Lạng Sơn là tỉnh biên giới, cửa ngõ phía Bắc của Tổ quốc, có vị trí chiến lược quan trọng về nhiều mặt. Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, cấp ủy, chính quyền Tỉnh luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác biên phòng, xây dựng tuyến biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển, giữ vững chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

Tỉnh Lạng Sơn có đường biên giới dài 231km tiếp giáp với Trung Quốc, chiếm 15,9% tổng chiều dài tuyến biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc; là điểm đầu tiên của Việt Nam trên 2 tuyến hành lang kinh tế: Nam Ninh (Trung Quốc) - Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng và Lạng Sơn - Hà Nội - Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài (tham gia hành lang xuyên Á: Nam Ninh - Xin-ga-po), có vị trí chiến lược quan trọng về nhiều mặt, nhất là kinh tế, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Khu vực biên giới của Tỉnh hết sức sôi động về hoạt động thương mại, kinh tế đối ngoại, v.v. Tuy nhiên, đây cũng là nơi các thế lực thù địch, các loại tội phạm hoạt động mạnh, tiềm ẩn nhân tố phức tạp về an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn. Nhận thức rõ đặc điểm đó, cấp uỷ, chính quyền của Tỉnh luôn coi trọng xây dựng khu vực biên giới vững mạnh toàn diện, trọng tâm là tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt các mặt công tác biên phòng, giữ vững an ninh trật tự, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia.

Để thực hiện tốt công tác quan trọng này, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh luôn quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; bám sát tình hình thực tế khu vực biên giới để xác định chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Trên cơ sở Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Tỉnh (khóa XVI) và Nghị quyết 16-NQ/TW, ngày 10-10-2017 của Bộ Chính trị “Về phát triển kinh tế, xã hội các xã biên giới đất liền kết hợp với tăng cường và củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại”, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kết luận 80-KL/TU, ngày 17-10-2016 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 34-NQ/TU, ngày 22-12-2011 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về xây dựng khu vực biên giới vững mạnh toàn diện giai đoạn 2016 - 2020 và Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 16-NQ/TW của Bộ Chính trị. Đồng thời, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là các huyện biên giới phối hợp chặt chẽ với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh tổ chức tốt việc tuyên truyền, quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Trọng tâm là Đề án “Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân khu vực biên giới, giai đoạn 2016 - 2021”, Luật Biên giới quốc gia, 03 văn kiện về biên giới, Hiệp định về quy chế quản lý biên giới, Hiệp định về cửa khẩu và Quy chế quản lý cửa khẩu trên biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, v.v. Trên cơ sở đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền và nhân dân, nhất là ở khu vực biên giới về chủ quyền quốc gia, quốc giới, tạo cơ sở xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc trên vùng “phên giậu” của Tổ quốc.

Nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong thực hiện các mặt công tác biên phòng, trực tiếp góp phần quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, xây dựng tuyến biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, Tỉnh đã chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo Bộ đội Biên phòng Tỉnh tích cực tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở; tổ chức tốt các hoạt động, tạo sức lan tỏa của “Ngày Biên phòng toàn dân”, góp phần xây dựng nền biên phòng toàn dân, thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh gắn với thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân ở khu vực biên giới. Đồng thời, chú trọng chỉ đạo củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên, năng lực quản lý, điều hành của chính quyền; phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở địa phương, cơ sở biên giới¹. Những năm qua, Tỉnh đã chỉ đạo thực hiện có hiệu quả việc phối hợp giữa huyện ủy 05 huyện biên giới với Đảng ủy Bộ đội Biên phòng Tỉnh, giữa đảng ủy các xã biên giới với cấp ủy các đồn Biên phòng về chủ trương tăng cường cán bộ biên phòng cho các xã biên giới. Ngoài ra, Biên phòng Tỉnh còn triển khai nhiều nội dung, biện pháp phù hợp đẩy mạnh phong trào quần chúng tham gia tự quản, bảo vệ đường biên, cột mốc, giữ gìn trật tự, an ninh thôn, bản, nhất là thực hiện giao đất, giao rừng và giao đoạn đường biên, cột mốc cho các hộ gia đình, thôn, bản giáp biên. Đến nay, đã tổ chức giao khép kín đoạn đường biên, cột mốc đến các thôn, bản và các hộ gia đình cư trú sát biên để phối hợp với Bộ đội Biên phòng quản lý, bảo vệ; xây dựng, duy trì hoạt động hàng trăm tổ an ninh tự quản ở các thôn, bản biên giới, v.v. Cùng với đó, Tỉnh chỉ đạo các huyện biên giới và Bộ đội Biên phòng Tỉnh nâng cao chất lượng hoạt động đối ngoại nhân dân, đối ngoại biên phòng, xây dựng mối quan hệ hữu nghị với chính quyền, nhân dân bên kia biên giới. Theo chỉ đạo của Tỉnh, các huyện đã tổ chức kết nghĩa được 09 cụm dân cư, 02 cặp xã, thị trấn hai bên biên giới; duy trì nền nếp gặp gỡ, giao lưu, trao đổi, hội đàm giữa các cấp tương ứng của tỉnh Lạng Sơn với tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), cũng như hoạt động gặp gỡ trên biên giới, tuần tra chung, giao lưu chính trị, kết nghĩa hữu nghị đồn - trạm; thiết lập đường dây điện thoại nóng giữa Bộ đội Biên phòng Tỉnh và lực lượng bảo vệ biên giới phía Bạn. Qua đó, thực hiện tốt các thỏa thuận, cơ chế hợp tác, quy chế phối hợp đã ký kết, cùng thống nhất xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh trên khu vực biên giới, không để xảy ra vụ việc phức tạp, tạo môi trường ổn định cho phát triển kinh tế - xã hội.

