Xóa đói, giảm nghèo là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước ta; đồng thời, là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và cả hệ thống chính trị. Phát huy vai trò đội quân công tác, những năm qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh Ninh Thuận luôn quán triệt sâu sắc lời dạy của Bác, tích cực giúp nhân dân trên địa bàn xóa đói, giảm nghèo, đạt hiệu quả thiết thực.

Ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ (ngày 03/9/1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu vấn đề cứu đói là một trong sáu nhiệm vụ cấp bách hàng đầu. Quan điểm của Người là: “Chúng ta tranh được tự do, độc lập rồi mà dân cứ chết đói, chết rét, thì tự do, độc lập cũng không làm gì. Dân chỉ biết rõ giá trị của tự do, độc lập khi mà dân được ăn no, mặc đủ”¹. Để xóa đói, giảm nghèo hiệu quả, Người kêu gọi toàn dân đoàn kết, phát huy truyền thống “lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều” với tinh thần “nhiễu điều phủ lấy giá gương, người trong một nước phải thương nhau cùng”, v.v. Như vậy, theo Bác Hồ, xóa đói, giảm nghèo là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong sự nghiệp cách mạng của Đảng; có mối quan hệ chặt chẽ với độc lập của dân tộc, tự do cho nhân dân, điều kiện tiên quyết để đưa đất nước phát triển bền vững; đó là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị.

Nhận thức sâu sắc vấn đề đó và trên cơ sở bám sát chức năng, nhiệm vụ, nắm chắc đặc điểm, tình hình địa bàn, nhất là khu vực biên giới biển, thời gian qua, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã làm tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh; phối hợp chặt chẽ với các tổ chức, lực lượng trên địa bàn, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác xóa đói, giảm nghèo bằng các giải pháp mang tính đồng bộ và sát thực tiễn, tổ chức thực hiện linh hoạt bằng cách làm sáng tạo, vận dụng nhiều mô hình hiệu quả, đưa lời dạy của Bác thành hiện thực.

Trước hết, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh chú trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác này, coi đây là giải pháp mang tính nguyên tắc, quan trọng hàng đầu và xuyên suốt để có phương hướng đúng, phù hợp, biến quyết tâm thành hành động cụ thể. Quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, hướng dẫn của cấp trên, nhất là của Tỉnh ủy, Ủy nhân nhân dân Tỉnh và Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng về công tác xóa đói, giảm nghèo, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh xây dựng nghị quyết lãnh đạo chuyên đề cùng hệ thống kế hoạch, chương trình hành động với các chỉ tiêu, giải pháp cụ thể, sát với đặc điểm, điều kiện của địa bàn. Chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy chỉ huy các cấp cụ thể hóa vào nghị quyết lãnh đạo hằng năm và chi tiết hóa bằng kế hoạch thực hiện. Trong đó, tập trung vào xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh², xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội ở xã, phường, thị trấn, như: đường, trường, trạm, hệ thống mương máng nội đồng³,... ngày càng vững chắc. Tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia thực hiện các chương trình, dự án, mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội, như: Chương trình 134, 135, 168, v.v. Để giúp dân xóa đói, giảm nghèo một cách hiệu quả, bền vững, Đảng ủy Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh yêu cầu các tổ, đội công tác phải bám sát, nắm chắc đặc điểm địa bàn, chủ động tham mưu và phối hợp chặt chẽ cùng cấp ủy, chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động, hướng dẫn giúp dân chuyển dịch cơ cấu sản xuất, cơ cấu lao động, chuyển giao kỹ thuật, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị tích cực tham gia xây dựng “nông thôn mới, đô thị văn minh” theo các phần việc phù hợp; phân công cán bộ, chiến sĩ giúp đỡ các hộ nghèo, các gia đình có hoàn cảnh khó khăn thông qua đầu tư vốn, cây, con giống, đóng góp Quỹ xóa đói, giảm nghèo tại các địa phương; công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn được đặc biệt chú trọng,... góp phần từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.

