Cách đây 40 năm, quân và dân miền Bắc, trong đó có sự đóng góp trực tiếp của lực lượng vũ trang và nhân dân Thủ đô đã làm nên điều kỳ diệu: đánh bại cuộc tập kích đường không chiến lược của đế quốc Mỹ tập trung vào Hà Nội, Hải Phòng. Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” đã để lại nhiều bài học quý đối với lực lượng vũ trang Thủ đô. Trong đó, bài học về tổ chức xây dựng lực lượng còn nguyên giá trị, cần được nghiên cứu, vận dụng thực hiện trong tình hình mới.

Với nhận định, địch sẽ sử dụng B.52 đánh vào Hà Nội, chấp hành nghiêm túc chỉ thị của Quân ủy Trung ương và Bộ Tổng Tư lệnh, Bộ Tư lệnh Thủ đô (BTLTĐ) đã chủ động chỉ đạo các đơn vị chuẩn bị tốt công tác bảo đảm chiến đấu, xây dựng ý chí quyết tâm, dám đánh, quyết đánh và biết đánh thắng bằng mọi thứ vũ khí hiện có trong cuộc đọ sức với không lực Hoa Kỳ cho bộ đội và dân quân, tự vệ (DQ,TV). Đồng thời, phối hợp với các lực lượng, các cơ quan và nhân dân trên địa bàn xây dựng, củng cố thế trận phòng không nhân dân (PKND), tạo nên hệ thống hỏa lực phòng không rộng khắp, nhiều tầng, nhiều hướng, có thể đánh địch liên tục cả ngày lẫn đêm, từ xa đến gần, bảo vệ an toàn các mục tiêu trọng yếu trên địa bàn. Để bảo đảm khả năng đánh địch liên tục, hiệu quả, nhưng hạn chế thấp nhất thương vong, tổn thất của ta, góp phần đưa Chiến dịch đến thắng lợi, BTLTĐ đã tham mưu với Thành phố thành lập Hội đồng PKND để chỉ đạo công tác PKND của Thành phố; trong đó, việc sơ tán phòng tránh và đào hầm, hào trú ẩn cho nhân dân được thực hiện một cách triệt để. Tính đến trước thời điểm diễn ra Chiến dịch, lực lượng vũ trang (LLVT) Thủ đô đã phối hợp với các địa phương tổ chức 4 đại đội pháo phòng không 100mm; 92 trận địa trực chiến; 1.122 tổ, đội DQ,TV phối hợp đánh trả máy bay địch; làm được 630.000 hố cá nhân, 569.000 hầm tập thể, 1.130 km giao thông hào phục vụ chiến đấu; tổ chức 36 đài quan sát của Thành phố, 414 trạm quan sát của các quận (huyện) cùng hàng trăm trạm y tế, tổ, đội cấp cứu lưu động và bảo đảm hậu cần, đạn dược trên 4 tuyến phòng không. LLVT Thủ đô còn huy động lực lượng, phương tiện và tổ chức vận động sơ tán hơn 550.000 người dân trong nội thành đến nơi an toàn. Những nhà máy, xí nghiệp, kho tàng không thể sơ tán được ngụy trang, bảo vệ chu đáo, bảo đảm “ở đâu có người, có tài sản ở đó có hầm trú ẩn”. Ở ngoại thành, LLVT Thủ đô đã phối hợp với các huyện: Ba Vì, Phúc Thọ, Đan Phượng, Thường Tín, Sóc Sơn và Thị xã Sơn Tây…, triển khai nhiều trận địa phòng không tầm thấp phục kích, đón lõng máy bay địch đánh vào nội thành; đồng thời, bố trí các trận địa phòng không của dân quân, du kích chốt giữ, bảo vệ các đoạn đê xung yếu… Với lực lượng được tổ chức chặt chẽ; thế trận phòng không liên hoàn, vững chắc; cách đánh mưu trí, sáng tạo, trong 12 ngày đêm của Chiến dịch, các lực lượng: Phòng không quốc gia và không quân, phòng không địa phương, DQ,TV,… trên địa bàn Thủ đô đã bắn rơi 35 máy bay các loại, trong đó có 25 máy bay B.52. Đặc biệt, đêm 20-12-1972, Đại đội súng máy cao xạ của tự vệ Liên cơ (Cơ khí Mai Động, Lương Yên, Nhà máy gỗ) Hà Nội, tự vệ Nông trường Xuân Mai đã bắn rơi tại chỗ 2 máy bay F-111; dân quân huyện Mỹ Đức bắn cháy 1 máy bay F-4. Các phân đội của Trung đoàn Ngô Quyền, Nguyễn Trãi phối hợp với LLVT tỉnh Hòa Bình truy bắt giặc lái và bắn rơi 1 máy bay trực thăng của địch, góp phần vào thắng lợi chung của Chiến dịch. Chiến thắng “Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không” một lần nữa khẳng định sức mạnh của lực lượng, thế trận và nghệ thuật tác chiến phòng không trong thế trận chiến tranh nhân dân bảo vệ miền Bắc XHCN; trong đó, LLVT tại chỗ và thế trận PKND đóng vai trò rất quan trọng. Đây cũng là cơ sở để quân và dân Thủ đô tiếp tục xây dựng, củng cố lực lượng và thế trận quốc phòng toàn dân, gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tướng Phùng Quang Thanh gắn Huân chương Sao Vàng lên Quân kỳ Quyết thắng của Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội . (Nguồn: Chinhphu.vn)

