Phòng, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa thực chất là sự tiếp tục cuộc đấu tranh giai cấp trong điều kiện mới. Thực tiễn cho thấy, đây không phải là cuộc đấu tranh đơn thuần, dễ nhận diện để phản bác, loại bỏ, mà nó luôn mang màu sắc chính trị, thực hiện mưu đồ chính trị,… nên diễn ra đầy cam go, lâu dài, phức tạp và rất quyết liệt. Thực tế đó đặt ra cho báo chí cách mạng nói chung, báo chí Quân đội nói riêng nhiệm vụ hết sức nặng nề trong việc tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, đấu tranh, nhằm định hướng nhận thức, xây dựng niềm tin, nâng cao quyết tâm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân ngăn chặn hiệu quả âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Những năm qua, trên cơ sở quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, định hướng của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đối với nhiệm vụ quan trọng này, báo chí Quân đội đã thực hiện tốt vai trò đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, góp phần quan trọng trong định hướng dư luận, định hướng tư tưởng cho toàn quân, nhất là trước các vấn đề nhạy cảm, phức tạp.

Đặc biệt, thời gian gần đây, các cơ quan báo chí Quân đội với vai trò xung kích, đi đầu đã quan tâm đầu tư công sức, trí tuệ, tổ chức bài bản, khoa học, hiệu quả nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Nhiều ấn phẩm báo chí Quân đội đã xây dựng các chuyên trang, chuyên mục về phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; đăng tải nhiều nội dung sâu sắc, có tính chiến đấu cao, có cơ sở lý luận, thực tiễn thuyết phục. Bên cạnh việc sử dụng báo in, báo điện tử, tạp chí, phát thanh, truyền hình, các cơ quan báo chí Quân đội còn tổ chức lực lượng blogger, facebooker để thường xuyên đấu tranh trực diện, phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng. Nhờ đó, đã kịp thời đấu tranh, ngăn chặn, hạn chế sự tác động của quan điểm sai trái, thù địch, thông tin xấu độc, góp phần giữ vững và tăng cường nền tảng tư tưởng của Đảng trong Quân đội; được đông đảo cán bộ, chiến sĩ và nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao.

Thực hiện phương châm kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống” trong đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, báo chí Quân đội luôn khẳng định rõ vai trò là kênh thông tin chính thống, quan trọng trong tuyên truyền và làm sáng tỏ những giá trị cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đồng thời, thường xuyên bám sát nhiệm vụ của cách mạng, của Quân đội để tuyên truyền, phát hiện, cổ vũ mô hình mới, phong trào hiệu quả, cùng những điển hình tiên tiến, gương “người tốt, việc tốt”; phê phán những thói hư tật xấu, những biểu hiện vô cảm, độc đoán và văn hóa xấu độc, v.v. Qua đó, khơi dậy tinh thần yêu nước, niềm tự hào về nền văn hiến dân tộc, tạo niềm tin, động lực mạnh mẽ, giúp cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân nêu cao cảnh giác cách mạng trước sự chống phá của các thế lực thù địch; tích cực đóng góp công sức cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hiện nay, trước bối cảnh các thế lực thù địch ráo riết đẩy mạnh chống phá cách mạng nước ta bằng nhiều âm mưu, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, mang tính công khai, trực diện và quyết liệt hơn, đặt ra cho nhiệm vụ xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc, nhất là bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng những yêu cầu mới rất cao và toàn diện. Điều đó đòi hỏi nền báo chí cách mạng nói chung, báo chí Quân đội nói riêng phải tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm trong công tác thông tin, tuyên truyền, định hướng tư tưởng; đặc biệt là trong đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch. Để đạt hiệu quả, báo chí Quân đội cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung chủ yếu sau:

Một là, tiếp tục tăng cường tính Đảng của báo chí Quân đội trong đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”. Chúng ta biết, báo chí dù rất đa dạng, phong phú, nhưng bao giờ cũng mang bản chất chính trị - xã hội; mục đích của báo chí được bắt đầu và chịu sự chi phối, quyết định bởi ý chí của giai cấp lãnh đạo, chính đảng cầm quyền trong xã hội. Đối với báo chí nước ta cũng không phải là ngoại lệ. Với quan điểm duy vật biện chứng, Đảng ta công khai tuyên bố tính đảng trong hoạt động báo chí và yêu cầu hoạt động báo chí phải tuân thủ nguyên tắc này một cách nghiêm ngặt.