Trao bò giống cho hộ nghèo

Cùng với thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị trung tâm là quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh khu vực biên giới biển, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tăng cường công tác giáo dục, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm cho bộ đội trong giúp dân xóa đói, giảm nghèo và luôn xem đó là trách nhiệm chính trị, nhiệm vụ quan trọng của mỗi cán bộ, chiến sĩ. Theo đó, công tác quán triệt, phổ biến các quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách về phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo cho cán bộ, chiến sĩ được cấp ủy, chỉ huy các cấp thường xuyên quan tâm và thực hiện nghiêm túc. Để phù hợp với từng đối tượng và đạt hiệu quả cao, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh căn cứ vào đặc điểm của từng đối tượng và nội dung học tập, quán triệt để tổ chức thành các đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đơn vị;  trong đó, tập trung vào các nghị quyết, kế hoạch, đề án,... của Đảng, Nhà nước và của Tỉnh cũng như từng địa phương. Theo phạm vi đảm nhiệm, các đơn vị Biên phòng nắm đến từng hộ dân trong địa bàn, nhất là những hộ nghèo và cận nghèo, hoàn cảnh, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng kém và chậm phát triển về kinh tế, xã hội. Qua đó, thấy rõ sự cần thiết phải đẩy mạnh công tác giáo dục, nâng cao ý thức chính trị cho bộ đội về nhiệm vụ tham gia xóa đói, giảm nghèo, cũng như phát huy vai trò, trách nhiệm đối với nhiệm vụ này trên từng cương vị, chức trách được giao. Trong quá trình thực hiện, các cơ quan, đơn vị Biên phòng Tỉnh luôn bám sát nội dung, yêu cầu của Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”; đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; gắn với thực hiện tốt phong trào Thi đua Quyết thắng,... tạo sự thống nhất về nhận thức, hành động và quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ quan trọng này.