Hiện nay, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Thủ đô của quân và dân ta diễn ra trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước vừa có thuận lợi, vừa có khó khăn, thách thức đan xen. Vì vậy, xây dựng LLVT Thủ đô vững mạnh toàn diện, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ Thủ đô là yêu cầu cấp thiết; trong đó, cần thực hiện tốt một số nội dung chính sau:

1. Xây dựng cơ quan quân sự các cấp vững mạnh toàn diện, luôn nắm vững nhiệm vụ trên giao và thực tiễn địa bàn; chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương; phối hợp với các ngành, đoàn thể các cấp thực hiện có hiệu quả việc xây dựng khu vực phòng thủ (KVPT) Thành phố ngày càng vững chắc. Tăng cường công tác giáo dục quốc phòng – an ninh; kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế - xã hội với quốc phòng, quốc phòng với an ninh và đối ngoại; phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa bàn để không ngừng nâng cao tiềm lực quốc phòng Thủ đô lên một bước mới. BTLTĐ tiếp tục tham mưu giúp Ủy ban nhân dân Thành phố chỉ đạo hoàn thiện việc xây dựng kế hoạch B; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo xây dựng KVPT, các ban chỉ đạo công tác PKND, động viên công nghiệp, quân - dân y kết hợp, Ban Chỉ huy tìm kiếm cứu nạn của Thành phố và các cấp. Hiệp đồng chặt chẽ với các đơn vị của Bộ, các lực lượng trên địa bàn, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống.

2. Tập trung xây dựng LLVT Thủ đô vững mạnh, trước hết về chính trị, bảo đảm ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ. Các cơ quan, đơn vị cần tiếp tục quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ IX, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XV, Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Đồng thời, đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng đối với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; yêu cầu, nhiệm vụ của Quân đội, của LLVT Thủ đô trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH. Trong quá trình giáo dục, phải chú trọng bồi đắp lòng yêu nước, yêu chế độ; kế thừa và phát huy truyền thống “Hà Nội nghìn năm văn hiến”, truyền thống đánh giặc giữ nước, bảo vệ Thủ đô của dân tộc; trong đó, có bài học về xây dựng ý chí quyết đánh, quyết thắng của quân và dân ta trong Chiến dịch phòng không cuối năm 1972. Từ đó, nâng cao bản lĩnh, quyết tâm, trách nhiệm cho mọi cán bộ, chiến sĩ đối với sự nghiệp bảo vệ Thủ đô, bảo vệ Tổ quốc trong điều kiện mới. Hiện nay, trước diễn biến phức tạp của tình hình trong nước, khu vực và quốc tế, cần chủ động làm tốt việc giáo dục, định hướng tư tưởng làm cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức đúng về đối tượng, đối tác; có bản lĩnh vững vàng, tích cực đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ vững chắc Thủ đô và Tổ quốc trong mọi tình huống.

Cùng với đó, cần tập trung xây dựng Đảng bộ BTLTĐ trong sạch, vững mạnh theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; trọng tâm là xây dựng đội ngũ cấp ủy và cán bộ chủ trì các cấp có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đủ phẩm chất và năng lực tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị và xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện. Tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với thực hiện phong trào Thi đua Quyết thắng; kiên quyết đấu tranh khắc phục mọi biểu hiện mơ hồ, ảo tưởng, mất cảnh giác cũng như các quan điểm sai trái, lệch lạc… Phấn đấu xây dựng nét đẹp văn hóa người chiến sĩ Thủ đô, sẵn sàng hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

3. Tiếp tục củng cố tổ chức biên chế; đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của LLVT Thủ đô. Trên cơ sở bám sát chỉ đạo của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng về tổ chức lực lượng, xuất phát từ đặc điểm, điều kiện của Thủ đô, trong thời gian tới, BTLTĐ tiếp tục chỉ đạo thực hiện xây dựng tổ chức biên chế LLVT Thủ đô theo hướng gọn, mạnh, đồng bộ và hợp lý. Đối với lực lượng thường trực, thực hiện xây dựng theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, ưu tiên bảo đảm quân số và chất lượng đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật cho các đơn vị sẵn sàng chiến đấu, cơ động làm nhiệm vụ bảo vệ các mục tiêu, địa bàn trọng yếu. Đồng thời, coi trọng công tác nhà trường, bồi dưỡng, đào tạo nâng cao trình độ chỉ huy và chuyên môn kỹ thuật cho cán bộ các cấp. Đối với lực lượng dự bị động viên (DBĐV), tập trung đổi mới phương thức tổ chức xây dựng, huấn luyện lực lượng theo chỉ đạo của Bộ; trong đó, chú trọng các đơn vị DBĐV được huy động trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao. Mặt khác, phải thường xuyên làm tốt công tác đăng ký, quản lý, xây dựng kế hoạch sẵn sàng động viên nền kinh tế quốc dân trên địa bàn khi có tình huống xảy ra. Đối với lực lượng DQ,TV, coi trọng xây dựng theo Luật Dân quân tự vệ bảo đảm “rộng khắp, vững chắc”, đủ thành phần lực lượng, cơ cấu hợp lý; trong đó, tích cực củng cố lực lượng dân quân cơ động, binh chủng và lực lượng tự vệ chuyên ngành, nhất là tự vệ phòng không, tự vệ chuyên ngành y tế.

