Theo Báo QĐND - Trong điều kiện thông tin về nơi an táng liệt sĩ là quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Cam-pu-chia ngày càng khan hiếm thì con số 5000 hài cốt liệt sĩ (HCLS) chưa tìm thấy là nhiệm vụ chính trị nặng nề, khó khăn với các đội công tác chuyên trách Việt Nam. Thực tiễn này đã được đưa ra bàn trong Hội nghị  lần thứ XI giữa Ủy ban chuyên trách cấp Nhà nước Cam-pu-chia - Việt Nam  về tìm kiếm, cất bốc HCLS.

Ủy ban chuyên trách Chính phủ hai nước Việt Nam và Cam-pu-chia thể hiện quyết tâm cao trong việc thực hiện chỉ tiêu tìm kiếm HCLS, mùa khô 2012-2013

Có rất nhiều câu chuyện cảm động về việc Chính phủ, nhân dân Cam-pu-chia nhiệt tình giúp đỡ các đội công tác chuyên trách Việt Nam trong quá trình tìm kiếm, cất bốc và hồi hương HCLS mà tôi được nghe trong chuyến công tác tại đất nước Ăng-co tươi đẹp. Và đây cũng là nội dung được Ủy ban chuyên trách Chính phủ hai nước Việt Nam - Cam-pu-chia đánh giá rất cao trong cuộc hội đàm tại thủ đô Phnôm Pênh. Hai ủy ban chuyên trách Chính phủ coi vấn đề mấu chốt là giúp các đội công tác chuyên trách Việt Nam hoàn thành nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc, hồi hương gần 15.000 HCLS.

Thượng tướng Nguyễn Thành Cung, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Chủ tịch Ủy ban chuyên trách Chính phủ Việt Nam khẳng định: 

- Việc cất bốc, hồi hương gần 15.000 HCLS trong hơn 10 năm cho thấy sự phối hợp, giúp đỡ hiệu quả của Chính phủ, các cấp chính quyền, LLVT và nhân dân Cam-pu-chia đối với các đội công tác chuyên trách Việt Nam. Kết quả trên đã đóng góp tích cực vào thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị, láng giềng giữa Việt Nam - Cam-pu-chia.

Tại buổi hội đàm, con số 5000 HCLS Việt Nam còn lại trên đất Cam-pu-chia đã thu hút được sự quan tâm đặc biệt của các thành viên trong Ủy ban chuyên trách Chính phủ hai nước Việt Nam và Cam-pu-chia. Đại tướng Pôn Sa Rươn (Pol sarươn), Tổng tư lệnh Quân đội Hoàng gia, Chủ tịch Ủy ban chuyên trách Chính phủ Cam-pu-chia đề nghị:

- Hai bên cần nỗ lực tìm kiếm, cất bốc, hồi hương số HCLS còn lại một cách khẩn trương nhất. Chúng tôi đề nghị Ủy ban chuyên trách Chính phủ Việt Nam xem xét, tăng cường số đội công tác chuyên trách để tăng khả năng cũng như hiệu quả tìm kiếm. Hơn nữa khi có thông tin, các đội chuyên trách Việt Nam có thể triển khai nhiệm vụ này ở Cam-pu-chia suốt cả năm, chứ không phải chờ đến mùa khô như lâu nay vẫn làm.

Các đại biểu tham dự hội đàm cho đây là ý kiến quan trọng, thể hiện tình cảm, trách nhiệm và quyết tâm cao của Chính phủ và nhân dân Cam-pu-chia. Để thực hiện được điều này, Ủy ban chuyên trách Chính phủ hai nước cho rằng, phải có nguồn thông tin về nơi chôn cất liệt sĩ. Muốn như thế, cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến tận phum, sóc để mọi người dân Cam-pu-chia hiểu, tự giác cung cấp thông tin về nơi chôn cất quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh. Ngoài ra, Quân đội Hoàng gia Cam-pu-chia cần tuyên truyền đến từng quân nhân và thân nhân của họ; chính quyền địa phương các cấp nên phát huy vai trò của các nhà sư thực hiện nhiệm vụ này.

Câu chuyện khá điển hình thể hiện tình cảm người dân dành cho bộ đội Việt Nam hy sinh trên đất Cam-pu-chia mà chúng tôi nghe được: Ông Thin ở  Phum Tha Đôm, xã À Xay Xa Rốc, huyện Pèm Chô, tỉnh Prây Veng (Vương quốc Cam-pu-chia) thấy một ngôi mộ chôn cất bộ đội Việt Nam do mưa lũ bào mòn cộng với trâu bò trong phum giẫm đạp nên phần HCLS lộ thiên, ông lập tức huy động con cháu và nhân dân đắp lại cẩn thận, làm tường rào che chắn xung quanh để trâu bò không phá nữa. Nhưng ông vẫn không yên tâm và ông đã quyết định  chuyển ngôi nhà mình đang ở đến gần ngôi mộ liệt sĩ Việt Nam để tiện trông coi. Ngày ngày, ông hương khói chu đáo cho phần mộ... 

Thiếu tướng Trần Văn Hùng, Phó chính ủy Quân khu 7 cho rằng, nhân dân Cam-pu-chia cung cấp thông tin là cần thiết nhưng ở trong nước cũng nên vận động các cựu chiến binh (CCB) biết thông tin để chỉ dẫn cho các đội công tác chuyên trách Việt Nam. Việc này ở Quân khu 7 thực hiện rất tốt. Đơn cử như CCB Trần Văn Mãnh, phường 1, quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh tham gia nhiệt tình, nhiều lần tình nguyện dẫn đường các đội công tác chuyên trách của Quân khu 7 và đã tìm kiếm, cất bốc, hồi hương 30 HCLS. Hay như CCB Nguyễn Văn Long, Phó chủ tịch Hội CCB huyện Bến Cầu, Tây Ninh cũng nhiều lần dẫn đường Đội K73, Bộ CHQS tỉnh Long An tìm thấy 5 HCLS ở tỉnh Svây Riêng.

Buổi hội đàm kết thúc, Ủy ban chuyên trách Chính phủ hai nước đã đạt được thỏa thuận trong việc tìm kiếm HCLS trong mùa khô 2012-2013. Điều này càng có ý nghĩa khi Đại tướng Tia Banh (Tea Banh), Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Vương quốc Cam-pu-chia nhất trí cao với nội dung ký kết và coi đó là trách nhiệm chính trị và tình cảm của Chính phủ, chính quyền các cấp và nhân dân Cam-pu-chia với các anh hùng đã hy sinh vì sự nghiệp quốc tế cao cả...

Nguồn: qdnd.vn