I. “Sứ giả hòa bình” của Việt Nam ở phái bộ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc

II. Tỏa sáng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” ở Cộng hòa Trung Phi và Nam Xu-đăng

Phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” không phải là sản phẩm tự phát, bất biến, mà là kết quả tất yếu của quá trình lãnh đạo, giáo dục, rèn luyện không ngừng và luôn vận động, phát triển phù hợp với thực tiễn đời sống xã hội và yêu cầu xây dựng Quân đội qua từng giai đoạn cách mạng. Trong tình hình hiện nay, ngoài nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc, Quân đội ta còn nhiệm vụ hết sức vẻ vang đó là tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Đây là nhiệm vụ mới, mang ý nghĩa đặc biệt, nhưng đầy khó khăn, với nhiều khâu, nhiều bước quan trọng liên quan đến vị thế quốc gia nên Quân đội nhân dân được Đảng, Nhà nước tin tưởng giao cho đảm nhận.

Đặc phái viên của Liên hợp quốc tặng huy chương "Vì sự nghiệp gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc" cho sĩ quan QĐND Việt Nam làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Cộng hòa Trung Phi. Ảnh: baoquocte.vn

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, chúng ta phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, như: các lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc hoạt động trong môi trường đa quốc gia; địa bàn hoạt động xa đất nước, điều kiện tự nhiên, chính trị, xã hội, tình hình an ninh phức tạp, tiềm ẩn rủi ro, thậm chí có thể bị thương vong; lực lượng của Quân đội được cử đi làm nhiệm vụ phải đặt dưới sự chỉ huy của Phái bộ nước sở tại, v.v. Đặc biệt, các thế lực thù địch đẩy mạnh chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “phi chính trị hoá” Quân đội, hòng làm phai nhạt mục tiêu, lý tưởng chiến đấu, niềm tin vào Đảng, chế độ trong mỗi cán bộ, chiến sĩ. Tất cả điều đó, chi phối không nhỏ đến việc rèn luyện, giữ vững phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” của Quân đội ta nói chung và lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc nói riêng. Bởi vậy, tiếp tục phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” với lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc là hết sức cần thiết, góp phần làm cho phẩm chất tốt đẹp này luôn tỏa sáng, mãi mãi là biểu tượng sáng ngời với bạn bè quốc tế.