Cùng với đó, Tỉnh luôn chú trọng phát huy vai trò nòng cốt của Bộ đội Biên phòng trong việc tham mưu, đề xuất chủ trương, đối sách trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới và chủ trì phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng có liên quan, nhất là công an, hải quan, quân sự; thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, nâng cao chất lượng công tác nắm, dự báo tình hình, phòng ngừa và đấu tranh với các loại tội phạm và tệ nạn xã hội, làm trong sạch địa bàn, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, không để bị động, bất ngờ. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng, trong 10 năm qua, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã bắt giữ 243 vụ/320 đối tượng mua bán, vận chuyển trên 33,918kg heroin, trên 63,753kg ma túy tổng hợp và 2.965 ống tân dược gây nghiện; phá nhổ 8.925 cây thuốc phiện; bắt giữ 38 vụ/49 đối tượng mua bán người, giải cứu 52 nạn nhân; bắt giữ 8 vụ/11 đối tượng trấn cướp; bắt, xử lý 2.243 vụ buôn lậu, trị giá trên 73 tỷ đồng. Bộ đội Biên phòng và các lực lượng chức năng của tỉnh Lạng Sơn đã phát hiện và xử lý hàng nghìn lượt hoạt động vi phạm Hiệp định về Quy chế quản lý biên giới, góp phần quan trọng vào giữ vững chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, trật tự, an toàn xã hội trên tuyến biên giới của Tỉnh.

Để tạo nền tảng thực hiện tốt công tác biên phòng, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới, Tỉnh tập trung đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường quốc phòng - an ninh trên khu vực biên giới. Theo đó, Tỉnh chỉ đạo các ban, ngành, địa phương huy động tối đa nguồn lực, khai thác có hiệu quả tiềm năng, thế mạnh khu vực biên giới, trọng tâm là đầu tư xây dựng khu kinh tế cửa khẩu, các tuyến đường vành đai biên giới, đường lên cột mốc, công trình dân sinh,… tạo điều kiện, môi trường thuận lợi để nhân dân yên tâm sinh sống trên địa bàn. Đến nay, 100% xã, thị trấn biên giới có đường ô tô đi được 4 mùa đến trung tâm; 70% thôn, bản có đường xe cơ giới vận tải nhỏ đi được 4 mùa; tỷ lệ hộ dân dùng điện lưới quốc gia đạt 99%, sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 95%; 21 xã, thị trấn biên giới đã hoàn thành chương trình phổ cập trung học cơ sở; tỷ lệ trẻ em đến độ tuổi đi học đạt 99%. Khu kinh tế cửa khẩu được quan tâm đầu tư xây dựng hạ tầng thiết yếu, hoàn thiện cơ chế, chính sách, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ của các lực lượng chức năng, tạo thuận lợi, thu hút hoạt động xuất nhập khẩu, thương mại, dịch vụ, du lịch, với 2.700 doanh nghiệp của cả nước thường xuyên xuất nhập khẩu hàng hóa qua địa bàn tỉnh, trung bình khoảng 1.500 lượt xe/ngày. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu qua cửa khẩu trên địa bàn năm 2018 ước đạt 4.080 triệu USD. Ngoài ra, Tỉnh còn triển khai nhiều chương trình, dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, bảo đảm an sinh xã hội, tạo điều kiện để người dân phát triển kinh tế hộ gia đình, ổn định cuộc sống, yên tâm gắn bó nơi biên giới. Từ năm 2011 đến nay, Tỉnh đã giao hơn 2.100 ha đất rừng các loại đến từng hộ gia đình kết hợp với thực hiện các dự án trồng rừng dọc biên giới; thu nhập từ rừng bình quân đạt 50 triệu đến 200 triệu đồng/hộ/năm.

Cùng với các nội dung, biện pháp trên, Tỉnh chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng vũ trang, trực tiếp là Bộ đội Biên phòng Tỉnh vững mạnh toàn diện, đủ khả năng làm nòng cốt, chuyên trách trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn thường xuyên phối hợp chặt chẽ với Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng trong xây dựng lực lượng Bộ đội Biên phòng Tỉnh vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; quan tâm bố trí quỹ đất để xây dựng đồn, trạm, công trình phòng thủ. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo lực lượng công an, quân sự, biên phòng thực hiện có hiệu quả Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ, tạo sức mạnh tổng hợp, hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, giữ vững chủ quyền lãnh thổ quốc gia, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ Đảng, chính quyền và nhân dân khu vực biên giới.

Phát huy kết quả đã đạt được, nhất là kinh nghiệm rút ra qua tổng kết 20 năm thực hiện Pháp lệnh Bộ đội Biên phòng, sơ kết 10 năm thực hiện “Ngày Biên phòng toàn dân”, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc tỉnh Lạng Sơn tiếp tục quán triệt, hiện thực hóa quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, đẩy mạnh thực hiện công tác biên phòng, xây dựng nền biên phòng toàn dân, thế trận biên phòng toàn dân và khu vực biên giới vững mạnh toàn diện. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 16-NQ/TW của Bộ Chính trị, xây dựng biên giới Việt Nam - Trung Quốc hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; xây dựng Bộ đội Biên phòng Tỉnh vững mạnh, làm nòng cốt, chuyên trách trong quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, tạo môi trường hòa bình, ổn định để Lạng Sơn ngày càng phát triển nhanh, bền vững, góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

PHẠM NGỌC THƯỞNG, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Tỉnh
____________

1 - Đến nay, 60% cán bộ chủ chốt các xã, thị trấn biên giới có trình độ lý luận chính trị trung cấp, sơ cấp. Hằng năm, có trên 60% tổ chức cơ sở đảng đạt trong sạch, vững mạnh; trên 78,5% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ.