Khắc ghi lời Bác: “Thương binh, bệnh binh, gia đình quân nhân và gia đình liệt sĩ là những người có công với Tổ quốc, với nhân dân. Cho nên bổn phận chúng ta là phải biết ơn, phải thương yêu và giúp đỡ họ”¹, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đồng Tháp đã, đang và sẽ tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện tốt phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của các đối tượng thụ hưởng.

Đồng Tháp là tỉnh đồng bằng, biên giới nằm trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long, có đường biên giới tiếp giáp với Campuchia dài 50,675 km. Đây là địa phương giàu truyền thống cách mạng. Trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế cao cả, Tỉnh đã có hàng vạn người tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu và trở thành một trong những địa phương có số lượng lớn liệt sĩ, thương binh,... người có công với cách mạng trong cả nước. Hiện nay, toàn Tỉnh có 62.300 đối tượng chính sách, gồm 18.315 liệt sĩ, 2.227 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, 57 Anh hùng lực lượng vũ trang, 6.800 thương binh, bệnh binh (thương binh hiện còn sống hưởng trợ cấp là 2.500 người). Phát huy truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, với trách nhiệm chính trị cao, bằng nhiều hình thức phong phú, sáng tạo, phù hợp, công tác chính sách nói chung, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” của Tỉnh nói riêng đã thu hút được đông đảo cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân tham gia, đạt nhiều kết quả tốt đẹp. Chỉ tính 05 năm qua (2017 - 2023), Tỉnh đã tổ chức tìm kiếm, quy tập được 518 hài cốt liệt sĩ (ở 02 tỉnh của nước bạn Campuchia: Prây Veng: 407; Pua Sát: 48; ở trong nước: 63); trong đó, xác định được thông tin 08/518 hài cốt liệt sĩ. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã hoàn thành nội dung kết luận địa bàn và lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đợt 1 ở 03 cấp (cấp xã: 143 xã, phường, thị trấn; cấp huyện: 12 huyện, thành phố và cấp tỉnh), là một trong những tỉnh sớm hoàn thành báo cáo sản phẩm bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trong toàn quốc. Thực hiện chi trả chế độ trợ cấp một lần cho 29.089 trường hợp với số tiền trên 100 tỉ đồng theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ; vận động quyên góp, ủng hộ Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” được hơn 1,6 tỉ đồng; phát động xây dựng và bàn giao 13 Nhà tình nghĩa với số tiền trên 01 tỉ đồng; tặng 05 sổ tiết kiệm (mỗi sổ 10 triệu đồng); thăm, tặng hàng nghìn suất quà cho đối tượng chính sách nhân dịp lễ, Tết, Ngày Thương binh - Liệt sĩ với số tiền trên 04 tỉ đồng; phụng dưỡng 04 Bà mẹ Việt Nam anh hùng với số tiền hơn 200 triệu đồng. Qua đó, động viên cả về vật chất và tinh thần, góp phần xoa dịu nỗi đau chiến tranh, ổn định cuộc sống đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng, được nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao.

Tuy đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhưng từng ấy là chưa đủ để đền đáp công ơn của các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh,... người có công với cách mạng đã cống hiến, hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì cuộc sống tự do, ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Với nhận thức đó và trên cơ sở thấm nhuần sâu sắc lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thời gian tới, lực lượng vũ trang Tỉnh tiếp tục đẩy mạnh phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” bằng những việc làm thiết thực, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc với những giải pháp trọng tâm:

Thực tiễn cho thấy, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” chỉ đạt kết quả thực chất khi cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đề cao trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác đầy ý nghĩa nhân văn này. Vì vậy, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh tiếp tục giáo dục, quán triệt cho cấp ủy, lãnh đạo, chỉ huy các cấp nhận thức sâu sắc các chỉ thị, nghị định của Ban Bí thư Trung ương Ðảng, Thủ tướng Chính phủ, Thường vụ Quân ủy Trung ương về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác chính sách đối với người có công với cách mạng². Qua đó, cấp ủy các cấp thống nhất cao về nhận thức, xem đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm lãnh đạo, chỉ đạo, đưa nội dung thực hiện Phong trào vào nghị quyết lãnh đạo thường kỳ với những chủ trương, giải pháp sát đúng, phù hợp với tình hình thực tiễn và nhu cầu, quyền lợi thiết thực của các đối tượng chính sách. Đồng thời, đề cao trách nhiệm trong chỉ đạo cơ quan chuyên môn phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội phát động, xây dựng Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”; tổ chức các hoạt động tri ân,… phù hợp với khả năng của từng cơ quan, đơn vị, địa phương, bảo đảm đạt mục tiêu: không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần các gia đình người có công với cách mạng, nhất là các gia đình còn nhiều khó khăn, ở vùng sâu, vùng xa, căn cứ địa cách mạng, làm cho chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Quân đội đối với thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công trở thành hiện thực. Cùng với đó, chú trọng công tác kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các biểu hiện thiếu tinh thần trách nhiệm, nhũng nhiễu, tiêu cực trong thực hiện, nhất là việc thu, chi, sử dụng Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, nâng cao tính minh bạch, công bằng trong thực thi chính sách đối với người có công với cách mạng, góp phần xây dựng niềm tin vững chắc của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, Quân đội.

Để phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” đạt hiệu quả vững chắc, yếu tố nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân giữ vai trò quan trọng. Theo đó, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh yêu cầu cấp ủy các cấp tiếp tục quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về tiếp tục đẩy mạnh Phong trào thông qua hội nghị quán triệt nghị quyết, học tập chính trị,… để cán bộ, chiến sĩ nắm vững chủ trương, quan điểm, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với người có công với cách mạng. Đồng thời, tăng cường giáo dục truyền thống dân tộc, sự hy sinh anh dũng, những cống hiến và đóng góp to lớn của các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người có công với cách mạng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Từ đó, khơi dậy trách nhiệm, bổn phận của mỗi cán bộ, chiến sĩ, nhất là đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp bằng những hành động, việc làm thiết thực. Các cơ quan, đơn vị chủ động phối hợp với cơ quan truyền thông (Đài Phát thanh - Truyền hình Đồng Tháp; Đài truyền thanh các huyện; hệ thống truyền thanh các xã; Chuyên mục quốc phòng toàn dân, Trang thông tin điện tử của Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh,…) đẩy mạnh tuyên truyền, để cán bộ, chiến sĩ, nhân dân nhận thức rõ việc thực hiện tốt chính sách ưu đãi đối với các đối tượng chính sách, người có công với cách mạng là trách nhiệm cao cả, thể hiện tình cảm thiêng liêng, yếu tố bảo đảm thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, từ đó cùng “chung tay” đưa phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” trở thành hoạt động thường xuyên ở địa phương. Đồng thời, đưa tin các hoạt động về nguồn, dâng hương, thắp nến tri ân nghĩa trang liệt sĩ, đài tưởng niệm, thăm hỏi gia đình chính sách,… tạo sự lan tỏa hình ảnh, nghĩa cử cao đẹp trong toàn xã hội; đẩy mạnh tuyên truyền gương điển hình tiên tiến trong thực hiện Phong trào, góp phần làm cho công tác này được phát triển cả về bề rộng và chiều sâu.