Bộ đội Biên phòng Tỉnh đảm nhiệm quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh khu vực biên giới biển, gồm 15 xã, phường, thị trấn thuộc 05 huyện, thành phố, với 105 km bờ biển. Đây là nơi có địa hình tương đối phức tạp, ngoài một số nơi phù hợp cho xây dựng cảng, bến cá,... tạo điều kiện thuận lợi phát triển kinh tế, xã hội; còn cơ bản địa hình là núi cao, ít sông, suối, thời tiết nắng nóng nhiều, thường bị khô hạn; dân cư phân bố không đều, dân tộc thiểu số thường sống tập trung thành khu vực riêng. Thời gian qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các cấp, ngành; sự năng động, sáng tạo với quyết tâm cao, hành động tích cực của các cấp, lực lượng trên địa bàn, kinh tế - xã hội của Tỉnh có nhiều khởi sắc, đời sống nhân dân đã từng bước được nâng lên. Tuy nhiên, do xuất phát điểm thấp, cùng những tác động tiêu cực từ nhiều yếu tố, nhất là đặc điểm tự nhiên nên kinh tế, đời sống của nhân dân còn nhiều khó khăn, số hộ nghèo vẫn chiếm tỷ lệ cao (trên 3,8%), cao hơn mặt bằng chung của cả nước. Nắm chắc đặc điểm, thực trạng đó, Bộ đội Biên phòng Tỉnh, nhất là các đồn Biên phòng phối hợp chặt chẽ với các cấp ủy, chính quyền địa phương, lực lượng trên địa bàn trực tiếp tiến hành giúp dân xóa đói, giảm nghèo bằng nhiều biện pháp, mô hình cụ thể, hiệu quả, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo. Là địa phương có nhiều ngư dân, nên Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã tham mưu với Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Ủy Ban nhân dân Tỉnh, phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành địa phương triển khai xây dựng một số cầu tàu, bến bãi⁴ để không những phục vụ tốt công tác quản lý, kiểm soát xuất nhập khẩu, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho tàu thuyền của dân neo đậu, bốc dỡ hàng hóa, hải sản đánh bắt, tránh trú bão, hạn chế chi phí, rủi ro, nâng cao thu nhập. Tích cực giúp dân sản xuất, nâng cao năng xuất lao động thông qua chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật mới; đẩy mạnh thực hiện các dự án, công trình an sinh xã hội của địa phương, như: xây dựng Nhà tình nghĩa, mái ấm tình thương,... qua đó góp phần ổn định cuộc sống, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Đi liền với các giải pháp trên, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đặc biệt chú trọng triển khai các mô hình, như: “Bò giống giúp người nghèo nơi biên giới”; “Nâng bước em tới trường”; “Đồng hành cùng phụ nữ ven biển”; “Con nuôi đồn biên phòng”, v.v. Đến nay, các mô hình đã nhận được sự quan tâm và đồng hành của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp, sự ủng hộ, hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao đời sống nhân dân có hoàn cảnh khó khăn; đồng thời, Bộ đội Biên phòng Tỉnh còn ủng hộ vật chất, tặng quà cho những gia đình chính sách, người có công, người nghèo trong những ngày lễ, Tết; tặng nhu yếu phẩm cho địa phương cách ly do dịch Covid-19⁵, v.v. Nhờ đó, mặc dù là địa phương gặp nhiều khó khăn, nhưng những năm gần đây, đời sống nhân dân trong Tỉnh nói chung, khu vực biên giới biển Ninh Thuận nói riêng đã có nhiều cải thiện; tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo đã giảm rõ rệt⁶. Đáng chú ý là, hiện ngư dân khu vực biên giới biển Ninh Thuận có gần 50% tàu công suất từ 90 CV trở lên (đủ khả năng đánh bắt xa bờ) trong toàn bộ số tàu đánh cá hiện có, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho nhiều lao động trên địa bàn. Đây là kết quả từ sự nỗ lực cố gắng rất cao, bằng sự nhạy bén, linh hoạt của cả hệ thống chính trị, lực lượng và toàn dân, trong đó có “những người lính mang quân hàm xanh” - Bộ đội Biên phòng Tỉnh.

Hoạt động mang đầy tính nhân văn và trách nhiệm với xã hội đó không những góp phần cùng cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, đưa Ninh Thuận phát triển nhanh và bền vững, mà còn củng cố niềm tin, tăng cường mối đoàn kết quân dân, tỏa sáng phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, xây dựng “thế trận lòng dân”, thế trận Biên phòng toàn dân ngày càng vững chắc.

Đại tá VŨ ĐÌNH NHẤT, Chính ủy Bộ đội Biên phòng Tỉnh
_____________________

1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 4, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 175.

2 - Do làm tốt công tác này, nên từ năm 2016 đến nay Bộ đội Biên phòng Tỉnh không phải tăng cường cán bộ cho cấp ủy, chính quyền địa phương ở khu vực biên giới Tỉnh.

3 - Giai đoạn 2016 - 2020, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã phối hợp với địa phương xây dựng trên 30 km đường nông thôn; nạo vét 24 km mương; xây mới tặng 02 phòng học, sửa chữa làm mới 12 phòng học; gia cố, sửa chữa 50 km bờ biển, v.v.

4 - Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã xây dựng cầu tàu tại 04 trạm kiểm soát biên phòng: Bãi Kinh, Đông Hải, Sơn Hải, Cà Ná trị giá 40 tỉ đồng từ kinh phí Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng.

5 - Hiện Bộ đội Biên phòng Tỉnh đang nhận đỡ đầu 69 cháu, nuôi 02 cháu; giai đoạn 2016 - 2020 xây mới 02 ngôi nhà, riêng tặng quà cho các đối tượng trị giá tới gần 300 triệu đồng, v.v.

6 - Khi tái lập Tỉnh (1991) tỷ lệ hộ nghèo là 28,1%, nay xuống còn 4,56%.