Là một bộ phận quan trọng của báo chí cách mạng Việt Nam, báo chí Quân đội trước hết và trên hết phải đặt nguyên tắc tính đảng lên hàng đầu và đối với nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình” càng phải thực hiện triệt để nguyên tắc này. Vì thế, hơn bao giờ hết, cần tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của các cấp ủy đảng, sự quản lý, điều hành của cơ quan chủ quản đối với báo chí, hoạt động báo chí trong Quân đội. Chú trọng công tác xây dựng Đảng và công tác bảo vệ chính trị nội bộ trong các cơ quan báo chí, nhất là nơi có số lượng lao động hợp đồng lớn. Với nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, dù trên lĩnh vực nào, hình thức nào, các tác phẩm báo chí Quân đội phải luôn bám sát đường đối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước; định hướng của Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông; tôn chỉ, mục đích hoạt động đã được quy định. Nội dung đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, thù địch đều phải hướng tới mục tiêu bảo vệ tính khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, bản chất tốt đẹp của chế độ, mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng với Nhân dân, Quân đội với Nhân dân, v.v. Để đạt được điều đó, cấp ủy, ban biên tập các cơ quan báo chí Quân đội phải đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng kế hoạch thực hiện nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình” chặt chẽ, khoa học; duy trì nghiêm quy trình tác nghiệp, không để sai sót về quan điểm, đường lối, tạo kẽ hở để các thế lực thù địch “phản công”. Đồng thời, xây dựng đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên có bản lĩnh chính trị, dày dạn kinh nghiệm để tham gia các tác phẩm đấu tranh, nhất là với những vấn đề lớn, khó, những vấn đề “nóng”, tác động sâu sắc tới đời sống xã hội và nhận thức của bộ đội.

