Thực thi pháp luật, bảo vệ an ninh, chủ quyền, trật tự, an toàn trên biển nói chung, vùng biển Tây Nam nói riêng là nhiệm vụ đầy khó khăn, phức tạp và nguy hiểm, thậm chí hy sinh tính mạng của cán bộ, chiến sĩ. Để thực hiện tốt nhiệm vụ quan trọng này, cùng với triển khai đồng bộ các mặt công tác, Vùng Cảnh sát biển 4 luôn khắc ghi và làm theo lời Bác dạy, tạo nền tảng phát huy sức mạnh tổng hợp, hoàn thành tốt nhiệm vụ trên vùng biển chiến lược Tây Nam Tổ quốc.

Vùng Cảnh sát biển 4 là lực lượng nòng cốt thực thi pháp luật, bảo vệ an ninh, chủ quyền, trật tự, an toàn trên vùng biển từ bờ Bắc cửa Định An, tỉnh Trà Vinh đến mũi Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang, phía ngoài tiếp giáp với vùng biển của Malaysia, Thái Lan và Campuchia. Đây là vùng biển có vị trí chiến lược quan trọng về chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh, đối ngoại; hoạt động kinh tế biển, giao thương, du lịch, dịch vụ rất sôi động. Những năm qua, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, nhất là Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Luật Cảnh sát biển Việt Nam, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai đồng bộ các giải pháp, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần bảo vệ vững chắc an ninh, chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán, lợi ích quốc gia - dân tộc trên biển, xây dựng vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác, hữu nghị, cùng phát triển.

Phối hợp tuyên truyền pháp luật cho ngư dân tại Cảng cá Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng

Trên thực tế, các chế độ trực sẵn sàng chiến đấu được Vùng duy trì nghiêm túc, chất lượng cao, nhất là chế độ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát thường xuyên, với hàng nghìn lượt phương tiện tàu, xuồng trên chiều dài các tuyến gần 100.000 hải lý. Tăng cường phối hợp với các lực lượng triển khai hàng chục biên đội tàu ngày đêm bám thực địa, thực hiện phòng, chống hiệu quả các hành vi khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) trên vùng biển giáp ranh với các nước. Thường xuyên đổi mới, đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật cho hơn 20.000 ngư dân, thuyền viên hoạt động trên biển; phát hiện, kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật trên 600 vụ, tịch thu hơn 03 triệu lít dầu DO và nhiều hàng hóa vi phạm, xử phạt, thu nộp ngân sách Nhà nước gần 60 tỉ đồng. Với những kết quả đó, năm 2022, Vùng Cảnh sát biển 4 được Bộ Quốc phòng tặng Cờ thi đua “Đơn vị xuất sắc trong phong trào thi đua Quyết thắng”; năm 2023, nhiều tập thể, cá nhân được Bộ Quốc phòng, tỉnh Kiên Giang, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển tặng Bằng khen.

Thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó dự báo; tình hình Biển Đông và vùng biển, đảo Tây Nam vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về an ninh, trật tự, an toàn trên biển, nhất là ở các vùng biển chồng lấn, chưa phân định. Bên cạnh đó, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật trên biển ngày càng phức tạp, nhất là vi phạm về khai thác IUU, mua bán, vận chuyển, sang mạn trái phép hàng hóa, gian lận thương mại, vi phạm môi trường biển, tội phạm ma túy,... với phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt, manh động, có xu hướng nghiêm trọng hơn, v.v. Trước tình hình đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị trọng tâm; trong đó, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được xác định là một trong những giải pháp quan trọng hàng đầu.

