Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Công an nhân dân đã kề vai sát cánh với Quân đội nhân dân cùng toàn Đảng, toàn dân đánh bại mọi kẻ thù xâm lược, giữ vững ổn định chính trị và an ninh trật tự, bảo vệ vững chắc Tổ quốc. Hiện nay, truyền thống đó tiếp tục được phát huy, góp phần thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược.

Đại tướng Trần Đại Quang, Bộ trưởng Bộ Công an cùng các đại biểu dự Hội thảo khoa học về tăng cường phối hợp giữa Công an và Quân đội (Ảnh: cand.com.vn)

Để bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm an ninh quốc gia, Đảng, Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản quy định rõ Công an nhân dân và Quân đội nhân dân phải phối hợp chặt chẽ với nhau trong quá trình tổ chức thực hiện. Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới” nhấn mạnh: “Tăng cường quan hệ phối hợp giữa lực lượng Công an nhân dân với Quân đội nhân dân và các ngành, các địa phương trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Luật Quốc phòng năm 2005 xác định: “Công an nhân dân là lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, có trách nhiệm phối hợp với Quân đội nhân dân và Dân quân tự vệ thực hiện nhiệm vụ quốc phòng”. Luật Công an nhân dân năm 2014 quy định: “Quân đội nhân dân, Dân quân tự vệ có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Công an nhân dân để bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội và xây dựng Công an nhân dân”. Ngày 12-7-2010, Chính phủ ban hành Nghị định 77/2010/NĐ-CP để cụ thể hóa việc quan hệ phối hợp giữa hai lực lượng.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Bộ Công an và Bộ Quốc phòng đã ban hành nhiều văn bản quy định cụ thể, chặt chẽ về mối quan hệ, phối hợp giữa hai lực lượng, tạo sự thống nhất nhận thức và hành động bảo vệ vững chắc Tổ quốc.  Hai lực lượng đã chủ động nghiên cứu, thống nhất đánh giá tình hình, kịp thời tham mưu cho Đảng, Nhà nước hoạch định sách lược, chiến lược về quốc phòng, an ninh và đối ngoại; cấp uỷ, chính quyền các cấp lãnh đạo, chỉ đạo các lực lượng bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Vì thế, Công an và Quân đội đã phối hợp ngăn chặn, bóc gỡ và triệt phá nhiều vụ phức tạp, điển hình, như: bạo loạn ở Tây Nguyên (năm 2001, 2004); phá rối an ninh ở Mường Nhé, Điện Biên (tháng 5-2011); lợi dụng biểu tình đập phá gây rối trật tự công cộng ở các tỉnh: Bình Dương, Đồng Nai, Hà Tĩnh và thành phố Hồ Chí Minh (tháng 5-2014), v.v. Hai lực lượng đã phối hợp bảo vệ tuyệt đối an toàn các mục tiêu, công trình trọng điểm, các sự kiện chính trị quan trọng, như: ngày lễ, Tết, Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội (năm 2010), hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Đại lễ Phật đản (năm 2008, 2014), Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới lần thứ 132 (IPU-132) tại Hà Nội (tháng 3-2015), v.v.

Quân đội và Công an còn chú trọng phối hợp đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm. Nổi bật là, đã phối hợp tham mưu và tổ chức thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, các chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm; triển khai thực hiện các phương án, kế hoạch đấu tranh phòng, chống tội phạm, nhất là triệt phá các băng, nhóm tội phạm có tổ chức, buôn lậu, gian lận thương mại trên tuyến biên giới; phòng, chống mua bán người, tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm ma tuý, v.v. Chỉ tính 6 tháng đầu năm 2015, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy các đơn vị, địa phương đã phối hợp với Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ hơn 900 vụ, khoảng 980 đối tượng, thu giữ trên 42 kg hê-rô-in, gần 50 kg và trên 50 nghìn viên ma túy tổng hợp. Riêng lực lượng Cảnh sát biển đã điều tra bắt giữ gần 70 vụ, với hơn 120 đối tượng, thu giữ gần 20 kg hê-rô-in, khoảng 11 kg và trên 1600 viên ma túy tổng hợp, v.v.