Trước hết, làm tốt công tác giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ, nhân viên về đường lối đối ngoại của Đảng, nhiệm vụ tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc và sự cần thiết phải giữ vững, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thực hiện nhiệm vụ quan trọng này. Thông qua công tác tuyên truyền, giáo dục, làm cho cán bộ, nhân viên tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc nhận thức sâu sắc đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa trong quan hệ đối ngoại của Đảng. Đồng thời, quán triệt, nắm vững “Đề án tổng thể về việc Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc” và “Đề án Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc năm 2014 - 2020 và những năm tiếp theo”. Từ đó, làm cho họ nhận thức rõ nhiệm vụ tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc là nhằm thiết thực góp phần vào duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực cũng như trên thế giới. Đây là sứ mệnh của Liên hợp quốc và là vấn đề được nhiều nước quan tâm cử đoàn tham gia nhằm khẳng định vị thế, vai trò đối với quốc tế. Trên cơ sở nhận thức đúng, đề cao trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện và tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, với tinh thần, ý chí Việt Nam và vai trò của Quân đội nhân dân Việt Nam trong thực hiện nghĩa vụ quốc tế. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, nâng tầm vị thế, uy tín Việt Nam, vấn đề đặt ra là phải làm cho cán bộ, nhân viên tham gia Phái bộ nhận thức được sự cần thiết phải giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong quá trình tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Công tác tuyên truyền, giáo dục tập trung làm rõ tiêu chí về phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong tình hình mới; đi sâu phân tích yếu tố tác động đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm của cán bộ, nhân viên tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc để có biện pháp ngăn ngừa biểu hiện không tốt làm ảnh hưởng đến uy tín Quân đội, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”. “Xây” đi liền với “chống”, đảm bảo cho cán bộ, nhân viên tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân, phẩm chất đạo đức tốt, hòa đồng, thân thiện với nhân dân nước sở tại; không dao động trước khó khăn và tác động, lôi kéo của các thế lực thù địch; có thái độ không thiên vị, trung lập trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Hai là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với các đơn vị tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Sự lãnh đạo, giáo dục, rèn luyện của Đảng là nhân tố quyết định sự trưởng thành và chiến thắng của Quân đội ta, bảo đảm giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong xây dựng, phát triển của Quân đội. Bởi vậy, trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về đối ngoại, hội nhập quốc tế; xác định đây là một nhiệm vụ chính trị của Quân đội trong thời kỳ mới. Cấp ủy, chỉ huy các cấp đề ra chủ trương, giải pháp lãnh đạo sát đúng, phù hợp, hiệu quả; công tác đảng, công tác chính trị đối với nhiệm vụ này luôn được chú trọng; công tác kiểm tra, giám sát, rút kinh nghiệm, nhân lên những mặt làm được, khắc phục những mặt chưa làm được cần được tăng cường. Cùng với đó, làm tốt việc lựa chọn hình thức, quy mô, phái bộ, địa bàn,... tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc phù hợp với đường lối đối ngoại của Đảng, lợi ích quốc gia - dân tộc, Hiến pháp, pháp luật Việt Nam và tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc. Trong tình hình hiện nay, việc chọn Nam Sudan và Cộng hòa Trung Phi - những quốc gia châu Phi đang phải đối mặt với đói nghèo, sự mất kiểm soát của chính quyền và xung đột giữa các bộ tộc, phe phái trong nội bộ là phù hợp. Tăng cường công tác quán triệt, giáo dục, lựa chọn nhân sự tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, đảm bảo chất lượng về chính trị, đạo đức, lối sống và chuyên môn nghiệp vụ, trình độ ngoại ngữ, v.v. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, luôn thể hiện tính tích cực, chủ động, nhưng thận trọng, chắc chắn; tham gia vào các lĩnh vực ta có kinh nghiệm, thế mạnh, tại các quốc gia, khu vực đã có thỏa thuận hòa bình, có quyết định của Liên hợp quốc, được sự ủng hộ rộng rãi của cộng đồng quốc tế.

Bạn bè quốc tế tham quan và học hỏi kinh nghiệm trồng và chăm bón rau ở Trung Phi của sĩ quan Việt Nam. Ảnh: qdnd

Ba là, thông qua hoạt động thực tiễn để rèn luyện, bồi dưỡng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” cho lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Phẩm chất, nhân cách, bản lĩnh “Bộ đội Cụ Hồ” được hình thành và hoàn thiện thông qua hoạt động thực tiễn của bộ đội trong môi trường quân sự. Thực tiễn càng phong phú, sinh động, sát chức năng, nhiệm vụ của Quân đội thì phẩm chất, bản lĩnh của người quân nhân cách mạng - “Bộ đội Cụ Hồ” càng tỏa sáng. Bởi vậy, cần tổ chức cho bộ đội tích cực tham gia các nhiệm vụ: Huấn luyện, tuần tra, trao đổi chuyên môn, diễn tập, tiến hành công tác dân vận, đảm bảo phù hợp với quy định của Liên hợp quốc và thực tế nước sở tại; đồng thời, phối hợp tổ chức các hoạt động: văn hóa văn nghệ, tăng gia, cải thiện đời sống, giúp dân bản địa phòng, chống dịch bệnh, thiên tai,… để bộ đội rèn luyện, phấn đấu và phát huy thế mạnh, sở trường trong công tác. Tích cực tham gia các hoạt động hỗ trợ, khắc phục hậu quả chiến tranh, kiến tạo hòa bình, vì mục đích nhân đạo; không tham gia nhiệm vụ cưỡng chế và các hoạt động tác chiến; bảo đảm quyền độc lập chỉ huy lực lượng của Quân đội ta khi tham gia các phái bộ theo Bản ghi nhớ (MOU) với Cơ quan gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Đặc biệt, trong tình hình đại dịch Covid-19 diễn ra hết sức phức tạp trên toàn cầu hiện nay, lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc của Việt Nam ngoài thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch đã xác định, cần tích cực tham gia phòng chống đại dịch này với tinh thần, trách nhiệm cao nhất, góp phần dập tắt nạn dịch, hạn chế tối đa sự tử vong, mang lại cuộc sống bình yên cho người dân bản địa. Qua đó, kịp thời phát hiện, động viên, khen thưởng tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, gương “người tốt, việc tốt”; khắc phục nhận thức, hành vi không đúng làm ảnh hưởng đến phẩm chất, nhân cách người quân nhân cách mạng - “Bộ đội Cụ Hồ”.