Để “Tiếp tục cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho người có công; bảo đảm chế độ ưu đãi người có công và gia đình người có công phù hợp với xu hướng tăng trưởng kinh tế, tiến bộ và công bằng xã hội”³ theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, vấn đề cốt lõi là phải vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức trong thực hiện phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”. Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh yêu cầu cơ quan quân sự các huyện, thành phố làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền phát huy sức mạnh tổng hợp, động viên mọi nguồn lực, tập trung thực hiện tốt chủ trương xã hội hóa công tác chăm sóc người có công với cách mạng; kết hợp chặt chẽ phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” với các cuộc vận động, phong trào thi đua, nhất là phong trào “Toàn dân chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công”, v.v. Cơ quan chức năng chủ động rà soát, kịp thời phát hiện những nội dung vướng mắc, khó khăn, bất cập; những hình thức không còn phù hợp, hiệu quả thấp; bám sát tình hình thực tiễn để xác định nội dung, phương pháp, hình thức phù hợp trong tổ chức hoạt động, tham mưu cho Bộ Chỉ huy chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phát triển những mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả, bảo đảm linh hoạt, nhằm đạt mục tiêu: bù đắp, nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất, tinh thần cho người được thụ hưởng. Phấn đấu đối tượng chính sách và người có công với cách mạng có mức sống bằng hoặc cao hơn mức trung bình của cộng đồng dân cư nơi cư trú. Quá trình thực hiện, tập trung phát triển, nhân rộng những việc làm thiết thực, như: giải quyết dứt điểm các chế độ, chính sách cho các đối tượng tham gia chiến tranh còn tồn đọng theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ; phối hợp với Hội Cựu chiến binh tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin theo Công văn số 549/VP-BCĐ của Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia 515 và Kế hoạch của Ban Chỉ đạo 515 Quân khu 9 (tập trung tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở địa bàn các huyện Hồng Ngự, Tam Nông, Cao Lãnh, Tân Hồng và Tháp Mười; các nghĩa trang tạm trong chiến tranh biên giới Tây Nam, khu vực trại tạm giam, nhà tù của chế độ cũ, khu vực xảy ra các trận đánh then chốt, trọng điểm, giằng co, ác liệt,…). Phối hợp huy động mọi nguồn lực để xây dựng “Nhà tình nghĩa”, sửa chữa, nâng cấp nhà ở; tặng công cụ sản xuất, giống, vốn, sổ tiết kiệm; tu sửa, tôn tạo các công trình ghi công, nghĩa trang liệt sĩ; phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng; chăm sóc, thăm hỏi, tặng quà thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng nhân ngày lễ, Tết, Ngày Thương binh - Liệt sĩ; hỗ trợ gia đình có người bị thương, hy sinh trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng,... góp phần động viên về vật chất và tinh thần đối với các đối tượng thụ hưởng.

Cùng với các giải pháp trên, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh thường xuyên quan tâm đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ làm công tác chính sách ở các cấp có đủ phẩm chất, năng lực, đạo đức nghề nghiệp, tâm huyết với công việc, có tâm trong sáng thông qua tổ chức các lớp tập huấn hằng năm, hội thi, thực tiễn hoạt động công tác chính sách nói chung, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” nói riêng. Đồng thời, thực hiện nghiêm túc, nền nếp chế độ công tác, đẩy mạnh cải cách hành chính, đầu tư, ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện công tác chính sách. Huy động sự tham gia tích cực, hiệu quả của các tổ chức, lực lượng trong thực hiện, để phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” phát triển đúng theo phương châm: “Nhà nước, nhân dân và những người được hưởng chính sách ưu đãi cùng phấn đấu”, có sức lan tỏa, mang lại hiệu quả, thiết thực.

Với trách nhiệm chính trị cao của cấp ủy, chỉ huy các cấp, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Tỉnh, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” sẽ tiếp tục được phát triển toàn diện, góp phần củng cố “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc và làm sâu sắc thêm truyền thống, đạo lý nhân nghĩa “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây” của lực lượng vũ trang tỉnh Đồng Tháp.

Đại tá TRỊNH HOÀNG PHONG, Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh
_________________

1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 10, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 372.

2 - Chỉ thị số 14-CT/TW, ngày 19/7/2017 của Ban Bí thư Trung ương Ðảng (khóa XII) về “Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Ðảng đối với công tác người có công với cách mạng”; Chỉ thị số 02/CT-TTg, ngày 25/01/2016 của Thủ tướng Chính phủ về “Tăng cường chỉ đạo thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng”; Nghị định số 58/2019/NĐ-CP, ngày 01/7/2019 của Chính phủ về “Quy định mức trợ cấp, phụ cấp ưu đãi đối với người có công với cách mạng”; Chỉ thị số 368-CT/QUTW, ngày 12/6/2016 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo công tác chính sách đối với Quân đội và hậu phương Quân đội giai đoạn 2016 - 2020”, v.v.

3 - ĐCSVN – Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập I, Nxb CTQGST, H. 2021, tr. 270.