Công tác bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh trật tự trên khu vực biên giới được hai lực lượng thực hiện tốt, không để bị động, bất ngờ. Công tác bảo đảm an ninh cho dự án tăng dày, tôn tạo mốc giới trên các tuyến biên giới; tuyến hành lang kinh tế Đông - Tây ngày càng được được củng cố, tăng cường. Quan hệ phối hợp trong quản lý, kiểm soát người, phương tiện xuất, nhập cảnh; phát hiện, đấu tranh, xử lý các loại tội phạm và các hoạt động vi phạm quy chế biên giới ngày càng thiết thực, hiệu quả.

Cùng với đó, Quân đội và Công an còn phối hợp tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; không tin, không nghe, không tham gia hoạt động thành lập “Nhà nước Mông”, “Nhà nước Khơ-me Cờ-rôm”, “Tin lành Đề-ga”, tà đạo “Hà Mòn”, v.v. Quân đội, Công an chủ động, tích cực phối hợp đấu tranh, phản bác luận điệu sai trái, thù địch, phản động; tổ chức duy trì có hiệu quả các cụm địa bàn an toàn, mô hình phong trào đảm bảo an ninh, trật tự ở các cấp; xây dựng thế trận an ninh nhân dân, thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc. Thực hiện nhiệm vụ này, Quân đội và Công an đã tranh thủ uy tín của các chức sắc, chức việc, già làng, trưởng bản để vận động nhân dân thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Do vậy, ý thức chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật Nhà nước và tinh thần cảnh giác cách mạng của đồng bào được nâng lên; an ninh quốc gia, chủ quyền lãnh thổ được giữ vững.

Trong bảo vệ an ninh chính trị nội bộ, Quân đội và Công an đã phối hợp phòng ngừa, ngăn chặn âm mưu, hoạt động móc nối, thâm nhập của các thế lực thù địch phá hoại, chia rẽ mối quan hệ đoàn kết, gắn bó giữa Công an và Quân đội; thẩm định tiêu chuẩn chính trị phục vụ công tác tuyển quân, tuyển dụng, đào tạo nhân lực cho lực lượng vũ trang và động viên quốc phòng. Hai lực lượng đã phối hợp thực hiện tốt công tác bảo vệ bí mật nhà nước, tập trung trao đổi, xử lý, khắc phục các tài liệu thuộc danh mục bí mật Nhà nước bị lộ, lọt trên in-tơ-nét. Ngoài ra, hai bên còn phối hợp bồi dưỡng, đào tạo cán bộ theo thế mạnh của mỗi bên; xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng.

Trải qua 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, mối quan hệ phối hợp, hiệp đồng giữa hai lực lượng đã không ngừng được củng cố, phát triển, chất lượng, hiệu quả ngày càng cao; tình đoàn kết, sự gắn bó ở các cấp ngày càng chặt chẽ, sâu sắc. Sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự quan tâm của các ngành, đoàn thể và nhân dân là điều kiện, cơ sở để công tác phối hợp, hiệp đồng giữa Công an nhân dân và Quân đội nhân dân ngày càng phát triển cả bề rộng và chiều sâu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong điều kiện mới. Tuy nhiên, quan hệ, phối hợp giữa hai lực lượng ở một số thời điểm, một số cấp vẫn còn có những hạn chế, như: quán triệt và triển khai thực hiện Nghị định 77 của Chính phủ ở một số cơ quan, đơn vị chưa triệt để; việc trao đổi, kiểm tra, xác minh thông tin; nội dung, chất lượng thông tin; tổ chức giao ban có mặt còn hạn chế, v.v. Nguyên nhân là do nhận thức về vị trí, tầm quan trọng của công tác phối hợp của một số cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, nhất là ở cơ sở chưa sâu sắc, toàn diện; công tác lãnh đạo, chỉ đạo còn chung chung, phân công trách nhiệm chưa rõ ràng; việc sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm còn chưa thường xuyên, v.v.