Đi đôi với củng cố tổ chức biên chế, tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng huấn luyện, coi đó là một trong những giải pháp quan trọng hàng đầu để nâng cao trình độ, khả năng và sức mạnh chiến đấu của LLVT Thủ đô. Nội dung huấn luyện cần bảo đảm toàn diện cả chiến thuật, kỹ thuật, chuyên môn nghiệp vụ, điều lệnh và rèn luyện thể lực; trong đó, trọng tâm là huấn luyện chiến thuật, kỹ thuật phân đội cho lực lượng chống khủng bố, phòng không, chuyên môn kỹ thuật của lực lượng thường trực và phân đội DQ,TV cơ động. Trong huấn luyện lực lượng DBĐV, cần coi trọng đào tạo sĩ quan dự bị, tập huấn cán bộ, huấn luyện các phân đội binh chủng và chuyên môn kỹ thuật. Trong quá trình huấn luyện, tiếp tục bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng đồng bộ và chuyên sâu, sát thực tế chiến đấu cho lực lượng thường trực; “cơ bản, thiết thực, chất lượng” phù hợp với nhiệm vụ, đặc điểm địa phương cho lực lượng DQ,TV. Tăng cường huấn luyện đêm, huấn luyện cơ động, phòng tránh, đánh trả tiến công đường không bằng vũ khí công nghệ cao của địch; gắn huấn luyện, diễn tập với thực hiện các phương án tác chiến trên địa bàn, nhất là các phương án phòng, chống bạo loạn, khủng bố, đánh địch tiến công hỏa lực, chiến đấu bảo vệ mục tiêu, bảo vệ địa bàn trong KVPT Thành phố. Chú trọng huấn luyện nâng cao khả năng, trình độ phối hợp, hiệp đồng với lực lượng phòng không quốc gia quản lý vùng trời; phối hợp với lực lượng Công an và các ban, ngành địa phương trong bảo vệ, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn Thủ đô trong mọi tình huống. Xây dựng kế hoạch sẵn sàng huy động lực lượng, phương tiện phòng, chống lụt bão khắc phục hậu quả cháy nổ, cháy rừng. Tham mưu với Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố nâng cao chất lượng hiệu quả các cuộc diễn tập KVPT Thành phố và các quận (huyện, thị xã); diễn tập chiến đấu trị an các xã (phường, thị trấn). Hết sức coi trọng xây dựng, đào tạo nguồn nhân lực và bảo đảm trang bị ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý nhà nước về quốc phòng, công tác xây dựng, huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu của LLVT Thủ đô.

4. Thường xuyên nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác bảo đảm vũ khí, trang bị kỹ thuật (VK,TBKT) cho các đơn vị. Theo đó, LLVT Thủ đô phải tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt Nghị quyết 382-NQ/ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) về công tác kỹ thuật trong tình hình mới, nhằm bảo đảm tốt hệ số kỹ thuật theo quy định cho từng nhiệm vụ, nhất là các nhiệm vụ khẩn cấp, đột xuất. Bên cạnh việc bổ sung mới một số loại trang bị kỹ thuật hiện đại, các đơn vị cần tăng cường quản lý, khai thác có hiệu quả VK,TBKT hiện có; đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu khoa học – công nghệ để nâng cao chất lượng sửa chữa, bảo dưỡng tăng hạn sử dụng cho VK,TBKT đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đồng thời, chú trọng đầu tư, xây dựng, củng cố, nâng cấp hệ thống cơ sở bảo đảm kỹ thuật thuộc Bộ Tư lệnh.

Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Quản lý, khai thác VK,TBKT tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông” đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả thiết thực. Các đơn vị duy trì nghiêm túc các chế độ, nền nếp công tác kỹ thuật, nhất là làm tốt công tác sửa chữa, bảo dưỡng, niêm cất các loại VK,TBKT theo đúng quy trình, quy định, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho vũ khí, trang bị và kho tàng; chú trọng xây dựng và thực hiện kế hoạch phối hợp với các lực lượng bảo đảm an toàn trên địa bàn. Đồng thời, thực hiện tốt việc khảo sát, nắm vững năng lực hoạt động của các cơ sở công nghiệp trên địa bàn để khi cần thiết có thể động viên các cơ sở này tham gia sản xuất, sữa chữa VK,TBKT, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Thủ đô trong tình hình mới.

Thiếu tướng PHÍ QUỐC TUẤN

Ủy viên BTV Thành ủy, Tư lệnh BTLTĐ Hà Nội