nơi ở mới; thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống dịch, không để bùng phát trong cộng đồng; tích cực giúp dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, v.v. Các lực lượng trên tuyến biên giới cần phối hợp chặt chẽ với địa phương (gồm 16 xã phường với 78 thôn bản, khu dân cư giáp biên) xây dựng, hình thành “phên giậu biên giới” vững chắc; xử lý nghiêm các hoạt động vi phạm quy chế đường biên, bảo vệ vững chắc 78 mốc giới, hơn 118 km đường biên giới quốc gia, hơn 500 km bờ biển. Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị, địa phương tiến hành tốt công tác dân vận và các hoạt động “đền ơn đáp nghĩa”, chăm lo, bảo đảm tốt đời sống các gia đình chính sách, thương binh, bệnh binh, v.v.

Xây dựng “tiềm lực chính trị - tinh thần” theo tư tưởng Hồ Chí Minh là xây dựng, củng cố lòng tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, Quân đội; là cơ sở, nền tảng để xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc. Đây là vấn đề khách quan, cấp thiết, đòi hỏi lực lượng vũ trang Quân khu cần tiếp tục thực hiện tốt nội dung quan trọng này, góp phần thực hiện tốt quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa” vững chắc.

Trung tướng NGUYỄN QUANG CƯỜNG, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu
_______________

1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 4, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 89.

2 - Tạp chí Lịch sử Quân sự, tháng 6-1992.

3 - Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 22/9/2008 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới”, v.v.

4 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 7, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 38 - 39.

5 - 05 năm qua, toàn Quân khu đã tổ chức được hơn 70 nghìn lớp, với gần ba triệu lượt người.

6 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 6, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 232.