Bốn là, đề cao vai trò cán bộ, sĩ quan, nhân viên trong giữ gìn, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” khi tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Việc giữ vững và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” được thể hiện trong thực tiễn thực hiện nhiệm vụ, cũng như trong cuộc sống sinh hoạt, giao tiếp hằng ngày. Quá trình đó, đòi hỏi mỗi cán bộ, sĩ quan, nhân viên phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực, chủ động, sáng tạo trong huấn luyện, học tập nâng cao trình độ ngoại ngữ, pháp luật, chuyên môn, các quy định, kỹ năng ứng xử quốc tế, bổ sung những nội dung còn hạn chế, còn thiếu được rút ra từ thực tiễn. Đồng thời, nêu cao tinh thần tự giác tu dưỡng, rèn luyện theo các tiêu chí thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII), Chỉ thị số 87-CT/TVQU của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” trong môi trường mới. Cấp trên làm gương cho cấp dưới, cán bộ, đảng viên làm gương cho nhân viên; chấp hành nghiêm kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước, các quy định của quốc tế và luật pháp nước sở tại; xây dựng mối đoàn kết nội bộ, giúp đỡ nhau trong công tác, thể hiện rõ bản lĩnh, vị thế, phong cách người quân nhân cách mạng.

Năm là, phối hợp chặt chẽ các bộ, ngành, cơ quan Liên hợp quốc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Để đạt hiệu quả cao cả trong giai đoạn chuẩn bị (ở trong nước), giai đoạn thực hiện nhiệm vụ (tại Phái bộ) và sau khi hoàn thành nhiệm vụ, việc phối hợp giữa Cục Gìn giữ hòa bình và đơn vị tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc cần được tiến hành chủ động, chặt chẽ, phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Các cơ quan chức năng: Cục Tác chiến, Cục Quân huấn, Cục Tuyên huấn,… phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, huấn luyện, trang bị kiến thức cần thiết về công tác tham mưu tác chiến, kinh nghiệm tham gia hoạt động trong Phái bộ, xây dựng kế hoạch tác chiến theo tiêu chuẩn của Liên hợp quốc cho các đối tượng. Đồng thời, làm cho họ phân biệt rõ sự khác nhau về bản chất giữa lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc với các lực lượng liên quân đa quốc gia; mục đích hoạt động của lực lượng gìn giữ hòa bình là phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế, góp phần bảo vệ hòa bình ở khu vực và trên thế giới. Cùng với đó, cần phối hợp, chia sẻ kinh nghiệm với các cơ quan có liên quan của Liên hợp quốc nhằm giúp đỡ trang bị, phương tiện, đào tạo tiếng Anh, tài trợ kinh phí,… tạo điều kiện cho ta hoàn thành tốt nhiệm vụ. Các cơ quan báo chí Quân đội bám sát thực tiễn, tích cực, chủ động triển khai bài viết nêu gương điển hình tiên tiến trong rèn luyện phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”; tuyên truyền sâu rộng việc Quân đội tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc là góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, bằng biện pháp hòa bình. 

“Bộ đội Cụ Hồ” là danh hiệu, phẩm chất cao đẹp của Quân đội ta, được xây đắp nên từ tinh thần chiến đấu dũng cảm, không quản hy sinh, gian khổ của nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ, cùng sự giáo dục, rèn luyện của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự thương yêu, đùm bọc của nhân dân. Kế thừa, phát huy phẩm chất cao đẹp đó, cán bộ, sĩ quan Quân đội tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc nêu cao tinh thần trách nhiệm trong tu dưỡng, rèn luyện, làm cho phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” tiếp tục tỏa sáng trên lĩnh vực, nhiệm vụ mới, mãi mãi là biểu tượng sáng ngời đối với bạn bè quốc tế.

ĐỖ HỒNG LÂM