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Nếu anh em tư tưởng vững, chính trị vững,… thì nhất định thắng”¹. Với lực lượng Cảnh sát biển, cán bộ, chiến sĩ thực hiện nhiệm vụ mang tính độc lập cao giữa muôn trùng biển khơi, trong điều kiện môi trường sóng gió phức tạp, phải thường xuyên đối mặt với nguy hiểm và cả những “viên đạn bọc đường” nên lời dạy đó của Bác càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Bởi vậy, Vùng luôn đặt lên hàng đầu việc giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng bản lĩnh, ý chí, quyết tâm cao cho cán bộ, chiến sĩ. Theo đó, các cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm nền nếp giáo dục chính trị cho các đối tượng, tập trung giáo dục về quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trọng tâm là Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết số 36-NQ/TW, ngày 22/10/2018 về “Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Đồng thời, tập trung quán triệt, phổ biến sâu kỹ yêu cầu, nhiệm vụ của đơn vị, nhận rõ đối tác, đối tượng,… để không ngừng nâng cao nhận thức, xây dựng bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng cho cán bộ, chiến sĩ. Để đạt hiệu quả cao, Vùng đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 2423-CT/QUTW, ngày 09/11/2023 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị trong giai đoạn mới; Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019 - 2023”; chú trọng giáo dục, xây dựng tinh thần “trách nhiệm, kỷ cương, nhân chính” gắn thực hiện hiệu quả phong trào “bốn tốt, bốn không, bốn chống”². Hằng năm, Vùng yêu cầu mọi cán bộ, đảng viên, chiến sĩ viết cam kết tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, lối sống trong sạch, không chịu bất cứ sức ép của tổ chức, cá nhân hay sự cám dỗ, mua chuộc; trong đó, đề cao trách nhiệm nêu gương của đội ngũ cán bộ, đảng viên luôn gương mẫu đi đầu, lời nói đi đôi hành động, việc làm cụ thể. Đồng thời, ban hành cơ chế kiểm tra, kiểm soát, xử lý công khai, minh bạch để không ai có thể tiếp tay, can thiệp; tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ các khâu, các bước xử lý vụ việc nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm hành vi sai phạm và động viên, khen thưởng các tập thể, cá nhân hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng mối đoàn kết, thống nhất cao, chủ động khắc phục khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Khắc ghi lời dạy của Bác: “Muôn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hay kém”³, Vùng chú trọng phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là đội ngũ thuyền trưởng, chính trị viên tàu, người chỉ huy lực lượng trên thực địa làm tốt việc nắm, đánh giá, dự báo tình hình, tham mưu, đề xuất chủ trương, đối sách, biện pháp bảo vệ an ninh, chủ quyền, trật tự, an toàn. Vùng yêu cầu từ sở chỉ huy đến cơ quan, đơn vị, các tàu, xuồng thông qua nhiều kênh khác nhau tăng cường công tác nắm, đánh giá tình hình khi thực hiện nhiệm vụ trực sẵn sàng chiến đấu; nâng cao hiệu quả tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, duy trì thực thi pháp luật trên biển, đặc biệt là ở vùng biển xa, vùng biển giáp ranh với các nước để kịp thời phát hiện, báo cáo, tham mưu, đề xuất chủ trương, biện pháp xử lý các tình huống, vụ việc đúng phương châm, đối sách, nhất là vụ việc có yếu tố nước ngoài, bảo đảm an toàn, bảo vệ vững chắc an ninh, chủ quyền, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm, vi phạm pháp luật, kiên quyết không để bị động, bất ngờ, giữ vững uy tín, hình ảnh quốc gia, góp phần xây dựng vùng biển hòa bình, hữu nghị và hợp tác.

Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đòi hỏi ngày càng cao và thực hiện trọn vẹn lời Bác dạy: “… Bờ biển ta dài, tươi đẹp, ta phải biết giữ gìn lấy nó”⁴, Vùng tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện, khai thác, làm chủ và phát huy hiệu quả vũ khí, trang bị, phương tiện trong bảo vệ an ninh, chủ quyền, trật tự, an toàn vùng biển. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp huấn luyện phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, vũ khí, trang bị, phương tiện hiện có. Trong quá trình huấn luyện, các đơn vị bám sát phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, lấy mục tiêu bảo vệ an ninh, chủ quyền, trật tự, an toàn biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc và xây dựng Vùng “chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” làm mục tiêu huấn luyện. Để đạt hiệu quả, Vùng tổ chức huấn luyện đơn tàu, huấn luyện biên đội, kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, duy trì thực thi pháp luật, nhất là vào ban đêm, trong điều kiện thời tiết phức tạp, khi có các tình huống. Đồng thời, tăng cường huấn luyện, bồi dưỡng cho cán bộ, nhân viên nắm vững, làm chủ, khai thác, sử dụng hiệu quả các trang bị hiện có, nhất là các trang bị trinh sát, quan sát, giám sát mặt biển tiên tiến, hiện đại. Tổ chức tốt các cuộc hội thi, hội thao để nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm, rèn luyện sức khỏe, tính cơ động, làm chủ và phát huy cao nhất tính năng kỹ thuật, chiến thuật các trang bị khi thực hiện nhiệm vụ, thực thi pháp luật trên biển cho cán bộ, chiến sĩ. Cùng với đó, Vùng chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện nghiệp vụ cho đội ngũ cảnh sát viên, trinh sát viên, cán bộ nghiệp vụ, thực thi pháp luật trong nắm, nghiên cứu, đánh giá tình hình, thực hiện nghiêm quy trình kiểm tra, kiểm soát, đấu tranh, điều tra, xử lý vụ việc vi phạm trên biển.

Vận dụng tư tưởng của Người về phát huy sức mạnh tổng hợp trong thực hiện các nhiệm vụ, Vùng thực hiện tốt công tác phối hợp với các lực lượng và đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Phát huy kết quả đã đạt được, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền các địa phương ven biển, các đơn vị thuộc lực lượng Hải quân, Biên phòng, Quân khu 9,… kịp thời trao đổi thông tin, nắm chắc tình hình; tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho nhân dân, nhất là ngư dân thường xuyên hoạt động trên biển thông qua các hoạt động, như: chương trình dân vận “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân”, cuộc thi “Em yêu biển, đảo quê hương”, v.v. Chủ trì phối hợp, thống nhất với các lực lượng đề xuất với cấp có thẩm quyền về chủ trương, chính sách, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ an ninh, chủ quyền, trật tự, an toàn trên biển bằng biện pháp pháp luật, dân sự, kết hợp với ngoại giao. Trong hợp tác quốc tế, Vùng bám sát nhiệm vụ đối ngoại, hợp tác quốc tế của Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển duy trì nghiêm túc, hiệu quả đường dây liên lạc nóng với sở chỉ huy chiến thuật tiền phương thuộc Ủy ban an ninh Hàng hải Campuchia; trực tiếp trao đổi, phối hợp xử lý các tình huống phát sinh trên biển với lực lượng thực thi pháp luật của Malaysia, Thái Lan theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng, Nhà nước trên tinh thần hợp tác, hữu nghị, xây dựng vùng biển hòa bình, ổn định trong khu vực.

Với việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã tạo động lực, cơ sở vững chắc để cán bộ, chiến sĩ Vùng Cảnh sát biển 4 không ngừng vươn lên, khắc phục mọi khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, bảo vệ vững chắc an ninh, chủ quyền, trật tự, an toàn vùng biển Tây Nam Tổ quốc trong mọi tình huống.

Đại tá, ThS. TRẦN VĂN LƯỢNG, Tư lệnh Vùng
_______________

1 - Hồ Chí Minh - Toàn tập, Tập 7, Nxb. CTQG, H. 2011, tr. 219.

2 - 4 tốt: chính trị, tư tưởng tốt; chuyên môn nghiệp vụ tốt; đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân tốt; nền nếp chính quy, dân chủ, kỷ luật tốt. 4 không: không đánh cờ, bài ăn tiền, đánh đề, cá độ, vay nợ tài sản không có khả năng chi trả; không đơn thư nặc danh, vượt cấp sai quy định; không vi phạm các quy định về an toàn giao thông, sử dụng rượu, bia sai quy định và sử dụng trái phép chất ma túy; không hút thuốc lá nơi làm việc, địa điểm công cộng. 4 chống: chống can thiệp; chống tiếp tay; chống bao che; chống làm ngơ.

3 - Hồ Chí Minh - Toàn tập, Tập 5, Nxb. CTQG, H. 2011, tr. 280.

4 - Lịch sử Hải quân nhân dân Việt Nam (1955 - 2005), Nxb. QĐND, H. 2005, tr. 80.