Thời gian tới, tình hình chính trị, kinh tế, an ninh thế giới, khu vực và trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; tranh chấp chủ quyền, biển, đảo trên Biển Đông sẽ tác động trực tiếp đến nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, chính trị và phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Kẻ thù sẽ còn thực hiện nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt chống phá quyết liệt sự nghiệp đổi mới đất nước, nhất là trước thềm Đại hội XII của Đảng; tiếp tục thúc đẩy chiến lược “Diễn biến hòa bình”, trong đó, tập trung phá hoại sự đoàn kết, thống nhất giữa lực lượng vũ trang với Đảng, Nhà nước và nhân dân. Đồng thời, đẩy mạnh thực hiện âm mưu “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Công an và Quân đội, làm cho lực lượng vũ trang xa rời mục tiêu, lý tưởng cách mạng, không làm tròn vai trò nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ và độc lập, chủ quyền của Tổ quốc. Tình hình đó, đặt ra yêu cầu mới, cao hơn, đòi hỏi Quân đội và Công an phải tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, hiệp đồng, thống nhất, nhằm tăng cường sức mạnh của lực lượng vũ trang bảo vệ quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đồng thời, triển khai thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong tình hình mới. Trong đó, tập trung thực hiện tốt một số nội dung chủ yếu sau:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự thống nhất quản lý của Nhà nước đối với Công an nhân dân và Quân đội nhân dân và sự nghiệp quốc phòng - an ninh; tạo sự thống nhất giữa hai lực lượng trong lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện nhiệm vụ quan hệ phối hợp. Tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, các quy định, quy chế phối hợp giữa Công an với Quân đội và với các tổ chức chính trị xã hội. Trước mắt, cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 07/2012/TTLT-BCA-BQP của liên bộ Công an và Quốc phòng; trong đó, cần quy định rõ cơ chế chỉ huy, chỉ đạo, huy động, sử dụng lực lượng, phương tiện, trách nhiệm của từng lực lượng tham gia và quy trình xử lý cụ thể trong giải quyết các tình huống phức tạp về an ninh trật tự và quốc phòng. Các cơ quan, đơn vị Công an, Quân đội phải thường xuyên điều chỉnh, bổ sung các phương án, kế hoạch phối hợp đảm bảo an toàn trật tự, phòng, chống gây rối, biểu tình, bạo loạn, khủng bố, bắt cóc con tin,… nhất là tại các địa bàn chiến lược: Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ và các thành phố lớn, trong thời gian diễn ra đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội XII của Đảng.

Hai là, cần đổi mới các hình thức quán triệt, nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ Công an và Quân đội, nhất là người đứng đầu các cơ quan, đơn vị về ý nghĩa, tầm quan trọng, nội dung, nguyên tắc quan hệ phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Phải chú ý gắn chặt và bám sát nhiệm vụ quan hệ phối hợp với yêu cầu chính trị của đất nước về an ninh, quốc phòng; cần chủ động, sáng tạo phát huy sức mạnh tổng hợp của từng lực lượng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tiếp tục nghiên cứu, xây dựng cơ chế thống nhất, giải quyết các công việc cụ thể theo hướng ứng phó tại chỗ, kịp thời, phù hợp, đảm bảo giữ vững ổn định tình hình liên quan đến an ninh trật tự và quốc phòng ngay từ cơ sở.

Ba là, chú trọng nâng cao chất lượng trao đổi thông tin, thống nhất đánh giá, dự báo tình hình liên quan đến nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, kịp thời tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền địa phương các chủ trương, biện pháp giải quyết ngay tại nơi xuất phát, không để bị động, bất ngờ. Tăng cường phối hợp tổ chức diễn tập với các nội dung thiết thực, phù hợp; đồng thời, dự kiến một số tình huống phức tạp về quốc phòng, an ninh, trật tự để các lực lượng tập xử trí, ứng phó, giải quyết. Quân đội và Công an chủ động, tích cực cùng toàn dân xây dựng nền an ninh nhân dân, nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận an ninh nhân dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân; nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng và an ninh, giáo dục tinh thần yêu nước, ý thức dân tộc, trách nhiệm, nghĩa vụ bảo vệ chủ quyền, lợi ích quốc gia; nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân về những thách thức đối với quốc phòng và an ninh quốc gia.

Bốn là, cần làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ theo Nghị quyết 28 của Bộ Chính trị, Nghị định 152/2007/NĐ-CP của Chính phủ, gắn thế trận quốc phòng toàn dân với thệ trận an ninh nhân dân; định kỳ sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm để quan hệ phối hợp ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.

Thượng tướng ĐẶNG VĂN HIẾU, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng
Thứ trưởng Thường trực Bộ Công an