Hai là, không ngừng phát huy vai trò định hướng dư luận, đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình” từ sớm, từ xa. Trong điều kiện bùng nổ các kênh thông tin như hiện nay, ai chủ động cung cấp thông tin, người đó sẽ nắm quyền chủ động chi phối quy mô, tính chất và hiệu ứng xã hội của thông tin. Do đó, các cơ quan báo chí trong toàn quân cần phát huy hiệu quả, thế mạnh của từng loại hình báo chí và đội ngũ phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên đông đảo, nhiệt huyết, nhạy bén, sắc sảo để thông tin, tuyên truyền chính xác và kịp thời định hướng dư luận đối với những vấn đề thực tiễn đặt ra, nhất là những vấn đề nhạy cảm, phức tạp theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trong đó, cần chủ động giới thiệu những vấn đề mới, nhân tố mới; phẩm chất, truyền thống tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”; truyền tải, phân tích phong phú, đa chiều các sự kiện, hiện tượng, những vấn đề nảy sinh trong nước và thế giới; vạch rõ những âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị. Bên cạnh đó, báo chí Quân đội cần chú trọng tuyên truyền việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, ngăn chặn xu hướng lai căng, pha tạp về văn hóa, khắc phục tâm lý tự ti dân tộc, sùng bái đồng tiền; biết cảnh giác và chọn lọc, thải loại những thông tin tiêu cực, xấu độc. Qua đó, giúp cán bộ, chiến sĩ và nhân dân có nhận thức, hiểu biết đúng đắn, khách quan các vấn đề, có khả năng “tự đề kháng” trước những thông tin xuyên tạc, bịa đặt. Đây cũng là điều kiện tiên quyết và cơ bản để độc giả tránh khỏi sự “điều khiển” từ các luồng thông tin tràn lan trên mạng xã hội; là cơ sở, nguồn tin chính thống, tin cậy để cán bộ, chiến sĩ và nhân dân đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Ba là, tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt, đa dạng hóa các hình thức đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, thù địch. Trước sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch như hiện nay, báo chí Quân đội phải bám sát định hướng của trên, nắm chắc âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch và chức năng, nhiệm vụ của mình để xây dựng chương trình, kế hoạch, tổ chức lực lượng đấu tranh chống “diễn biến hòa bình”, phản bác quan điểm sai trái, nhất là trên không gian mạng. Chủ động xây dựng lực lượng “phản ứng nhanh” chuyên trách, nòng cốt, chuyên sâu để khi cần thiết có thể mở các chiến dịch tiến công, đấu tranh phê phán, bác bỏ những quan điểm, tư tưởng sai trái, thù địch có tác động mạnh mẽ đến tâm tư, tình cảm của bộ đội và quần chúng nhân dân, tạo dư luận xấu trong xã hội. Cùng với xây dựng, tổ chức lực lượng, cần đa dạng các hình thức đấu tranh cả trực diện và gián tiếp; kết hợp chặt chẽ giữa xây và chống; bằng nhiều cách thể hiện phong phú, sáng tạo, mang tính thuyết phục cao. Trong đó, cần phát huy tốt vai trò của lực lượng nòng cốt, chuyên sâu thông qua các blog, fanpage với các tin, bài sắc sảo để phản bác trực diện những quan điểm sai trái, thông tin sai sự thật; đồng thời, khẳng định những thành tựu trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng bằng những thông tin nhanh nhạy, đúng bản chất sự việc, hấp dẫn bạn đọc. Để phát huy sức mạnh tổng hợp trên mặt trận tuyên truyền, các cơ quan báo chí Quân đội cần tăng cường hợp tác trong xử lý và cung cấp thông tin, tư liệu, tài liệu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về đấu tranh chống luận điệu xuyên tạc, quan điểm sai trái và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch.

Bốn là, xây dựng đội ngũ nhà báo - chiến sĩ vừa hồng, vừa chuyên. Trong cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, báo chí Quân đội không thể phản bác một cách hiệu quả các luận điệu sai trái, thù địch và cũng không thể định hướng dư luận đạt kết quả như mong muốn nếu không xây dựng được tiềm lực về con người - đội ngũ nhà báo - chiến sĩ có tâm, có tầm, có tài, đủ sức đương đầu với những thách thức ngày càng lớn trong tiến trình hội nhập, toàn cầu hóa kinh tế và trong đấu tranh chống lại âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Vì vậy, các cơ quan báo chí Quân đội cần thường xuyên quan tâm đào tạo, bồi dưỡng phẩm chất chính trị, trình độ nghiệp vụ, năng lực chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp; coi trọng nâng cao bản lĩnh, nhạy bén chính trị nhằm đảm bảo cho nhà báo Quân đội luôn vững vàng, có đủ kiến thức, năng lực, dũng khí, quyết tâm khi viết bài đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa. Cơ quan chức năng cùng các cơ quan báo chí cần rà soát, quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý, phóng viên, biên tập viên, kịp thời bổ sung cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực và kiên quyết đưa những người không đủ tiêu chuẩn ra khỏi cơ quan báo chí. Để đạt hiệu quả, các cơ quan báo chí cần kết hợp chặt chẽ giữa việc cử cán bộ, phóng viên đi thực tế, đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn ở các học viện, nhà trường trong và ngoài Quân đội với việc động viên, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để những người làm báo trong Quân đội tích cực, tự giác học tập, nghiên cứu, nâng cao trình độ chuyên môn, nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác thông tin - tuyên truyền nói chung và đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình” nói riêng.

Tiến hành đồng bộ những nội dung trên là cơ sở để báo chí Quân đội tiếp tục phát huy vai trò “binh chủng đặc biệt”, xung kích đi đầu trên mặt trận đấu tranh phòng, chống chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, góp phần bảo vệ cương lĩnh, đường lối, nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới.

PHẠM TUẤN